Μαραθώνας, 2.500 χρόνια πρίν

Σαν σήμερα, το 490 π.Χ. διεξήχθη στον Μαραθώνα η διάσημη μάχη του Μαραθώνα, ανάμεσα στους Αθηναίους και Πλαταιείς, εναντίον των Περσών. Τα γεγονότα της μάχης ειναι λίγο πολύ γνωστά στους περισσότερους Ελληνες, καθόσον αυτή η μάχη αποτελεί μια απο τις σπουδαιότερες στιγμές της Ελληνικής ιστορίας.

Ο Μεγάλος Βασιλέας των Περσών, Δαρείος, αποφάσισε το 492 π.Χ. να τιμωρήσει τους Ελληνες για την υποκίνηση της επανάστασης των Ιωνικών πόλεων, την οποίαν κατέπνιξε το 494 π.Χ. επαναφέροντας τις ευημερούσες ελληνικές αποικίες υπό την κυριαρχία του. Γιά τον λόγο αυτό, έστειλε τον γαμπρό του και στρατηγό Μαρδόνιο, να υποτάξει τη Ελλάδα εισβάλοντας απο την Θράκη. Η εκστρατεία του 492 π.Χ. απέτυχε, καθώς ο περσικός στόλος έπεσε θύμα αντίξοων καιρικών συνθηκών στο ακρωτήρι του Αθωνα, χάνοντας 300 πλοία και 20.000 άνδρες.

Το εγχείρημα, επανελήφθη τον Σεπτέμβριο του 490 π.Χ. με άλλη μέθοδο, μεταφέροντας τον στρατό του διά θαλάσσης, απο την Κιλικία στην Αττική. Με αρχηγούς τον Δάτη και τον Αρταφέρνη, οι Πέρσες είχαν κάποιες πρώτες επιτυχίες, υποτάσσοντας τα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων και στην συνέχεια την Ερέτρεια στην Εύβοια, που ενίσχυσαν την αλαζονεία τους και επιχείρησαν απόβαση στην παραλία του Μαραθώνα.

Εκεί τους περίμεναν 10.000 Αθηναίοι και Πλαταιείς, που εφαρμόζοντας την στρατηγική του Μιλτιάδη, επιτέθηκαν κατά μέτωπο στις υπέρτερες δυνάμεις των Περσών. Η αποφασιστικότητα των Ελλήνων στρατιωτών σε συνδιασμό με επιτυχημένες τακτικές πού εφαρμόσθηκαν, οδήγησαν σε ολοκληρωτική νίκη των Ελλήνων, αφήνοντας στο πεδίο της μάχης 6.400 νεκρούς απο τους περίπου 25.000 Πέρσες στρατιώτες που συμμετείχαν.

Στα παραλειπόμενα της μάχης, ξεχωρίζουν η καθυστερημένη άφιξη των 2.000 Σπαρτιατών πολεμιστών, μία μέρα μετά την μάχη και η εκνευριστική ουδετερότητα της Αίγινας, Αργους και κάποιων άλλων Ελληνικών πόλεων.

Αξιοσημείωτη είναι επίσης η συμμετοχή του Ιππία, υιού του Πεισίστρατου, ως σύμβουλου των Περσών με προφανή στόχο την τοποθέτησή του απο τους Πέρσες ώς τύραννο των Αθηνών, μετά τη νίκη τους.

Αντίθετα, γεμάτη δάφνες είναι η ιστορία του στρατιώτη (πιθανότατα του Φειδιππίδη) που μετά την μάχη, έτρεξε με όλον τον οπλισμό του τα 40 χλμ ώς την Αθήνα, για να πεί το περίφημο "νενικήκαμεν" που γέννησε 2.400 χρόνια αργότερα, ένα ολυμπιακό άθλημα.

Κατά την διάρκεια της μάχης, καταγράφησαν πολλές ιστορίες ηρωϊσμού των Ελλήνων, όπως αυτή του Κυναίγειρου, αδελφού του Αισχύλου, που σκοτώθηκε προσπαθώντας να κρατήσει με τα χέρια του ένα περσικό καράβι κατά την υποχώρηση των Περσών.

Η μάχη του Μαραθώνα, θεωρείται απο όλους τους ιστορικούς, ένα απο το σημαντικότερα γεγονότα της αρχαίας ιστορίας, καθώς απέτρεψε την είσοδο των Περσών στην Ευρωπαϊκή ήπειρο, που πιθανότατα θα άλλαζε τον ρού της ιστορίας. Αν η Ελλάδα είχε κατακτηθεί, δεν θα ακολουθούσε ο χρυσούς αιών, ούτε η εγκαθίδρυση της δημοκρατίας σε πολλές Ελληνικές πόλεις. Είναι επίσης πολύ πιθανό, ότι δεν θα αναπτυσόταν οι τέχνες, η φιλοσοφία και η επιστήμη καθώς ο Ελληνικός ορθολογισμός ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με την ανατολίτικη θεοκρατία.

Σήμερα, 2.500 χρόνια μετά, ας χαρούμε λοιπόν αυτή την επέτειο που μας προσέφεραν οι ένδοξοι πρόγονοι μας, κάνοντας την Ελλάδα διάσημη και σεβαστή και άς ξεχάσουμε για λίγο την μιζέρια της καθημερινότητάς μας και την αναξιοπιστία των σύγχρονων απογόνων τους. Ας ευχηθούμε τέλος, οι από μηχανής θεοί των αρχαίων Ελλήνων, να επαναλάβουν το θαύμα τους και να μπορέσουμε να ανακτήσουμε λίγη απο την χαμένη αίγλη τους.

Γιατί αλλοιώς, οι Πέρσες θα διαβούν. Μόνο που τώρα δεν θα είναι ξένοι. Θάμαστε εμείς οι ίδιοι, βασικοί εχθροί του ίδιου μας του εαυτού.

τι φταίει στην οικονομία μας ?

Τόν τελευταίο καιρό, όλο και περισσότεροι Ελληνες, ενδιαφέρονται για την οικονομία και την οικονομική κατάσταση της χώρας. Διαβάζουν άρθρα στις εφημερίδες, παρακολουθούν εκπομπές στην τηλεόραση, συζητάνε και μαλώνουν μεταξύ τους, για πράγματα που μέχρι πρίν λίγα χρόνια, ήταν αδιανόητο να φαντασθούμε. Ολοι ψάχνουν αγωνιωδώς λύσεις, για την αντιμετώπιση της δεινής κατάστασης στην οποίαν έχει περιέλθει η χώρα, προτάσεις για την απεμπλοκή απο το μνημόνιο και την τρόϊκα και διέξοδο απο τά προσωπικά οικονομικά αδιέξοδα.

Οι περισσότεροι Ελληνες κατηγορούν την σημερινή κυβέρνηση για λανθασμένους χειρισμούς, στην διαχείριση της κρίσης, που οδήγησαν στο μνημόνιο και τα μέτρα. Υποστηρίζουν, ότι η κυβέρνηση έπρεπε να βγεί επιθετικά και να απαιτήσει απο τούς εταίρους μας της ΟΝΕ, να μας βοηθήσουν χωρίς μνημόνιο και τρόϊκα, απειλώντας τους με έξοδο της Ελλάδος απο την ΟΝΕ, η οποία θα οδηγούσε σε κατάρρευση του ευρώ, με τρομακτικές επιπτώσεις για αυτούς. Θεωρούν δε, ότι όλα όσα περνάμε αυτή την περίοδο, οφείλονται στην έλλειψη ενός ηγέτη τύπου Κων/νου Καραμανλή ή Ανδρέα Παπανδρέου, που θα χειριζόταν πετυχημένα τον παραπάνω "εκβιασμό" στους εταίρους μας.

Οσον αφορά στις αιτίες του υπέρογκου χρέους,οι περισσότεροι Ελληνες πιστεύουν, ότι οφείλεται στις κλεψιές και λαμογιές κάποιων, που άν δεν γινόταν, όλα θα ήταν μιά χαρά.

Ετσι, κάποιοι Ελληνες αποδίδουν τις αιτίες της κρίσης στην φοροδιαφυγή των μεγάλων εταιρειών, τίς οποίες κανείς δεν τολμάει να αγγίξει, επειδή μιζάρουν κάποιους πολιτικούς. Κάποιοι άλλοι, κατακρίνουν τους διεφθαρμένους γιατρούς, εφοριακούς κλπ δημόσιους λειτουργούς , οι οποίοι πλούτισαν, κλέβοντας το δημόσιο χρήμα και οδήγησαν την χώρα στην καταστροφή. Ολοι φυσικά οι Ελληνες, με εντυπωσιακή ομοφωνία, κατηγορούν τους πολιτικούς, ότι αύξησαν τα ελλείματα της χώρας κάνοντας κρατικές προμήθειες σε υπέρογκες τιμές με αντάλλαγμα μίζες από τους προμηθευτές.

Ολα τα παραπάνω, ισχύουν σίγουρα. Είναι όμως αυτά, που έφεραν την χώρα σε αυτή την θέση, η μήπως απλά, επιδείνωσαν μία κατάσταση που οφείλεται σε άλλα αίτια ; Η ερώτηση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, διότι λάθος προσδιορισμός των αιτιών της κρίσης θα οδηγήσει σε λάθος λύσεις.

Στην παραπάνω ερώτηση, εγώ απαντώ καταφατικά. Οσα λεφτά και άν κλάπηκαν από κάποιους πολιτικούς, κάποιους επιχειρηματίες ή κάποιους δημόσιους λειτουργούς , δεν δικαιολογούν χρέος 300 δις ευρώ σε μιά 30-ετία. Κυρίως όμως, δεν δικαιολογούν την επίδραση των κρατικών ελλειμάτων στην πραγματική οικονομία, που οδήγησαν στην καταβαράθρωση του ρυθμού ανάπτυξης της χώρας, στην έλλειψη ρευστότητας στην αγορά και στην μείωση της παραγωγικής βάσης της οικονομίας μας.

Κατά την άποψή μου, η εξήγηση για τα παραπάνω, πρέπει να αναζητηθεί στις δομές και τα σαθρά θεμέλια της Ελληνικής οικονομίας. Μιάς οικονομίας που ποτέ δεν αναπτύχθηκε σωστά και ποτέ δεν απέκτησε όραμα, στόχους και προσανατολισμούς σύγχρονης ευρωπαϊκής οικονομίας. Αντίθετα, παρέμεινε προσκολλημένη σε τριτοκόσμιες δομές, στηριγμένη στο μικρομάγαζο, στον προστατευτισμό προνομιούχων ομάδων και στους κρατικοδίαιατους υπαλλήλους και επιχειρηματίες.

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, η άκρως εσωστρεφής οικονομία μας να είναι ευάλωτη στην διαφθορά, στον κρατισμό και στην γραφειοκρατία, πρακτικές που ευνοούσαν οι ίδιες οι δομές της. Εξ' αιτίας αυτών,η οικονομία μας αδυνατούσε διαχρονικά να αξιοποιήσει τις εξωγενείς ενισχύσεις (σχέδιο Marshal, επιδοτήσεις ΕΟΚ, χαμηλά επιτόκια λόγω ευρώ κλπ) που ποτέ δεν χρησιμοποιήθησαν για την ανασυγκρότηση της οικονομίας, αλλά για την φαινομενική της βελτίωση, η οποία κατέρρεε με την πρώτη δυσκολία.

Προσωπικά πιστεύω, ότι το μεγαλύτερο διαχρονικό έγκλημα των πολιτικών αυτής της χώρας, δέν ήταν η διασπάθιση του δημόσιου χρήματος αλλά η αδιαφορία ή η ανικανότητα μετεξέλιξης της οικονομίας μας σε σύγχρονα ευρωπαϊκά πρότυπα. Στέρησαν έτσι τον Ελληνικό λαό απο μιά στέρεη οικονομία, ικανή να αναπτύσεται και να του παρέχει, ένα σταθερά αυξανόμενο βιωτικό επίπεδο, και το υψηλό κοινωνικό κράτος δικαίου που το συνοδεύει. Αντίθετα, δανείσθηκαν πάνω απο τις δυνάμεις της οικονομίας μας, για να προσφέρουν στους Ελληνες, όχι ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά ενα πλασματικό επίπεδο ζωής, πολύ υψηλότερο απο τις πραγματικές δυνατότητες της Ελληνικής οικονομίας.

Καταλήγω λοιπόν στο συμπέρασμα, ότι το πρόβλημα της χώρας είναι καθαρά πολιτικό και όχι οικονομικό, οι δε λαμογιές και κλεψιές του δημόσιου χρήματος επιβάρυναν, αλλά δεν δημιούργησαν την δεινή οικονομική κατάσταση της χώρας. Αντίθετα, το πρόβλημα δημιούργησε η διαχρονική αδυναμία των κυβερνώντων :

• να σχεδιάσουν ένα οικονομικό μοντέλλο με μακροχρόνιους στόχους που να αξιοποιεί τους πόρους και τις δυνατότητες της χώρας, προσαρμοσμένο στις σύγχρονες ανάγκες της οικονομίας, που να περιλαμβάνει τομείς ανάπτυξης, διάρθρωση της οικονομίας και αναμενόμενα αποτελέσματα.


• να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν αποτελεσματικές πολιτικές που θα διευρύνουν την παραγωγική βάση της χώρας και μάλιστα στην κατεύθυνση της παραγωγής εξαγώγιμων προιόντων και υπηρεσιών.


• να δημιουργήσουν ένα σταθερό περιβάλλον υγιούς οικονομικής δραστηριοποίησης των πολιτών, με συγκεκριμένους κανόνες και έλεγχο, χωρίς γραφειοκρατία και συνεχόμενες νομοθετικές παρεμβάσεις και αλλαγές.


• να αποδεσμευθούν απο την κρατιστική αντίληψη της οικονομίας και του κράτους επιχειρηματία, που λειτούργησε ως τροχοπέδη της ανάπτυξης και υπέθαλψε την διαφθορά και τις πελατειακές σχέσεις.


• να κάνουν ρήξεις με προνομιούχες ομάδες και να αποδεσμευτούν από την λογική του προστατευτισμού της διοίκησης και της νομοθεσίας πρός κάποιες μικροομάδες και συμφέροντα.


• να οργανώσουν την δημόσια διοίκηση στην κατεύθυνση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας υπηρεσιών πρός τον πολίτη αντί της γραφειοκρατίας και της αναλγησίας.

Τα παραπάνω, όσο απλά και αν φαίνονται, δεν είναι εύκολο να εφαρμοσθούν στην Ελλάδα, επειδή έρχονται σε αντίθεση με μικροκομματικές αντιλήψεις και μικροσυμφέροντα και θίγουν την ραστώνη πολλών βολεμένων. Παρ' όλα αυτά παραμένουν προϋπόθεση για την αναδιάρθρωση της οικονομίας μας και την προοπτική ευημερίας για όλους σε αυτόν τον τόπο.

Ελλάδα και ανταγωνιστικότητα

Μειωμένη κατά 12 θέσεις βρίσκεται η ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής οικονομίας για το έτος 2010, στην παγκόσμια κατάταξη, σύμφωνα με το World Economic Forum.

Η χώρα μας κατετάχθη 83η μεταξύ 139 χωρών, πίσω απο την Ρουάντα, την Μποτσουάνα και την Ναμίμπια, 12 θέσεις χαμηλότερα απο ότι το 2009 (71η). Είναι χαρακτηριστικό, ότι η ανταγωνιστικότητα της χώρας, έχει κατρακυλήσει μέσα σε 10 χρόνια, απο την 35η θέση το 2001 στην 83η το 2010. Οι μόνες ευρωπαϊκές χώρες που κατατάχθηκαν σε χειρότερες θέσεις απο την δική μας είναι η Σερβία, η Αλβανία και η Μολδαβία.

Πρώτη στην κατάταξη φιγουράρει η Ελβετία, ακολουθούμενη απο την Σουηδία και τη Σιγκαπούρη, ενώ οι ΗΠΑ έπεσαν στην 4η θέση απο την 2η που ήταν το 2009. Η Γερμανία ανέβηκε στην 5η θεση απο την 7η που βρισκόταν το 2009, ενώ τις υπόλοιπες θέσεις της πρώτης 10-άδας καταλαμβάνουν η Ιαπωνία, Φινλανδία, Ολλανδία, Δανία και Καναδάς.

Είναι εντυπωσιακό, ότι η πτώση της ανταγωνιστικότητος της Ελλάδος κατά 12 θέσεις συναντάται σε Αφρικανικές χώρες (Νιγηρία, Λεσότο, Σενεγάλη) και στο Πακιστάν, που υπέστη σημαντικές φυσικές καταστροφές.

Σε μιά κρίσιμη για την οικονομία περίοδο, όπου αναζητείται οικονομική ανάπτυξη, η ανταγωνιστικότητα της χώρας παίζει καθοριστικό ρόλο.

Ελπίζω, οι φωστήρες του οικονομικού επιτελείου της χώρας (κυβέρνηση, φορείς, ακαδημαϊκοί κλπ) να ανασκουμπωθούν και να βρούν λύσεις, γιατί δεν μας βλέπω καλά. Ας σχεδιάσουν για μιά φορά, κάτι που να υλοποιείται, γρήγορα και αποτελεσματικά και ας μήν περιμένουν απο τον κάθε μικρομεσαίο αυτοδίδακτο μάγο να σώσει την χώρα, βελτιώνοντας απο μόνος του, την θέση του στην διεθνή αγορά.

ανάπτυξη

Τον τελευταίο καιρό όλοι μιλούν για αυτήν.

Ολοι την αποζητούν, γιατί όπως λένε, μόνο μέσα από αυτήν θα έρθει η σωτηρία της χώρας. Αντίθετα, άν δεν έρθει η ανάπτυξη, πάνε χαμένες οι θυσίες και τα μέτρα που εφαρμόσθηκαν έως τώρα. Και η χώρα θα έχει σοβαρότατο πρόβλημα που κανείς δεν ξέρει πώς θα λυθεί.

Πως όμως, θα έρθει η ανάπτυξη και γιατί δεν ήρθε τόσα χρόνια ;

Γιατί, ας μην γελιόμαστε, αυτό που συνέβαινε απο την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους έως τώρα, δεν ήταν πραγματική ανάπτυξη. Ηταν κρατική διαχείριση των πόρων; ήταν προώθηση των δανεικών στην κατανάλωση; ήταν αγωνιώδης προσπάθεια επιβίωσης χωρίς όρους ; δεν ξέρω πώς αποκαλείται, αλλά ανάπτυξη δεν ήταν.

Αυτό που ξέρω, είναι ότι σε όλη την ιστορία του νεοελληνικού κράτους, η "ανάπτυξη" προερχόταν είτε από τα δημόσια έργα που καρπούταν κάποιοι ημέτεροι, είτε απο τις κρατικές εταιρείες που παρήγαγαν, αντιπαραγωγικά κάποια δημόσια αγαθά, είτε από τα δανεικά, τα οποία προωθούταν στην κατανάλωση μέσω των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων. Τα τελευταία δέ 30 χρόνια, προστέθηκαν και οι επιχορηγήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Ολα όμως αυτά, αφορούσαν ανακύκλωση του ίδιου χρήματος, από την μία κοινωνική ομάδα στην άλλη, ενώ το μόνο νέο χρήμα που εισέρεε, ήταν τα δανεικά και οι επιχορηγήσεις. Ανάπτυξη, έτσι δεν γίνεται. Και όσες φορές, προσπάθησαν κάποιοι κλάδοι να δημιουργήσουν ανάπτυξη, κατέρευσαν μετά από κάποια χρόνια, μέσα στην διαφθορά και την έλλειψη ανταγωνιστικότητας. Γιατί στην χώρα μας, δυστυχώς έχει αναπτυχθεί ένα αντι-αναπτυξιακό περιβάλλον, το οποίο σχετίζεται με αρκετά προβλήματα της ελληνικής πολιτείας και κοινωνίας.

πρόβλημα πρώτο : η ελληνική πολιτεία, ποτέ δεν ευνόησε την δημιουργία επενδύσεων, αντίθετα τις υπονόμευε, μέσω της γραφειοκρατίας, της διαφθοράς και των πολλαπλών και ασύνδετων αδειοδοτήσεων. Βλέπετε, ο στόχος του κράτους αυτού, ήταν και είναι, να έχουν αντικείμενο οι δημόσιες υπηρεσίες, ώστε να μπορούν να διορίζουν και όχι να γίνεται η δουλειά, σωστά και αξιόπιστα.

πρόβλημα δεύτερο : η ελληνική πολιτεία, ποτέ δεν σχεδίασε αναπτυξιακές πολιτικές και ούτε βοήθησε τις επιχειρήσεις που το τολμούσαν, να βελτιώσουν το προϊόν, να εξάγουν και να οργανωθούν ανταγωνιστικά. Πώς όμως θα μπορούσε να το κάνει αυτό ένα κράτος, που μόλις το 2010 διαπίστωσε τον αριθμό των υπαλλήλων που μισθοδοτεί και μόλις πρίν λίγα χρόνια, άρχισε να κάνει προϋπολογισμούς στις υπηρεσίες του (νοσοκομεία κλπ).

πρόβλημα τρίτο : η ελληνική πολιτεία, ποτέ δεν παρείχε επιχειρησιακή σταθερότητα στούς πιθανούς επενδυτές. Από το 1974 έως σήμερα, έχουν αλλάξει 49 φορολογικά συστήματα και πολλαπλάσια συστήματα ενισχύσεων, αδειοδοτήσεων, πολεοδόμησης κλπ δημιουργώντας ανασφάλεια, όχι μόνο στους ξένους, αλλά και στους Ελληνες επενδυτές. Η αδυναμία του κράτους να εντοπίσει τους παρανόμους, μετατράπηκε σε γραφειοκρατία εναντίον όλων, χωρίς φυσικά να ισχύει το τεκμήριο της αθωότητας. Στην Ελλάδα, για την πολιτεία είσαι παράνομος μέχρι να αποδείξεις το αντίθετο.

πρόβλημα τέταρτο : η ελληνική πολιτεία, ποτέ δεν ευνόησε την δημιουργία επιστημονικού και ειδικευμένου εργατικού δυναμικού με κατεύθυνση απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα και ούτε διαμόρφωσε εργασιακές σχέσεις κατάλληλες για την ανάπτυξη επενδύσεων. Αντίθετα, ευνόησε την δημιουργία ενός κράτους-εργοδότη που αποτελούσε την καλύτερη προοπτική απασχόλησης των πολιτών και μάλιστα με δικαιώματα και αμοιβές, υψηλότερα αυτών του ιδιωτικού τομέα. Επιπλέον, ανέχθηκε στους κόλπους του, την μετριότητα, την διαφθορά και την ατιμωρησία , μετατρέποντας το δημόσιο στην καλύτερη και "αποδοτικότερη" εργασιακή επιλογή για τους εκάστοτε νέους, στερώντας τίς υγιείς επιχειρήσεις απο επιλογές προσωπικού.

πρόβλημα πέμπτο : η ελληνική πολιτεία ευνόησε, την δημιουργία επενδύσεων από συγκεκριμένους επιχειρηματίες, που ενώ επαγγέλοταν την ανάπτυξη, αποδείχθησαν στην ουσία, ότι είχαν σαν σκοπό την διασπάθιση κρατικών προμηθειών, επιχορηγήσεων και ενισχύσεων και όχι την πραγματική παραγωγή προιόντων και υπηρεσιών. Οι περιπτώσεις αυτές δημιούργησαν στόν μέσο Ελληνα την πεποίθηση ότι οι αναπτυξιακές δράσεις που αναλαμβάνει το Ελληνικό κράτος είναι μιά ακόμα δραστηριότητα διαφθοράς μεταξύ ημετέρων επιχειρηματιών και πολιτείας (πολιτικοί και επίορκοι δημόσιοι λειτουργοί) απαξιώνοντας την ουσία των δράσεων αυτών.

πρόβλημα έκτο : αποτέλεσμα των παραπάνω είναι ότι η Ελληνική κοινωνία, δεν ανέπτυξε ποτέ εθνική αστική τάξη, με στόχους, αντίληψη και συνείδηση, υγιούς και μακρόχρονης επιχειρηματικής δραστηριότητας. Αντίθετα, ευνόησε τον καιροσκοπισμό, τον εύκολο και γρήγορο πλουτισμό και την αρπαχτή που ανέδειξαν γενηές επιχειρηματιών, χωρίς όραμα, προοπτική και επαγγελματισμό. Και οι μέν "επιχειρηματίες" αυτοί, πέρασαν άνετα την ζωή τους, αλλά δεν κληροδότησαν τίποτα στο μέλλον. Σε αυτό φυσικά βοήθησε ή έλλειψη καταναλωτικής συνείδησης από τους πολίτες αλλά κυρίως η έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών σε όλους τους τομείς (αγορονομία, φορολόγηση κλπ). Απόδειξη για αυτό, είναι η ύπαρξη ελάχιστων εταιρειών στην χώρα μας με ζωή μεγαλύτερη των 30 ετών.

Στον κατάλογο θα μπορούσαν να προστεθούν και άλλα προβλήματα, που μαζί με αυτά που ανέφερα, αποτρέπουν τον κάθε σοβαρό επιχειρηματικό οργανισμό να κάνει μακροχρόνιες επενδύσεις στην Ελλάδα. Μόνο βραχύβιες και με άμεση απόδοση.

Η ευθύνη βαρύνει πρωτίστως την πολιτεία, η οποία έχασε τίς ευκαιρίες που μας έδωσε η εισόδος μας στην ΕΕ και η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη της προηγούμενης 30-ετίας, να ανασυγκροτήσουμε τις σαθρές δομές της Ελληνικής οικονομίας. Αντίθετα, η Ελληνική πολιτεία, αναλώθηκε σε μικροκομματικές και ευκαιριακές πολιτικές, βολεύοντας βραχυπρόθεσμα τις κοινωνικές ομάδες που φώναζαν περισσότερο, αδιαφορώντας για τις μελλοντικές επιπτώσεις. Αρνήθηκε να έρθει σε ρήξεις με προνομιούχες μειοψηφίες και κρύφτηκε πίσω απο επικαλούμενα λαϊκά συμφέροντα. Με αυτόν τον τρόπο, ενίσχυσε την διαφθορά και την κερδοσκοπία και αδιαφόρησε για την απόδοση και την αποτελεσματικότητα.

Αναφέρω τον όρο "πολιτεία" γιατί σε αυτόν περιλαμβάνεται, εκτός απο τους εκάστοτε κυβερνώντες, ο κρατικός μηχανισμός των υψηλόβαθμων δημοσίων υπαλλήλων, οι οποίοι πολλές φορές αποδεικνύονται ισχυρότεροι των πολιτικών τους προϊσταμένων, πράγμα φυσικό, όταν όλο το σύστημα διοίκησης της χώρας στηρίζεται στις πελατειακές σχέσεις των πολιτικών.

Τα αποτελέσματα τα ξέρουμε όλοι μας. Αυτό που δεν ξέρουμε είναι πώς θα τα αντιστρέψουμε. Με μαγικά ραβδιά, λαϊκισμό και υποτέλεια ή με αυτογνωσία, σχεδιασμό και ομοψυχία.

Η ιστορία θα δείξει.