Fransoise Nielly (Γαλλία)
Μετά, αισθάνεσαι ντροπή που υπήρξες τόσο χαζός! Πολλά από τα σημάδια ήταν εκεί μπροστά σου, αλλά θέλει χρόνια για να δεχτείς το γεγονός ότι μπορεί να συμβεί σ’ εσένα. Δεν είναι αλήθεια, δεν είναι αλήθεια, ξέρω ότι μπορώ να το αναχαιτίσω. Θα του πω ότι θα του περάσει, ότι είναι απλά κάτι που του καρφώθηκε στο μυαλό.
Όμως στο τέλος τίποτα δεν πρόκειται ν’ αλλάξει, ειδικά όταν ο γιος σου φτάσει στο σημείο να σου πει, κι αρκετά αποφασιστικά μάλιστα: «Μπαμπά, είμαι γκέι». Το σοκ που ένιωσα με φόβισε. Ξέσπασα σε κλάματα και είπα: «Γιατί δεν μου το είπες νωρίτερα, για να σε βοηθήσω να το ξεπεράσεις;» Για χρόνια προσπαθούσε να με κάνει να το καταλάβω κι εγώ ο ανόητος, τη στιγμή που με είχε ανάγκη, βρήκα να πω αυτή την κουταμάρα. Προσπαθούσα να μεταβιβάσω την ευθύνη. Έχουν περάσει εφτά χρόνια από τότε και πάλι, κάθε φορά που το σκέφτομαι, νιώθω σαν αποτυχημένος.
Πάντα τον αγαπούσα όσο μπορεί ένας πατέρας να αγαπάει το γιο του, όσο είναι ανθρώπινα δυνατόν ν’ αγαπάει κανείς. Αυτό που έγινε νομίζω ότι ενίσχυσε την αγάπη μου. Τίποτα δεν μπορεί να μπει ανάμεσά μας. Αλλά όταν είμαι μόνος, υποφέρω ακόμα κι αυτό θα συνεχιστεί μέχρι να πεθάνω – μια συνεχής άρνηση να αποδεχτώ το γεγονός ολοκληρωτικά. Αυτό είναι το μυστικό μου. Αρκετές φορές μέσα στη βδομάδα, ακριβώς πριν με πάρει ο ύπνος, κλαίω και βρίζω και καταριέμαι. Κλαίω από αυτολύπη, βρίζω το Θεό γι’ αυτή την κατάσταση και καταριέμαι την κοινωνία για το στίγμα που προσάπτει στο γιο μου επειδή τα γονίδιά του ανήκουν σε μια μειοψηφία – που η κοινωνική προκατάληψη θέλει να κάνει το αξιολάτρευτο αγόρι μου παρία, που οι αδαείς ρίχνουν κακεντρεχή βλέμματα, γνέφουν απαξιωτικά και λένε με μια απίστευτη κακία: «Ε, καλά τώρα, αυτός ξέρουμε τι ρόλο παίζει!»
Βάζω στοίχημα ότι δεν γίνεται να βρεθεί άνθρωπος πιο αξιοπρεπής, πιο καθαρός, πιο συμπονετικός από τον ομοφυλόφιλο γιο μου. Κι ενώ βρίζω το Θεό (μην ξέροντας ποιον άλλο να βρίσω), τον ευχαριστώ ειλικρινά (σαν προκατειλημμένος αγνωστικιστής) που ευλόγησε το γιο μου μ’ έναν εξίσου θαυμάσιο σύντροφο. Αυτή τη σχέση τη ζηλεύουν πολλοί ομοφοβικοί – όχι βέβαια ότι θα το παραδέχονταν ανοιχτά. Το βλέπω όμως στα μάτια τους. Βλέπω τη δυσπιστία τους, ναι, δυσπιστία. Και βέβαια, παίρνω απ’ αυτό μεγάλη ικανοποίηση.
Αλλά κανείς δεν μπορεί να δει μέσα στην καρδιά μου – τη διάψευση των προσδοκιών που είχα σαν πατέρας, την ελπίδα ότι ο γιος μου θα γνώριζε την ίδια πληρότητα που είχα εγώ με τη μητέρα του και, κάπου κάπου, την απογοήτευση που δε θα μου δώσει εγγόνια και νάσου πάλι τα κλάματα που δεν γίνεται αποδεκτός όπως τού πρέπει από ορισμένους κύκλους, επειδή είναι γκέι. Μα το Θεό, τι παίζεται σ’ αυτή την ηλίθια κοινωνία όταν η άγνοια και ο ρατσισμός μπορούν να το κάνουν αυτό σ’ έναν νέο και όμορφο άντρα;
Κι ύστερα, αρχίζω να αναρωτιέμαι. Λυπάμαι για τον εαυτό μου, για κείνον, ή μια μεγάλη δόση κι απ’ τα δύο; Αισθάνεται εκείνος τις μικρές επιθέσεις που βλέπω και αισθάνομαι εγώ και πώς νιώθει γι’ αυτές; Θέλει να πονέσει εκείνους που τον πονούν, όπως το θέλω εγώ; Παρατηρεί τα κλεισίματα του ματιού και τα νεύματα και τις υποκριτικές δηλώσεις ψεύτικης κατανόησης, κι ας μην έχουν στ’ αλήθεια την παραμικρή ιδέα για το τι σημαίνει, προσέχει την ανειλικρινή συμπάθεια, τη γρήγορη αλλαγή θέματος στις κουβέντες;
Και σε κάθε συνάντηση ή επανασύνδεση με φίλους, παλιούς ή καινούργιους, να πάλι οι ίδιες συμβατικές κουβέντες, τα πειράγματα χωρίς λόγια, τα νεύματα, το κλείσιμο του ματιού, το γύρισμα της πλάτης.
Υπάρχουν άραγε απαντήσεις στην αυτοκαταδίκη, στην αυτολύπη; Υπάρχουν τρόποι να βοηθηθούν οι ομοφυλόφιλοι να ξεπεράσουν τα χλευάσματα των συνανθρώπων τους; Γιατί πρέπει να παραμένουν απομονωμένοι, σαν να ήταν ακάθαρτοι; Γιατί
αδυνατεί η παράλογη κοινωνία μας να δει ότι οι ομοφυλόφιλοι είναι ένα κομμάτι της όπως όλοι, και εξίσου ικανοί να νιώσουν κάθε ανθρώπινο συναίσθημα; Γιατί αυτή η απόλυτη διχοτόμηση; Δεν δικαιούνται ίσο μερίδιο στην ευτυχία και στην ελευθερία;
Μπράις ΜακΝτούγκαλ (επιμέλ.): Το παιδί μου είναι γκέι. Πώς αντιδρούν οι γονείς όταν το μαθαίνουν (Πολύχρωμος Πλανήτης)
Μετά, αισθάνεσαι ντροπή που υπήρξες τόσο χαζός! Πολλά από τα σημάδια ήταν εκεί μπροστά σου, αλλά θέλει χρόνια για να δεχτείς το γεγονός ότι μπορεί να συμβεί σ’ εσένα. Δεν είναι αλήθεια, δεν είναι αλήθεια, ξέρω ότι μπορώ να το αναχαιτίσω. Θα του πω ότι θα του περάσει, ότι είναι απλά κάτι που του καρφώθηκε στο μυαλό.
Όμως στο τέλος τίποτα δεν πρόκειται ν’ αλλάξει, ειδικά όταν ο γιος σου φτάσει στο σημείο να σου πει, κι αρκετά αποφασιστικά μάλιστα: «Μπαμπά, είμαι γκέι». Το σοκ που ένιωσα με φόβισε. Ξέσπασα σε κλάματα και είπα: «Γιατί δεν μου το είπες νωρίτερα, για να σε βοηθήσω να το ξεπεράσεις;» Για χρόνια προσπαθούσε να με κάνει να το καταλάβω κι εγώ ο ανόητος, τη στιγμή που με είχε ανάγκη, βρήκα να πω αυτή την κουταμάρα. Προσπαθούσα να μεταβιβάσω την ευθύνη. Έχουν περάσει εφτά χρόνια από τότε και πάλι, κάθε φορά που το σκέφτομαι, νιώθω σαν αποτυχημένος.
Πάντα τον αγαπούσα όσο μπορεί ένας πατέρας να αγαπάει το γιο του, όσο είναι ανθρώπινα δυνατόν ν’ αγαπάει κανείς. Αυτό που έγινε νομίζω ότι ενίσχυσε την αγάπη μου. Τίποτα δεν μπορεί να μπει ανάμεσά μας. Αλλά όταν είμαι μόνος, υποφέρω ακόμα κι αυτό θα συνεχιστεί μέχρι να πεθάνω – μια συνεχής άρνηση να αποδεχτώ το γεγονός ολοκληρωτικά. Αυτό είναι το μυστικό μου. Αρκετές φορές μέσα στη βδομάδα, ακριβώς πριν με πάρει ο ύπνος, κλαίω και βρίζω και καταριέμαι. Κλαίω από αυτολύπη, βρίζω το Θεό γι’ αυτή την κατάσταση και καταριέμαι την κοινωνία για το στίγμα που προσάπτει στο γιο μου επειδή τα γονίδιά του ανήκουν σε μια μειοψηφία – που η κοινωνική προκατάληψη θέλει να κάνει το αξιολάτρευτο αγόρι μου παρία, που οι αδαείς ρίχνουν κακεντρεχή βλέμματα, γνέφουν απαξιωτικά και λένε με μια απίστευτη κακία: «Ε, καλά τώρα, αυτός ξέρουμε τι ρόλο παίζει!»
Βάζω στοίχημα ότι δεν γίνεται να βρεθεί άνθρωπος πιο αξιοπρεπής, πιο καθαρός, πιο συμπονετικός από τον ομοφυλόφιλο γιο μου. Κι ενώ βρίζω το Θεό (μην ξέροντας ποιον άλλο να βρίσω), τον ευχαριστώ ειλικρινά (σαν προκατειλημμένος αγνωστικιστής) που ευλόγησε το γιο μου μ’ έναν εξίσου θαυμάσιο σύντροφο. Αυτή τη σχέση τη ζηλεύουν πολλοί ομοφοβικοί – όχι βέβαια ότι θα το παραδέχονταν ανοιχτά. Το βλέπω όμως στα μάτια τους. Βλέπω τη δυσπιστία τους, ναι, δυσπιστία. Και βέβαια, παίρνω απ’ αυτό μεγάλη ικανοποίηση.
Αλλά κανείς δεν μπορεί να δει μέσα στην καρδιά μου – τη διάψευση των προσδοκιών που είχα σαν πατέρας, την ελπίδα ότι ο γιος μου θα γνώριζε την ίδια πληρότητα που είχα εγώ με τη μητέρα του και, κάπου κάπου, την απογοήτευση που δε θα μου δώσει εγγόνια και νάσου πάλι τα κλάματα που δεν γίνεται αποδεκτός όπως τού πρέπει από ορισμένους κύκλους, επειδή είναι γκέι. Μα το Θεό, τι παίζεται σ’ αυτή την ηλίθια κοινωνία όταν η άγνοια και ο ρατσισμός μπορούν να το κάνουν αυτό σ’ έναν νέο και όμορφο άντρα;
Κι ύστερα, αρχίζω να αναρωτιέμαι. Λυπάμαι για τον εαυτό μου, για κείνον, ή μια μεγάλη δόση κι απ’ τα δύο; Αισθάνεται εκείνος τις μικρές επιθέσεις που βλέπω και αισθάνομαι εγώ και πώς νιώθει γι’ αυτές; Θέλει να πονέσει εκείνους που τον πονούν, όπως το θέλω εγώ; Παρατηρεί τα κλεισίματα του ματιού και τα νεύματα και τις υποκριτικές δηλώσεις ψεύτικης κατανόησης, κι ας μην έχουν στ’ αλήθεια την παραμικρή ιδέα για το τι σημαίνει, προσέχει την ανειλικρινή συμπάθεια, τη γρήγορη αλλαγή θέματος στις κουβέντες;
Και σε κάθε συνάντηση ή επανασύνδεση με φίλους, παλιούς ή καινούργιους, να πάλι οι ίδιες συμβατικές κουβέντες, τα πειράγματα χωρίς λόγια, τα νεύματα, το κλείσιμο του ματιού, το γύρισμα της πλάτης.
Υπάρχουν άραγε απαντήσεις στην αυτοκαταδίκη, στην αυτολύπη; Υπάρχουν τρόποι να βοηθηθούν οι ομοφυλόφιλοι να ξεπεράσουν τα χλευάσματα των συνανθρώπων τους; Γιατί πρέπει να παραμένουν απομονωμένοι, σαν να ήταν ακάθαρτοι; Γιατί
αδυνατεί η παράλογη κοινωνία μας να δει ότι οι ομοφυλόφιλοι είναι ένα κομμάτι της όπως όλοι, και εξίσου ικανοί να νιώσουν κάθε ανθρώπινο συναίσθημα; Γιατί αυτή η απόλυτη διχοτόμηση; Δεν δικαιούνται ίσο μερίδιο στην ευτυχία και στην ελευθερία;
Μπράις ΜακΝτούγκαλ (επιμέλ.): Το παιδί μου είναι γκέι. Πώς αντιδρούν οι γονείς όταν το μαθαίνουν (Πολύχρωμος Πλανήτης)