skip to main |
skip to sidebar
Τώρα που η ιστορία της Γάζας έληξε προσωρινά και στο Ισραήλ μετρούν τα πολιτικά (6 έδρες για τον άλλο Μπαράκ), ενώ στη «μορφωμένη» Χαμάς (btw, η ανώτατη εκπαίδευση κάθε άλλο παρά εγγύηση ορθολογισμού αποτελεί, τα SS μετρούσαν πολύ περισσότερους κατόχους Ph. D. από τη Χαμάς) τα μαρτυρικά τους οφέλη, καλό είναι να κρατήσουμε μια μικρή υποσημείωση περί «ασφάλειας» και «τρομοκρατίας», εννοιών που αποτελούν τον πυρήνα της αιτιολόγησης των εκάστοτε εκδρομών του ισραηλινού στρατού. Η θεμελίωση του κράτους του Ισραήλ, πέραν του πολέμου του 1948, είχε και ένα πενταετές τουλάχιστον παρελθόν σύγκρουσης με τη βρετανική διοίκηση της Παλαιστίνης, η οποία κάθε άλλο παρά αναίμακτη ήταν – όταν ο Menachem Begin ανατίναζε το ξενοδοχείο King David για λογαριασμό της Irgun με απολογισμό 91 νεκρούς σίγουρα δεν προσφωνούνταν από τις αγγλικές αρχές ως statesman. Η μνήμη του συγκεκριμένου γεγονότος, όπως και η διάκριση των «terrorists» από τους «freedom fighters», υποδεικνύει μια πάγια αρχή, ότι κατά κοινωνίες και εποχές ο τρομοκράτης του ενός είναι ο αγωνιστής του άλλου.
Διδαγμένος τον σνομπισμό της «βραχείας διάρκειας», της σκόνης της ιστορίας, από τον Fernand Braudel, σπάνια διαβάζω βιογραφίες. Αν δεν είχε βάλει το χέρι του ο Ian Kershaw πριν από δέκα χρόνια με τον μπολιασμένο την κοινωνική ιστορία του Hitler, ίσως και να μην είχα ασχοληθεί καθόλου με ένα είδος που συχνά ρέπει προς την αγιογραφία ως κατάλοιπο μιας αρχαιότερης λογικής που έβλεπε το ανθρώπινο γίγνεσθαι αποκλειστικά ως κοινή συνισταμένη της πορείας των μεγάλων ανδρών. Λιγότερη υπόληψη έτρεφα για την αυτοβιογραφία, προτού ανακαλύψω τη σημασία των απομνημονευμάτων ως ιστορικής πηγής και εντοπίσω τους κώδικες με τους οποίους διαχωρίζει κανείς τις προφανείς από τις υποκείμενες επιδιώξεις του αυτοβιογραφούμενου. Ακόμη ενίοτε διστάζω μπροστά σε τέτοια κείμενα, μια και προϋποθέτουν ανάγνωση με το μυαλό έτοιμο ανά πάσα στιγμή για διάβασμα πίσω από τις γραμμές – δεν θα αγόραζα το Dreams from my father αν δεν ήταν το τελευταίο αντίτυπο στον πάγκο της Πολιτείας.
Προσπαθώντας να βρω το κέντρο βάρους του, και ανακαλύπτοντας στην πορεία ότι έπειτα από μια ετήσια προεκλογική εκστρατεία με την ένταση και την έκταση αυτής των προεδρικών εκλογών σχεδόν όλα τα μείζονα σημεία της αυτοβιογραφίας του Μπαράκ Ομπάμα έχουν παρελάσει επανειλημμένα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, θεώρησα ότι το εντόπισα στη φυλετική εμπειρία – γι’ αυτό και τίτλος εργασίας του post ήταν The Intricacies of Race. Μια εμπειρία την οποία ο Ομπάμα περιγράφει με την πολυπλοκότητα που είθισται να χάνεται στη συνήθη απλοποίηση των αντιθέσεων – εδώ όμως εμφανίζεται σε όλο της το εύρος συνοψιζόμενη στο αφροαμερικανικό αξίωμα εσωτερικής κατανάλωσης «If you 're light you 're right, if you 're black get back». Στην πραγματικότητα ωστόσο το βιβλίο περιστρέφεται γύρω από την πορεία ενός νέου προς την κατάκτηση της ωριμότητας, η οποία επέρχεται με τη συνειδητοποίηση της τρωτότητας (ή στη συγκεκριμένη περίπτωση, της θνητότητας) των οικείων και την ταύτιση με μια κοινότητα. Το χαρακτηριστικότερο ίσως στιγμιότυπο τελικά δεν αφορά άμεσα τον Μπαράκ, αλλά την ετεροθαλή αδελφή του Αούμα που ζει στην Κένυα με το συνονόματο πατέρα του τη δεκαετία του 1970. Έχοντας ασκήσει κριτική στην πολιτική του προέδρου Γιόμο Κενυάτα, o Δρ Ομπάμα απολύεται από τη θέση του (η αξιοκρατία της αποαποικιοποίησης) και βρίσκεται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση. Ένα απόγευμα στέλνει τη μικρή Αούμα στο παντοπωλείο να αγοράσει τσιγάρα, εκείνη του επισημαίνει ότι δεν έχουν χρήματα, ο πατέρας της της λέει να πει στον παντοπώλη ότι είναι κόρη του Δρα Ομπάμα και θα τον πληρώσουν αργότερα. Ο καταστηματάρχης, όπως είναι αναμενόμενο, αρνείται την πίστωση ενός από καιρό αφερέγγυου πελάτη και τη διώχνει. Η Αούμα φοβάται να επιστρέψει σπίτι χωρίς τα τσιγάρα, δανείζεται μερικά σελίνια από έναν ξάδερφο που χρωστά χάρη στον πατέρα της και αγοράζει το πακέτο. «Είδες;», της λέει ο Δρ Ομπάμα όταν γυρίζει, «σου το είπα ότι δεν θα είχες πρόβλημα. Όλοι γνωρίζουν τον Δρ Ομπάμα». Όπως όλοι γνωρίζουν ότι έχουν ενηλικιωθεί οριστικά και αμετάκλητα όταν αρχίσουν εκείνοι να προστατεύουν τους γονείς τους από την πραγματικότητα.
Αν και πόρρω απέχει από το να αποτελεί συνολική διεισδυτική ματιά στα αίτια των ταραχών του Δεκεμβρίου, το πρώτο μισό του σημερινού άρθρου του Δημήτρη Τζιόβα αποτελεί μια από τις λίγες ενδιαφέρουσες επισημάνσεις που έχω διαβάσει ως τώρα για το συγκεκριμένο ζήτημα. Μπορεί και να αναγνωστεί αντιθετικά με το σχόλιο του Γιάννη Πρετεντέρη στην ίδια εφημερίδα, το οποίο υποδεικνύει πως πέρα από την ελληνική πολιτική ελίτ, η οποία εδώ και καιρό έχει αρχίσει να θυμίζει τις διαδικασίες λειτουργίας και αναπαραγωγής των «1.000 οικογενειών» της γαλλικής αντίστοιχης, εκτός πραγματικότητας βρίσκεται και η δημοσιογραφική που ανδρώθηκε και πορεύτηκε μαζί της στα ‘90s. Εκεί άλλωστε έγκειται και η διαφορά μεταξύ της πάλαι ποτέ εύστοχης πολιτικής ανάλυσης με τη νυν υψιπετή αυτοεκπληρούμενη προφητεία: το ερώτημα είναι τι αναδεικνύει η κοινωνική αναταραχή - την εμβριθή διαπίστωση ότι μετά τη δράση ακολουθεί η αντίδραση την έχουμε υπόψη μας από τον καιρό του Νεύτωνα.
