Nihil Sub Sole Novum
Listverse’de karşılaşıp çok beğendiğim “Moda’da daha önce yapılmış şeyler” isimli yazıyı çevirip kendimden de bir şeyler katarak paylaşmaya karar verdim :) Okurken çok eğlendim, umarım siz de aynı şekilde keyif alırsınız. Yazı Ecclesiastes’in ünlü sözü “Nihil Sub Sole Novum” ile başlıyor, “Güneşin altında yeni olan hiçbir şey yoktur” anlamına gelen bu söz aslında eski olan her şeyin belli bir zaman sonra “yeni” olarak karşımıza çıktığını anlatıyor. Moda tasarımcıları ne kadar inovatif olsa da, yapılmış her şey temelinde kendisini tekrarlıyor. Modanın kendi içinde daireler çizdiğinin kanıtı olabilecek en çarpıcı 10 örneği görünce acaba siz ne hissedeceksiniz?
Hazırsanız başlayalım :)
1) Taytlar
Günümüzde her yaştan kadının kullandığı taytlar aslında yüzyıllar boyunca erkekler tarafından kullanılmış! Her sınıftan erkeğin kullanmasına rağmen, üst sınıf ipek ve yünlüleri tercih ederken daha alt sınıf evde dokunmuş kumaşları tercih ediyormuş. 17. Yy. ile yavaş yavaş yerini pantolon ve çoraplara bırakan tayt günümüzde önce 80’lerde moda oldu şimdi 2000’lerde :) Bu akımın müdavimlerini Gossip Girl dizisinde izleyebilirsiniz!
2) Gri Saç Rengi
Bugünlerde Lady Gaga ve Kelly Osbourne gibi ünlülerde gördüğümüz, çok sevmesek de ve nereden çıktı desek de gözümüzün alıştığı gri saç 18. Yy’da inanılmaz popülermiş. Marie Antoinette gibi geçn kadınlar kabarttıkları saçlarını gri tonlarda pudralarlarmış. Diğer pastel renklerde pudralasalar da en popüler beğenilen renk griymiş! Bu durumda sevgili ünlülerimizin trendi yüzyıllar gerisinden takip ettiğini söylemek yanlış olmaz :)
3) Yapma Tırnaklar
Güzellik merkezlerinde ve tırnak bakım salonlarında birçok kadın tırnaklarına ek yaptırık çeşitli renk ve desenlerle süsletirken, yapma tırnakların eski Mısır’dan geldiğini biliyor muydunuz? Mısır’lı kadınların tırnakları üzerine desenler çizilmiş kemikler, sedef ve altından oluşuyormuş. Takılan tırnak ne kadar süslü ve özenli ise, takan kadın o kadar zengin ve üst sınıfa dahil oluyormuş. Günümüzde kullanılan yapma tırnakların statü sembolü olmakla ilgisi olmasa da, eski Mısır’da kadınların toplum içindeki yerini gösteren (tınakları yeniletmek çok masraflı olduğundan) önemli bir sembolmüş. Günümüzde Rihanna ve Katy Perry takma tırnakları en çok kullanan ünlülerden :)
4) Renkli Gelinlikler
20. yüzyıl boyunca beyaz görmeye alıştığımız gelinlikler günümüz bazı moda tasarımcıları tarafından renkli olarak tasarlanıyor ve bu akım ileri görüşlü, farklı olarak görülmekte ancak geriye baktığımızda 18. Yüzyıl ortalarına kadar gelinliklerin çoğunun renkli olduğunu görüyoruz :) Varlıklı gelinler düğün günlerinde kaliteli, renkli kumaşlara sarılırlarmış. İngiltere’li Phillipa (Kraliçe Victoria değil) ilk kez beyaz renk gelinlik giydiği kayıtlara geçen kişidir. 1840’larda diğer gelinler onu kopyalayana kadar beyaz yaygın bir renk olarak kullanılmamıştır. Renkli gelinliğin günümüzdeki kullanıcıları Gwen Stefani ve Dita Von Teese gelmektedir :)
5) Röfleli Saçlar
Hollywood’da başlayıp dünyaya yayılan röflenin modern bir saç şekli olduğunu mu düşünüyorsunuz? Bu trendin ilk kez 16. Yüzyılda Venedik’te kullanıldığını söylesem ne hissederdiniz? :) Bu trend başta Venedik olmak üzere güneşli yerlerde kullanılıyormuş. Kadınlar saçlarına sülfür, bal ve soğan zarı karışımından yapılan bitkisel bir macun sürerek güneşin altında saatlerce otururlarmış. Nasıl koktuğunu düşünemiyorum :) Günümüzde röfleli saçları Lindsay Lohan ve Paris Hilton başta olmak üzere dünyada birçok kişi kullanıyor.
6) Platform Ayakkabılar
Birçok insanın bildiği üzere 70’lerde çok ünlü olan platform ayakkabılar günümüzde de tekrar moda oldu ancak insanların bilmediği şey bu ayakkabıların 600 yıl öncesinde de ortalarda olduğu. Bu platform ayakkabılar sokakların pisliğinden ayaklarını korumak için varsıl kadınlar tarafından giyiliyormuş. Platform yükseldikçe giyenin toplumsal statüsü de yükseliyormuş. Bazı platformlar 50 cm’i buluyormuş. Platformlar İspanya’da o kadar popüler olmuş ki tedarik edilen şişe mantarının büyük kısmı ayakkabı yapımında kullanılıyormuş. Özellikle bu sene inanılmaz popüler olan platfromlar çok şükür ki bu kadar yüksek değil. Ancak geçenlerde Beymen’de gördüğüm 30 cm’lik wedge’i düşününce topuk ve alım gücü arasındaki 600 yıl önceki bağlantı günümüzde de mi kuruluyor acaba diye düşünmeden edemedim :)
7) Yunan Esintili Elbiseler
Eski Yunan’a kadar gitmemize gerek yok. Günümüzde düğünlerde, balolarda sık sık görmeye başladığımız greek elbiseler ilk kez 1790’ların Fransa’sında trend olmuştu. Yaklaşan devrim ile kimse bir aristokrat gibi görünmek istemediğinden çoğunluk ağır lüks kıyafetleri çıkararak Roma’lı elbiseler giymişler. Bu akımın öncüleri de Angelina Jolie ve Selena Gomez olarak gösterilebilir.
8) Göz Kalemi (Eyeliner)
Kalın çekilmiş eyeliner günümüzde tekrar moda olma yolunda ilerlese de bu makyaj trendi de eski Mısır’a dayanıyor. Gözlerinin dışını çerçevelemek için kına özü kullanan Mısırlı’lar hem gözlerini sert çöl güneşinden korumak hem de güzellik amacıyla bu akımı başlatmışlar. Bazıları ise bu makyajın kendilerini nazardan koruyacağına inandığı için kullanırmış. O dönemde sadece kadınlar değil erkekler de eyeline kullandığından günümüz rockerlarında gördüğümüz kalem de aslında yeni değil diyebiliriz :)
9) Skinny Jean’ler
2000’lerin en popüler moda ikonlarından biri olan skinny jean’ler ilk kez 1950’lerin asi gençleri tarafından giyilmiş! Ailelerinin giydiği etek ve ceketleri giymeyi reddeden isyankar gençler için tasarlanan skinny jean’ler günümüzde kadınlar için olduğu kadar erkekler için de çok moda.
10) Ten Rengi Değişimi
Günümüzde birçok insan bronz bir tene sahip olmak istese de eski zamanlardan 1900’lere kadar kadınlar hep beyaz pürüzsüz bir ten istemiştir.Onların inancına göre sadece fakir insanlar ve köylüler güneşin altında çalıştıkları için koyu renk bir tene sahipken, varsıl üst kesim soluk beyaz bir cilde sahip olma lüksündedir. Öyle ki, kadınlar ciltlerini daha da beyazlatmak için kurşun içeren bir pudra kullanıyorlarmış. Sonucu ölümcül de olsa beyaz bir tene sahip olmak isteği o kadar kuvvetliymiş ki kullanmaya devam etmişler.Sonra, Coco Chanel Fransız Riviera’sından döndüğünde (1920’lerde), hayranları orada bronzlaşan tenini o kadar beğenmiş ki onlar de bebek yağı sürerek güneşin altında yatmaya başlamışlar :) 70’lerde ilk şezlonglar üretilerek 5 milyar dolarlık bir endüstriye sahip oldu. Cilt kanseri riskine rağmen hala birçok kadın güneşin altında saatlerce kalıyor ya da kışın solaryuma gidiyorlar.. Beyazlamak için kurşunlu pudra mı yoksa solaryum mu daha kötü bilemedim. Sanırım en kötüsü doğal olanı bozmaya çalışmak...
Kaynak: Listverse.com