Τα 121α γενέθλια! - Πατερναλισμός και σχετικισμός - Όταν οι μαέστροι γίναν σωφεραίοι

(Εφημερίδα των συντακτών, 30 Μαρτίου 2013· εδώ με μικροπροσθήκες)

Τα 121α γενέθλια!

ο Σίντνεϋ Μπεσέ πέθανε τη μέρα των γενεθλίων του, τη μέρα που έκλεινε τα 62 του χρόνια, λέγαμε μέχρι χτες· τώρα, ο Σίντνεϋ Μπεσέ πέθανε «στα 62α γενέθλιά του»!

«Η Βραζιλιάνα Μαρία Λουσιμάρ Περέιρα γιορτάζει αύριο τα 121α γενέθλιά της», ολογράφως: τα εκατοστά εικοστά πρώτα γενέθλιά της! Αμ ώσπου να το πούμε έτσι, θα τη χάσουμε την υπεραιωνόβια…

Εντυπωσιακό το πώς ξεκίνησε και πώς εδραιώθηκε μέσα στα λίγα τελευταία χρόνια αυτή η τάση ––στην ουσία δάνειο εκ της αγγλικής. Τι λέγαμε ώς τώρα; Ότι κλείνει αύριο τα 121 (εκατόν είκοσι ένα)· γίνεται αύριο 121 (εκατόν είκοσι ενός) χρονών· ή, αν όντως αναφερόμαστε στον γιορτασμό των γενεθλίων: γιορτάζει αύριο τα 121 της χρόνια.

Ωρύονταν κάποτε οι νεοκαθαριστές ότι σε ποδοσφαιρική αναμετάδοση λ.χ. λέει ο εκφωνητής για το γκολ που σημειώθηκε «στο 85», κι αστειευόμασταν οι άλλοι ότι, αν έλεγε «στο ογδοηκοστό πέμπτο λεπτό», θα έμπαινε κι άλλο γκολ στο μεταξύ, και θα το χάναμε. Όχι, δεν εξαφανίζονταν τα τακτικά αριθμητικά, είναι όμως αλήθεια ότι αποτελούσαν πάντα γλωσσοδέτη, με τις πολλές τους συλλαβές αλλά και με την καθαρεύουσα σκευή τους, αφού π.χ. τα «ογδοηκοστά» βγαίνουν από το «ογδοήκοντα» και μας μπερδεύουν.

Και νά που φύτρωσαν ξαφνικά εκεί που δεν τα χρησιμοποιούσαμε ποτέ, εκεί που καταφανώς δεν μας χρειάζονται:

«Γιόρτασαν μαζί τα 35α γενέθλιά της» = τα 35 της χρόνια·

«ο Νέλσον Μαντέλα αποσύρθηκε από τη δημόσια ζωή τον Ιούνιο του 2004, λίγο πριν από τα 86α γενέθλιά του» =  λίγο πριν κλείσει τα ογδόντα έξι·

«τα πέμπτα του γενέθλια γιόρτασε χτες το τουίτερ» = τα πέντε του χρόνια έκλεισε / γιόρτασε χτες το τουίτερ·

«γιορτάζουν τα τεσσαρακοστά γενέθλιά τους τα καταστήματα Hard Rock Café» = τα σαράντα τους χρόνια / τα σαραντάχρονά τους·

«η Σάνο γιόρτασε τα 102α γενέθλιά της» = έκλεισε τα εκατόν δύο / έγινε εκατόν δύο χρονών·

«με την ευκαιρία της 65ης γενέθλιας επετείου του Φίλιπ Γκλας» = με την ευκαιρία των γενεθλίων του Φίλιπ Γκλας, που κλείνει τα 65· αν πάλι θέλουμε να τονιστεί η επέτειος: στην επέτειο των 65 χρόνων από τη γέννηση του Φίλιπ Γκλας·

«ο Σίντνεϋ Μπεσέ πέθανε στα 62α γενέθλιά του» = [τη μέρα των γενεθλίων του,] τη μέρα που έκλεινε τα 62 του χρόνια·

«γιορτή για τα ογδοηκοστά όγδοα γενέθλια του Ολυμπιακού» = για τα ογδόντα οχτώ χρόνια του Ολυμπιακού.

Δανειζόμαστε, και καλά κάνουμε, όταν κάτι μας λείπει, όταν κάτι μας αρέσει πιο πολύ απ’ το δικό μας: Μας έλειπε αυτός ειδικά ο γλωσσοδέτης; μας αρέσει; Πάσο.

Πατερναλισμός και σχετικισμός

Δεν τελειώνει η ιστορία με τον Κατίδη, κι όχι απλώς επειδή βρέθηκε αμέσως μιμητής του, στο τοπικό πρωτάθλημα της Πάτρας, που δήλωσε ότι «ο πανηγυρισμός δεν είναι ναζιστικός, αλλά αρχαίος ελληνικός χαιρετισμός» ––ξεσκολισμένος δηλαδή αυτός στην χρυσαυγιτικήν.

Δεν τελειώνει, λέω, η ιστορία, που είχε πριν την επίσης «ανίδεη» Βούλα Παπαχρήστου, πιο πριν τη Θάνου και τον Κεντέρη, τώρα ίσαμε τον Τσοχατζόπουλο. Μα πώς συνδέονται, προς Θεού, όλοι αυτοί; Όχι βεβαίως απ’ τις διαφορετικές πράξεις τους, αλλά απ’ τη δική μας στάση που, ακόμα κι όταν καταδικάζει αναφανδόν τη δραστηριότητα κάποιου, στέκεται ξάφνου όλο περίσκεψη μπροστά στο μέγεθος, λέει, της ποινής ––πιο κραυγαλέο αυτό στην περίπτωση Τσοχατζόπουλου. Και πάντα με τον γνωστό σχετικισμό, ότι, εδώ αφήνουν τους τάδε, τους δείνα βρήκαν να πιάσουν; Η λογική που αθωώνει την όποια απάτη, μπροστά στην πάντα μεγαλύτερη που σίγουρα υπάρχει. Ασφαλής μέθοδος για τη δική μας πρώτα πρώτα απαλλαγή.

Έτσι και με τον Κατίδη, αθώο λόγω «ασχετοσύνης», λέει, και ηλικίας: Πατερναλισμός από τη μια, που λειτουργεί αυτοαθωωτικά από την άλλη: «Έχω κάνει στα είκοσί μου πολλά για τα οποία ντρέπομαι», αυτομαστιγώθηκαν πολλοί.  Όμως, με το συμπάθιο, εγώ δεν ντρέπομαι για όσα έκανα ειδικά στα είκοσί μου, μπορεί και να καμαρώνω. Ενώ γενικά, ούτε λόγος, μπορεί να ντρέπομαι για ουκ ολίγα, στη μετέπειτα «ώριμη» ζωή μου.

Και άραγε είναι ιδέα μου ότι οι πιο πολλοί οικτίρμονες για τον 20χρονο είναι όσοι έπαιρναν κεφάλια 15χρονων τον Δεκέμβρη του 2008;

«Έλεος, υποκριτές» τιτλοφορούσε άρθρο του ένας απ’ αυτούς.

«Καθρεφτάκι», όπως αντιγυρίζουν σήμερα τα παιδιά!

Όταν οι μαέστροι γίναν σωφεραίοι

Για την προκατακλυσμιαία αντίληψη περί ραδιοφώνου που χαρακτηρίζει το Τρίτο Πρόγραμμα χρειάζεται ειδική αναφορά. Λίγα γλωσσικά τώρα, και πάλι επιγραμματικά.

Είναι παλιό και γνωστό ότι στο Τρίτο ανθούν οι καθαριστικές ουσιαστικά απόψεις που επιμένουν να κλίνουν τα ξενικής καταγωγής και να μιλούν για «τα τύμπανι» και «τα τρομπόνι». Ενώ δεν λείπουν και ακόμα πιο εξωφρενικά «καθαρά», όπως «φυγή» αντί για φούγκα!

Όμως η «Πιάνο σονάτα» αντί για Σονάτα για πιάνο και το «Τρίο πιάνο» αντί για Τρίο με πιάνο είναι δείγματα απλώς ασχετοσύνης. Όπως και η αδυναμία, νισάφι πια, να διακρίνουν το κοντσέρτο-μουσική σύνθεση από τη συναυλία.

Το καλυτερότερο, μια νέα μόδα, κατά την οποία «ο Τάδε οδηγεί την ορχήστρα» –προφανώς μετάφραση του conduct.

Τρίτο Πρόγραμμα, ακούει κανείς;

«Είσαι για καμιά καπνοσύριγγα;» - Επετειακό - Ο σοσιαλιστής!

(Εφημερίδα των συντακτών, 22 Μαρτίου 2013)

«Είσαι για καμιά καπνοσύριγγα;»

«Εκστρατεία αποτίναξης των 500 ετών υποδούλωσης – Απελευθερωνόμαστε πνευματικά – Μαθαίνουμε να μιλάμε, να χρησιμοποιούμε [...] τη λαλιά μας πάλι!!! Τη γλώσσα που δε μας έμαθε ποτέ το φαινομενικά ελληνικό κράτος-πολιτεία…»

Άλλο ένα αδέσποτο ιμέιλ στη διαδικτυακή πιάτσα, με 300 τουρκικές λέξεις (στην πραγματικότητα δεν είναι όλες τουρκικές!) σε ελληνοπρεπή απόδοση, εγχείρημα που κραυγάζει από μόνο του την ανοησία του, και φυσικά την έλλειψη κάθε επαφής με την πραγματικότητα, γλωσσική και άλλη.

Ας το διασκεδάσουμε. Ας φανταστούμε λ.χ. τους νέους σταυροφόρους να ακολουθούν τις προτάσεις τους:

«Έκοψα το τσιγάρο και το ’ριξα στην καπνοσύριγγα» (τσιμπούκι)

«Τον έκανα πολλή ευχαρίστηση» (χάζι)

«Το βράδυ τρώω μόνο ένα πηγμένο γάλα» (γιαούρτι)

«Θα μας τρελάνουν πάλι οι ετησίες άνεμοι» (μελτέμια)

«Κάναμε πολλή ευδιαθεσία χτες στου Νίκου» (κέφι)

«Με τη ζέστη ένα υδροπεπόνι είναι ό,τι πρέπει» (καρπούζι)

«Οι φοιτητές στη Λάρισα πήγαν από πύραυνο» (μαγκάλι)

«Τον κοιτούσε κι έτρεχαν τα πυκνόρρευστα διαλύματα ζάχαρης» (σιρόπια)

«Ουστ από δω, ρε νέε!» (τζογλάνι)

«Σοκολάτα με φρυγανισμένα λεπτοκάρυα» (καβουρντισμένα φουντούκια)

«Εδώ οι καλές πιστάκες Αιγίνης» (φιστίκια)

«Μετά το φαγητό είμαι πολύ χασισοπότης για τσιγάρο» (χαρμάνης)

«Τρελαίνομαι για ραθυμία στο κρεβάτι» (χουζούρεμα).

Αλλά κυρίως, όταν πρωτοσυλλαβίσει το μωρό σας (τουρκιστί!) μπα-μπα, μην υποκύψετε στη συγκίνηση· αστράψτε του ένα χαστούκι, ώσπου να πει «πα-τε-ρα»!

Επετειακό

Το «Πετρο-κάραβο», ανοιχτά της Πάτμου, όπου λειτουργούσε, λέει, κρυφό σχολειό!

Επανάληψη κόντρα στην επανάληψη, τώρα που, δεν μας έφτανε ο Άδωνης σε όλα τα κανάλια, βγήκαν οι πιο καθαρόαιμοι ακόμα κι έστησαν εθνοδιδασκαλεία.

Για το κρυφό σχολειό ξανά μανά, τον ανθεκτικότερο μύθο, αφού τα περί Λαύρας και Παλαιών Πατρών είναι αποδεδειγμένα μυθεύματα, για όποιον θέλει να διαβάσει, κι όχι να περιμένει απ’ τον παππού του και τη γιαγιά του, όπως ο Λαζόπουλος π.χ. («την Ιστορία δεν τη μαθαίνουμε απ’ τα βιβλία· την Ιστορία τη μαθαίνουμε απ’ τους παππούδες μας και τις γιαγιάδες μας» είχε δηλώσει).

Λέω «αποδεδειγμένα», γιατί μιλούν οι ημερομηνίες, πότε ήταν πού δηλαδή ο Παλαιών Πατρών, πότε άρχισαν οι πολεμικές επιχειρήσεις κτλ., ενώ για τα κρυφά σχολειά μπορεί ο κάθε τοπικός άρχοντας να δηλώνει, για τουριστική ατραξιόν, την κάθε σπηλιά κρυφό σχολειό.

Δύο μόνο παραδείγματα: στη Δημητσάνα, όπου «επροστατεύετο [από τους Τούρκους] και ελευθέρως ενηργείτο και η εκπαίδευσις», ιδίως στην περίφημη Μονή Φιλοσόφου, εκεί βρήκε να δηλώσει η εθνοκαπηλεία ένα από τα περιφημότερα κρυφά σχολειά της.

Και από… αυτοψία: στην Πάτμο, ενάμισι μίλι απ’ την ακτή, στο ταραγμένο Ικάριο, είναι ένας μεγάλος βράχος, ούτε βραχονησίδα δεν τον λες, κι όμως βρέθηκε αρχιμανδρίτης να πει πως λειτουργούσε εκεί πάνω κρυφό σχολειό, όπου έσπευδαν δηλαδή θαλασσόδαρτα μες στη νύχτα τα μικρά σκλαβόπουλα…

«Απ’ έξω μαυροφόρ’ απελπισιά, πικρής σκλαβιάς χειροπιαστό σκοτάδι» αρχίζει το γνωστό ποίημα για το κρυφό σχολειό. Και νά το ώς τις μέρες μας, το ποίημα, μα πιο πολύ το χειροπιαστό σκοτάδι.

Ο σοσιαλιστής!

Πολύς λόγος έγινε για τους τρεις της ΝΔ που καταψήφισαν την άρση ασυλίας του Κασιδιάρη, και πέρασε απαρατήρητος ο ένας του ΠΑΣΟΚ.

Τρεις της ΝΔ, Ιωαννίδης, Κεφαλογιάννης και κάποιος Καράμπελας, πήγαν κόντρα στην κομματική γραμμή ––αυτήν, κακά τα ψέματα, που απέτρεψε τους χίλιους δεκατρείς… Και σιγά η έκπληξη, ιδίως για τους δύο επιδεικτικά μοσχόμαγκες, τον άξιο γόνο της γνωστής οικογενείας Κεφαλογιάννη, και τον Ιωαννίδη, που κάλυπτε την προπονητική του μετριότητα πετώντας μπουκάλια με νερό στα κεφάλια των παικτών του ή πλακώνοντάς τους στα χαστούκια.

Όμως το θέμα είναι ότι, με τα φώτα στραμμένα στους αναμενόμενους, στο κάτω κάτω, και ομογάλακτους του Κασιδιάρη, δεν δόθηκε η σημασία που έπρεπε στο Όχι κορυφαίου στελέχους και υπουργού του ΠΑΣΟΚ ––με κεφαλαία παρακαλώ το όνομά του: ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣ, αν τάχα υπάρχει βίβλος της ντροπής, για σοσιαλιστές, λέει. Γι’ αυτό και κατεξοχήν εμπαίκτες.

ΥΓ προς Κασιδιάρη, που δήλωσε ότι και πάλι θα βγει «πανηγυρικά αθώος»: «αθώος λόγω αμφιβολιών» δεν είναι «πανηγυρικά», ω εθνοπατέρα!


(η φωτό του Πετροκάραβου είναι του Βασίλη Χάσκου, από το ιστολόγιο Η φωτογραφία στην Πάτμο)

Πόσα παράλληλα σύμπαντα πια; - Φαήλος στη θέση του Φαήλου - Τα κύματα έπαψαν το χλ χλ χλ;

(Εφημερίδα των συντακτών, 15 Μαρτίου 2013)

Πόσα παράλληλα σύμπαντα πια;

Ε όχι και φτώχεια, λέει, στην Ελλάδα. «Απλώς από 24η πιο πλούσια χώρα του κόσμου πήγε 35η». Απλώς! Ενώ π.χ. «το κατά κεφαλήν εισόδημα της γειτονικής Τουρκίας είναι στο 40% του ελληνικού»…

Αλλά πού μας βγάζει αυτός ο εξωιστορικός σχετικισμός; Καταρχήν, στο ότι ούτε στην Τουρκία υπάρχει φτώχεια, μπροστά στη Ρουάντα λ.χ. Και ποια καταπίεση ή εκμετάλλευση, αν σκεφτούμε τους σκλάβους την εποχή του Σπάρτακου… Όσο για αρρώστιες, καμία κάτω από καρκίνο ή έιτζ.

Έτσι κι ο άλλος (Τ. Θεοδωρόπουλος, Καθημερινή 3/3) σχολιάζει τη σημερινή μετανάστευση των νέων, μακάριος πως πάντα έφευγαν έξω πολλοί νέοι, κι οι υπόλοιποι πολύ θα το ’θελαν κι αυτοί να φύγουν. Ντρέπεσαι και να συζητάς σε τέτοιο επίπεδο… Να λες πως άλλοτε έφευγαν για ανώτερες π.χ. σπουδές, συχνά από εύπορες οικογένειες, ενώ τώρα φεύγουν άνεργοι, για εργατικό δυναμικό, λαντζέρηδες ξανά –και όχι μόνο νέοι.

«Θα πρέπει να ευλογούμε την κρίση» καταλήγει, που αναγκάζει τα νέα παιδιά να «ξενιτευτούν» (σε εισαγωγικά!), γιατί θα μας γυρίσουν έτσι Ευρωπαίοι!

Αλλά εδώ, θα πείτε, ο Κασιμάτης, στην ίδια εφημερίδα, ευχαριστούσε προ καιρού τη Χρυσή Αυγή, που «μας δίνει την ευκαιρία να αναμετρηθούμε με το καρκίνωμα της μεταπολίτευσης, την αριστερή βία».

Με τ’ άλλα καρκινώματα να δούμε…

Φαήλος στη θέση του Φαήλου

«Βουλώστε το πια!» τιτλοφορεί άρθρο του ο Θανάσης Χειμωνάς, καινούριος υπεύθυνος Πολιτισμού του ΠΑΣΟΚ, και μόνο γι’ αυτό το σημειώνω. Είναι από τα άρθρα στα οποία αναφέρθηκα το περασμένο Σάββατο, που στηλίτευαν όσους απέδωσαν, καθ’ υπερβολή έστω, ηθική αυτουργία στη μνημονιακή κυβέρνηση για τον θάνατο των φοιτητών από μαγκάλι.

Άρα; Υπερβολή στην υπερβολή; Και είναι απλώς υπερβολή ένα «Βουλώστε το πια»; Ή δείγμα του πολιτισμού του ΠΑΣΟΚ; Εντάξει, τώρα υπερβάλλω εγώ. Όσο κι αν δεν ξεχνάω τον Γιαννόπουλο, που ονόμαζε «πολιτιστικά κέντρα» τα σκυλάδικα πολυτελείας. Βέβαια ο Γιαννόπουλος δεν ήταν υπουργός πολιτισμού. Ήταν όμως ο Πάγκαλος. Και θα ’φτανε αυτό και μόνο: «ο Πάγκαλος, υπουργός πολιτισμού», απ’ τα πιο σύντομα ανέκδοτα, που λέμε. Έχει όμως κι άλλο: ο Πάγκαλος, υπουργός πολιτισμού, να ροχαλίζει σε πρεμιέρα του Λευτέρη Βογιατζή –Πίντερ ήταν, θυμάμαι, και στο μικρό θέατρο ακουγότανε η μουσική του Πάγκαλου στις παύσεις.

Τώρα η σκυτάλη στον Θανάση Χειμωνά. Που σίγουρα έχει άστρο φωτεινό τον αθυρόστομο Φαήλο, λόγου χάρη, αφού και άλλο, ανάλογο δείγμα γραφής του είχαμε σημειώσει πρόσφατα εδώ: «Δεν θα γίνεις Χειμωνάς ποτέ, καραφλέ, καραφλέ!» έλεγε σε άλλον συγγραφέα.

Πώς το είπε τώρα ο ίδιος; «Βουλώστε το πια!»

Τα κύματα έπαψαν το χλ χλ χλ;

Τριήμερο στην Ακαδημία, για τη γλώσσα, λέει, που αργοσβήνει, με πρόεδρο δημοκρατίας, αρχιεπίσκοπο, υπουργούς... Βασική διοργανώτρια η Ελληνική Γλωσσική Κληρονομιά, ένα μόρφωμα που ανάμεσα στα κοντά 200 ιδρυτικά του μέλη έχει λ.χ. επιχειρηματίες και στρατιωτικούς, αλλά ούτε έναν γλωσσολόγο.

Διόλου τυχαία, θα έλεγα, γιατί οι απόψεις που διακινεί δεν υιοθετούνται από καμία σχολή γλωσσολογίας, ούτε από τον συντηρητικό Μπαμπινιώτη, παρά μόνο από ακροδεξιές παραεπιστημονικές «σχολές», Πλεύρη, Γεωργιάδη κτλ.

Έτσι και τώρα, στους 15 Έλληνες ομιλητές μόνο ένας ήταν γλωσσολόγος –σαν να ’χαμε συνέδριο πολιτικών μηχανικών (ειδικότητα ενός πρωτεργάτη), με ομιλητές εκπαιδευτικούς, γιατρούς, ζωγράφους, και μόνο έναν του οικείου κλάδου. 

Από τον θίασο, λοιπόν, πολιτικός μηχανικός ο ένας, ο ακαδημαϊκός Αντώνης Κουνάδης, καιρό τώρα διακινεί τον χονδροειδέστατο μύθο για 70κάτι τάχα εκατομμύρια λέξεις που έχει η ελληνική, αφού μετριούνται όλες οι εμφανίσεις μιας λέξης σε όλους τους αριθμούς και τις πτώσεις, π.χ. ανήρ, ανδρός, άνερ, ανδράσι κ.ο.κ. 

Άλλος, ο πρόεδρος και κοινωνιολόγος Βασίλης Φίλιας, που παρετυμολογεί λ.χ. τον μοχλό από το χλ χλ χλ των κυμάτων:

«Εκεί το κύμα σκάζοντας στην ακτή [...] μουρμούριζε χλ χλ χλ χλ, κόχλαζε, κάχλαινε και όχλευε τους κόχλακες [...] Αυτός λοιπόν ο ήχος χλ χλ χλ [...] έδωσε και [...] τον μοχλό»!

Και λοιπόν, τα κύματα δεν κάνουν πια χλ χλ; Γι’ αυτό πεθαίνει οϊμέ η γλώσσα;

Αναθυμιάσεις μονοξειδίου του άνθρακα - Τα τρακτέρ στα χωριά σας! - Πεφτώντων των ιδρώτων...

(Εφημερίδα των συντακτών, 9 Μαρτίου 2013) 

Αναθυμιάσεις μονοξειδίου του άνθρακα

«Ως φοιτητής στη Θεσσαλονίκη έμενα (μαζί με άλλους 3) σε μια πολυκατοικία [...] χωρίς θέρμανση και ζεστό νερό. Ποτέ μου δεν το βίωσα ως έλλειψη. Η φοιτητική ζωή δίνει τέτοιες “εντάσεις” που η έλλειψη θέρμανσης δεν ήταν καν μικροπρόβλημα»: Σχόλιο αναγνώστη, στο ίντερνετ, σ’ ένα από τα ουκ ολίγα άρθρα ηθικού πανικού για όσους χρέωσαν στη μνημονιακή εποχή τον θάνατο των φοιτητών στη Λάρισα από μαγκάλι.

Σίγουρα είναι υπερβολή η απόδοση ηθικής αυτουργίας στον Στουρνάρα, δεν γίνεται όμως να μη βλέπεις στην υπερβολή την απόγνωση. Και τότε βρίσκω ανατριχιαστικό το μένος που χαρακτηρίζει τα άρθρα αυτά. Πάντα στη γραμμή των τελευταίων ετών. Όπου μισή κουβέντα παραπάνω να ειπωθεί, οσοδήποτε αδέξια αντίδραση στη Νέα Εποχή, θα πέσουν βροχή οι σημειολογικές αναλύσεις, θα απογειωθεί η ορθοφροσύνη, μαζί με το απροκάλυπτο ηθικό λιντσάρισμα, από κανάλια προπαντός και οργανικούς διανοούμενους.

Έτσι και τώρα, πήρε κι έδωσε ο κολασμός των θυμάτων, που δεν ήξεραν για το μονοξείδιο του άνθρακα, που για χαβαλέ άναψαν το μαγκάλι, γιατί σιγά μην κρύωναν κτλ.

Κι αν επιτέλους κρύωναν, ας καίγαν… παντεσπάνι!

Αυτές κι αν είναι θανατηφόρες αναθυμιάσεις!

Τα τρακτέρ στα χωριά σας!

Αρχές της δεκαετίας του 2000, όταν έχει γιγαντωθεί ο στόλος των τζιπ μεγάλου κυβισμού, ο ίδιος ο πρόεδρος της αυτοκινητοβιομηχανίας Φορντ αναγνωρίζει τις ρυπογόνες επιπτώσεις τους στο περιβάλλον· ο δήμαρχος του Λονδίνου προτείνει διπλάσια διόδια για να μπαίνουν στο κέντρο της πόλης, το δημοτικό συμβούλιο του Παρισιού συζητάει απαγόρευση της κυκλοφορίας τους στο κέντρο, στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ ο πολιτικός ακτιβιστής Ραλφ Νέιντερ παρεμβάλλεται δυναμικά στην κούρσα Μπους-Γκορ με κεντρικό σύνθημα «Πατήστε φρένο στα 4Χ4», εδώ οι συγκοινωνιολόγοι ζητούν κι αυτοί την απαγόρευσή τους στο κέντρο, όπως συμβαίνει με τα φορτηγά, ειδικό φόρο προτείνει ο Σταύρος Δήμας, επίτροπος για το Περιβάλλον, κτλ.

Παράλληλα, στο Παρίσι και σε άλλες πόλεις της Γαλλίας, ομάδες νεαρών ξεφουσκώνουν τα λάστιχα μεγάλων τζιπ, που τα χαρακτηρίζουν «αντικοινωνικά αστικά άρματα μάχης», και η Αστυνομία εκφράζει αρχικά την αμηχανία της, αφού δεν υπάρχει καταστροφή περιουσίας, άρα και αδίκημα. Αντικοινωνικά, ούτε λόγος· η αγορά τους και μόνο συνιστά αντικοινωνική πράξη, όταν ξέρει ο άλλος για πού το αγοράζει και πού το κυκλοφορεί.

Έτσι, το καταχάρηκα το ωραίο που άκουσα: «Τα τρακτέρ στα χωριά σας!» Στα όρια εγκεφαλικού ο τζιπούχος! Ψιλορατσιστικό, θα πείτε, όμως το μόνο που μπορεί να τον αγγίξει. Δεν το δοκιμάζουμε;

(η φωτό από το kazani.gr)

Πεφτώντων των ιδρώτων…

«Γιατί το απαραίτητο μέλλον είναι η τυπική χύση των δακρύων», «η κορυφή της μήλου των μαγούλων υψώνεται», «κυμαίνονται τα κύματα», «οι φουρκέτες σε σχήμα φοίνιξ», «έσφιξε τον λαιμό των ξυλακίων», και το απαράμιλλο: «πεφτώντων των ιδρώτων»!

Σπαρταριστά ευρήματα, που τα οφείλουμε στην Κατερίνα Σχινά («Όχι “χύση δακρύων” για το ΕΚΕΒΙ», The Books' Journal, Φεβρ. 2013), από Ανθολογία Σύγχρονης Κινεζικής Ποίησης, έκδοση του υπουργείου Πολιτισμού για να τιμηθεί η Κίνα στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης το 2010. Οφείλω να σημειώσω πως η Κ.Σ. χρησιμοποιεί τα ευρήματά της υπέρ του καταργημένου από το υπουργείο ΕΚΕΒΙ, ενώ προσωπικά έχω πάρει αντίθετη θέση –αυτό είναι όμως άλλη ιστορία. Τώρα, ας μείνουμε στην καταγέλαστη παραγωγή του υπουργείου, που ξεμπέρδεψε απ’ τα δύσκολα, αναθέτοντας τη μετάφραση στον ιντερνετικό αυτόματο μεταφραστή.

Ο οποίος χαρίζει πάντα λυτρωτικό γέλιο. Αντίδωρο, στίχοι από το «Non, je ne regrette rien» της Πιαφ, σε αυτόματη μετάφραση κι αυτοί, όπως τους είχε παρουσιάσει πριν από λίγα χρόνια μια αξιόλογη νεανική θεατρική ομάδα: «όχι, δεν λυπάμαι για τίποτα / είμαι πληρωμή, σκουπίζω, ξεχνώ, / παράφρων της διάβασης. [...] Σκουπίστε τις αγάπες [...] / Σκουπίστε Σκουπίστε για πάντα / Επισκεύασα το μηδέν».

Δεν μπορώ να μαντέψω τι κρύβονται πίσω από τα κινέζικα κινεζικά, όμως ο «παράφρων της διάβασης» π.χ. είναι τάχα μετάφραση του: je me fous du passé = «δε με νοιάζει το παρελθόν», και το «επισκεύασα το μηδέν»: je repars à zéro = «ξεκινάω απ’ το μηδέν».

Ολόκληρο το μηδέν, που λένε οι λαχειοπώλες.

Κάγκελα και συρματοπλέγματα - Ούτε του Κώστα Καβάφη ούτε του Μίνωος Βολανάκη - Ποιος Μπερλουσκόνι τώρα…

(Εφημερίδα των συντακτών, 2 Μαρτίου 2013)

Κάγκελα και συρματοπλέγματα

 

Εν αρχή ην το κάγκελο, τα κάγκελα, του Αβραμόπουλου στα πεζοδρόμια. Έγραψαν και ξανάγραψαν πόσο επικίνδυνα είναι, άνθρωποι σκοτώθηκαν πάνω τους, σιγά που θα ’σκαγε ο Άρχων Ατσαλάκωτος. Έπειτα στου Φιλοπάππου, με τον υπεύθυνο για την καγκελόφραξη να μιλάει για τη «σημειολογία του κάγκελου», που υποδεικνύει ακριβώς αστυνόμευση (πάντως στου Φιλοπάππου δεν φτούρησε τελικά η περίφραξη, χάρη στην αντίδραση των περιοίκων). Ακολούθησε το Πεδίο του Άρεως, μια τεράστια έκταση πολύ περισσότερο τώρα αδιάβατη, και όχι μόνο τη νύχτα, έτσι όπως τα κάγκελα είναι σίγουρη παγίδα παρά προστασία.

Και ήρθε η σειρά της Ακαδημίας Αθηνών. Πρώτη έγνοια, φαίνεται, του καινούριου της προέδρου, του Σπύρου Ευαγγελάτου, η περίφραξη, να μη μολύνεται ο ναός από ξένους και παραεμπόριο ή πρεζόνια.

Α, ξέχασα το συρματόπλεγμα της Άννας Βαγενά, μια κατασκευή γύρω στα 2 μέτρα ύψος, με την οποία είχε περιφράξει δύο (καλαίσθητα πάντως) παγκάκια που είχε φτιάξει (παράνομα πάντως) μπροστά στο θέατρό της: ανατριχιαστικές συνδηλώσεις-φανντασιώσεις στρατοπέδου, έγραφα τότε. Και αντί για το κοτετσόσυρμα, που θα πλήγωνε και της κ. Βαγενά την αισθητική, πρότεινα ακίδες, όπως για τα περιστέρια, και μάλιστα ηλεκτροφόρες.

Επαναφέρω την ιδέα, βελτιωμένη: Ηλεκτροφόρα σύρματα, κύριε Ευαγγελάτε. Ένας συρμάτινος στέφανος που θα περιβάλλει την Ακαδημία και θα επιστέφει τη σημαντική προσφορά σας στο θέατρο.

Ούτε του Κώστα Καβάφη ούτε του Μίνωος Βολανάκη

Να τα λέμε, να τα ξαναλέμε, γιατί αύριο θα τα ξεχάσουμε, καθώς μάλιστα παραφυλάει ο οδοστρωτήρας του νεολογιοτατισμού: λοιπόν, η Άλκηστη και Άλκηστις, π.χ. Πρωτοψάλτη, γενική της Άλκηστης Πρωτοψάλτη· όχι της Αλκήστιδος. Η Χάρις Αλεξίου, γενική της Χάρις, άκλιτο (όχι από «αγραμματοσύνη», παρά επειδή ακούγεται σαν το κοινό ουσιαστικό: η χάρη - της χάρης!), ή της Χαρούλας, ωραία παράκαμψη· όχι της Χάριτος.

Επίσης, ο Μίνως ή Μίνωας, γενική του Μίνωα· όχι του Μίνωος. Όμως, σ’ αυτήν ειδικά την περίπτωση, μόλις χτες, όταν δούλευε πιο ελεύθερα το γλωσσικό αίσθημα, και το αφτί άκουγε έτσι κι αλλιώς ένα σκέτο -ο («Μίνος»), είχαμε και γενική: «του Μίνου»! Έτσι λ.χ. στην Κρήτη, όπου είναι κοινό λόγω Κνωσού το Μίνως, έτσι το έλεγαν και δύο σπουδαίοι το όνομά τους, έτσι τους λέγαμε όλοι: τον περίφημο μποέμ ζωγράφο Μίνω Αργυράκη και τον εμπνευσμένο σκηνοθέτη και θεατρικό μεταφραστή Μίνω Βολανάκη: ο Μίνως, του Μίνου, τον Μίνω. Ούτε του Μίνωα ούτε, ιδίως, του Μίνωος.

Μόλις χτεσινοί, και τους ξεχάσαμε. «Θυμήθηκα τον Μίνωα Βολανάκη που μου ’λεγε…» έγραφε προ καιρού ο Κραουνάκης: ε όχι, τίποτα δεν θυμήθηκε, αν δεν θυμήθηκε το τόσο προσωπικό, το όνομά του! «Του Μίνωα Βολανάκη» έγραφε τις προάλλες ο συνεργάτης και φίλος του και κάθε άλλο παρά λογιόπληκτος Δ. Ν. Μαρωνίτης: άρα δαίμονας του τυπογραφείου; σκόπιμη διόρθωση; Εδώ, το πιο πιθανό. Ψάχνω ανήσυχος στο ίντερνετ, πλήθος τα «Μίνωα» και «Μίνωος Βολανάκη»!

Λίγη μνήμη, ωρέ.

 

Ποιος Μπερλουσκόνι τώρα…

Να κρατηθώ, γιατρέ μου, να μη γράψω για τον θρίαμβο του Μπερλουσκόνι. Όχι του Μπερλουσκόνι μεγιστάνα του πλούτου, μιντιάρχη κτλ., αλλά του Μπερλουσκόνι καλτ, που είναι ή παίζει, αδιάφορο για την ώρα, τον κλόουν κτλ. Να μη γράψω, γιατί θα γράψω αμέσως, π.χ. για τον Άδωνη, και παραείναι εύκολο αυτό, φτηνοκολπάκι. Κι όμως, αυτό μου έρχεται αυτόματα στον νου. Ιδίως όταν ακούω να απορούν για την επάνοδο του Μπερλουσκόνι όλοι αυτοί που δεξιώνονται καθημερινά στα πάνελ τους τον Άδωνη και του αποδίδουν τιμές σοβαρού πολιτικού ­–το λιγότερο. Και ο Άδωνης είναι ένα μόνο από τα πολλά παραδείγματα…

Για την ώρα, γιατρέ μου, όχι, δεν θα πω δα πως χαίρομαι, μα νά, από μιαν άποψη, σαν να παρηγοριέμαι. Με την επάνοδο του Μπερλουσκόνι, όπως και παλιά με την πρωθυπουργία του, ή με την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη κτλ. Νά, λέω, δεν είμαστε έθνος ανάδελφο, δεν είμαστε εμείς ο πιο χαλασμένος λαός, δεν είμαστε οι μόνοι αμνήμονες, ή κυνικοί, αμοραλιστές πωρωμένοι, ή έστω έστω αβάσταχτα γελοίοι.