I.made free, set free, only as subst., one made free, a freedman, an emancipated person (so called in reference to the manumitter; cf. libertinus, II., and on the several classes of freedmen, v. Sanders ad Just. Inst. 1, 5, 3).
I. Lit.
A. līber-tus , i, m.: “tibi servire mavelim Multo, quam alii libertus esse,” Plaut. Mil. 4, 8, 47: “nec mihi quidem libertus ullus est,” id. Curc. 4, 3, 15: “feci, e servo ut esses libertus mihi,” Ter. And. 1, 1, 10: “libertus Cossinii,” Cic. Fam. 13, 23: Ciceronis libertus Tiro, Quint. 10, 7, 31: “Claudii Caesaris libertus,” id. 6, 3, 81: “servos nostros libertos suos fecisset,” Cic. Mil. 33, 90; Suet. Claud. 27; Cic. Fam. 13, 21, 2; id. Sest. 35, 76: patrono in libertum manus injectio sit, Quint. 7, 7, 9; cf. id. 11, 1, 66.—
B. In fem.: lī-berta , ae (dat. and abl. libertis, Tac. A. 12, 53; Plin. Ep. 10, 4, 2), a freedwoman: “jam libertā auctus es?” Plaut. Pers. 4, 3, 15: “tua,” id. ib. 4, 8, 7: “mea,” id. Ep. 3, 4, 29: “matris meae liberta,” Suet. Claud. 40: “Anto niae liberta,” id. Vesp. 3: “si neque ipsa patrona neque liberta capite deminuta sit,” Gai. Inst. 3, § 51: “libertis libertabusque meis,” Dig. 50, 16, 105; “so esp. freq. in inscriptions: LIBERTIS LIBERTABVSQVE POSTERISQVE EORVM, etc.,” Inscr. Orell. 3006; 3026 sq.—