Από όποια πλευρά κι αν προσπαθήσω να πλησιάσω αυτό το κουβάρι που είναι ο φόβος, είμαι καταδικασμένος να καταλήξω σε αδιέξοδο. Θα προσπαθήσω να τον στριμώξω π.χ. σε έναν άξονα παράλογου-λογικού ερεθίσματος ή μήπως είναι καλύτερη μια άλλη τυπολογία; Και τι αφήνει απ' έξω η κάθε τυπολογία και τι παραπάνω μπορώ να πω από τους ειδικούς που ασχολήθηκαν ήδη μαζί του; Θα πλησιάσω το θεματάκι μου λοιπόν με brainstorming μερικών από τα επίθετα που μπορούμε να του κολλήσουμε, κι όποιος αντέξει...
Αρχέγονος: Εφόσον γνωρίζω πολύ καλά τους απειροελάχιστους κινδύνους ενός μεσογειακού η βρετανικού δάσους, γιατί περπατώ βιαστικά προκειμένου να μην με πιάσει το σκοτάδι εκεί μέσα; Φοβάμαι άραγε το σκοτάδι ή το δάσος ή και τα δύο; Είναι ο κατεξοχήν παράλογος φόβος, πιθανώς ριζωμένος σε μια εποχή που μια βραδινή βολτίτσα στο δάσος δεν ήτανε και η πιο ακίνδυνη επιλογή του τροφοσυλλέκτη. Ταυτόχρονα, είναι κι αυτός που ξορκίζεται ευκολότερα απ' όλους, με την αυτοπεποίθηση του ανθρώπου που ξυρίζεται στο φως της ημέρας, όπως θα έλεγε κι ο αγαπημένος Καμί αν θυμάμαι καλά.
Παραλυτικός: Αυτόν φαντάζομαι τον έχουμε όλοι νιώσει συχνά-πυκνά. Είναι εκείνος ο αυθόρμητος φόβος που θα σε πλημμυρίσει στιγμιαία και θα σε παγώσει για κάποια δεύτερα ή λεπτά που θα φανούνε αιώνες. Είναι η στιγμή που το μονοπάτι σου θα περάσει πολύ κοντά στον γκρεμό και θα παγώσεις κοιτάζοντας τον χαμό εάν και ξέρεις πως μένοντας στο μονοπάτι δεν απειλείσαι. Είναι η στιγμή που ακούς ένα ρουθούνισμα στο προσκεφάλι σου στο αντίσκηνο στη Βάλια Κάλντα, και η ραχοκοκαλιά σου έχει ευθυγραμμιστεί απόλυτα και απομακρυνθεί μερικά χιλιοστά από το έδαφος. Το πρωί θα δεις τις πατημασιές της αλεπούς και θα γελάσεις ντροπιασμένα. Είναι επίσης η στιγμή που την βλέπεις να έρχεται, πιο όμορφη απ' ό,τι θυμόσουν πως είναι, τα γόνατά σου λύνονται, η γλώσσα παθαίνει ακριβώς το αντίστροφο και θες να το βάλεις στα πόδια. Πολύ αργά, σε είδε.
Υπαρξιακός: Αυτός που τον αποκοιμίζουμε μετά από κάποια ηλικία, επειδή απλώς κουραστήκαμε να στριφογυρίζουμε το μυαλό μας γύρω από τα άλυτα ζητήματα της ύπαρξης. Τον κοιμίζουμε σχετικά εύκολα με την καθημερινότητα: δεν θα αφήσω τον φόβο του θανάτου να μου χαρίσει μια βραδιά αϋπνίας ακόμη, το ταλαιπώρησα αρκετά στα είκοσί μου και αύριο έχω να πάω στη δουλειά μου. Ναι, κάποτε θα πεθάνω, ίσως και μόνος, αλλά αυτό δεν θα είναι σήμερα. Φυσικά δεν αρκεί η καθημερινότητα, γιατί έτσι απλώς κοιμίζεις το θεριό κι αυτό μπορεί να ξυπνήσει και να σε τσακώσει σε ανύποπτο χρόνο: να κοιτάξεις πίσω σου και μπροστά σου και να μην έχεις που να κρυφτείς. Κατά κάποιον τρόπο, οι υπαρξιακοί φόβοι αποτελούνε και την κινητήρια δύναμη πίσω απ' ό,τι κάνουμε μιας και σε τελική ανάλυση το πως τους αντιμετωπίζουμε καθορίζει και το πως θα παίξουμε στο 'μεγάλο θέατρο του κόσμου' (Καλντερόν νομίζω ήτανε αυτός, μην μου πάρετε το κεφάλι αν κάνω λάθος).
Εξορθολογισμένος: Τελευταίον άφησα τον φόβο που δεν είναι ριζωμένος ούτε στον αταβισμό, ούτε στα όρια της πεπερασμένης μας ύπαρξης, ούτε στην αντίδραση του οργανισμού σε ένα ερέθισμα. Άφησα για το τέλος αυτόν που είναι αποτέλεσμα μιας σχεδόν λογικής διαδικασίας. Χωρίς να είναι απόλυτα διαχωρίσιμος από τους άλλους, ετούτος ο φόβος είναι που κυριαρχεί στις ζωές μας με wingman την αβεβαιότητα για το μέλλον. Είναι ο φόβος που ο Κόρνφορντ είχε βαφτίσει χαριτωμένα ως το απόλυτο
πολιτικό κίνητρο. Και ο φόβος αυτός, βασισμένος στην αβεβαιότητα ενός υπολογισμού χωρίς να έχεις όλες τις μεταβλητές στη διάθεσή σου, δεν χαρακτηρίζει μόνο τους 'κάτω' μα και τους 'επάνω', γιατί οι τελευταίοι έχουνε και περισσότερα να χάσουνε. Αιώνες πριν ο Μαρξ απειλήσει την άρχουσα τάξη με την επανάσταση αυτών που έχουν να χάσουν μόνο τις αλυσίδες τους, ο μεσαιωνικός ποιητής προειδοποιούσε πως "rex sedet in vertice, caveat ruinam" ( από τα Carmina Burana ασφαλώς). Καλό βράδυ! Ο τίτλος, όπως και το ακόλουθο τραγουδάκι, φυσικά απο τους activemember.
------------------------------------------------------------------------------
Η ανάρτηση αυτή γράφτηκε στα πλαίσια της
"Ημέρας ενάντια στο Φόβο", μιας συλλογικής προσπάθειας αρκετών ιστολογίων για την οποία μπορείτε να βρείτε περισσότερα στον ακόλουθο σύνδεσμο:
http://grfear.blogspot.com/
------------------------------------------------------------------------------
Κάποιες από τις αναρτήσεις μαζί με όμορφες μουσικές επιλογές μπορείτε να ακούσετε και στην τελευταία εκπομπή του επίκουρου εδώ.
