I.v. dep. n. [tumultus], to make a bustle or disturbance, to be in great agitation or confusion, be in an uproar, raise a tumult: “in otio tumultuaris, in tumultu es otiosus,” Auct. Her. 4, 15, 21: “non decet tumultuari,” Plaut. Poen. 3, 1, 22: “saepe et sine causā,” Cic. Agr. 2, 37, 101: “quid tumultuaris, soror? quid insanis?” id. Cael. 15, 36: “fortis et constantis est, non perturbari in rebus asperis nec tumultuantem de gradu deici,” confused, agitated, id. Off. 1, 23, 80; Petr. 79: “tumultuari Gallias comperit,” to be in an uproar, Suet. Galb. 9; Aur. Vict. Caes. 24, 3.—
II. Esp. of oratory, to storm, rant, talk at random, etc.: “mihi ne dicere quidem videtur, nisi qui disposite, ornate, copiose dicit, sed tumultuari,” Quint. 10, 7, 12: “oratio carens hac virtute (i. e. ordine) tumultuetur necesse est,” id. Inst. 7, prooem. § 3; so id. ib. 2, 12, 11.!*?
1. Act. collat. form tŭmultŭo , āre: “quid sit mi expedi, quor tumultues,” Plaut. Rud. 3, 2, 15; 3, 2, 24.—
2. Impers. pass.: hostibus nuntiatur, in castris Romanorum praeter consuetudinem tumultuari, that there is a tumult or disturbance in the camp, Caes. B. G. 7, 61; Liv. 36, 44, 4: “cum tumultuatum in castris sciret,” id. 25, 21, 2: “cum Gallis tumultuatum verius quam belligeratum,” id. 21, 16, 4; Flor. 4, 12, 30.