ΠΙΣΤΗ - ΚΟΙΝΩΝΙΑ - ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Το μήνυμα της Ανάστασης αντίδοτο στη Μοναξιά!...

 

Γράφει ο Καθηγητής Γιώργος Πιπερόπουλος

     Μοναξιά!...

     Φοβερό συναίσθημα, μια άβυσσος όπου πέφτουν και χάνονται αμέτρητοι συνάνθρωποί μας όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλη την Υφήλιο και επιδεινώθηκε ένα χρόνο τώρα καθώς ζούμε όλοι την πανδημία covid-19...

     Θα γεννηθεί, όμως πάλι όπως κάθε χρόνο το  Σαββατόβραδο (έστω σε πρωτόγνωρη ώρα) πρώτη του Μάη, 2021 με την συμβολική ΑΝΑΣΤΑΣΗ του Θεανθρώπου η ΕΛΠΙΔΑ, με την υπόσχεσή Του για την σωτηρία μας….

     Μάης 2021 μπροστά μας, ανοίγουν εστίαση και λιανεμπόριο και επιστρέφουν  στα Γυμνάσια τα εγγόνια μας…

     Και μαζί ελπίζουν να επιστρέψουν στις θέσεις απασχόλησής τους αμέτρητοι συμπατριώτες μας που βιώνουν την «αναστολή εργασίας»…

Κάποιοι συνάνθρωποί μας ξύπνησαν και σήμερα στις εισόδους των κτιρίων που τους «φιλοξενούν» και με λαχτάρα έψαξαν στους κάδους σκουπιδιών  για τα δικά μας αποφάγια…

     Μοναξιά!...

     Κατάρα ή ευλογία για το ανθρώπινο γένος γενικά και εμάς τους νέο-Έλληνες ειδικά;

     Σίγουρα μέσα στα σύγχρονα, πολύβουα, πολυπρόσωπα και απρόσωπα ελληνικά αστικά κέντρα, η μοναξιά έχει διογκωθεί σε προβληματικά επίπεδα, έχει ενταθεί για πολλούς σε σημείο καθημερινής απελπισίας.

     Ζούμε σε κακόγουστες πολυκατοικίες όπου αγοράσαμε διαμερίσματα ακριβά και τώρα τα αγοράζουμε ξανά με πρόστιμα για αυθαιρεσίες και χαράτσια και πέρα από τις εθιμοτυπικές φιλοφρονήσεις και τα μικροπρεπή κουτσομπολιά αγνοούμε την ύπαρξη του συγκατοίκου σε σημείο ώστε να χρειάζεται να "μυρίσει" το πτώμα κάποιου άτυχου, μοναχικού γείτονά μας για να συνειδητοποιήσουμε εμείς οι υπόλοιποι ότι έκλεισε πια για αυτόν ή αυτήν, τραγικά, η αναπόφευκτη για όλους μας παρένθεση της...ζωής!

     Βγήκαμε πάλι συνοδοιπόροι φορώντας μάσκες στους πολυσύχναστους δρόμους, στρυμωγμένα και φορώντας μάσκες ασφυκτικά τα σώματα ανδρών, γυναικών και παιδιών στα αστικά μας λεωφορεία.

     Μόνοι, ολομόναχοι, κατασιγάζοντας όπως-όπως τις έντονες, τις αδυσώπητες διαμαρτυρίες του είναι μας, τη λαχτάρα μας να ξεφύγουμε από το ανελέητο μαρτύριο της απομόνωσης, της μοναξιάς...

     Παραγωγοί και παράγωγα, αίτια και αιτιατά ενός ψυχοκοινωνικού και πολιτικού - πολιτιστικού συστήματος με οικονομικές δομές που εδραιώνονται στο ατομικό ψυχοκίνητρο και τα συλλογικά ορμέμφυτα για "κέρδος" και για "δύναμη" και απολήγουν εξαντλημένες στην εδραίωση ενός αντικειμενικού κόσμου, μιας πραγματικότητας που επιβεβαιώνει την πανάρχαια αλήθεια, την απλή και συνάμα δυσβάστακτη διαπίστωση της αναπόφευκτης υπαρξιακής μας μοίρας- όχι του θανάτου-αλλά της μοναξιάς...

     Η μοναξιά, έχει δύο όψεις.

     Η πρώτη ταυτίζεται με την υποκειμενική διαπίστωση κάθε ατόμου ότι είναι μόνος. 

     Η δεύτερη πηγάζει από την αποξένωση του ατόμου από τον ίδιο του τον εαυτό, στηρίζεται στην νευρωσική διαφοροποίηση, στην αποκοπή συναισθημάτων και διανόησης, αποτελεί "αγχωτική αντίδραση" φυγή από την αλήθεια της ζωής, υποκειμενική διαστρέβλωση μιας αντικειμενικής πραγματικότητας.

     Έτσι, ενώ η συνειδητοποίηση της πρώτης όψης της μοναξιάς αποτελεί μια βαθιά, υγιή, ανεξάντλητη πηγή ψυχολογικής και πνευματικής ενδυνάμωσης, η δεύτερη όψη της είναι σαφώς παθολογική.

     Το άγχος της μοναξιάς που διαπιστωμένα διακατέχει πια εμάς τους Έλληνες επιδεινώθηκε  στους 13 μήνες της πανδημίας για άτομα όλων των ηλικιών και ιδιαίτερα της τρίτης που ζούνε μόνα αποτελώντας μια ακόμα πικρή ένδειξη της απώλειας της αυθεντικότητάς μας,

     «Ο άνθρωπος φοβάται, τρέμει τη μοναξιά...Η κυρίαρχη σκέψη σε κάθε φυλακισμένο, κάθε απομονωμένο, κάθε λεπρό, κάθε αμαρτωλό ή ασθενή είναι να έχει κάποιον που να μοιραστεί μαζί του τη μοίρα, το πεπρωμένο του...» έχει γράψει σχετικά ο Balzac.

     Και ο Αμερικανός ψυχολόγος RolloMay σημείωσε εμφαντικά ότι «ο αγώνας του ανθρώπου για την απόκτηση δύναμης φαίνεται ολοκάθαρα τώρα καθώς γίνεται κοινή συνείδηση η αλλοτρίωσή του από τη φύση, η ανελέητη αλλοτρίωσή του και από τον ίδιο του τον εαυτό...»

     Η μοναξιά του δημιουργικού ατόμου, αυτή η σκόπιμη και θελημένη απομόνωση αναμφίβολα διαφέρει από την καταδικαστική απομόνωση του μέσου Έλληνα, της μέσης Ελληνίδας.

     Στη μοίρα του καθένα μας, όμως, το «δόσιμο» σε ένα συνάνθρωπο ή μια ιδέα αποτελεί σημαντικό αντισταθμιστικό παράγοντα. Και από αυτήν την έννοια, το δόσιμο, ξεκινά μια ολάκερη σειρά από ενέργειες που μπορούν, αναμφίβολα, να μειώσουν το σοκ της συνειδητοποίησης της μοναξιάς μας.

     Τους τελευταίους 13 μήνες ο συνάνθρωπός μας στην πολυκατοικία, στο γραφείο, στο εργοστάσιο, στο πανεπιστήμιο, στο ορφανοτροφείο, στο γηροκομείο και στη φυλακή βασανίστηκε κάθε λεπτό από το αίσθημα της μοναξιάς, από την ανθρώπινη καταδίκη σε απομόνωση.

     Είμαστε, λοιπόν, εμείς οι Έλληνες, γιατί όχι ίσως όλοι οι άνθρωποι του πλανήτη μας, καταδικασμένοι στη μοναξιά;

     Όχι βέβαια!

     Βιώνουμε σε καθημερινή βάση το πρωτόγνωρο εθνικό και διεθνές δράμα της «πανδημίας covid-19» αλλά με αφορμή το δεύτερο ΠΑΡΑΞΕΝΟ Πάσχα, τη Δεύτερη ασυνήθιστη Ανάσταση ας ψάξουμε προσεκτικά!..

     Κάπου εκεί μέσα στα φυλλοκάρδια του απέραντου ελληνικού μας υποσυνείδητου...

 

ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ και ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Μοναξιά! - Να αντλήσουμε νοήματα από την κρίση του ‘κορονοϊού’

Γράφει ο Καθηγητής Γιώργος Πιπερόπουλος
 
     Σκέφθηκα να σας ευχηθώ με λίγο διαφορετικό τρόπο Καλό Σαββατοκύριακο καθώς θα μείνουμε όχι μόνο εμείς οι Έλληνες αλλά κάποια δισεκατομμύρια συνανθρώπων μας κλεισμένοι στα σπίτια μας σε μια πρωτότυπη έκφραση «απαγόρευσης του δικαιώματος άσκησης της προσωπικής μας ελευθερίας και της ελεύθερης κίνησης!»


     Εδώ και αρκετά χρόνια οι πολίτες Κρατών όλης της γης είχαν χάσει το αίσθημα της εμπιστοσύνης στα πολιτικά συστήματα, στους πολιτικούς και τις Κυβερνήσεις τους. 

Τώρα με την πανδημία του ‘κορονοϊού’ τον πανικό που έχουν ενσπείρει τα ΜΜΕ, αυτά που έχω χαρακτηρίσει ως ‘Μέσα Μαζικού Εκμαυλισμού’ και την οικονομική απραξία που είναι προάγγελος μεγάλων Οικονομικών ανακατατάξεων και απίστευτων μεγεθών ανεργίας η ΑΠΩΛΕΙΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ έχει πάρει κολοσσιαίες διαστάσεις.

     Με τους αριθμούς θανάτων που καταγράφονται ΟΛΟΙ πλέον αμφισβητούν τα στοιχεία που ανακοινώνουν η Κίνα, η Βόρεια Κορέα, η Ρωσία, το Ιράν, η Τουρκία…

     Και καθώς όπως λέγαν οι παλιοί «ο φόβος φυλάει τα έρμα» η τρομολαγνεία των ΜΜΕ μετουσίωσε δισεκατομμύρια ανθρώπων σε ‘πειθήνια όντα’ που κλειδώθηκαν στα σπίτια τους καθώς οι Κυβερνήσεις είπαν ότι εάν δεν το κάνουμε δεν θα προλαβαίνουμε να θάβουμε τους νεκρούς μας…

     Δανείζομαι από το βιβλίο μου «Καληνύχτα Ελλάδα» το κείμενο που ακολουθεί… 

     Μοναξιά!

     Φοβερό το συναίσθημα, άβυσσος μέσα στην οποία πέφτουν και χάνονται αμέτρητοι συνάνθρωποί μας...

 
     Και έρχονται σε δυο περίπου εβδομάδες οι Χρονιάρες μέρες της Εβδομάδας των Παθών του Ιησού και η ΑΝΑΣΤΑΣΗ στις 12 Απριλίου για Καθολικούς και προτεστάντες και στις 19 Απριλίου για τους Ορθοδόξους Χριστιανού.

     Η μεγάλη γιορτή της Ανάστασης, η υπόσχεσή Του για τη σωτηρία των ψυχών μας Και καθώς κλεισμένοι στα σπίτια μας «ελεύθεροι-πολιορκημένοι» από τον φονικό ‘κορονοϊό’ θα ονειρευόμαστε την μέρα που θα ξεχυθούμε σε δρόμους, πάρκα, πλατείες, παραλίες για να γιορτάσουμε τη ΖΩΗ και την Ελευθερία κίνησης κάποιοι συνάνθρωποί μας, ίσως και μέσα στην ίδια μας την πολυκατοικία, θα βουλιάζουν πνιγμένοι στο βουβό, το ανελέητο αίσθημα της μοναξιάς τους…

 
     Και κάποιοι άλλοι θα ξυπνήσουν στο πεζοδρόμιο που τους φιλοξενεί και μετά θα περάσουν από τους κάδους απορριμμάτων για να βρούνε αποφάγια…

 
     Μοναξιά!

 
     Κατάρα ή ευλογία για το ανθρώπινο γένος συλλογικά και για εμάς τους Νέο-Έλληνες ειδικά; 

Σίγουρα μέσα στα σύγχρονα, πολύβουα, πολυπρόσωπα και απρόσωπα ελληνικά αστικά κέντρα, η μοναξιά μας έχει διογκωθεί σε προβληματικά επίπεδα, έχει ενταθεί για πολλούς σε σημείο καθημερινά επαναλαμβανόμενης απελπισίας.

 
     Ζούμε σε κακόγουστες και πανάκριβες πολυκατοικίες και, πέρα από τις εθιμοτυπικές φιλοφρονήσεις και τα μικροπρεπή κουτσομπολιά, αγνοούμε την ύπαρξη του συγκατοίκου σε σημείο ώστε να χρειάζεται να «μυρίσει» το πτώμα κάποιου άτυχου, μοναχικού γείτονά μας για να συνειδητοποιήσουμε εμείς οι υπόλοιποι ότι έκλεισε πια για αυτόν, τραγικά, η αναπόφευκτη για όλους μας παρένθεση της... ζωής!

 
     Αμέτρητοι οι συνοδοιπόροι μας στους πολυσύχναστους δρόμους, στρυμωγμένα ασφυκτικά τα σώματα ανδρών, γυναικών και παιδιών στα αστικά μας λεωφορεία, θέσεις μόνο για όρθιους στους κινηματογράφους, χωρίς ελεύθερες θέσεις οι κάθε λογής και «επιπέδου» πιτσαρίες, καφετέριες, παμπ και φυσικά οι ελληνικές ταβέρνες. Περιφέρουμε την πλήξη και την ανία, τα βιωματικά μας τραύματα στα στενόχωρα κλουβιά μας, στο γραφείο, στο μαγαζί, στο εργοστάσιο, στο σχολείο, στις πανεπιστημιακές αίθουσες, στους κάθε λογής χώρους εργασίας ή αναψυχής.

 
     Μόνοι, ολομόναχοι, κατασιγάζοντας όπως - όπως τις έντονες, τις αδυσώπητες διαμαρτυρίες του «είναι» μας, τη λαχτάρα μας να ξεφύγουμε από το ανελέητο μαρτύριο της απομόνωσης, της μοναξιάς..

 
     Παραγωγοί και παράγωγα, αίτια και αιτιατά ενός ψυχοκοινωνικού και πολιτικό-πολιτιστικού συστήματος με οικονομικές δομές που εδραιώνονται στο ατομικό ψυχοκίνητρο και τα συλλογικά ορμέμφυτα για «κέρδος» και για «δύναμη» και απολήγουν εξαντλημένες στην εδραίωση ενός αντικειμενικού κόσμου, μιας πραγματικότητας που επιβεβαιώνει την πανάρχαια αλήθεια, την απλή και συνάμα δυσβάστακτη διαπίστωση της αναπόφευκτης υπαρξιακής μας μοίρας – όχι του θανάτου, αλλά της μοναξιάς...

 
Η μοναξιά έχει δυο όψεις.

 
     Η πρώτη ταυτίζεται με την υποκειμενική διαπίστωση κάθε ατόμου ότι είναι μόνο. 

    Η δεύτερη πηγάζει από την αποξένωση του ατόμου από τον ίδιο του τον εαυτό, στηρίζεται στη νευρωσική διαφοροποίηση, στην αποκοπή συναισθημάτων και διανόησης, αποτελεί «αγχωτική αντίδραση», φυγή από την αλήθεια της ζωής, υποκειμενική διαστρέβλωση μιας αντικειμενικής πραγματικότητας.

 
     Έτσι, ενώ η συνειδητοποίηση της πρώτης όψης της μοναξιάς αποτελεί μια βαθειά, υγιή, ανεξάντλητη πηγή ψυχοπνευματικής κατανόησης, η δεύτερη όψη της είναι σαφώς παθολογική. Το άγχος της μοναξιάς που διαπιστώνω καθημερινά ότι μας διακατέχει εμάς τους Έλληνες και τα παιδιά μας, αποτελεί μια ακόμα πικρόγευστη ένδειξη της απώλειας της αυθεντικότητάς μας.

 
     «Ο άνθρωπος φοβάται, τρέμει τη μοναξιά... Η κυρίαρχη σκέψη σε κάθε φυλακισμένο, κάθε απομονωμένο, κάθε λεπρό, κάθε αμαρτωλό ή ασθενή είναι να έχει κάποιον που να μοιραστεί μαζί του τη μοίρα του, το πεπρωμένο του...» έγραψε ο Μπαλζάκ.

 
    Και ο Αμερικανός ψυχολόγος Ρόλλο Μαίη γράφει «...Ο αγώνας του ανθρώπου για την απόκτηση δύναμης φαίνεται ολοκάθαρα τώρα καθώς γίνεται κοινή συνείδηση η αλλοτρίωσή του από τη φύση, η ανελέητη αλλοτρίωσή του και από τον ίδιο του τον εαυτό...».

 
     Η μοναξιά του δημιουργικού ατόμου, αυτή η σκόπιμη και ηθελημένη απομόνωση, αναμφίβολα διαφέρει από την καταδικαστική απομόνωση του μέσου Έλληνα, της μέσης Ελληνίδας. Στη μοίρα του καθένα μας, όμως, το «δόσιμο» σε έναν συνάνθρωπο ή μια ιδέα αποτελεί σημαντικό αντισταθμιστικό παράγοντα. Και από αυτήν την έννοια, το δόσιμο, ξεκινά μια ολάκερη σειρά από ενέργειες που μπορούν, αναμφίβολα, να μειώσουν το σοκ της συνειδητοποίησης της μοναξιάς μας.

 
     Ο συνάνθρωπός μας στην πολυκατοικία, στο γραφείο, στο εργοστάσιο, στο πανεπιστήμιο, στο ορφανοτροφείο, στο γηροκομείο και στη φυλακή βασανίζεται κάθε λεπτό από το αίσθημα της μοναξιάς, από την ανθρώπινη καταδίκη σε απομόνωση.

 
     Είμαστε, λοιπόν, εμείς οι Έλληνες – ίσως όπως όλοι οι άνθρωποι του πλανήτη μας – καταδικασμένοι στη μοναξιά;
 

Όχι βέβαια!

 
     Κάπου εκεί μέσα στα φυλλοκάρδια του απέραντου ελλαδικού μας υποσυνείδητου και στα αρχέτυπα που χάνουν τις καταβολές τους στην ιστορία Πελασγών, Αχαιών και Δωριέων υπάρχουν...

ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ και ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Η «κοινωνική αποστασιοποίηση» δεν σημαίνει απώλεια ανθρώπινης επαφής

Του Jamil Zaki / Washington Post

Kαθηγητή ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ

 

Γράφω αυτό το κείμενο από το σπίτι. Αν εργάζεστε κανονικά σε γραφείο, φαντάζομαι ότι το διαβάζετε από το σπίτι. Ο κορωνοϊός έχει κλείσει επιχειρήσεις, σχολεία, κινηματογράφους και φεστιβάλ. Το Στάνφορντ, όπου διδάσκω, έχει μετατραπεί σε προσωρινά σε διαδικτυακό πανεπιστήμιο.

Tα παγκόσμια γεγονότα προσθέτουν νέους όρους στο λεξιλόγιό μας. Αυτή τη φορά είναι η «κοινωνική αποστασιοποίηση» – η προσπάθεια δηλαδή να μείνουν υγιείς οι άνθρωποι κρατώντας αποστάσεις μεταξύ τους.  

Η στρατηγική αυτή είναι ζωτική για την επιβράδυνση της μετάδοσης του ιού. Αντιτίθεται όμως στο βαθύ ένστικτό μας να είμαστε μαζί και χειροτερεύει τη διάθεσή μας σε αυτούς τους ήδη δύσκολους καιρούς. Η μοναξιά είναι ψυχολογικά δηλητηριώδης: επιδεινώνει τον ύπνο, οξύνει την κατάθλιψη και αυξάνει τα ποσοστά θνησιμότητας στους ηλικιωμένους.

Όταν η κατάσταση επιδεινώνεται, οι μόνοι άνθρωποι υποφέρουν περισσότερο. Αντιδρούν πιο έντονα στο στρες, κάτι που προκαλεί ψυχολογικά, ανοσοποιητικά και καρδιολογικά προβλήματα.  

Οι δύσκολες στιγμές προσφέρουν όμως και μια ευκαιρία να έρθουμε πιο κοντά. Υστερα από σεισμούς, βομβιστικές ενέργειες και τρομοκρατικές επιθέσεις, πολλοί βγαίνουν από τα σπίτια τους για να βοηθήσουν ξένους, αγνοώντας ταξικά και φυλετικά ζητήματα που συνήθως τους χωρίζουν.

Αυτό είναι λοιπόν άλλο ένα πρόβλημα που προκαλεί ο κορωνοϊός. Όπως και άλλες καταστροφές, οι επιδημίες σκοτώνουν πολύ κόσμο και τρομοκρατούν πολύ περισσότερους. Η μετάδοση του ιού μετατρέπει όμως και τους γείτονές μας σε πηγή φόβου. Μας απομακρύνει τη στιγμή που χρειαζόμαστε περισσότερο ο ένας τον άλλον.

Η κοινωνική αποστασιοποίηση είναι απαραίτητη αυτή τη στιγμή, το ίδιο ισχύει όμως και για την κοινωνική σύνδεση. Αν επιτρέψουμε στη φυσική απόσταση να γίνει χρόνια, υπάρχει ο κίνδυνος να προσθέσουμε στη σημερινή κρίση και μια κρίση πνευματικής υγείας. Η μοναξιά μπορεί επίσης να οδηγήσει σε παραβίαση των συστάσεων, κάτι που αυξάνει τον συλλογικό κίνδυνο.

Η αποστασιοποίηση δεν πρέπει να καταστρέψει τις ανθρώπινες σχέσεις. Πολλοί από εμάς απεχθανόμαστε τις διαδικτυακές τεχνολογίες επειδή βλάπτουν τον κοινωνικό ιστό. Να όμως που τα ίδια αυτά εργαλεία αποτελούν την καλύτερη ευκαιρία μας να σώσουμε αυτόν τον ιστό.

Οι διαδικτυακές κοινότητες δεν είναι κάτι καινούργιο. Ανθρωποι που υποφέρουν από σπάνιες ασθένειες, για παράδειγμα, συχνά δεν γνωρίζουν προσωπικά άλλους που δίνουν την ίδια μάχη. Πολλοί από αυτούς λοιπόν ξεπερνούν την απομόνωση στην οποία μπορεί να είναι καταδικασμένοι μέσα από ομάδες του Facebook ή ανεξάρτητες ιστοσελίδες όπως η RareConnect.org, όπου μοιράζονται πληροφορίες. Πολλοί ασθενείς χαρακτηρίζουν αυτές τις ιστοσελίδες όαση ενσυναίσθησης σε έναν μοναχικό κόσμο.

Οσο περνούν οι εβδομάδες της κοινωνικής αποστασιοποίησης λόγω του κορωνοϊού, χρειαζόμαστε τέτοιους χώρους.  

Γιατί λοιπόν να μη δημιουργήσουμε; 

Στείλτε μήνυμα σε έναν παλιό φίλο στο Instagram. Δείτε το “ Bachelor” μαζί με έναν ξάδελφό σας μέσω FaceTime.  

Μην ντρέπεστε να φανείτε ευάλωτοι. Να θυμάστε ότι η σωματική απόσταση δεν χρειάζεται να ταυτίζεται με τη συναισθηματική.

Μπορούμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία για να αναπαράγουμε καταστάσεις που μας κάνουν να αισθανόμαστε λιγότερο μόνοι. Σε κανονικές εποχές, για παράδειγμα, οι ερευνητές μας ανταλλάσσουν απόψεις μπροστά στην καφετιέρα. Δημιουργήσαμε λοιπόν μια «εικονική καφετιέρα», ένα video link δηλαδή όπου τα μέλη της ομάδας μας μπορούν να κάνουν ένα διάλειμμα και να κουβεντιάσουν. Αλλά και οι φοιτητές μου δημιούργησαν ένα «εστιατόριο» στο FaceTime, όπου μπορούν να μαζεύονται παρόλο που είναι διεσπαρμένοι σε όλη τη χώρα.

Όταν μοιραζόμαστε το ίδιο χώρο, δεν περιορίζουμε τις συζητήσεις μας σε επείγοντα ζητήματα. Συζητάμε για διάφορα πράγματα, κουτσομπολεύουμε, και αυτό είναι βασικό για την ψυχολογία μας. Πρέπει λοιπόν να συνεχίσουμε να το κάνουμε με όποια μορφή μπορούμε.

Ακόμη κι η απομόνωσή μας είναι...

Κοινωνικές απομονώσεις

Tου ΑΛΕΚΟΥ ΦΑΣΙΑΝΟΥ

(Γνωστός εξαιρετικός ζωγράφος)

Ζούμε σε μια εποχή αμφισβήτησης της ύπαρξής μας, σε μια εποχή κοινωνικής απομόνωσης.

Δεν πιστεύουμε πια στον συνάνθρωπο. Με τα αυτόματα συστήματα το μηχάνημα παίρνει τη θέση του υπαλλήλου, του υπεύθυνου για τις υποθέσεις μας, σε διάφορα πόστα υπηρεσιακά. Στα λεωφορεία παλιά είχε εισπράκτορες. Επαιρνες το εισιτήριο και σου έλεγε: «Προχωρήστε μπροστά ένα βηματάκι». Πολλές φορές τα 'βαζες μαζί του, όταν δεν χωρούσε άλλους το λεωφορείο και σπρώχνανε. Τώρα μπαίνεις μέσα και αν δεν έχεις προαγοράσει ή έχασες το εισιτήριο, είσαι χαμένος γιατί δεν υπάρχει κανείς να σ' το προμηθεύσει. Ή είσαι εγκλωβισμένος και παράνομος ή υπολογίζεις να βρεθεί κάποιος καλός επιβάτης και να σου πουλήσει ένα εισιτήριο. Πάλι παρανομία. Βλέπουμε λοιπόν πώς ο άνθρωπος απομονώνεται εξαιτίας του αυτοματισμού.

Δεν μπορείς να σωθείς πουθενά, γίνεσαι ένοχος, παράνομος και επαναστάτης στο τέλος. Αλλη φορά πληρώνεις αυτόματα ένα λογαριασμό και σου έρχεται ένα χαρτί ότι δεν πλήρωσες. Και παίρνεις ένα τηλέφωνο να βρεις το δίκιο σου και μια φωνή αυτόματη σου λέει: «Για πληροφορίες πιέστε 1, για βλάβες πιέστε 2, για εγκατάσταση πιέστε 3, για αγγλικά πιέστε 4, για πληρωμές πιέστε 5». Πιέζεις 5 και μια άλλη φωνή αυτόματη λέει: «Η υπηρεσία είναι ανοιχτή 9 με 3, τις άλλες ώρες αφήστε μήνυμα». Τρελαίνεσαι γιατί στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα.

Ενας φίλος μου πάει να βγάλει εισιτήριο για το τρένο με κάρτα πιστωτική. Ο υπάλληλος τού παίρνει την κάρτα και του λέει: «Δεν γίνεται γιατί η κάρτα σου δεν έχει χρήματα».

«Μα είναι εντάξει», διαμαρτύρεται ο φίλος. Χάνεις το τρένο, τηλεφωνείς στην τράπεζα και σου απαντάνε, είναι εντάξει η κάρτα. Αλλά χάθηκε το τρένο, χάθηκε η μέρα, χάθηκες και συ. Αλλοι τηλεφωνούν στις υπηρεσίες τις κρατικές, ακούνε φωνές να δίνουν πληροφορίες, σε παραπέμπουν στα «πιέστε» και ούτω καθεξής.

Η ζωή μας πιέζεται από κουμπιά, σκεφτείτε πόσα χάνουμε για να κερδίσουμε χρόνο και πόσοι άνθρωποι μένουν άνεργοι γιατί τα αυτόματα τους πήραν τις δουλειές και πόσο οι υπάλληλοι γίνονται ανεύθυνοι γιατί ο αυτοματισμός και τα κουμπιά μίλησαν και πήρανε αποφάσεις πιέζοντας κουμπιά.

Εγώ όμως αναφωνώ ζήτω ο άνθρωπος, ζήτω ο άνθρωπος με τις μαύρες μανσέτες.