Ο καιρός του επόμενου εξαημέρου (1-6/11)

Φθινοπωρινή στροφή του δρόμου και οσονούπω του καιρού, Φωτ. Γιώργος Σταθόπουλος 

Η χώρα εξακολουθεί να επηρεάζεται από το συνδυασμό των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με αποτέλεσμα τη διατήρηση του Β-ΒΑ ρεύματος με ένταση ως τα 6 μποφόρ (Αιγαίο). Την εικόνα του καιρού του νέου εικοσιτετραώρου (Τρίτη) θα συμπληρώνουν η ηλιοφάνεια και οι υψηλές για την εποχή μέγιστες τιμές της θερμοκρασίας. Οι ελάχιστες τιμές της θερμοκρασίας θα είναι χαμηλές (μονοψήφιες) ιδιαίτερα στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας. 

Μαθήματα Ιστορίας

Διαβάζοντας την ιστορία του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940, στέκομαι στα παρακάτω τρία σημεία:

(α) Στην πρώτη επιστολή του Ν. Ζαχαριάδη προς τον Ελληνικό Λαό τρεις ημέρες μετά την κήρυξη του πολέμου.

(β) Στο μερίδιο της δόξας του «ΟΧΙ» που δικαιούται, αν δικαιούται,  ο Ι. Μεταξάς.

(γ) Στην αντίδραση των Ελλήνων που έγραψαν, πέρα από κάθε πρόβλεψη, το Έπος του 1940.

Ας τα δούμε όλα πιο αναλυτικά:

Μπουμπουνητά ή βροντές κανονιών;

Το σούρουπο της 27^ης Οκτωβρίου 1940 στη ΒΔ Ελλάδα ήταν συννεφιασμένο. Στα μεθοριακά φυλάκια όλης της έκτασης των Ελληνοαλβανικών συνόρων και στα παγωμένα υψώματα της Πίνδου οι Έλληνες στρατιώτες επαγρυπνούσαν. Εδώ και μέρες περίμεναν τους Ιταλούς, αποφασισμένοι να δώσουν τη δική τους απάντηση στη χωρίς όρια προκλητικότητα των αντιπάλων τους. Με τον ερχομό της νύχτας άρχισαν να εκδηλώνονται βροχές και καταιγίδες με αποτέλεσμα το έργο των σκοπών - παρατηρητών να γίνει δύσκολο. Με τεντωμένα αυτιά προσπαθούσαν μέσα στο φυσικό χαλασμό να αφουγκραστούν ήχους από ερπύστριες εχθρικών τανκς ή οτιδήποτε άλλο μπορούσε να προδώσει το ξεκίνημα της ιταλικής εισβολής. Και σαν να μην έφθανε αυτό, τα αδιάκοπα μπουμπουνητά και τα παράσιτα από τις αστραπές δημιουργούσαν προβλήματα στην επικοινωνία των μεθοριακών φυλακίων με τις διοικήσεις των ταγμάτων προκαλύψεως. Στην έδρα της VΙΙΙ Μεραρχίας αρχικά υπήρχε κάποια αμφιβολία για τις προθέσεις του εχθρού, αλλά όσο οι ώρες περνούσαν και οι πληροφορίες πλήθαιναν, η εικόνα έγινε ξεκάθαρη: η επιθετική κίνηση των Ιταλών είχε ξεκινήσει σε όλο το μήκος του μετώπου.

Χωρίς βροχές και οι πρώτες μέρες του Νοέμβρη

Η περιοχή μας επηρεάζεται από το συνδυασμό των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με συνέπεια την επικράτηση ενισχυμένων Β-ΒΑ ανέμων εντάσεως ως τα 7 μποφόρ (Αιγαίο). Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), οι πιθανότητες εκδήλωσης ασθενών τοπικών βροχών στις ανατολικές και νότιες προσήνεμες στο Β-ΒΑ ρεύμα περιοχές είναι περιορισμένες και οι υψηλότερες μέγιστες θερμοκρασίες (25 με 26 βαθμοί) θα σημειωθούν στη Δ. Ελλάδα. Πάντως, οι ελάχιστες θερμοκρασίες θα είναι χαμηλές, με αποτέλεσμα τη νύχτα και το πρωί η ψύχρα να είναι αισθητή ιδιαίτερα στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας. 

Ένα Μεγάλο Ευχαριστώ!

Ευχαριστώ από καρδιάς όλους σας για τις ευχές, τα καλά λόγια, τα αφιερώματα και την αγάπη σας.

Τις θερμότερες ευχές μου στις συνεορτάζουσες και τους συνεορτάζοντες.

Να είστε όλοι πάντα καλά, φίλοι μου.

Ζητείται γαρμπής και όχι του Β-ΒΑ ρεύματος ρανίς!

Βαρομετρικά χαμηλά επηρεάζουν με βροχές και τοπικές καταιγίδες τη Β-ΒΑ Ευρώπη, όπου και οι θερμοκρασίες είναι γενικά χαμηλές. Αντίθετα, στις νότιες περιοχές της ηπείρου μας δεν προβλέπονται βροχές και θα επικρατήσουν και πάλι υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες. Στη χώρα μας, ειδικότερα, τόσο την Τρίτη (25/10) όσο και την Τετάρτη (26/10), τα βασικά χαρακτηριστικά του καιρού θα είναι η ηλιοφάνεια, οι τοπικές ομίχλες το πρωί, οι ασθενείς άνεμοι και οι καλοκαιρινές μέγιστες τιμές της θερμοκρασίας. Οι ελάχιστες τιμές της θερμοκρασίας, αν και θα είναι ανεβασμένες σε σχέση με αυτές των προηγούμενων ημερών, δεν θα είναι καλοκαιρινές, τουλάχιστον στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας. 

Μνήμες Οκτωβρίου

Στη διάρκεια του Οκτωβρίου οι βροχές χαρακτηρίζονται περισσότερο από την έντασή τους και λιγότερο από τη συχνότητα ή τη διάρκειά τους. Λόγω της μεγάλης έντασης των βροχών οι αιφνίδιες πλημμύρες είναι συχνές με αποτέλεσμα ανθρώπινα θύματα και μεγάλες υλικές καταστροφές. Το συγκεκριμένο μήνα μεγάλες είναι οι διαφορές της θερμοκρασίας τόσο διαχρονικά όσο και μέσα στον Οκτώβριο ενός έτους. Ακολουθούν κάποιες περιπτώσεις καιρικών φαινομένων σπάνιων στα μετεωρολογικά χρονικά του τόπου μας. 

• Στην Αθήνα η λαίλαπα της 14^ης/26^ης Οκτωβρίου 1852 έριξε έναν στύλο του ναού του Ολυμπίου Διός ύψους 17 μέτρων και ηλικίας 22 αιώνων. Οι Ν-ΝΑ άνεμοι έπνεαν με ταχύτητα 130 και κατά τις εφημερίδες της εποχής 145 χιλ. την ώρα!

Στα… χάι του το Ημερήσιο Θερμομετρικό Εύρος!

Στην ορεινή Αρκαδία, του Σταύρου Παυλόπουλου

Βαρομετρικά χαμηλά, συνοδευόμενα από μέτωπα κακοκαιρίας, εξακολουθούν να επηρεάζουν με βροχές και καταιγίδες τη δυτική και τη βόρεια Ευρώπη. Στην περιοχή μας, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), το κύριο χαρακτηριστικά του καιρού θα είναι οι ενισχυμένοι Β-ΒΑ άνεμοι (όψιμα μελτέμια), οι οποίοι στο Αιγαίο θα έχουν ένταση 6 με 7 μποφόρ. Αναφορικά με τις λοιπές βασικές μετεωρολογικές παραμέτρους, οι πιθανότητες βροχών είναι ελάχιστες και η θερμοκρασία στις ανατολικές και βόρειες περιοχές της χώρας θα σημειώσει μικρή πρόσκαιρη πτώση. 

Άλλο γαϊδουροκαλόκαιρο και άλλο καλοκαιράκι του Αγίου Δημητρίου!

Φθινοπωρινή εικόνα στο Νεοχώρι Φαλαισίας, της Αγγελικής Γκογκίδη

Η λέξη γαϊδουροκαλόκαιρο παραπέμπει σε ένα καλοκαίρι μακρόσυρτο που αρνείται με πείσμα να μας εγκαταλείψει, κλέβοντας μέρες και εβδομάδες από τον Σεπτέμβριο και ενίοτε από το πρώτο μισό του Οκτωβρίου. Η αίσθηση δεν είναι ευχάριστη γιατί όχι μόνο είμαστε κουρασμένοι από την πολύμηνη ταλαιπωρία της καλοκαιρινής ζέστης, αλλά και γιατί βιώνουμε συνθήκες αυξημένου δείκτη δυσφορίας λόγω του συνδυασμού των υψηλών θερμοκρασιών, των αυξημένων τιμών της σχετικής υγρασίας και της πτώσης της έντασης των ανέμων (μελτεμιών).

Ο καιρός της εβδομάδας (17-22/10)

Ο καιρός της εβδομάδας σε τίτλους:

-      Δεν προβλέπονται (αξιόλογες) βροχές.

-      Επικράτηση Β-ΒΑ ανέμων αυξομειούμενης έντασης.

-      Στη Δ. Ελλάδα οι υψηλότερες μέγιστες τιμές της θερμοκρασίας.

-      Μονοψήφιες οι ελάχιστες τιμές της θερμοκρασίας στο εσωτερικό της ηπειρωτικής χώρας. 

Καλημέρα και καλή εβδομάδα σε όλους

Χωρίς φόβο και πάθος

Αγία Πελαγία, 15-10-2022. Φωτ. Ιωάννα Σταματάκη

Η καταστροφική πλημμύρα με τα ανθρώπινα θύματα και τις τεράστιες υλικές καταστροφές που έπληξε χθες την περιοχή της Αγίας Πελαγίας ήταν το είδος της πλημμύρας που ονομάζουμε αιφνίδια πλημμύρα (αλλιώς στιγμιαία ή αστραπιαία πλημμύρα και στα αγγλικά  flash flood). Σύμφωνα με τον ορισμό τους, οι πλημμύρες αυτές προκαλούνται από ραγδαία άνοδο της στάθμης του νερού σε ρέματα, ρυάκια, ποτάμια ή άλλες υδάτινες οδούς, συνήθως ξηρές κοίτες ρεμάτων ή σε αστικές περιοχές, κατά κανόνα ως αποτέλεσμα έντονων βροχοπτώσεων σε μια σχετικά μικρή περιοχή. Είναι προφανές ότι αυτές οι έντονες βροχοπτώσεις συνοδεύουν καταιγίδες που κατά μέσο όρο διαρκούν από 30 λεπτά ως 1 ώρα. Άρα, όταν θέλουμε να εκτιμήσουμε το δείκτη επικινδυνότητας των ισχυρών βροχοπτώσεων που μπορούν να προκαλέσουν αιφνίδιες πλημμύρες δεν χρησιμοποιούμε 24ωρα ύψη βροχής. Χρησιμοποιούμε συνήθως ωριαίες εντάσεις βροχής, αν και συχνά αρκούν μερικά δεκάλεπτα για να γίνει το κακό. Με αυτά τα δεδομένα, είμαι περίεργος να δω τι έδιναν τα μοντέλα του Αστεροσκοπείου το εξάωρο 08:00 - 14:00 τοπική ώρα του Σαββάτου στην ευρύτερη περιοχή του Ηρακλείου Κρήτης για να τα συγκρίνουμε με τα αποτελέσματα του ECMWF και του GFS που ανέβασα στην προηγούμενη ανάρτηση.

Όταν οι προσδοκίες μας ξεπερνούν τις δυνατότητες της επιστήμης…

Στους παραπάνω χάρτες απεικονίζεται ο προβλεπόμενος υετός από 08:00 ως 14:00 τοπ. ώρα του Σαββάτου (15/10) στη Ν-ΝΑ νησιωτική Ελλάδα των δύο καλύτερων μοντέλων πλανητικής κλίμακας: του ευρωπαϊκού ECMWF (A) και του αμερικανικού GFS (Β). Όπως βλέπετε, η αποτυχία των μοντέλων για την ευρύτερη περιοχή του Ηρακλείου της Κρήτης (Η) είναι εμφανής, αν κρίνουμε με βάση τη διακριτική ικανότητα των μοντέλων (πυκνότητα πλέγματος) η οποία στο ECMWF είναι μόλις 9 χιλιόμετρα!

Αξιολόγηση έντασης - επικινδυνότητας καιρικών φαινομένων

ΠΕΜΠΤΗ

Από αργά το βράδυ και κυρίως στη διάρκεια της νύχτας στο Ιόνιο, την Ήπειρο και τη Δ. Στερεά καταιγίδες κατά τόπους ισχυρές (επίπεδο συναγερμού 2 - πορτοκαλί προειδοποίηση).

ΑΥΡΙΟ (ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ)

Στο Ιόνιο, την Ήπειρο, τη Δ. Στερεά και την Πελοπόννησο καταιγίδες κατά τόπους ισχυρές (επίπεδο συναγερμού 2 - πορτοκαλί προειδοποίηση).

Στην κεντροδυτική Μακεδονία, τη Θεσσαλία και την Α. Στερεά - Εύβοια βροχές και στις κεντρικές περιοχές τοπικές καταιγίδες (επίπεδο συναγερμού 1 – κίτρινη προειδοποίηση).

Βροχές: στα δυτικά αξιόλογες και στις περισσότερες από τις υπόλοιπες περιοχές «μάζευε κι ας είναι και ψιχάλες!»

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), αβαθές βαρομετρικό χαμηλό,  κινούμενο από τη Ν. Ιταλία προς την περιοχή μας, θα προκαλέσει τοπικές βροχές στη Δ. Ελλάδα, τη Μακεδονία, τη Θεσσαλία, τις κεντρικές περιοχές της Στερεάς και της Πελοποννήσου και ίσως στην Εύβοια. Από πλευράς διάρκειας, έκτασης και έντασης οι βροχές θα είναι ποιο σημαντικές στις Δ-ΒΔ περιοχές της χώρας, όπου θα εκδηλωθούν και σποραδικές καταιγίδες. Οι άνεμοι, Ν-ΝΑ στα δυτικά και Β-ΒΑ στα ανατολικά, μόνο στο ΒΑ Αιγαίο θα φθάσουν τα 6 μποφόρ και η θερμοκρασία θα σημειώσει άνοδο ως προς τις ελάχιστες τιμές της. Σημειώνεται ότι στις δυτικές, κεντρικές και βόρειες περιοχές της χώρας οι μέγιστες τιμές της θερμοκρασίας θα σημειώσουν πτώση κυρίως λόγω της συννεφιάς και των βροχών. 

Το πρωιμότερο χιόνι της Πάρνηθας και όχι μόνο!

Ο βρετανικής καταγωγής ιστορικός και δημοσιογράφος Ουίλιαμ Μίλερ στο βιβλίο του «Τα πρώτα έτη των νεωτέρων Αθηνών», που εκδόθηκε το 1926, γράφει: «Ουδεμία θερμάστρα υπήρχεν εν Αθήναις, μολονότι κατά το φθινόπωρον εκείνο (1832) η Πάρνης είχε καλυφθεί υπό χιόνος τον Σεπτέμβριον και ο χειμών ήτο βαρύτερος πάντων των από του 1813. 0 Λύδερς όμως ηυτοσχεδίασε μίαν σιδηράν θερμάστραν, θεωρηθείσαν ως θαύμα και προκαλέσασαν την επίσκεψιν του επισκόπου και την συρροήν των προεξεχόντων Τούρκων, εις εκ των οποίων ανεφώνησεν: “Ο Θεός είναι μεγάλος, αλλ’ η επίνοια των Φράγκων δεν έχει όρια”». 

Ψάχνοντας στο αρχείο μου, βρήκα τις παρακάτω τέσσερις ημερομηνίες πρωιμότερου χιονιού στην Πάρνηθα: (α) 16-10-2011, (β) 17-10-2006,  (γ) 19-10-1997 και (δ) 9-10-1859. Οι πρώτες τρεις ημερομηνίες ανήκουν στο 2^ο  δεκαήμερο Οκτωβρίου και η 4^η ημερομηνία ανήκει στο 1^ο δεκαήμερο του συγκεκριμένου μήνα, μόνο που στην τελευταία περίπτωση δεν θυμάμαι την πηγή και κατ’ επέκταση δεν γνωρίζω αν η ημερομηνία είναι με το παλιό ή με το νέο ημερολόγιο. 

Μετά τρεις ημέρες οι βοριάδες γίνονται ενοχλητικοί, όπως οι μουσαφίρηδες!

Αγναντεύοντας τη Β. Ήπειρο από την Καστάνιανη Πωγωνίου, του Μιχάλη Στούκα

Ο ισχυρός συνδυασμός των υψηλών πιέσεων στα Β. Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο εξακολουθεί να προκαλεί στη χώρα μας ενισχυμένους Β-ΒΑ ανέμους εντάσεως ως τα 8 μποφόρ (Αιγαίο). Κατά τα άλλα, το νέο εικοσιτετράωρο (Παρασκευή), λίγες βροχές θα σημειωθούν στην Εύβοια, τις Κυκλάδες, την Κρήτη και τις Ν-ΝΑ περιοχές των Δωδεκανήσων και η θερμοκρασία θα φθάσει τους 27 βαθμούς (Δ. Ελλάδα). Επισημαίνεται ότι οι ελάχιστες τιμές της θερμοκρασίας στην ηπειρωτική Ελλάδα θα παραμείνουν χαμηλές κι έτσι τη νύχτα και νωρίς το πρωί η ψύχρα, για να μην πω το κρύο, θα γίνει και πάλι ιδιαίτερα αισθητή. 

Ο καιρός του επόμενου εξαημέρου (4-9/10)

Το νέο εικοσιτετράωρο (Τρίτη), η περιοχή μας θα βρίσκεται υπό την επίδραση του ενισχυμένου συνδυασμού των υψηλών πιέσεων στα ΒΔ Βαλκάνια με τις χαμηλές πιέσεις στην Α. Μεσόγειο, με συνέπεια την επικράτηση ισχυρών ΒΑ ανέμων εντάσεως ως τα 7 μποφόρ (Αιγαίο). Η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση κυρίως στα ανατολικά και τα βόρεια και οι βροχές που θα σημειωθούν στις περιοχές της Καβάλας, της Χαλκιδικής των Β. Σποράδων, της Εύβοιας και της Ν-ΝΔ Πελοποννήσου θα είναι τοπικές και σύντομες. 

Καλό μήνα, φίλοι μου!

Φωτ. Νίκος Ζιακόπουλος

Το φθινόπωρο το φυσικό τοπίο στην ευρύτερη περιοχή τη Κόνιτσας είναι εκπληκτικής ομορφιάς. Μια πανδαισία χρωμάτων, αρωμάτων και ήχων που σε μαγεύει. Το πράσινο χορτάρι της δεύτερης ελληνικής άνοιξης, τα κιτρινοκόκκινα φύλλα των δένδρων και τα σκούρα χρώματα των φρεσκοοργωμένων χωραφιών συνθέτουν έναν εξαίσιο πίνακα άπιαστης ζωγραφικής που όμοιό του δεν βρίσκεις εύκολα στον κόσμο. Το τραγούδι των κοκκινολαίμηδων, οι ήχοι από τα κουδούνια των κοπαδιών που πορεύονται προς τα χειμαδιά τους (στις μέρες μας αυτά σχεδόν έχουν εκλείψει) και οι θόρυβοι από τις τελευταίες εξωτερικές δουλειές των ανθρώπων ενόψει του χειμώνα συνθέτουν τη μπαλάντα του φθινοπώρου, της πιο μυστηριώδους και για πολλούς της πιο γοητευτικής εποχής του χρόνου. Τα παραπάνω δεν αποτελούν απλώς εξωραϊσμένες αναμνήσεις από τα αξέχαστα παιδικά μου χρόνια, από τον απολεσθέντα παράδεισο της νιότης και της ανεμελιάς. Η αρμονία των αντιθέσεων και η γλυκύτητα του φυσικού περιβάλλοντος της εποχής αυτής όχι μόνο στην Κόνιτσα αλλά και σε πολλές άλλες περιοχές της χώρας μας δεν είναι δεδομένη. Ελάχιστοι κάτοικοι αυτού του πλανήτη έχουν το προνόμιο να βιώνουν, όπως εμείς, ένα φθινοπωρινό τοπίο που δεν καταπιέζει την ανθρώπινη ψυχή, αλλά την ωθεί προς τον ήρεμο στοχασμό, τη γαλήνη και τη χαρά.