ΝουΔο-ΠΑΣΟΚ-ο-ΣΥΡΙΖΑίικο ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΤΙΚΟ ΚΩΛΟΧΑΝΕΙΟ: Η μεταπολίτευση των Παπανδρέου, Καραμανλή, Μητσοτάκη, Σημίτη

Αυτά τα 2 εκτρώματα, συμβολίζουν άριστα την μεταπολίτευση.
Μια περίοδος,όπου η κοινωνία παραδόθηκε στο παραμύθι κ τη γελοιότητα.
Η χρεοκοπία,ήταν απλώς θέμα χρόνου.
Αν η Λογική δεν σηκώσει κεφάλι,στο τέλος του αιώνα θα κάνουμε παρέα τους Βαβυλώνιους. pic.twitter.com/Pk0ejtXPNx

— Ελεύθερος Πολιορκημένος 🇬🇷 (@AleaJactaEst101) November 16, 2024

 

 Του Σπύρου Δημητρέλη

Φέτος είναι μια ιδιαίτερη χρονιά. 

Η Ελλάδα έσβησε 50 κεράκια ως σταθερή αστική κοινοβουλευτική προεδρευόμενη δημοκρατία και πολλοί προχωρούν σε απολογισμούς κάθε είδους. Στις τηλεοράσεις βλέπουμε επιστημονικά ντοκιμαντέρ για τα διαδραματισθέντα της περιόδου 1974-2024, ενώ και δημοσκοπικές εταιρείες κάνουν διάφορες μετρήσεις για το ποίος ήταν ο καλύτερος ή ο χειρότερος πρωθυπουργός.

Μέσα σε αυτά τα 50 χρόνια και τι δεν είδαμε.  

Τη σχεδόν ολική κρατικοποίηση της ελληνικής οικονομίας, η οποία μάλιστα έγινε και από κεντροδεξιές αλλά και από σοσιαλιστικές κυβερνήσεις, τα σύντομης διάρκειας ψήγματα οικονομικού φιλελευθερισμού, μεγάλες περιόδους δημοσιονομικού λαϊκισμού, όπου οι πολιτικές δυνάμεις, σε διαφορετική ένταση η καθεμιά, να προβαίνουν, ειδικά προεκλογικά, σε πλειοδοσία "παροχών". 

Είδαμε την εκτίναξη του ελληνικού δημόσιου χρέους με την παράλληλη κατακρεούργηση της ελληνικής βιομηχανικής παραγωγικής βάσης, είδαμε βραχύβιες προσπάθειες για δημοσιονομική σταθεροποίηση που εγκαταλείπονταν ένα ή δυο χρόνια πριν το στήσιμο εθνικής κάλπης και, βέβαια, είδαμε και ζήσαμε την έβδομη χρεοκοπία της νεότερης Ελλάδας, δηλαδή από την Επανάσταση του 1821.

Από τις δημοσκοπήσεις προκύπτει αβίαστα για το ποια περίοδο της μεταπολίτευσης θεωρούν οι Έλληνες την καλύτερη για τη ζωή τους. 

Με μεγάλη πλειοψηφία, οι Έλληνες θεωρούν την περίοδο 1981-1989 με Πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου. 

Δεύτερη καλύτερη περίοδος θεωρείται αυτή των ετών 1974-1980 με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.  

Τρίτη καλύτερη αυτή του Κώστα Σημίτη της περιόδου 1996-2004 και αμέσως επόμενη αυτή του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Χειρότερες πρωθυπουργικές περίοδοι οι μνημονιακές. Πρώτη χειρότερη του Γιώργου Παπανδρέου, στη δεύτερη χειρότερη θέση ισοβαθμούν Αλέξης Τσίπρας και Αντώνης Σαμαράς.

Από την ανάγνωση των παραπάνω προκύπτουν αβίαστα μερικά συμπεράσματα για το πώς προσεγγίζουμε ως λαός τα δημόσια πράγματα. 

Η πλειοψηφία των Ελλήνων αναπολεί περιόδους έντονου κρατισμού στην οικονομία. Τη σοσιαλμανία του Κωνσταντίνου Καραμανλή και τις κοινωνικοποιήσεις και ονομαστικές μισθολογικές αυξήσεις με έναν νόμο και ένα άρθρο του Ανδρέα Παπανδρέου. Ειδικά την περίοδο 1981-1989 η ευημερία και οι "δημόσιες επενδύσεις", με τους μαζικούς διορισμούς στο Δημόσιο και την αποψίλωση της ελληνικής βιομηχανίας πληρώθηκαν αδρά με την εκτόξευση του δημόσιου χρέους. Πρόκειται για περιόδους έντονου δημοσιονομικού λαϊκισμού, όπου από την κοινωνία του αγώνα για την επιβίωση περάσαμε στην κοινωνία του δικαιώματος στην ευημερία χωρίς κόστος.

Με βάση τα παραπάνω θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη ότι η περίοδος διακυβέρνησης του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη βρίσκεται στην τέταρτη υψηλότερη θέση.  

Την περίοδο 1990-1993 επιχειρήθηκε η πρώτη αντιπαράθεση με το κρατικιστικό-παρασιτικό μοντέλο με κινήσεις ανοίγματος της οικονομίας στον ανταγωνισμό, τις πρώτες ιδιωτικοποιήσεις και τη συγκράτηση των κρατικών δαπανών. Αν και η προσπάθεια αυτή ηττήθηκε κατά κράτος στις εκλογές του 1993, η εμπειρία της, μετά και τη χρεοκοπία του 2010, φαίνεται ότι αποτιμάται θετικά από πολλούς Έλληνες που κατανοούν τους λόγους για τους οποίους οδηγηθήκαμε και ζήσαμε την 7η ελληνική χρεοκοπία.

Η περίοδος 1993-2004 της διακυβέρνησης Παπανδρέου και Σημίτη συνοδεύτηκε από μεγάλη εισροή ευρωπαϊκών πόρων αλλά και φθηνό χρήμα από τις αγορές. Παρά την ουσιαστική μεταρρυθμιστική στασιμότητα και τη δυσοσμία διαφθοράς και συναλλαγής, τής πιστώνεται η είσοδος της Ελλάδας στη ζώνη του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος που προσέφερε στη χώρα την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, το χρήμα και τον χρόνο για να αντιμετωπίσει, με τις λιγότερες δυνατές κοινωνικές και οικονομικές αναταράξεις, τις συνέπειες της χρεοκοπίας. Προηγήθηκε βέβαια η καταστροφική οικονομική διαχείριση του Κώστα Καραμανλή, όπου η χώρα πάτησε το γκάζι προς τον οικονομικό γκρεμό.

Αν έπρεπε να αποτιμήσουμε συνολικά την πορεία της χώρας κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο, ωστόσο, δεν μπορούμε παρά να ομολογήσουμε ότι ήταν μια περίοδος που το βιοτικό επίπεδο του Έλληνα βελτιώθηκε ραγδαία. Αυτή η βελτίωση, όμως, δεν ήρθε με ορθολογικό και βιώσιμο τρόπο. Ήρθε σε μεγάλο βαθμό με δανεικά.  

Το ερώτημα είναι ...

 

ΠΡΟΣΩΠΑ - ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΝΕΟΚΑΤΣΑΠΛΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Β. Σόιμπλε: Φίλος ή εχθρός;

Του Σπύρου Δημητρέλη

Έφυγε χθες ίσως ένας από τους πιο ευρωπαϊστές πολιτικούς που έχει ζήσει η Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Για τα πεπραγμένα του στη γερμανική πολιτική σκηνή δεν γνωρίζω πολλά. Τον γνωρίζουμε, όμως, από τον ρόλο που διαδραμάτισε στην ελληνική κρίση και γενικότερα στην κρίση χρέους της ευρωζώνης. Δαιμονοποιήθηκε όσο κανείς άλλος στη σύγχρονη ελληνική ιστορία για τον τρόπο και το ύφος με το οποίο αντιμετώπισε την κρίση χρέους. Και παρά την πρόβλεψη του Ευκλείδη Τσακαλώτου, ο οποίος έσπευσε την ημέρα του θανάτου του να προβλέψει ότι "δεν θα τον κρίνει καλά η ιστορία", να προβλέψω ακριβώς το αντίθετο. Ότι ο Σόιμπλε ήταν ο άνθρωπος ο οποίος έσωσε τελικά το όλο οικοδόμημα του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος -και γενικά του ευρωπαϊκού οικοδομήματος- σε εποχές που έπρεπε να ληφθούν, σκληρές μεν, αλλά απολύτως αναγκαίες αποφάσεις.

Επειδή είχα παρακολουθήσει τις δηλώσεις πολλών από τα κρίσιμα Eurogroup και με τη βοήθεια γερμανομαθών συναδέλφων μετέφρασα πολλές δηλώσεις του Σόιμπλε, η βασική θέση που διατύπωνε ξανά και ξανά αναφορικά με την Ελλάδα αλλά και τις άλλες χώρες που βρίσκονταν στη δίνη της κρίσης χρέους ήταν η εξής: "Αλληλεγγύη έναντι μεταρρυθμίσεων".

Αυτήν την πολύ απλή φράση ελάχιστοι από το ελληνικό πολιτικό προσωπικό μπήκαν στον κόπο να την εξηγήσουν στους Έλληνες. Αντιθέτως επαναλάμβαναν αυτά που κορόϊδευαν τους πολίτες και τους είχαν οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στο χείλος της οικονομικής καταστροφής.

Αυτό που έλεγε ο Σόιμπλε ήταν πολύ απλό: Η Ελλάδα δεν μπορεί πλέον να εξυπηρετήσει το χρέος της γιατί οι αγορές (δηλαδή όσοι έχουν αποταμιευμένα κεφάλαια) δεν δανείζουν πλέον την Ελλάδα επειδή είναι βέβαιοι ότι δεν θα πάρουν πίσω τα χρήματά τους. Η Ελλάδα ξοδεύει πολύ περισσότερα από αυτά που εισπράττει. Για να μην κηρύξει ατάκτως στάση πληρωμών, που σημαίνει ότι μέσα σε μια νύχτα θα ισοσκελίσει τα  έσοδα με τις δαπάνες της, δηλαδή θα κοπούν μέσα σε μια νύχτα δραστικά οι μισθοί, οι συντάξεις και οι άλλες κρατικές δαπάνες της, ενώ δεν θα υπάρχουν και επαρκή κεφάλαια για εισαγωγές καυσίμων και φαρμάκων, θα προκληθεί δηλαδή ένα τεράστιο κοινωνικό κόστος ακαριαίας φτώχειας που θα αποσταθεροποιήσει συνολικά τη χώρα, οι Ευρωπαϊοι δείχνουν "αλληλεγγύη έναντι μεταρρυθμίσεων".

Ποια είναι αυτή η "αλληλεγγύη";

Δανείζουν την Ελλάδα ως τελευταίο καταφύγιό της και ρυθμίζουν το χρέος της, αλλά με αντάλλαγμα μεταρρυθμίσεις που θα ξεριζώσουν τις αιτίες που οδήγησαν την Ελλάδα στην υπερχρέωση και στη χρεοκοπία. Ξερίζωμα της σπατάλης που δημιουργεί ελλείμματα, άνοιγμα αγορών της στον ανταγωνισμό για να υποχωρήσουν οι τιμές για τον καταναλωτή, φορολογική μεταρρύθμιση για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής με διεύρυνση της φορολογικής βάσης, δηλαδή του αριθμού των Ελλήνων που πληρώνουν φόρους, και δικαιότερες δημόσιες δαπάνες με περισσότερη αλληλεγγύη για τις επόμενες γενιές με τη μείωση συντάξεων.

Remaining Time-0:24

Fullscreen

Unmute

Κατά τη διάρκεια των δαινομοποιημένων "μνημονίων" έγιναν δεκάδες πραγματικές μεταρρυθμίσεις που αποτέλεσαν τα θεμέλια για την ταχεία οικονομική ανάπτυξη που βιώνουν οι Έλληνες σήμερα. Πίσω από την επιβολή αυτών των μεταρρυθμίσεων που προκαλούσαν μεγάλο βραχυπρόθεσμο κοινωνικό και πολιτικό κόστος, αλλά μεσομακροπρόθεσμο όφελος για τους Έλληνες σε βιώσιμη βάση, βρισκόταν η σιδηρά στάση του Σόιμπλε. Απέναντι σε μεταρρυθμίσεις (ενδεικτικά) που:

- έκοβαν τις συντάξεις των 3.000 ευρώ τον μήνα με δύο δώρα στους 50ρηδες των ΔΕΚΟ

- στο βρεφικό γάλα που πωλούνταν μονοπωλειακά από τα φαρμακεία 30% ακριβότερα σε σχέση με το ράφι στο σούπερ μάρκετ

- στην αύξηση του ωραρίου λειτουργίας των φαρμακείων με παράλληλη μείωση της τιμής των φαρμάκων

- στη μείωση των μισθών στο Δημόσιο που είχαν φθάσει να είναι εξωφρενικά υψηλότεροι από τον ιδιωτικό τομέα και με μεγάλες αποκλίσεις από δημόσια υπηρεσία σε δημόσια υπηρεσία, και δεκάδες άλλες παρεμβάσεις προς όφελος των πολλών και σε βάρος βραχυπρόθεσμα των λίγων, το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού πολιτικού προσωπικού επέλεξε να ενεργοποιήσει στη δια πασών τις σειρήνες του λαϊκισμού. "Ήρθαν οι Γερμανοί να μας κλέψουν τον ήλιο", "Go Back Madame Merkel", "Οι τραπεζίτες μας παίρνουν τα σπίτια", "Κίνημα 'Δεν πληρώνω'" και δεκάδες άλλες ανοησίες που είχαν σαν αποτέλεσμα η ελληνική κρίση να κρατήσει κοντά δέκα χρόνια αντί για τρία ή τέσσερα.

Για να μην τσουβαλιάζουμε, υπήρξαν και περιπτώσεις ηγετών, όπως του Αντώνη Σαμαρά, που προσπάθησε να κάνει πραγματικές μεταρρυθμίσεις και να βγάλει γρηγορότερα τη χώρα από την κρίση, αλλά πνίγηκε και αυτός πολιτικά στο τσουνάμι του λαϊκισμού που αποκαλούσε ανερυθρίαστα τους ορθολογικούς, πραγματιστές και διακρίνοντες τα ψέμματα των λαϊκιστών ως "γερματσολιάδες" και "βαστασοϊμπλέδες". Η ιστορία τούς έκρινε όλους με όσα ακολούθησαν στο πολιτικό σκηνικό και την οικονομία. Η ιστορία θα κρίνει και τον Σόιμπλε.

Το μεγάλο του προσόν…