ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Νεωτεριστές α λα κάρτ

Της Μαρίας Χούκλη

Είθισται τα παιδιά να τα θέλουν όλα δικά τους. Και η μισή ελληνική κοινωνία, όπως προκύπτει από μια ακόμη έρευνα, αυτή τη φορά του ΠΑΜΑΚ, με επικεφαλής τον καθηγητή Νικο Μαραντζίδη, για την Καθημερινή της Κυριακής.  

Κάτι παραπάνω από τους μισούς ερωτηθέντες συμπαθούν τον Putin παρόλο που αναγνωρίζουν την κακή ποιότητα της δημοκρατίας στη Ρωσία και τρέφουν λιγότερο θερμά αισθήματα για την Ευρωπαϊκή Ένωση αν και αναγνωρίζουν τη δημοκρατική υπεροχή της. 

Εμπιστεύονται τον Putin για τη διασφάλιση των εθνικών συμφερόντων (η ωμή άρνησή του να στηρίξει τη χώρα σε περίπτωση αποχώρησης από το ευρώ, μάλλον ξεχάστηκε) και λιγότερο τη Merkel (που μας κράτησε στο ευρώ) ή τον Trump (εδώ δεν έχουν άδικο). 

Ωστόσο, και το ρωσοφιλο κομμάτι της έρευνας, το ερώτημα πού θα πήγαινε εκτός Ελλάδας, για να αναζητήσει την τύχη του και καλύτερες μέρες, απαντά χωρίς δισταγμό «κάποια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης» και όχι την Ρωσία!

Ανάλογες αντινομίες είχαν πρωτοεντοπιστεί στην έρευνα της Διανέοσις, πριν από έξι μήνες.

Οι νέοι ηλικίας 18-24 θεωρούσαν ότι η χώρα είναι προτιμότερο να συμμαχήσει με τη Ρωσία παρά με την Ευρωπαϊκή Ένωση.  

Κακή ενημέρωση; ανωριμότητα; ή ένα είδος λανθάνουσας αποδοχής του κρατικού αυταρχισμού και της αίσθησης ισχύος που εκπέμπει το καθεστώς Putin ως αντιστάθμισμα στα δεινά που επισώρευσε στην ελληνική οικογένεια η οικονομική κρίση, όπως σημείωνε στον επίλογο της παρουσίασης της έρευνας, ο επίκουρος καθηγητής κοινωνιολογίας, Παναγής Παναγιωτόπουλος;

Και οι δυο έρευνες πάντως, συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι οι Έλληνες στα οικονομικά θέματα, υιοθετούμε σαφή φιλελεύθερη προσέγγιση και στα κοινωνικά, είμαστε ένας συντηρητικός λαός. Νεωτεριστής α λα κάρτ.  

Δείτε τι έγινε με το ζήτημα των εμβολίων: σοβαροί, μορφωμένοι άνθρωποι να υιοθετούν αντιεπιστημονικές απόψεις, θέτοντας σε κίνδυνο τα παιδιά τους και τους γύρω τους. Δείτε τι γίνεται με το ζήτημα της νομικής αναγνώρισης της αλλαγής ταυτότητας φύλου. Παρακολουθώντας τη διαδικτυακή αντιπαράθεση, διαπιστώνεις πάλι ότι σπουδαγμένοι άνθρωποι, που κατά τεκμήριο έχουν έλθει σε επαφή με την επιστήμη, που κάνουν χρήση των επιτευγμάτων της για να εξαπολύσουν πύρινους μύδρους εναντίον όσων συμφωνούν με τις προωθούμενες ρυθμίσεις, αμφισβητούν και τις πιο έγκριτες ιατρικές εξηγήσεις για τους  διεμφυλικούς. Επικαλούνται τη δική τους αλήθεια για τα πράγματα και τις καταστάσεις.

Βρίσκω πιο πειστική την άποψη του καθηγητή ιστορίας, Timothy Snyder: 

ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ και ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Anorexia democratica

Της Μαρίας Χούκλη

Αν η Γαλλία είχε 100 κατοίκους, το αποτέλεσμα της προχθεσινής βουλευτικής κάλπης, μας λέει ότι μόλις 10 θα είχαν ψηφίσει τον Μακρόν. Ωστόσο, χάρη στον αλγόριθμο του εκλογικού συστήματος, το προεδρικό κόμμα και οι σύμμαχοί του,  εκτιμάται ότι θα καταλάβουν τα ¾ των εδράνων του Κοινοβουλίου.

Μια μειοψηφία 7,5 εκατομμυρίων επιβάλλεται πολιτικά στην κοινωνία - 45,5 εκατομμύρια είναι το σύνολο του γαλλικού εκλογικού σώματος. 

Όμως, στις δυτικές κοινοβουλευτικές δημοκρατίες έτσι γίνεται: κυβερνούν οι διαμορφούμενες πλειοψηφίες δια των αντιπροσώπων τους, με βάση τα ισχύοντα εκλογικά συστήματα, λιγότερο ή περισσότερο αναλογικά.

Παρουσιάζονται κραυγαλέες στρεβλώσεις;  


Ναι. Θυμίζω τι έγινε στις Ηνωμένες Πολιτείες: Ο Τράμπ, αν και υπολειπόταν κατά 3 εκατομμύρια στη λαϊκή ψήφος , αναδείχθηκε πρόεδρος των ΗΠΑ (παίζοντας καθημερινά  με τα ...σπίρτα και τα νεύρα μας).

Παρόλα αυτά, δεν είναι αμελητέο το γεγονός ότι μαζικά οι γάλλοι ψηφοφόροι γύρισαν τις πλάτες στο πολιτικό σύστημα, γνωρίζοντας ότι η νέα ηγεσία της χώρας επιθυμεί να προχωρήσει σε ριζικές αλλαγές που θα επηρεάσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τη ζωή τους. Μάλιστα , απείχαν από τις εκλογές εκείνοι οι οποίοι θα επηρεαστούν περισσότερο από τις μεταρρυθμίσεις Μακρόν.Νέοι, υπάλληλοι και οι βιομηχανικοί εργάτες, πολίτες με εισοδήματα κάτω των 1.250 ευρώ το μήνα. Αλλά και πολιτικά, οι πιο οργισμένοι με τον Μακρόν και ο,τι αντιπροσωπεύει, δεν έκαναν τον κόπο να ρίξουν τον θυμό τους στην κάλπη: οι μισοί ψηφοφόροι του Μελανσόν και της Λεπέν απείχαν.

Όσον αφορά στους νέους, η αδιαφορία ήταν σχεδόν καθολική: 7 στους 10 ψηφοφόρους κάτω των 35 ετών απείχε απο την εκλογική διαδικασία.

Βεβαίως, η απροθυμία τους να πάνε στις κάλπες δεν σημαίνει αυτομάτως ότι δεν θα τους βρει στο δρόμο ο Μακρόν, αν προωθήσει τα σχέδια του για αλλαγές στην εκπαίδευση.

Είναι όμως αξιοσημείωτη και συνιστά προφανώς ζήτημα προβληματισμού, η anorexia democratica που παρατηρείται στις νεώτερες γενιές.

Το περασμένο Νοέμβριο η Washington Post είχε δημοσιεύσει μια έρευνα, η οποία μεταξύ άλλων κατέγραφε κατακόρυφη πτώση του ποσοστού των ανθρώπων που δεν θεωρούν  «απαραίτητο» να ζούν σε καθεστώς δημοκρατίας! Ακόμη και σε χώρες -Αυστραλία, Σουηδία, Βρετανία, Νέα Ζηλανδία- που εξαιτίας της δημοκρατίας, οι πολίτες απολαμβάνουν ελευθερίας, προστασίας και ευημερίας, πολύ περισσότερο απ'ο,τι σε άλλες περιοχές του πλανήτη. Τα ποσοστά ήταν ιδιαιτέρως χαμηλά  στις νεότερες γενιές.

Οι millennials, κατά την έρευνα, είναι οι λιγότερο φανατικοί της δημοκρατίας. Ενώ, πάνω από το 50% των Ευρωπαίων μεγαλύτερης ηλικίας θεωρούν παράνομο και κακό ένα στρατιωτικό πραξικόπημα, συμφωνεί μόνο το 36% των νεώτερων ηλικιών! Βρίσκουν πιο δελεαστική την ιδέα...

ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ και ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Σοσιαλιστές, μόνοι, ψάχνουν ταυτότητα και την... ψήφο τους

Της Μαρίας Χούκλη


Στις αρχές του 21ού αιώνα θα μπορούσατε να οδηγήσετε από το Ινβερνές της Σκωτίας μέχρι το Βίλνιους στη Λιθουανία και δεν θα διασχίζατε ούτε μία χώρα -σε Βορρά και Νότο- στην οποία θα κυβερνούσε η Δεξιά. Το ίδιο και αν κάνατε το ταξίδι με πλοίο μέσω Σκανδιναβίας. Σοσιαλδημοκράτες θα συναντούσατε στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι Σοσιαλιστές υπερίσχυαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. 


Τι συνέβη και η δύναμή τους υποχώρησε στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 70 ετών, αναρωτιόταν ο Economist σε άρθρο του πριν από μερικούς μήνες.

Κραταιό κεντροαριστερό κόμμα δεν υπάρχει πουθενά στην ευρω-ήπειρο. Στην θέση τους έχουν δημιουργηθεί κεντροδεξιά σχήματα με σοσιαλίζουσες θέσεις σε κοινωνικά ζητήματα και λαϊκιστικές κινήσεις με εθνικιστικό λόγο, στα αριστερά του πολιτικού φάσματος.


Οι πολίτες που άλλοτε πύκνωναν τις τάξεις των Σοσιαλιστικών/Σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων αναζήτησαν αλλού στέγη και παρηγοριά για τις ανατροπές που επέρχονταν στις ζωές τους. Οι παλαιοί «σύντροφοι» δεν είχαν κάτι ευχάριστο να τους πουν.


Είναι προφανές ότι οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες άλλαξαν γρηγορότερα από όσο μπορούσε να αντιληφθεί η παραδοσιακή σοσιαλδημοκρατία και εξακολουθεί, αν κρίνουμε από το γαλλικό παράδειγμα, το βρετανικό, το γερμανικό, το ελληνικό, το ιταλικό και το ισπανικό. Στις συγκεκριμένες χώρες τα κόμματα αυτού του προσήμου είχαν συναρπάσει δεκάδες εκατομμύρια κόσμου. Δεν προσαρμόστηκαν στους καιρούς, αλλά πίστεψαν ότι θα τους φέρουν στα μέτρα τους. Τώρα ψάχνουν να βρουν την ψήφο τους, ταυτότητα, ιδεολογικό έρμα και ηγεσία ικανή να τα ξαναφέρει στο κέντρο της πολιτικής σκηνής.


Φαίνεται, πάντως, πως όσοι ονειρεύονται παλινόρθωση του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε τον 20ού αιώνα, ηγεμονική επικράτηση και μονοκομματικές διακυβερνήσεις πλανώνται πλάνην οικτράν. Δεν μπορείς να λύνεις τα νέα πολυπαραγοντικά προβλήματα με παλιά ιδεολογικά εργαλεία, με περιχαρακώσεις δήθεν «καθαρότητας» και άρνηση συνεργασίας με όσους κινούνται σε προοδευτική δημοκρατική κατεύθυνση.

Όσο δεν γίνεται κατανοητό ότι κανένα κόμμα δεν έχει το μονοπώλιο της γνώσης, της ευαισθησίας, των ικανών στελεχών και της δυναμικής να απαντήσει αποτελεσματικά στις τεκτονικές αλλαγές που έχουν επιφέρει η ψηφιακή τεχνολογία στην εργασία, η επιδείνωση του δημογραφικού στο δυτικό ημισφαίριο, οι οικολογικές καταστροφές και οι νέες μορφές τρομοκρατίας, τόσο θα βλέπουμε πανσπερμία πολιτικών σχημάτων που θα ερίζουν για την εξουσία.

Όλα αλλιώς. Και το ζήτημα της ιδιοκτησίας, του κεφαλαίου, των δημοσίων αγαθών, της καινοτομίας, της απασχόλησης , της προστασίας, της ασφάλειας, της παραγωγής, όλα αλλιώς πρέπει να προσεγγιστούν από την κεντροαριστερά αν θέλει να ξαναγίνει ελκυστική στον κόσμο.


Αναγέννηση χωρίς ταμπού και εμμονές, μια μεταρρύθμιση των μεταρρυθμιστών χρειάζεται για να ξαναβρούν επαφή με την κοινωνία που προχωρά δίχως να κοιτάζει την δική τους μελαγχολία και αδιαφορώντας για τα ψυχοδράματα που παίζονται πίσω από τις κουίντες.

Μετά τη Γαλλία, ίσως και η Ισπανία δείξει τον δρόμο. Η επανεκλογή του Πέδρο Σάντσεθ στην ηγεσία του PSOE κόντρα στην επιθυμία της ηγετικής καμαρίλας και εφόσον την αξιοποιήσει προς την κατεύθυνση των συγκλίσεων με τους «εξημερωμένους» πλέον Podemos, μπορεί να γίνει υπόδειγμα μιας συνετής και λειτουργικής κετροαριστεράς.

Εις τα καθ᾽ημας, μάλλον, επικρατεί η άποψη ότι...

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ και ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Το ανθρώπινο σύννεφο

Της Μαρίας Χούκλη

(...) Η εργασία στον 21ο αιώνα, σύμφωνα με κοινωνιολόγους, οικονομολόγους και στοχαστές αποτελεί ακόμη άλυτο πρόβλημα. 

Οι πιο αισιόδοξοι ισχυρίζονται ότι η τεχνολογική πρόοδος δεν θα αφήσει κανέναν ξεσκέπαστο, βαθμηδόν όλοι θα βρουν μια θέση στην ψηφιακή Ιερουσαλήμ. Οι πιο απαισιόδοξοι υποστηρίζουν ότι η εργασία όπως την γνωρίζαμε εξεμέτρησε το ζην, η τεχνολογία θα δημιουργεί νέες θέσεις απασχόλησης, ταυτοχρόνως όμως θα αφανίζονται οριστικά παλαιότερες μορφές, ένα είδος εργασιακού δαρβινισμού.

Ακόμη και αν εχουν δίκιο οι αισιόδοξοι, είναι προφανές ότι η πληροφορική επανάσταση απαιτεί καινούργιες γνώσεις, ικανότητες και οργάνωση. Όσοι δεν ανταποκρίνονται στη “αμείλικτη” λογική της, θα σπρώχνονται στην άκρη του φάσματος με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε αμοιβές και κοινωνική ιεραρχία.

Αν έχουν δίκιο οι απαισιόδοξοι, η δομική ανεργία θα δημιουργήσει έναν στρατό απόκληρων που θα ζουν με τα ολίγιστα του κοινωνικού κράτους ή με μικρο-εισοδήματα από την υποστήριξη των αναγκών όσων βρίσκονται μέσα στο human icloud.

Σύμφωνα με έρευνα του Guardian για το μέλλον της εργασίας, το ανθρώπινο σύννεφο είναι μια τεράστια παγκόσμια ομάδα ανεξάρτητων επαγγελματιών που μπορούν να εργαστούν εξ αποστάσεως οπουδήποτε στον πλανήτη, free lancers έτοιμοι να εκπληρώσουν τα ψηφιακά καθήκοντα που θα τους ζητηθούν!

Ήδη λειτουργούν δυο τέτοιες πλατφόρμες ζήτησης και προσφοράς εργασίας που αριθμούν 500.000 εργοδότες και 10.000.000 ελεύθερους επαγγελματίες από 190 χώρες οι οποίοι διεκδικούν 3.000.000 διαφορετικά είδη απασχόλησης. 

Υπολογίζεται ότι έως το 2025, σε λιγότερο από 10 χρόνια, μισό δισεκατομμύριο εργαζόμενοι θα χρησιμοποιούν μια από αυτές τις πλατφόρμες και όσες εντωμεταξύ θα αναδυθούν, προκειμένου να βρουν δουλειά.

Ο παγκόσμιος καταμερισμός εργασίας αλλάζει μορφή, ο ανταγωνισμός γίνεται online και θα διατρέχει όλο το φάσμα των υπηρεσιών νομικές συμβουλές, ιατρική διάγνωση, αρχιτεκτονικός σχεδιασμός, λογιστική. 

Το ανθρώπινο σύννεφο, όσο ποιητικό κι αν ακούγεται , θα είναι -είναι - ένα ηλεκτρονικό πεδίο δημοπρασιών χωρίς κώδικες δεοντολογίες και ρυθμίσεις: για να κερδίσουν το ψηφιακό έργο, οι ελεύθεροι επαγγελματίες προτείνουν το ελάχιστο ποσοστό για το οποίο είναι έτοιμοι να εργαστούν.

Την εικόνα του μέλλοντος περιγράφει ένας νεαρός Γάλλος, ιδρυτής της εφαρμογής BlaBlaCar που βρίσκει επιβάτες σε οδηγούς οι οποίοι έχουν κενές θέσεις στο αυτοκίνητό τους όταν κάνουν μεγάλα ταξίδια:

ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ και ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ:Το dégagisme και τα armadillos

Της Μαρίας Χούκλη

Οι γαλλικές εκλογές, πλην των ανατροπών που προκάλεσαν στο πολιτικό σκηνικό της χώρας, κληροδότησαν στη γλώσσα του Ρακίνα και μια νέα λέξη, η οποία περιγράφει ακριβώς αυτές τις «εκπαραθυρώσεις» πολιτικών και κομμάτων από τα πρώτα τραπέζια της εξουσίας.

Ο νεολογισμός, διότι περί αυτού πρόκειται, χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον από τον Ζαν Λύκ Μελανσόν, πρόσωπο-έκπληξη της προεδρικής κούρσας. Στους πολιτικούς γενικώς αρέσει να εφευρίσκουν καινούργιους όρους, μόνο που σ'αυτήν την περίπτωση δεν είναι και εντελώς καινούργια η λέξη, ούτε ο Μελανσόν ήταν ο πρώτος που την έκανε σύνθημα. Σύμφωνα με τον διάσημο Bernard Pivot, αποτελεί δάνειο από την Αραβική Άνοιξη και μετάπλαση της ιαχής των νέων της Τυνησίας, το 2011, έξω από το παλάτι του Μπέν Αλι. «Dégage, φύγε, πάρε δρόμο, ξεκουμπίσου» του φώναζαν. 

Στη δεκαετία του '50 η λέξη έγινε σύνθημα του γάλλου πολιτικού, Πιέρ Πουτζαντ, αργότερα του Ζαν Μαρί ΛεΠέν και πολύ αργότερα, το 2012 της κόρης του Μαρίν. 

Ο Μελανσόν την έβγαλε από τη σκόνη, όταν είδε ότι στα στρατόπεδα της Δεξιάς και των Σοσιαλιστών υπήρξαν αρκετά «θύματά» της, ηχηρά ονόματα και υποτιθέμενα φαβορί έμειναν εκτός.

 
Οι εξελίξεις ταρακούνησαν διανοούμενους και πολιτικούς αναλυτές ώστε αναρωτήθηκαν μήπως το dégagisme συνιστά την νέα ισχυρή τάση στις σύγχρονες πολυπολικές κοινωνίες των σύνθετων προβλημάτων και των κουρασμένων κομμάτων. Μήπως η ανανέωση, όταν αργεί και δεν γίνεται από τα ίδια τα κόμματα , αναλαμβάνουν οι πολίτες, το ανώνυμο πλήθος να απορρίψει πρόσωπα και σχηματισμούς. Και στις θέσεις που αδειάζουν-γιατί ως γνωστό η πολιτική όπως και η ζωή απεχθάνεται το κενό- να αναδεικνύονται νεοεισερχόμενοι ή όσοι από τους υπάρχοντες στο πολιτικό σκηνικό σηματοδοτούν νέες ιδέες, ενσαρκώνουν κάποιου είδους αλλαγή, την αποκόλληση από τη στασιμότητα και το ξεπερασμένο παλιό της μικρής και μεγάλης διαφθοράς που έχει απογοητεύσει και έχει θυμώσει τους ψηφοφόρους.

Αυτά στη Γαλλία.  

Συνέβη και με το Βrexit στην Βρετανία, εξαφανίστηκαν πολιτικοί και γονάτισαν κόμματα από τον τυφώνα του δημοψηφίσματος. Οι πρόωρες εκλογές του Ιουνίου θα προκαλέσουν νέο κύμα dégagisme. 

Στην τάλαινα Ελλάδα το ζούμε από το 2009 αλλά μάλλον και εδώ δεν τελείωσε η εξέλιξη του φαινομένου. Μακάρι θα έλεγα γιατί ό,τι δεν αλλάζει, σαπίζει και πεθαίνει. Υπάρχουν και εις καθ'ημας ράκη κόμματων που υποδύονται τις απαραίτητες πολιτικές δυνάμεις και πλήθος πολιτικών που βαυκαλίζονται ότι τους έχει ανάγκη ο τόπος. Τίποτα ψευδέστερο. Και στην Δεξιά και στην Αριστερά έχουν συσσωρευθεί «άχρηστα υλικά» που μπλοκάρουν την ανανέωση την οποία ανάγκη το πολιτικό σκηνικό της χώρας, που δεν θέλουν επουδενί τον εκσυγχρονισμό και τις μεταρρυθμίσεις γιατί θα αυτοκαταργηθούν. Έτσι όμως...

ΤΟΥΡΚΙΑ και ΣΥΡΙΖΟΠΛΗΚΤΟ ΡΑΓΙΑΔΟΞΕΦΤΙΛΙΣΤΑΝ: Θέλει αρετή και τόλμη η δημοκρατία σύντροφε ΑλέΚση

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ
Της Μαρίας Χούκλη

Η εγκαθίδρυση της ερντογανικής δεσποτείας με το δημοψήφισμα της Κυριακής προκάλεσε μεγάλη ανησυχία στις χώρες του δημοκρατικού τόξου, στο οποίο ανήκει και θέλω να ανήκει η Ελλάδα.

Ωστόσο, η επίσημη Αθήνα αντιμετώπισε χλιαρά, σχεδόν αδιάφορα, το ζήτημα. “Οι αποφάσεις του τουρκικού λαού για το μέλλον του θα γίνουν σεβαστές” αναφέρει η ανακοίνωση του Μαξίμου. Επομένως, αφού μίλησε ο λαός, αυτό είναι δημοκρατία, άρα εμάς τι λόγος μας πέφτει;

Μα φυσικά, ουδείς περίμενε να εισβάλουμε στη γείτονα και να εμποδίσουμε την εφαρμογή των δεδομένων που δημιουργεί η προχθεσινή κάλπη. Τα αυτονότητα. Απορία ψάλτου, βήξ.

Ούτε όμως στη συνέχεια της ανακοίνωσης υπήρξε κάποιου είδους επισήμανση ή υπαινιγμός για τα καταλυτικά γεγονότα που συμβαίνουν στην πόρτα μας. “Παρακολουθούμε με προσοχή και ενδιαφέρον τις εξελίξεις και τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος”.

Απλώς με προσοχή και ενδιαφέρον; Τι είναι στρατιωτική άσκηση με νέου τύπου οπλικά συστήματα;

Καθόλου προβληματισμό και ανησυχία δεν ενέσπειρε στο Μαξίμου η επικράτηση του “Ναι” στον Erdogan που θα μετουσιωθεί σε απόλυτο, ανέλεγκτο, μονάρχη, ο οποίος θα αποφασίζει για τη ζωή και -κυριολεκτικά- για το θάνατο των υπηκόων του, κάνοντας, πιθανότατα, χρήση της τεράστιας ισχύος του όχι μόνο εντός της τουρκικής επικράτειας αλλά και εκτός συνόρων;

Το ολιγόλογο κείμενο της ηγεσίας της κυβέρνησης αναφέρει "εμείς στηρίζουμε τη σταθερότητα και τη δημοκρατία στη γείτονα".

Και πάλι αδιάβαστοι οι κυβερνώντες. Πόση σταθερότητα αποπνέει το 51-49 της κάλπης; 

Η τουρκική κοινωνία είναι πλήρως διχασμένη έστω κι αν δεν εκφράζεται πολιτικά αυτός ο διχασμός κι γι' αυτό φρόντισε η δημοκρατία του Erdogan που πάταξε κάθε άλλη φωνή. Το είπε (και εκείνος) άλλωστε: όσοι δεν είναι μαζί μας, όσοι δεν είναι με το ΝΑΙ, είναι προδότες και εναντίον...

Ως προς τη δημοκρατία του Erdogan, θυμίζω ότι από το περασμένο καλοκαίρι και με πρόσχημα το πραξικόπημα συνελήφθησαν 115 χιλιάδες πολίτες ως γκιουλενιστές. Αστυνομικοί, στρατιωτικοί, δικαστές και εισαγγελείς και τοπικοί αξιωματούχοι. Απολύθηκαν 126 χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι, 5.000 πανεπιστημιακοί εκδιώχθηκαν από τις θέσεις τους, 140 δημοσιογράφοι φυλακίστηκαν, 178 μέσα ενημέρωσης έκλεισαν ή τέθηκαν υπό κρατικό έλεγχο.

Πώς είναι δυνατόν ένα καθεστώς με αυτά τα χαρακτηριστικά “να συνεισφέρει στο διάλογο και τη συνεργασία μας στη βάση του αλληλοσεβασμού” που ελπίζει η κυβέρνησή μας;

Όποιον κι αν ρωτήσεις -ακόμη και έναν φασίστα - θα σου πει, ότι είναι δημοκράτης. Δεν αρκεί να μιλάς υπέρ του λαού και να εμφανίζεται ο αποκλειστικός προστάτης του για να θεωρείσαι δημοκράτης. Τα δημοκρατικά ιδεώδη και οι δημοκρατικές αρχές έχουν το περίεργο χαρακτηριστικό να πρέπει...

ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Άρρεν ου θήλυ

Της Μαρίας Χούκλη

“Άρρεν ου θήλυ” ήταν ένας από τους διάσημους χρησμούς της Πυθίας. Έτσι φέρεται να απάντησε η μάντισσα στον εύπορο μέλλοντα πατέρα που θέλησε να μάθει το φύλο του παιδιού του. Ο άνθρωπος έφυγε μάλλον σε σύγχυση: αναλόγως πού θα τοποθετούσε το κόμμα, είχε και διαφορετική απάντηση: Άρρεν, ου θήλυ/ Αγόρι, όχι κορίτσι ή Άρρεν ου, θήλυ/Αγόρι όχι, κορίτσι!

Η προφητεία, όμως ήταν προφορική, σημεία στίξης δεν γινόταν να υπάρχουν, οπότε άντε βγάλε άκρη. Η Πυθία ήξερε τι έκανε. Σε κάθε περίπτωση, μπορούσε να υποστηρίξει ότι έκανε επιτυχή διάγνωση.

Δελφικό χρησμό θυμίζουν και τα ευρήματα της νέας μεγάλης έρευνας της διαΝΕΟΣΙΣ, στοιχεία της οποίας παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο του πρόσφατου Οικονομικού Forum που έγινε στον αποκαλούμενο κατά την αρχαιότητα ομφαλό της Γης.

Και γιατί χρησμό; 

Αν επιχειρούσαμε να σκιαγραφήσουμε το προφίλ του Έλληνα, με βάση τις πλειοψηφικές απαντήσεις στα ερωτήματα της έρευνας, προκύπτει μια αμφίσημη εικόνα.

Είμαστε περήφανοι για την εθνική μας ταυτότητα,

πιστεύουμε στο Θεό,

θεωρούμε τη χώρα μας -παρά τα προβλήματα της- μοντέρνα,

ενημερωνόμαστε από τον Ίντερνετ,

διαβάζουμε λιγότερα από πέντε βιβλία το χρόνο,

πηγαίνουμε σπανιότατα σε μουσεία, συναυλίες ή στο θέατρο.

Οι μισοί έξω ημών θεωρεί τους μετανάστες κάτι κακό, αιτία αύξησης της εγκληματικότητας και της ανεργίας αλλά ταυτοχρόνως αναγνωρίζουμε ότι συμβάλλουν στην οικονομία και στην αντιμετώπιση του δημογραφικού.

Επίσης συμφωνούμε να χορηγείται η ελληνική ιθαγένεια στα παιδιά των νόμιμων μεταναστών εφόσον γεννήθηκαν εδώ. 

Συμφωνούμε με τον γάμο ομοφύλων, αλλά οι μισοί -ακόμη και στις νεότερες ηλικίες- λέμε όχι στη νομιμοποίηση της ινδικής κάνναβης. 

Αντιφάσεων συνέχεια:

Οι ερωτηθέντες απαντούν με πλειοψηφικά ποσοστά ότι πολύ εύκολα/μάλλον εύκολα θα προσελάμβαναν ως υπάλληλο ένα άτομο αλβανικής καταγωγής ή με ειδικές ανάγκες ή ομοφυλόφιλο. 

Υπέρ της επαναφοράς της θανατικής ποινής για ορισμένα εγκλήματα τάσσονται και ψηφοφόροι της Αριστεράς, περίπου 3 στους 10. 

Αυτοπροσδιορίζομαστε πολιτικά σοσιαλιστές/σοσιαλδημοκράτες και ταυτοχρόνως οικονομικά φιλελεύθεροι. Δεν θέλουμε να διοριστούμε στο δημόσιο αλλά τασσόμαστε υπέρ του κράτους πρόνοιας.

Δεν θέλουμε να φύγουμε από το ευρώ, αλλά πιστεύουμε -ακόμη και οι αγρότες!- ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ωφελήθηκε περισσότερο από την Ελλάδα απ’ ο,τι η Ελλάδα από την ΕΕ.

Θεωρούμε την Δημοκρατία το καλύτερο πολίτευμα, αλλά -σε ποσοστό 80,5%- πιστεύουμε ότι υπάρχουν εντός και εκτός χώρας μυστικές οργανώσεις που βυσσοδομούν εναντίον μας.

Υπάρχουν κι άλλα στοιχεία που επιδέχονται διπλής ανάγνωσης.

Προφανώς, η εγχώρια ατελεύτητη οικονομική κρίση και οι αχαρτογράφητες ανακατατάξεις διεθνώς γεννούν τεράστια ανασφάλεια και αβεβαιότητα με αποτέλεσμα να επανατοποθετούνται οι πολίτες απέναντι στις συνιστώσες του βίου τους, ιδιωτικού και δημόσιου. Να βγαίνουν έξω από τα ιδεολογικά και κομματικά στεγανά, να υιοθετούν “τα καλά και συμφέροντα” ή τη λογική “ο σώζων εαυτόν σωθήτω”.

Αν, πάντως, μια σύγχρονη Πυθία καλείτο να πει τι βλέπει για μας, ο χρησμός θα μπορούσε να είναι κάπως έτσι:

ΣΥΡΙΖΟΤΣΑΡΛΑΤΑΝΑΔΙΚΟ: Το στοίχημα του Πασκάλ

Της Μαρίας Χούκλη

Τώρα εξηγούνται πολλά. Αναφέρομαι στο άρθρο του πρωθυπουργικού συμβούλου και περί τον στρατηγικό σχεδιασμό της κυβέρνησης, στην εφημερίδα του ΣΥΡΙΖΑ και στις αναφορές του στα διαφορετικά αναγνώσματα Αριστερών και Δεξιών  όταν ήταν νέος. «Κάναμε κουβέντες τα διαβάσματά μας και βγάζαμε συμπεράσματα από τον Πασκάλ και τον Μπρικνέρ γιατί δεν πρέπει να είμαστε ρατσιστές και φασίστες. ....Όλες αυτές οι κουβέντες ήταν που μας έκαναν να διαφέρουμε από τους δεξιούς, τους δαπίτες και τις δαπίτισσες. Εκείνοι διαβάζανε «4 τροχούς», «Moto» και «Marie Claire», όταν εμείς διαβάζαμε φιλοσοφία...»

Κατ'αρχάς γνώρισα πολλούς αριστερούς που μαζί με τον Ριζοσπάστη αγόραζαν «4 τροχούς» και «Moto» και πολλούς δεξιούς που είχαν διαβάσει Ντιντερό και τους άρεσε ο Βισκόντι, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα.

Θα σταθώ στον Πασκάλ, όχι τον Μπρυκνέρ, αλλά τον Μπλεζ. Υποθέτω αυτόν εννοεί ο σύμβουλος, τον διάσημο μαθηματικό, φυσικό και φιλόσοφο του 17ου αιώνα.  Δεν αποκαλύπτει ποια έργα του Γάλλου διανοητή τον είχαν συνεπάρει, αλλά από τον τρόπο κυβερνά δυο χρόνια τώρα η κυβερνώσα αριστερά, εύκολα εικάζεται ότι το  «στοίχημα του Πασκάλ» μάλλον τους εγοήτευσε και το μετέφεραν στην πολιτική πρακτική. 

Η συλλογιστική που ανήκει στους περίφημους Στοχασμούς του καθολικού θεολόγου, λέει πάνω-κάτω ότι:

 «κανείς δεν μπορεί να αποφασίσει χωρίς αμφιβολία εάν υπάρχει ή δεν υπάρχει Θεός. 

Αν απορρίψουμε την εκδοχή της θρησκείας ότι υπάρχει και όντως δεν υπάρχει , τότε δεν έχουμε χάσει τίποτα.

Αν, όμως, υπάρχει τότε μας περιμένει η κόλαση. 

Αν πάλι δεχθούμε ότι υφίσταται Θεός, όπως μας λέει η Εκκλησία, και δεν υπάρχει, δεν κερδίζουμε τίποτα. 

Αν, ωστόσο, έχει δίκιο η Εκκλησία, τότε εξασφαλίζουμε την αιώνια ευδαιμονία στον παράδεισο».

Το στοίχημα του Πασκάλ  αξιολογήθηκε ως πρώιμη σύλληψη της θεωρίας των πιθανοτήτων και των παιγνίων που τόσο ακριβά  πληρώσαμε κατά την εμμονική προσπάθεια εφαρμογής τους επί βαρουφάκειας περιόδου.

Όμως ο συλλογισμός -όπως αποφάνθηκαν μεταγενέστεροι φιλόσοφοι- κρύβει στον πυρήνα του μια λογική πλάνη, ένα  ψευδές δίλημμα:

ΣΥΡΙΖΟΤΣΑΡΛΑΤΑΝΑΔΙΚΟ: Ο γάιδαρος και η σκιά του

Της Μαρίας Χούκλη

Ο ρήτορας Δημοσθένης προσπάθησε κάποτε να μιλήσει σε μια Συνέλευση του Δήμου για ένα σοβαρό πρόβλημα που αντιμετώπιζε η Αθηναϊκή Δημοκρατία και να στηλιτεύσει όσους ολιγωρούν να δώσουν λύση. Το πλήθος φώναζε και τον εμπόδιζε να εκφωνήσει την ομιλία του. Τότε ο Δημοσθένης τους ζήτησε να πει μόνο δυο λόγια. Το ακροατήριο εσιώπησε και ο κορυφαίος ρήτορας άρχισε την ιστορία του. «Ήταν καλοκαίρι και ένας νεαρός άνδρας είχε προσλάβει έναν γάιδαρο για να τον μεταφέρει από την Αθήνα στα Μέγαρα. Το μεσημέρι, όταν ο ήλιος έκαιγε αφόρητα, ο νεαρός άνδρας και ο αγωγιάτης θέλησαν να καθίσουν στην ευεργετική  σκιά του γαϊδάρου. Άρχισαν να σπρώχνουν ο ένας τον άλλο διεκδικώντας τη σκιά. Ο οδηγός υποστήριζε ότι ο άντρας είχε νοικιάσει το γαϊδούρι αλλά όχι τη σκιά του, ενώ ο νεαρός άνδρας ισχυριζόταν ότι είχε νοικιάσει και το γαϊδούρι και όλα τα δικαιώματα  επ' αυτού».

Στο σημείο αυτό ο Δημοσθένης, σταμάτησε την αφήγηση, γύρισε την πλάτη του στο κοινό και άρχισε να απομακρύνεται .  

Οι Αθηναίοι του φώναξαν να σταματήσει και τον παρακάλεσαν να τελειώσει την ιστορία.  

Πράγματι, ο ρήτορας επέστρεψε αλλά τους είπε: «Θέλετε να ακούσετε τα πάντα για τη σκιά του γαϊδουριού, αλλά αρνείστε να δώσετε προσοχή όταν κάποιος σας μιλάει για σοβαρά θέματα».

Περί όνου σκιάς και οι καθ'ημάς συζητήσεις, αντί να κουβεντιάζουμε για το ένα και μοναδικό θέμα, την αποσάθρωση της χώρας και να δρομολογούμε με την διαδικασία του υπερκατεπείγοντος την αποτροπή της ολοκληρωτικής κατάρρευσης της.  

Από το Σεπτέμβριο, κυβερνητικά χείλη προαναγγέλλουν ότι είναι θέμα ημερών το κλείσιμο της πολυθρύλητης αξιολόγησης. Τέσσερις μήνες μετά, βρισκόμαστε... στο καλοκαίρι του 2015! 

Τα πράγματα είναι άκρως δυσάρεστα πλην όμως απλά:

Οι πιστωτές -θέλετε να τους πούμε επονείδιστους; ας τους πούμε- έχουν και το μαχαίρι και το πεπόνι.  

Δεν μας εμπιστεύονται -αδίκως;- και ζητούν το μάξιμουμ των διασφαλίσεων. '

Η θα τις δώσουμε και θα πάμε παρακάτω, ελπίζοντας ότι η βλάβη δεν είναι ανήκεστος και κάτι θα διασωθεί ή δεν θα τις δώσουμε και θα καταστήσουμε μετά βεβαιότητας ανήκεστο την βλάβη. 

 Τρίτος δρόμος δεν υπάρχει.  Συντεταγμένη αποχώρηση από το ευρώ δεν μπορεί να γίνει γιατί ο Ντράγκι κατέστησε σαφές ότι τα χρέη, χρέη. Θα πρέπει να τα εξοφλήσουμε μέχρι σεντ.

 

Όλα τα άλλα είναι λόγια για να περνάει ο καιρός, δυστυχώς εις βάρος μας. 

Η κυβέρνηση πρέπει να διαχειριστεί το τώρα και όχι τις φαντασιώσεις της. Διαφορετικά, το βράδυ της 20ης Φεβρουάριου μετά το όχι που θα πει στους εταίρους ας προκηρύξει εκλογές. Τι θα γίνει μετά είναι άλλη υπόθεση, τουλάχιστον θα αναστατωθεί το έλος. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η γάγγραινα. Στο τέλος δεν θα μείνει τίποτα να χαλαστεί, θα έχουν σαπίσει όλα.

Η συνέχεια της ιστορίας του Δημοσθένη: 

ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ: Πολλοί οι ένοχοι

Της Μαρίας Χούκλη

“Εγώ οδηγώ προς τη θλιμμένη χώρα,

εγώ προς τον απέθαντο τον πόνο,

εγώ προς τις ψυχές τις κολασμένες...”

Όταν θα γραφτεί η Ιστορία του καιρού μας, μόνο μαύρες σελίδες ταιριάζουν στο κεφάλαιο “Συρία”. Μαύρες σελίδες και πάνω τους με αιμάτινα γράμματα τα ονόματα των ηγετών της εποχής. Τόσο εκείνων που προκαλούν τη σφαγή όσο και εκείνων που την ανέχονται, καλυπτόμενοι πίσω απο ανισόρροπες ισορροπίες. 

“...Φτάσαμε πια στον τόπο που έλεγά σου,

τα πλήθη όπου θα δεις τα πονεμένα,

που το αγαθό του λογικού 'χουν χάσει...

Εδώ σκουξιές και στεναγμοί και θρήνοι

στον άναστρον αγέρα αχολογούσαν,

που απ' την αρχή τα κλάματα με πήραν.

Γλώσσες λογής λογής, βαριές βλαστήμιες,

ουρλιάγματα θυμού και λόγια πόνου,

δαρμοί χεριών κι αχνές φωνές ή γαύρες,

σηκώναν χλαλοή που αιώνια γύρα

στον άχρονο, μουντό σβουρίζει αγέρα,

σαν άμμος που στροβίλα στροβιλίζει...” 

Τριακόσιες χιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν  στη Συρία απο την αρχή του πολέμου, σύμφωνα με μέτριους υπολογισμούς. Ούτε οι αριθμοί, ούτε οι εικόνες απο το  Χαλέπι συγκινούν κανέναν. Για λιγότερους νεκρούς ζωγράφισε την Γκερνίκα ο Πικάσο. Πιο ακριβές φαίνεται πώς ήταν οι ζωές που εξαερώθηκαν στους Δίδυμους Πύργους. 

“...Μα οι ολόγυμνες ψυχές οι κουρασμένες

αλλάξαν χρώμα κι έτριξαν τα δόντια,

τ' άσπλαχνα ευτύς τα λόγια ως εγρικήξαν.

Βλαστήμουν το Θεό και τους γονιούς τους,

το σόι του ανθρώπου, τον καιρό, τον τόπο,

πατέρων τους και πρόγονων το σπόρο...”
 

Κακό πράγμα να γεννηθείς σε λάθος τόπο, σε λάθος στιγμή. 

“...Είπε, κι ευτύς ο βουρκωμένος κάμπος

με τόσο βρούχος σείστη που απ' τον τρόμο

μ' ιδρώτα η μνήμη ακόμα με μουσκεύει.

Έβγαλε...

KOINΩΝΙΑ: Από την Μπέργκμαν στην Τζολί

Της ΜΑΡΙΑΣ ΧΟΥΚΛΗ

Οι ζωές των αστέρων του κινηματογράφου δεν τους ανήκαν πάντα, θυμίζει ο Ρίτσαρντ Μπρόντι, ο κριτικός κινηματογράφου του περιοδικού New Yorker με αφορμή το διαζύγιο Τζολί - Πιτ που κρίθηκε από το CNN σημαντική είδηση και διέκοψε τη μετάδοση των ομιλιών από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, προκειμένου να την ανακοινώσει.

Οι επικριτές της βιομηχανίας του θεάματος, υποθέτω, θα σηκώσουν αδιάφορα τους ώμους, αλλά ο έγκριτος αρθρογράφος του αμερικανικού περιοδικού «διαβάζει» το θέμα από μια ενδιαφέρουσα σκοπιά, καθαρά σινεφίλ. Κατά πόσο η προσωπική ζωή των σταρ επηρεάζει την παραγωγή καλών ταινιών, που είναι το ζητούμενο.

Το Χόλιγουντ, από καταβολής του, φιλοτεχνούσε με προσοχή τη δημόσια εικόνα των μεγάλων ηθοποιών. Τους μετέτρεπε σε ημίθεους χαμένους στην αχλή του ολύμπιου μύθου τους που καλλιεργούσαν τα στούντιο για να ιντριγκάρουν περισσότερο το κοινό ώστε να γεμίζει ασφυκτικά τις αίθουσες. Πράγματι, οι θεατές λάτρευαν σε βαθμό υστερίας τα απρόσιτα ινδάλματά τους, αλλά ταυτοχρόνως τα περνούσαν από την κρησάρα του δικού τους ηθικού κώδικα. Σπουδαίοι ηθοποιοί αναγκάστηκαν να κάνουν καριέρα, αποκρύβοντας ότι είναι ομοφυλόφιλοι ή έχουν εξωσυζυγικές σχέσεις για να μην καταστούν παρίες, όπως συνέβη με την Ίνγκριντ Μπέργκμαν.

Το 1948, η Μπέργκμαν, έχοντας ήδη συνεργαστεί με τον Χίτσκοκ σε δύο ταινίες και προετοιμαζόμενη για την τρίτη, έγραψε την εξής επιστολή στον Ρομπέρτο Ροσελίνι: 

«Αγαπητέ κ. Ροσελίνι,

Είδα τις ταινίες σας Ρώμη ανοχύρωτη πόλη και Συγχωριανός, και τις απόλαυσα πάρα πολύ. Εάν χρειάζεστε μια Σουηδέζα ηθοποιό που μιλάει πολύ καλά αγγλικά, δεν έχει ξεχάσει τη γερμανική γλώσσα, δεν είναι πολύ κατανοητή στα γαλλικά και που από ιταλικά ξέρει μόνο το “ti amo”, είμαι έτοιμη να έρθω και να κάνω μια ταινία μαζί σας».

Η συνέχεια είναι γνωστή και θυελλώδης. Ξεκίνησε μια από τις μεγάλες ιστορίες αγάπης στην ιστορία του κινηματογράφου, την οποία όμως η Μπέργκμαν και ο Ροσελίνι πλήρωσαν με κατακραυγή. Ήταν και οι δύο παντρεμένοι, αλλά όταν η Σουηδέζα ηθοποιός ζήτησε διαζύγιο από τον σύζυγό της, ήταν έγκυος από τον Ιταλό σκηνοθέτη. Όσα υπέστη το ζευγάρι παραπέμπουν σε πρακτικές μακαρθισμού. Η υπόθεση έφτασε μέχρι το αμερικανικό Κογκρέσο, υπήρξαν λίβελοι στον αμερικανικό Τύπο εναντίον της Μπέργκμαν και προτροπές για μποϊκοτάζ των ταινιών της και των ταινιών που γύρισε με τον Ροσελίνι. Περίπου δέκα χρόνια αργότερα, ο Ιταλός σκηνοθέτης προσκλήθηκε από τον πρωθυπουργό της Ινδίας, Νεχρού, να επισκεφθεί το Νέο Δελχί και να βοηθήσει την ινδική κινηματογραφία. Κατά την παραμονή του εκεί, έγινε γνωστό ότι είχε σχέση με γηγενή σεναριογράφο, αν και παντρεμένος με την Μπέργκμαν. Ξέσπασε νέο μεγάλο σκάνδαλο, τόσο στην Ινδία, όσο και στο Χόλιγουντ, αναγκάζοντας τον Νεχρού να ζητήσει από τον Ροσελίνι να φύγει.

Έκτοτε και ευτυχώς, τα ήθη φιλελευθεροποιήθηκαν και οι ζωές των ηθοποιών, τους ανήκουν. Με την έκρηξη των media, τα μεγάλα στούντιο και οι εταιρείες παραγωγής δεν μπορούν πλέον να χτίζουν και να καταστρέφουν καριέρες. 

Το κοινό διαπιστώνει ότι...

ΚΟΙΝΩΝΙΑ και ΠΟΛΙΤΙΚΗ στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Ακίνητοι δρομείς

Της Μαρίας Χούκλη

Από τους πρώτους, κιόλας, σπασμούς της Κρίσης (στο εξής με κεφαλαία, όπως ο Μεγάλος Πόλεμος), οι λέξεις «όραμα», «νέο εθνικό αφήγημα», «αναζήτηση ταυτότητας» και «ανάπτυξη» συνόδευαν κάθε δυσάρεστη διαπίστωση των δημοσιολογούντων σχετικά με τα αίτια της οικονομικής κατάρρευσης.

Όσοι γράφουμε και μιλούμε δημόσια, χωρίς να είμαστε ειδικοί για το πώς θα υλοποιηθεί το περιεχόμενο των παραπάνω όρων, τους επικαλεστήκαμε άπειρες φορές σαν ποθητό και άπιαστο Ιερό Δισκοπότηρο που θα γιάτρευε όλα τα κακά. Σαν ζαχαρόσκονη πάνω στους σκελετούς που έβγαιναν από τα ερμάρια.

Οι επαΐοντες -με την «επιστημολογική» γνώση που θα έλεγε και η κυβερνητική εκπρόσωπος- έχουν εξηγήσει τι χρειάζεται να γίνει για να βγει η χώρα από το τέλμα. Η ελληνική εξίσωση δεν είναι εύκολη, όπως σημειώνουν, αλλά δεν είναι από τις άλυτες, σπεύδουν να διαβεβαιώσουν.

Μήπως, όμως, είναι;

Ο καθηγητής Γεωπολιτικής στη Σορβόννη, Γιώργος Πρεβελάκης σε συνέντευξή του στην Καθημερινή της Κυριακής, δηλώνει ότι ανήκει στους αισιόδοξους: δεν θεωρεί ότι το μέλλον της χώρας είναι όσο ζοφερό και αδιέξοδο το διαγράφει η σημερινή κατάσταση. Και ο λόγος του, ασφαλώς, έχει βαρύτητα, μόνο που διαβάζοντας τι προτείνει, αντιλαμβανόμαστε ότι μάλλον δεν είναι εφικτό.

Ο Έλληνας ακαδημαϊκός υποστηρίζει ότι «εάν θέτουμε ως στόχο να γίνουμε ένα ιδανικό εθνικό κράτος, να εξευρωπαϊστούμε, δεν επαρκούμε, δεν έχουμε τις βασικές δομές και προϋποθέσεις. Για να προοδεύσουμε, χρειαζόμαστε ένα εν μέρει αποτελεσματικό κράτος από κοινού με τους άλλους αόρατους θεσμούς...».

Αόρατους θεσμούς, ονομάζει την οικογένεια, τη θρησκεία, τις τοπικές κοινότητες και τις άλλες ομαδοποιήσεις της ελληνικής κοινωνίας. Είναι οι κρυφές δυνάμεις που λειτουργούν κάτω από τα ραντάρ του κράτους -όμως, εν γνώσει του καθώς οι πολιτικές δυνάμεις όλου του φάσματος τις αξιοποιούν για την μακροημέρευσή τους. Είναι το «παρακράτος του καλού» που απορρόφησε τους ισχυρούς κραδασμούς της Κρίσης, έσωσε πρόσωπα και καταστάσεις, αν διερμηνεύω σωστά το πνεύμα της προσέγγισης του καθηγητή Πρεβελάκη.


 Όντως, έτσι έγινε και εξακολουθεί να γίνεται. Αυτά τα κοινωνικά αμορτισέρ έρχονται από πολύ μακριά, απέκτησαν αυτόνομη ζωή, επιβάλλουν κανόνες, αρνούνται να πειθαρχήσουν στους γενικούς κανόνες.

Το ερώτημα, λοιπόν, είναι...

ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟ ΣΥΡΙΖΟΠΛΗΚΤΟ ΚΩΛΟΧΑΝΕΙΟ: Και με μουσακά, χημικές τουαλέτες, ράντζα και γερά πορτοφόλια πάντως γράφεται Ιστορία

Της Μαρίας Χούκλη

Όταν προσγειώθηκαν στη χερσόνησο της Κριμαίας, ο Ρούσβελτ και ο Τσώρτσιλ δεν είχαν ιδέα τι τους περίμενε. 

Ο στόλος των αυτοκινήτων που θα μετέφερε τους ηγέτες της Δύσης στη Γιάλτα, χρειάστηκε οκτώ ώρες για να φθάσει στον τόπο συνάντηση των Μεγάλων Τριών, οι οποίοι -κατά το κοινώς λεγόμενο- μοίρασαν τον μεταπολεμικό κόσμο.

Οι περιοχές από τις οποίες πέρασαν οι ξένες αντιπροσωπείες έμοιαζαν με πίνακα που θα μπορούσε να είχε ζωγραφίσει ο Ιερώνυμος Μπος. Βομβαρδισμένα κτήρια, ανατιναγμένες δεξαμενές, σαπισμένα κουφάρια ζώων, κατεστραμμένες σιδηροδρομικές γραμμές, ούτε ίχνος από πράσινο χορτάρι. Πίνοντας μια γουλιά από το αγαπημένο του μπράντι, ο Βρετανός πρωθυπουργός φέρεται να είπε στον γραμματέα του: «Δέκα χρόνια να ψάχναμε, δεν θα βρίσκαμε χειρότερο μέρος».

Ο Στάλιν, όμως, φρόντισε να τους αποζημιώσει με την περιποίηση και τη φιλοξενία, τουλάχιστον σε επίπεδο υλικών αγαθών και ανέσεων. 

Πρώτα, προς τιμήν του βαριά άρρωστου Αμερικανού προέδρου, ονόμασε τον αναπάντεχα -για μήνα Φεβρουάριο- καλό καιρό «Roosevelt weather».

Είχε φροντίσει να δημιουργήσει περιβάλλον χλιδής: επιστρατεύθηκαν σεφ και εργαζόμενοι, πιάτα και μαχαιροπήρουνα από το άλλοτε πολυτελές ξενοδοχείο Livadia Palace, χτίστηκε ένα αρτοποιείο και μονάδα αλιείας, Ρουμάνοι αιχμάλωτοι πολέμου ξαναφυτέψαν τον κήπο του οικήματος, ακριβή επίπλωση συγκεντρώθηκε από όλη την επικράτεια για τα δωμάτια και τους κοινοχρήστους χώρους.

Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στην κουζίνα. Το δείπνο της άφιξης περιλάμβανε εξαιρετικά ψάρια, αρμένικο κεμπάπ και κυνήγι. Γλυκά και φρέσκα φρούτα. Φυσικά άφθονο χαβιάρι, το οποίο -αξίζει να το αναφέρουμε- όφειλε την ύπαρξή του στον πόλεμο κατά τραγική ειρωνεία. Οι σοβιετικοί από την δεκαετία του '30 σχεδίαζαν να χτίσουν ένα φράγμα στο Βόλγα που θα εμπόδιζε τους οξύρρυγχους να κατέβουν στην Κασπία για να γεννήσουν τα αυγά. Με την επιχείρηση Μπαρμπαρόσα, το φράγμα δεν έγινε και το πολύτιμο ψάρι πήρε παράταση ζωής.

Στα δείπνα της Γιάλτας σερβιρίστηκαν μερικά από τα καλύτερα κρασιά, από το διάσημο οινοποιείο Massandra. Πάλι εξαιτίας του πολέμου. Προέρχονταν από την συλλογή του τελευταίου Ρώσου τσάρου και ήταν πλέον εθνικός θησαυρός. Όταν άρχισαν να πλησιάζουν τα στρατεύματα της Βέρμαχτ στη Μόσχα, οι επιτελείς του Στάλιν τα φυγάδευσαν στην φίλη Κριμαία και τα έσωσαν. Έτσι, Ρούσβελτ και Τσώρτσιλ είχαν την ευκαιρία να γευθούν σπάνιες ποικιλίες ρωσικού οίνου και βότκας που εξίσου έρεε άφθονη.

Για να μην μείνει ανικανοποίητη καμία επιθυμία των δυτικών, γράφτηκε ότι ο Στάλιν είχε «φυτέψει» κοριούς στις κρεβατοκάμαρες των ξένων ηγετών ώστε να μαθαίνει τι θέλουν και να το προσφέρει πριν καν το ζητήσουν. Οι σοβιετικοί φυσικά το αρνούνται, αλλά ο Τσώρτσιλ στα απομνημονεύματά του αναφέρει ότι ένα βράδυ κάποιος επισκέπτης του παραπονέθηκε ότι δεν υπήρχαν τα λεμόνια για το κοκτέιλ του. «Την επομένη» έγραψε ο βρετανός πρωθυπουργός «μια λεμονιά γεμάτη λεμόνια εμφανίστηκε στο διαμέρισμά του». Κάποιο άλλο βράδυ, συνεργάτης του Τσώρτσιλ, που βρισκόταν μέχρι αργά στο δωμάτιο του πρωθυπουργού, παρατήρησε ότι δεν υπήρχαν ψάρια στη δεξαμενή του κτήματος και το άλλο πρωί, το ενυδρείο ήταν γεμάτο χρυσόψαρα!

Τι θέλω να πω: