«Ο,τι
έχει αξία κοστίζει». Με αυτή τη φράση,
χωρίς απολογίες και χωρίς αμφιβολίες,
η ισπανική Ελ Παϊς έγινε η πρώτη μεγάλη
καθημερινή εφημερίδα της Ευρώπης που
χρεώνει την πρόσβαση σε οποιοδήποτε
τμήμα της ιστοσελίδας της.
«Όπως
ακριβώς ο αναγνώστης της έντυπης μορφής
της εφημερίδας θεωρεί σωστό να πληρώνει
για την ενημέρωσή του από πρώτο χέρι,
έτσι και ο απαιτητικός χρήστης του
Διαδικτύου αρχίζει να καταλαβαίνει ότι
το να παίρνει όλες τις πληροφορίες
δωρεάν από το μέσο αυτό δεν είναι συνώνυμο
της ποιότητας και της αξιοπιστίας». Με
80 ευρώ το χρόνο, λοιπόν μπορεί κανείς
να μπει στο «κλαμπ των ενημερωμένων
πολιτών».
Μια
γενναία απόφαση; Γενναία, αλλά και
ριψοκίνδυνη. Εφημερίδες όπως η Ουολ
Στριτ Τζέρναλ, η Μοντ, η Φαϊνάνσιαλ Τάιμς
και η Τάιμς χρεώνουν για ορισμένες
ειδικές υπηρεσίες τους, καθώς και για
πληροφορίες αρχείου. Όταν όμως η
Φαϊνάνσιαλ Τάιμς έλαβε αυτή την απόφαση,
τον περασμένο Ιούλιο, διαπίστωσε ότι
από μια βάση τριών εκατομμυρίων αναγνωστών
της ηλεκτρονικής της σελίδας, μόνο
17.000 έγιναν συνδρομητές. Η Αϊρις Τάιμς
έκανε το ίδιο: κι από το ένα εκατομμύριο
αναγνωστών, μόνο 6.000 έγιναν συνδρομητές.
Η
Ελ Παϊς υποστηρίζει ότι 500.000 άνθρωποι
επισκέπτονταν καθημερινά μέχρι τώρα
την ιστοσελίδα της, και υπολογίζει ότι
θα χάσει το 90% απ’αυτούς. «Αλλά δεν είναι
αυτό το σημαντικό,» λέει ο διευθυντής
της ιστοσελίδας. «Από εδώ και μπρος, θα
μετράμε την επιτυχία μας από τον αριθμό
των ανθρώπων που είναι διατεθειμένοι
να πληρώνουν για την ενημέρωσή τους».
Οι
διαφημίσεις δεν θα έλυναν το πρόβλημα.
«Οσοι το δοκίμασαν, διαπίστωσαν ότι τα
αποτελέσματα είναι πενιχρά».
Να
λοιπόν που τη μια στιγμή το Web είναι ένα
θαύμα, και την άλλη μια καταστροφή,
σχολιάζει στην Ομπζέρβερ ο βρετανός
δημοσιογράφος Πίτερ Πρέστον. Τα οφέλη
από την είσοδο των εφημερίδων στο
Διαδίκτυο δεν είναι τελικά τόσο μεγάλα
όσο είχε αρχικά υπολογιστεί. Ας πάρουμε
την πιο επιτυχημένη ιστοσελίδα του
βρετανικού Τύπου: πρόκειται για την
ιστοσελίδα της Γκάρντιαν, που δέχεται
κάθε μήνα πάνω από ένα εκατομμύριο
επισκέπτες. Πόσους αναγνώστες κάτω των
25 ετών έχει το φύλλο; Σύμφωνα με την
τελευταία έρευνα αναγνωσιμότητας, ο
αριθμός τους φτάνει τους 207.000. Πόσοι από
αυτούς τους αναγνώστες χρησιμοποίησαν
το Internet τους τελευταίους 12 μήνες; 206.000.
Ανάλογοι
είναι οι αριθμοί για την Ιντιπέντεντ:
98.000 αναγνώστες νεαρής ηλικίας, από τους
οποίους οι 90.000 χρησιμοποιούν συχνά το
Internet. Είναι φανερό ότι, με εξαίρεση τα
ταμπλόιντ, οι νέοι αναγνώστες μοιράζουν
το χρόνο τους ανάμεσα στην έντυπη και
στην ηλεκτρονική μορφή της εφημερίδας.
Θα μπορούσαν λοιπόν οι εφημερίδες να
επωφεληθούν από αυτό το φαινόμενο. Να
μη δημοσιεύουν, για παράδειγμα, στην
έντυπη μορφή τους μακροσκελείς καταλόγους
με ονόματα νεοδιοριζομένων καθηγητών,
αλλά να τους «αναρτούν» μόνο στην
ιστοσελίδα τους.
Το
βέβαιο είναι ότι το τοπίο της ηλεκτρονικής
δημοσιογραφίας αλλάζει. Και, όπως γράφει
η Σόνια Πέρνελ στην Ιντιπέντεντ, σε ένα
χρόνο οι χρήστες του Διαδικτύου, οι
ελεύθεροι ρεπόρτερ που δουλεύουν από
το σπίτι και οι ερευνητές που ψάχνουν
τα αρχεία θα διασπιστώσουν ότι είναι
κατά μερικές εκατοντάδες λίρες (ή ευρώ)
φτωχότεροι. Η εποχή της ελεύθερης
ενημέρωσης μέσω του Διαδικτύου τελειώνει.
Το ερώτημα που απασχολεί τώρα τις
εφημερίδες δεν είναι πόσοι επισκέπτονται
τις ιστοσελίδες τους, αλλά πόσοι είναι
διατεθειμένοι να πληρώσουν για την
ενημέρωση που λαμβάνουν.
Ορισμένες
χώρες έχουν ήδη προχωρήσει αρκετά. Στη
Σουηδία, για παράδειγμα, πολλές εφημερίδες
εφαρμόζουν ένα σύστημα συνδρομών σε
συνεργασία με τράπεζες και εταιρείες
κινητής τηλεφωνίας. Το βέβαιο είναι ότι
τα βήματα αυτά πρέπει να γίνονται
προσεκτικά. Οι χρήστες του Internet δεν
είναι συνηθισμένοι να πληρώνουν, με
εξαίρεση τις σελίδες πορνογραφικού
περιεχομένου. «Για τον λόγο αυτό, είναι
πιθανό τα ταμπλόιντ να αρχίζουν να
χρεώνουν για τις κυρίες με τα εσώρουχα»,
λέει ένας βρετανός αναλυτής. «Η σελίδα
3 της Σαν, για παράδειγμα, θα μπορούσε
να γίνει συνδρομητική».
Μετά
την Τάιμς και τη Φαϊνάνσιαλ Τάιμς,
ετοιμάζονται τώρα να χρεώσουν κάποιες
από τις υπηρεσίες τους η Γκάρντιαν, η
Ντέιλι Τέλεγκραφ και η Ιντιπέντεντ. «Οι
αναγνώστες δεν είναι ενθουσιασμένοι
με την ιδέα ότι θα πληρώνουν για κάτι
που στο παρελθόν ήταν δωρεάν», επισημαίνει
ο Ντέιβιντ Φέλτον, υπεύθυνος της
ηλεκτρονικής μορφής της Ιντιπέντεντ.
«Πρέπει όμως να τους πείσουμε ότι αυτό
είναι αναγκαίο. Η παραγωγή δεν είναι
δωρεάν, κι εμείς πρέπει να αυξήσουμε τα
μακροπρόθεσμα έσοδά μας».
(Πηγή:
Observer, Independent) Από Alfis στις 28/11/2002
________________
ΣΗΜ. από club μου στον Pathfinder
