I.dep. collat. form tŏlĕror , āri, acc. to Prisc. p. 800 P.) [lengthened form of the root tol, whence tollo and tuli, kindr. with the Gr. ΤΛΑΩ], to bear, support, sustain (syn.: fero, patior, sustineo, sino).
I. Lit. (rare and mostly post-class.): “aquilae ipsae non tolerantes pondus apprehensum una merguntur,” Plin. 10, 3, 3, § 10; cf. id. 35, 14, 49, § 173: “aliquem sinu,” App. M. 3, p. 132, 29: “gremio suo,” id. ib. 4, p. 154, 23: “mensula cenae totius honestas reliquias tolerans,” id. ib. 2, p. 121, 26.—
II. Trop., to bear, endure, tolerate, sustain, support: “militiam,” Cic. Fam. 7, 18, 1: “hiemem,” id. Cat. 2, 10, 23; Hirt. B. G. 8, 5, 1: “dicunt illi dolorem esse difficile toleratu,” Cic. Fin. 4, 19, 52: “sumptus et tributa civitatum ab omnibus tolerari aequabiliter,” id. Q. Fr. 1, 1, 8, § 25: acritudinem, Att. ap. Fest. p. 356; Ter. Hec. 3, 5, 28: “facile labores pericula, dubias atque asperas res,” Sall. C. 10, 2: “aequo animo servitutem,” id. J. 31, 11: “cursus,” Ov. M. 5, 610: “vaporem,” id. ib. 2, 301; cf.: “vaporis vim,” id. ib. 11, 630: “tanta peditum equitatumque vis damnaque et injuriae aegre tolerabantur,” Tac. H. 2, 56 fin.: “sitim aestumque,” id. G. 4.— Absol.: “paulo longius tolerari posse,” Caes. B. G. 7, 71: “posse ipsam Liviam statuere, nubendum post Drusum an in penatibus isdem tolerandum haberet,” continue, remain, Tac. A. 4, 40.—
(β).
With object-clause (poet. and in post - Aug. prose): ferro se caedi quam dictis his toleraret, Enn. ap. Fest. p. 356 Müll. (Ann. v. 137 Vahl.): “qui perpeti medicinam toleraverant,” Plin. 26, 1, 3, § 3: “magnitudinem mali perferre visu non toleravit,” Tac. A. 3, 3 fin. —
b. Of inanim. or abstr. subjects: “Germania imbres tempestatesque tolerat,” Plin. 14, 2, 4, § 21; 35, 14, 49, § 173: “tolerat et annos metica (vitis),” id. 14, 2, 4, § 35.—
III. Transf., to support a person or thing, i. e. to nourish, maintain, sustain, preserve by food, wealth, etc., = sustentare (v. h. v. II. B. 1.; “so not in Cic.): his rationibus equitatum tolerare,” Caes. B. C. 3, 58: “octona milia equitum suā pecuniā,” Plin. 33, 10, 47, § 136: “equos,” Caes. B. C. 3, 49: “corpora equorum,” Tac. A. 2, 24; Col. 6, 24, 5: “se fructibus agri,” Dig. 50, 16, 203: “semetipsos (pisces clausi),” Col. 8, 17, 15: “vitam,” Caes. B. G. 7, 77; Tac. A. 15, 45 fin.; Verg. A. 8, 409: “aevum,” Lucr. 2, 1171: “annos,” Mart. 7, 64, 5: “egestatem,” Plaut. Trin. 2, 2, 57; so id. ib. 2, 2, 77: “paupertatem,” id. Rud. 4, 2, 14: “famem,” Caes. B. G. 1, 28: “inopiam,” Sall. C. 37, 7.—Absol.: “ut toleret (sc. erum amantem servus), ne pessum abeat,” Plaut. Aul. 4, 1, 12.—
A. tŏlĕrans , antis, P.a., bearing, supporting, enduring, tolerating, tolerant (post-Aug.; mostly with gen.): “corpus laborum tolerans,” Tac. A. 4, 1 fin.: “piscium genera dulcis undae tolerantia,” Col. 8, 16, 2. —Comp.: “vacca frigoris tolerantior,” Col. 6, 22, 2: “bello tolerantior,” Aur. Vict. Caes. 11. —Sup.: “asellus plagarum et penuriae tolerantissimus,” Col. 7, 1, 2.—Adv.: tŏlĕran-ter .
1. Patiently, enduringly, tolerantly: “ferre aliquid,” Cic. Fam. 4, 6, 2: “pati dolorem,” id. Tusc. 2, 18, 43.—*
2. For tolerabiliter, bearably, tolerably: “at nunc anniculae fecunditatem poscuntur, tolerantius tamen bimae,” moderately, Plin. 8, 45, 70, § 176.—
B. tŏlĕrātus , a, um, P. a., supportable, tolerable: “ut clementiam ac justitiam, quanto ignara barbaris, tanto toleratiora capesseret,” acceptable, Tac. A. 12, 11.† † toles (tolles ), ĭum, m. Celtic, a wen on the neck, goitre, Veg. Vet. 1, 38; 3, 64; Ser. Samm. 16, 289; Marc. Emp. 15 med.; cf. Fest. p. 356 Müll.