Νο 774

Egon Schiele (Αυστρία)

Η ΒΛΑΒΕΡΑ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΔΙΑΚΟΠΤΟΜΕΝΟΥ ΑΥΝΑΝΙΣΜΟΥ.
ΑΥΝΑΝΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΤΕΤΑΜΕΝΟΣ ΚΑΙ ΑΤΕΡΜΩΝ

Η διακοπή του αυνανισμού προ της εκσπερματώσεως συνεπεία ψυχικών εμποδίων παρουσιάζεται εις πολλάς περιπτώσεις. Εάν όμως η αύξησις και η δημιουργία ηδονής έχη προχωρήσει μέχρις ενός ωρισμένου σημείου, η συγκράτησις και το σταμάτημα αυτού αυξάνει και μεγαλώνει τας νευρικάς εκ του αυνανισμού βλάβας και ζημίας, αντί να τας εξαφανίζει ή να τας μειώνει, όπως θα έπρεπε. Τα εμπόδια αυτά επιδρούν καθ’ όμοιον τρόπον με τον παρατεταμένον αυνανισμόν, που έγκειται εις το γεγονός ότι η εκσπερμάτωσις και το με αυτήν συνδεδεμένoν ανώτατον σημείον ηδονής παρατείνεται και καθυστερείται επί πολύ. Ευθύς ως ο αυνανιζόμενος αισθανθή ότι τα πρoειδοποιητικά ηδονικά σημεία δια την τελικήν ηδονήν και οργασμόν πλησιάζουν, σταματά τις κινήσεις του, δια να τας επαναρχίση μετά μικράν διακοπήν. Είναι αυτονόητον ότι η κατανάλωσις της νευρικής δυνάμεως είναι μεγαλυτέρα, ανέρχεται υψηλά και κατ’ ακολουθίαν και η βλάβη και ζημία είναι περισσότερον εκτεταμένη και περισσότερον επικίνδυνη . Πρέπει όμως να τονισθή ότι ο χρόνος που παρέρχεται από την έναρξιν της αυνανιστικής ενεργείας μέχρι του οργασμού και της εκσπερματώσεως, όπως και κατά την συνουσίαν, ποικίλλει εις τα διάφορα άτομα και φθάνει από ολίγα δευτερόλεπτα, όπως και εις την πρόωρη εκσπερμάτωσιν, εις πολλά λεπτά, πέντε, δέκα, είκοσι ή και περισσότερα.

Γεωργίος Κ. Ζουράρις: Αυνανισμός, εις το φως της Επιστήμης (Μέλισσα)

Νο 773

Édouard-Henri Avril (Γαλλία)

Σαπφώ.
Η Σαπφώ, σύγχρονη του Αλκαίου, γεννήθηκε στην Ερεσό της Λέσβου και έζησε κυρίως στη Μυτιλήνη. Ανήκε στην αριστοκρατική τάξη και γι’ αυτό εξορίστηκε από τον Πιττακό στη Σικελία, όπου και πέρασε σημαντικό μέρος της ζωής της. Είχε τρεις αδελφούς (τον Λάριχο, τον Χάραξο και τον Ευρύγιο). Ο πρώτος επαινείται στα ποιήματά της, ο δεύτερος ελέγχεται αυστηρά για τον παράφορο έρωτά του προς την εταίρα Ροδώπη. Κατά ένα απόσπασμα (85β), η ποιήτρια παντρεύτηκε και απέκτησε μια κόρη, την Κλεΐδα. Στη Μυτιλήνη διατηρούσε σχολή ποίησης, στην οποία φοιτούσαν νεανίδες που προετοιμάζονταν για τη μουσική εκτέλεση των ωδών της.
Σε χρόνους κατά τους οποίους σε άλλες ελληνικές πόλεις οι γυναίκες ασχολούνταν αυστηρά με τις οικιακές εργασίες, στη Λέσβο είχαν μεγάλες ελευθερίες, ώστε να αναπτύξουν κοινωνικές δραστηριότητες. Οι ελευθερίες αυτές βοήθησαν τη Σαπφώ να απεικονίσει στην ποίησή της τις χαρές και τις λύπες των ερωτικών περιπετειών, να εξυμνήσει το κάλλος με ιδιαίτερο πάθος και περίτεχνο ύφος.
Επειδή οι Αθηναίοι δεν μπορούσαν να κατανοήσουν την ελευθερία που ανέδυε η ποίηση της Σαπφώς, απέδωσαν στην ποιήτρια περιπαθή έρωτα με πολλούς ποιητές, αλλά και με μαθήτριές της. Ωστόσο, οι διαβολές που διατυπώθηκαν για τη Σαπφώ δε φαίνεται να ανταποκρίνονται στην αλήθεια. Αν ίσχυαν αυτές, οι Μυτιληναίοι δεν θα της ζητούσαν να εξυμνεί σε νυφικές ωδές νόμιμους γάμους ούτε θα της απέδιδαν υψηλές τιμές για την ποίησή της.
Οι αρχαίοι θαύμαζαν τη Σαπφώ. Την αποκαλούσαν «θνητή Μούσα», «δεκάτη των Μουσών» και υποστήριζαν ότι υπερείχε από τις γυναίκες όσο ο Όμηρος από τους άνδρες. Το ποιητικό της έργο διαιρέθηκε αργότερα σε εννιά βιβλία (κατά τις εννιά Μούσες), σώζονται όμως ελάχιστοι στίχοι. Αποτελείται από ερωτικά ποιήματα (ωδές), επιθαλάμια και ύμνους, όπου με την ομιλουμένη γλώσσα της εποχής της, με παραβολές, ζωηρές εικόνες και υψηλή ευαισθησία εξυμνούνται ο σφοδρός έρωτας και το κάλλος, που για πρώτη φορά στην ποίηση βρήκαν μια τόσο άμεση και συνταρακτική φωνή. Η επίδραση της Σαπφώς είναι μεγάλη στην αρχαία και στη νεότερη ποίηση.

Αναστάσιος Στέφος, Εμμανουήλ Στεργιούλης, Γεωργία Χαριτίδου: Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας. Α’, Β’, Γ’ Γυμνασίου (Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων)

No 772

Στην ανώμαλη αυτή περίοδο, παρουσιάστηκε το φαινόμενο της ανώμαλης γενετήσιας διαστροφής μέσα στους κύκλους της αριστοκρατίας των γυναικών της Λέσβου. Από όσα έχουμε πει ίσαμε δω βγαίνει πως παραπάνω από πενήντα χρόνια στη Μυτιλήνη –και στις άλλες ίσως πολιτείες του νησιού- οι εμφύλιοι σπαραγμοί όχι μόνο είχαν αναστατώσει την πολιτική και κοινωνική ζωή, μα και δημιούργησαν αγεφύρωτα μίση και πάθη ανάμεσα στις ανταγωνιζόμενες τάξεις. Μια που τον πιο πολύ καιρό από τις αριστοκρατικές οικογένειες οι άντρες έμειναν στην ξενιτιά ως πολιτικοί εξόριστοι, ήταν επόμενο οι γυναίκες τους, που δεν μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις γενετήσιες ορμές τους, να το ρίξουν στην ομοφυλοφιλία. Έπειτα όχι μόνο οι άντρες, μα και οι πιο πολλοί νέοι αριστοκράτες επειδή ακολουθούσαν φανατικά την πολιτική της τάξης τους, εξορίζονταν κι αυτοί από τους λαϊκούς διχτάτορες που κυβέρνησαν τη Λέσβο από τα 620 ως τα 580 πάνω-κάτω. Έτσι και τα κορίτσια της αριστοκρατίας έμειναν ανύπαντρα και έμειναν στο ράφι, όπως θα λέγαμε σήμερα. Ακόμα ο πολιτικός φανατισμός εμπόδιζε τις επιγαμίες των κοριτσιών της παλιάς αριστοκρατίας με τα αγόρια της νέας πλουτοκρατίας, που δεν είχε μεν οικογενειακές περγαμηνές, ωστόσο όμως είχε χρήμα. Τα κοινωνικά μεσότοιχα ήταν τόσο ψηλά που χώριζαν την εύπορη τάξη σε δύο μερίδες, στην παλιά αριστοκρατίας και στη νέα πλουτοκρατία. Και όσοι μεν από την πλουτοκρατία βαστούσαν από τα παλιά τζάκια αυτοί είχαν το ένα τους με τους ευγενείς. Όσοι όμως κατάγονταν από το λαό, αυτοί δεν είχαν θέση μέσα στην τάξη των ευγενών, γιατί αυτοί τους περιφρονούσαν και τους μισούσαν. […]
Στη Λέσβο λοιπόν, μια που τα χρόνια περνούσαν, οι αρχόντισσες του νησιού ζούσαν αποτραβηγμένες και γι’ αυτό μαζεύονταν πότε στο ένα και πότε στο άλλο αρχοντικό και εκεί έλεγαν τον πόνο και τον καημό τους. Το ίδιο φυσικά έκαναν και τα κορίτσια τους. Κι αυτά δεν έβγαιναν στην πιάτσα και ούτε καταδέχονταν να ρίξουν τη ματιά στα παλικάρια που ήταν γέννημα-θρέμμα της νέας τάξης που τις ρίζες της είχε στο λαό.
Πολλές φορές όμως ήταν φυσικό από λόγο σε λόγο και από ιστορία σε ιστορία, ν’ άρχιζαν οι ερωτοκουβέντες. Έτσι, από τις τέτοιες ερεθιστικές ομιλίες, ξυπνούσε η καταδικασμένη σε αδράνεια σάρκα. Εξάλλου, το σεξουαλικό ένστικτο, που είναι ο βασικός νόμος της δημιουργίας σ’ όλη τη την Πλάση, άμα δε βρίσκει τους φυσιολογικούς όρους για την κανονική λειτουργία του, σπάζει τα δεσμά του και ζητάει την ικανοποίηση του στη διαστροφή.
Οι αριστοκράτισσες λοιπόν της Μυτιλήνης περιμένοντας ένα, δύο, πέντε χρόνια να γυρίσουν οι δικοί τους, δεν μπορούσαν να βαστάξουν άλλο. Ο ομοφυλόφιλος ερωτισμός ήταν, κάτω από τις ιδιαίτερες συνθήκες που ζούσαν, η μόνη διέξοδος.[...]

Γιάνης Κορδάτος: Η Σαπφώ και οι κοινωνικοί αγώνες στη Λέσβο (Επικαιρότητα)

No 771

Elizabeth Blaylock (ΗΠΑ)

Αύγουστος ήταν πάλι και τότε, πάνε μερικά χρόνια, σε μια άλλη κορφή, στο Ελλάνιον Όρος, στην Αίγινα. Η Έμιλυ θυμάται καλά τις ελληνικές ονομασίες, μερικές ακόμα καλύτερα. Σούρουπο, πάλι τότε, είχε φύγει μόνη της, είχε παρατήσει τη Τζούντιθ και την παρέα της που πίνανε τσίπουρο από το μεσημέρι. Ή μάλλον η Τζούντιθ την είχε παρατήσει σύξυλη μες στο κατακαλόκαιρο, στις πολυπόθητες διακοπές που προγραμματίζανε μαζί τα κρύα βράδια του νεοϋορκέζικου χειμώνα, στο διαμερισματάκι τους στο Greenwich Village. Η Έμιλυ, που σιχαινόταν το πότο και δεν είχε πιεί σταγόνα, είδε πολύ καλά το χέρι της Τζούντιθ να ανεβοκατεβαίνει στο μηρό της διπλανής της. Είδε και τη διπλανή της, την Ανν, να της προσφέρει αχινό λεμονάτο με το κουταλάκι. Ήταν μια μεγάλη παρέα, όλες Αμερικάνες, κάποιες είχαν σπίτι στην Αίγινα. Η Τζούντιθ είχε γνωριμίες παντού και στην Αίγινα είχε ξανάρθει πολλές φορές. Η Έμιλυ το περίμενε αυτό το ταξίδι πώς και πώς. Για την Ελλάδα ήξερε μόνο από τα βιβλία. Ήταν σχεδόν ευτυχισμένη μέχρι που είδε το χέρι να ανεβοκατεβαίνει στο μηρό. Και τα χαμόγελα. Τα είδε όλα, κι αυτά που γίνονταν πίσω από την πλάτη της. Ένιωσε να χάνεται. Έφυγε από το ουζερί χωρίς να βγάλει άχνα κι άρχισε να περπατάει στην παραλία πρώτα, ύστερα πήρε ένα μονοπάτι μέσα στον ελαιώνα και σκαρφάλωσε στην κορυφή του Ελλάνιου. Όλο το μακρύ εκείνο βράδυ την έβγαλε στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία απ’ έξω, μ’ ένα μισό φεγγάρι πάνω στη μισή καρδιά της. Κάτω από εκείνο το λειψό φεγγάρι η Έμιλυ έκλαψε όσο δεν είχε κλάψει σ’ όλη της τη ζωή.

Στέλλα Παναγιωτοπούλου: Έξοδος προς την Καππαδοκία (Ροδακιό)

No 770

Sergey Svetlakov (Ρωσία)

Κι ενώ πίστευε ότι μερικές απ’ αυτές τις γυναίκες μπορούσε να τις μοιραστεί με τον Μάχο, ήρθε εκείνη η αποφράδα νύχτα της 20ης Μαΐου για να γκρεμίσει μεμιάς ό,τι έχτιζε εκείνος μέσα στη φαντασία του. Τη νύχτα εκείνη ο μικρός του αδελφός διακομίστηκε επειγόντως σε νοσοκομείο του Βερολίνου με ακατάσχετη αιμορραγία. Στην αρχή οι γιατροί μιλούσαν για αιμορραγία του απευθυσμένου. Μια μικρή χειρουργική επέμβαση κρίθηκε απαραίτητη για να αποκατασταθεί η ανατομία της περιοχής. Έτσι όμως προέκυψαν νέα δεδομένα και η αρχική διάγνωση τροποποιήθηκε ως εξής: «Ρήξη των τοιχωμάτων του πρωκτού λόγω βιαίας εισόδου ξένου σώματος». Και από αυτή τη διάγνωση που δεν μπορούσε να είναι σαφέστερη ξεκίνησε μια πραγματική χιονοστιβάδα αποκαλύψεων.
Ο νεαρός Άδωνης φαίνεται πως εγκατέλειπε τις μικρές ώρες τα θύματα της γοητείας του, τις όμορφες γυναίκες που δεν αρκούσαν για να ικανοποιήσουν το ναρκισσιστικό του πάθος, και πήγαινε εκεί όπου θα μπορούσε να λατρέψει το υπέροχα σμιλεμένο κορμί του μέσα από τα μάτια ενός άλλου άντρα. Δεν ήθελε να θαυμάζει, αλλά να θαυμάζεται, δεν ήθελε να λατρεύει, αλλά να λατρεύεται.

Δημήτρης Στεφανάκης: Μέρες Αλεξάνδρειας (Ψυχογιός)

No 769

Paul Avril (Γαλλία)

Κάποια στιγμή ανάμεσα στο 1708 και στο 1716 –«το 1712 ή κάπου εκεί γύρω»-, ο ανώνυμος τότε συγγραφέας ενός σύντομου φυλλαδίου με μακροσκελή τίτλο δεν κατονόμαζε μόνον αλλά στην πραγματικότητα επινοούσε μια νέα αρρώστια και μια νέα, απολύτως εξειδικευμένη, ολότελα νεωτερική και σχεδόν οικουμενική μηχανή παραγωγής ενοχών, ντροπής και άγχους. Ο τίτλος του ήταν Ονανία ή το αποκρουστικό αμάρτημα της μόλυνσης του εαυτού και όλες οι τρομακτικές συνέπειές του, εξεταζομένων αμφοτέρων των ΦΥΛΩΝ, με συμβουλές για το πνεύμα και το σώμα προς όσους έχουν ήδη αυτοτραυματιστεί από τούτη την αποτρόπαια πρακτική. Συνοδευόμενο από επίκαιρη νουθεσία προς τη νεολαία του έθνους αμφοτέρων των ΦΥΛΩΝ. […]
Η ιστορία του αυνανισμού διέρχεται από τρεις φάσεις, μολονότι ποτέ δεν εγκαταλείπει οριστικά κάθε προηγούμενη: ο Ρουσσώ και ο Φρόυντ ζουν ακόμη μέσα μας. Υπάρχει όμς αλλαγή. Ξεκινώντας από τον δέκατο όγδοο αιώνα, ο κατά μόνας έρωτας κατέληξε να εκπροσωπεί τη σχέση ανάμεσα στο άτομο και την κοινωνία, έγινε τελικά κάτι σαν σταυροδρόμι όπου άνδρες και γυναίκες, αγόρια και κορίτσια, μπορούσαν να πάρουν τρομερά λάθος δρόμο, όπου χωρίς προσεκτική επίβλεψη και διδασκαλία θα επέλεγαν το λάθος είδος μοναξιάς, το λάθος είδος απόλαυσης, το λάθος είδος φαντασίας, το λάθος είδος αναμέτρησης με τον μύχιο εαυτό τους. Το λάθος βήμα δεν οδηγούσε τόσο στην αμαρτία όσο στην αρρώστια και την αποσύνθεση’ ήταν μια εγκόσμια αταξία. Και μετά ήρθε η φροϋδική επανάσταση. Τώρα πια ο αυνανισμός δεν ήταν τόσο ένα σταυροδρόμι όπου μπορούσε κανείς να ξεστρατίσει όσο ένα στάδιο που έπρεπε με τον ορθό τρόπο να το διασχίσει. Όλοι μας πρέπει να αγωνιστούμε σκληρά για να προσπεράσουμε τους σκοπέλους του αυτοερωτισμού προκειμένου να αναδυθούμε έχοντας συναρθρώσει με κοινωνικά χρήσιμο τρόπο το εγώ με τη σεξουαλική ενέργειά του. Τέλος, ο αυνανισμός μετατρέπεται στην εποχή μας σε βίωμα αυτοεκτίμησης ή αγάπης προς τον εαυτό μας. Η ασφαλέστερη οδός προς την καταστροφή, σύμφωνα με τις απόψεις του Διαφωτισμού, μετατράπηκε κατά την αντίληψη ορισμένων σε οδό προς την αυτοπραγμάτωση, σε ό,τι πιο κοντινό στην ελληνιστική μέριμνα για τον εαυτό διαθέτουμε στην εποχή μας, νόνο που τώρα πια είναι διαθέσιμο δημοκρατικά σε όλους κι όχι μόνον στους αργόσχολους αριστοκράτες, όπως συνέβαινε στην αρχαιότητα. Οι εξελίξεις αυτές δεν είναι ούτε τόσο ξεκάθαρες ούτε τόσο ομαλές όσο φαίνονται’ μένει να καταδειχθεί πώς ένα αφανές βίτσιο μεταμορφώθηκε σε υπέρλαμπρο αστέρι της σεξουαλικότητας επί τρις περίπου αιώνες.

Thomas W. Laqueur: Οι κατά μόνας ηδονές. Πολιτισμική ιστορία του αυνανισμού (Νεφέλη)