İlk kez 1943
yılında basılan ve hep ‘küçük’ kalmayı başaran Küçük Prens 70’inci yılını özel bir baskıyla kutluyor. Tüm dünyada
kutsal kitaplar dışında en fazla dile çevrilen eserlerin başında gelen Küçük Prens zamanla bir fenomen haline
de geldi. Tiyatro oyunundan çizgi filmine pek çok sanat eserine uyarlanan Küçük Prens’e çocuklar kadar büyükler de
hayran.
Sahra
Çölü’ne düşen bir pilot ve B-612 adlı asteroitten gelen bir prens… Bu ikili
karşılaşır ve aralarında diyaloglar gelişir. Sonunda da tüm dünyada en çok
satılan kitaplar arasında yer alan Küçük
Prens ortaya çıkar. Kitabın yazarı Antoine de Saint- Exupéry adlı bir Fransız. Yazarlığının yanı
sıra pilot da olan Exupéry 1935’te yaptığı hız rekoru denemesinde
Sahra Çölü’ne düşmüş, dört gün sonra bir Bedevi tarafından kurtarılmış. Exupéry, kazadan kurtulmuş kurtulmasına ama
bu, onda büyük bir iz bırakmış. Kazanın etkisiyle kaleme alınan ve 1943 yılında
basılan kitap bu yıl 70’inci yaşını kutluyor.
Şimdiye
kadar neredeyse tüm dillere çevrilen ve dünya edebiyat klasikleri arasında yer
alan bu eser bir kitaptan daha fazlası oldu ve fenomene dönüştü. Kartpostalları,
filmi, tiyatrosu yapıldı, aksesuarları hazırlandı, sergisi hatta müzesi açıldı.
Bugünlerde 70’inci yıla özel basılan Küçük
Prens kitabı fanatiklerini çok mutlu edecek. Çünkü içinde hiç yayımlanmamış
bölümler, yazarın kendi orijinal çizimleri ve makaleler yer alıyor.
GÖLGESİNE YASLANDIĞIM BİR AĞAÇ GİBİ
Şimdiye
kadar pek çok yayınevi tarafından farklı baskıları hazırlandı Küçük Prens'in 70’inci yıl özel baskısı
Mavibulut Yayınları tarafından yayınlandı. Küçük
Prens'in Güzel Hikayesi adıyla basılan kitabın metin çevirmenliğini
müzisyen ve çevirmen Sumru Ağıryürüyen yapmış. Aslında o da bir Küçük Prens hayranı. 20'li
yaşlarındayken Küçük Prens ile
tanışan Ağıryürüyen, farklı zamanlarda kitabı tekrar tekrar okumuş: “2000'lerin
başında müzisyen Tolga Yenilmez ile sesli-müzikli kitap halinde yorumlamıştık.
Yayınlanmadı ama o da derin bir okuma haliydi. Şimdi de Konjo adlı grubumuzla
metin üzerinden müzikli bir proje hazırlıyoruz. Bu da yepyeni bir kavrama,
okuma süreci benim için. Çok heyecan verici. Ben zaten bir süredir farklı
yayınevlerinde çocuk kitapları çevirmenliği yapıyordum. Küçük Prens'i çevirmem teklif edilince şaşırdım ve çok mutlu oldum.
Kısacası Küçük Prens her zaman bir
şekilde yanımda oluyor.”
Küçük Prens bir çocuk
kitabı olmasına rağmen çocuklar kadar yetişkinlerin de ilgisini çekiyor.
Ağıryürüyen de onlardan biri. Küçük Prens'in
bir çocuk kitabı olduğunu hiç düşünmediğini belirten Ağıryürüyen, eserin zaman
zaman kendi iç sesi olduğunu anlatıyor: “Kitabın tümü uzun ve tek bir cümle
gibi tınlıyor içinde. Küçük Prens
insan olmanın çeşitli hallerine hem içerden hem dışardan bakıyor. Dili çok
güçlü, tıpkı masallardaki gibi. Siz büyüdükçe farklılaşan, aynı zamanda sizi
büyüten kitap. Birçok güçlü edebiyat yapıtından farkı da bu. Doğduğunuzda
dikilmiş, zaman zaman gölgesinde serinlediğiniz, gövdesine sarıldığınız bir
ağaç gibi, yaşam boyu sizinle olabiliyor. 70’inci yıl
nedeniyle çıkan kitapta çok güzel değerlendirmeler var. Yılanla sohbet kısmı kitapta
en sevdiğim bölüm.”
Modern bir masal
Küçük Prens'in büyük fanatikleri sadece kitapları okumakla yetinmiyor,
koleksiyonlara da imza atıyor. Bu isimlerden biri de 39 yaşındaki uzman biyolog
Yıldıray Lise. Lise, Küçük Prens ile
üniversite yıllarında tanışmış: “Evrensel değerleri anlatan
modern bir masal olduğu için çok ilgimi çekti. Beni belki de en çok tilki ile
olan sohbet etkilemiştir. Dünyayı ve insanları daha iyi tanımak için en güzel
modern edebiyat ürünü. Masallarda bize anlatılan her şey var. Her okuyuşumda
farklı tatlar alıyorum. Aslında küçüklerden çok
büyüklere yazılmış bir kitap. İçinde dostluk ve umut var. Evrensel değerleri
çocuk diliyle anlattığından büyüklerin de gönlünü çalıyor.”
450’den fazla kitabım var
Yıldıray
Lise, Küçük Prens'i öyle sevmiş ki
2008'de bir koleksiyon oluşturmuş. Lise, kutsal kitaplar dışında tüm dillere
çevrilen birkaç eserden biri olan Küçük
Prens’in farklı dillerdeki kopyalarını biriktirmiş: “Şu an koleksiyonumda
184 farklı dil ve lehçeden kitap örneği var. Ayrıca Türkçe 74 farklı baskı var
elimde. Üç boyutlu ve mini kitap örnekleri de var. Toplamda ise 450’den fazla Küçük Prens kitabım var. Bu kitaplarla
Ankara’da bir sergi açtım. Benim için en değerlisi ise kapağında siyahi bir
Küçük Prens’in olduğu, Mali’de konuşulan Bambara diliyle yazılan versiyonudur. Bir
de Facebook'ta ‘Küçük Prens Dostluk Platformu’ adlı bir grubumuz var. Amacımız
müze kurmak.”
Güney Kore’de mahallesi var
·
Küçük Prens’in yazarı bir Fransız olmasına
rağmen kitap 1943 yılında önce New York’ta yayımlanmış. Fransa ise kitabı 1946’da,
yazarın ölümünden sonra karton kapaklı bir baskıyla yayımlamış.
·
Küçük Prens
20’nci yüzyılın en çok çevrilen edebiyat eserlerinden biri olarak gösteriliyor.
239
farklı dil ve lehçede basılmış.
·
Kitap
aynı zamanda tüm dünyada satış rekorları kıran yayınlar arasında. Şimdiye kadar
tüm dünyada 140 milyondan fazla satıldığı iddia ediliyor.
·
Küçük Prens’in Türkiye’de 106 farklı baskısı
var.
·
Bu
kadar çok sevilince Küçük Prens ile
ilgili birçok sanat dalında eserler ortaya çıkmış. Küçük Prens'in opera, tiyatro, bale, buz
dansı gösterisi, film, çizgi film, çizgi romanı yapıldı. Türkiye’de de Nihat
İleri ve Laçin Ceylan’ın rol aldığı bir tiyatro oyunu sahneleniyor.
·
Küçük
Prens'in Japonya ve Brezilya’da birer müzesi var. Güney Kore’de Küçük Prens için bir Fransız mahallesi
kurulmuş.
·
Paris’te ‘Küçük Prens Butiği’ bulunuyor. Burada anahtarlıktan
tişörte, bardaktan saate, atkıdan nevresim takımına her şey var.