Κύρτσος, φιλότεχνος!

Ή

Αλέξης! Η μάστιγα του Θεού για όλο το σαπισμένο σύστημα που δεν θέλει να θυσιάσει τίποτα από τα "κεκτημένα" του

Ομολογώ ότι σκέφτηκα πολύ πριν γράψω αυτό το κείμενο γιατί ίσως στενοχωρήσω παλιούς γνωστούς. Όμως είναι τόσο προκλητικά τα γεγονότα πίσω από την "καλαίσθητη" επιφάνεια τους ώστε δεν μπορώ να σιωπήσω. Δεν αντέχω τόσο ματαιόδοξο κιτς, τόση ξεδιάντροπη σπέκουλα "παραγόντων" της πολιτικής και του πολιτισμού (!) προς το κεφάλαιο που ανέκαθεν τούς χαρτζιλίκωνε και εξακολουθεί να τους χαρτζιλικώνει. Με άλλοθι την προσφορά  βέβαια και τον πολιτισμό! Επίσης ομολογώ ότι δεν τρέφω κανένα ταξικό μίσος ή ζήλια προς τους πλούσιους. Μπορώ να πω ότι με διασκεδάζει η ανασφαλής ματαιοδοξία τους ενώ ενίοτε λυπάμαι το ότι ζουν σε χρυσό γκέτο υποχρεωμένοι να κάνουν παρέα ανάλογους βαρετούς και ναρκισσευόμενους τύπους σαν τους ίδιους. Προσωπικά πάντα μιλώντας ζηλεύω μόνο τους ταλαντούχους και τους αριστοκράτες του πνεύματος. Και μισώ την μοχθηρία των ατάλαντων και την τσιγκουνιά των μικρομεσαίων. Την αισθητική των μικροαστών. Την μετριότητα. Στο θέμα μας όμως τώρα:

Ο φιλότεχνος ευρωβουλευτής, δημοσιογράφος, εκδότης Γιώργος Κύρτσος οργάνωσε πρόσφατα στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο των Βρυξελλών έκθεση του μεγαλοεπιχειρηματία και ζωγράφου Βασίλη Θεοχαράκη με την αιωνόβια διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης να εκφωνεί τον εμπνευσμένο πανηγυρικό και με όλη την κοσμική Αθήνα να παρευρίσκεται εκεί προσκεκλημένη - οι ξένοι, με ενημερώνουν, ήταν ελαχιστότατοι. Παρευρέθη όμως ο λουκουμάς του ΣΥΡΙΖΑ στο Βέλγιο κ. Παπαδημούλης κατασυγκεκινημένος - όπως επίσης με πληροφορούν αρμοδίως.

Και εγώ γιατί γκρινιάζω; Μήπως ζηλεύω που προσεκλήθη όλος ο μαϊντανός της αθηναϊκής κοσμικογραφίας, ψιλοκομμένος και καβουρδισμένος αλλά όχι κι εγώ; Μπράβο. Διαβάζετε μέσα μου! 

Κυρίως όμως ζήλεψα επειδή χάθηκε μια - ακόμη - ευκαιρία να προβληθεί στο εξωτερικό η, χειμαζόμενη και σε υπαρξιακή κρίση, ελληνική τέχνη και ότι ο κ. ευρωβουλευτής κάνοντας κατάχρηση εξουσίας - ή μήπως και κοινοτικών πόρων ; - παρουσίασε σκανδαλωδώς και λειτουργώντας όχι ως εκπρόσωπος του ελληνικού λαού αλλά σαν  "αυλή", έναν μαικήνα που θα μπορούσε εξ άλλου να εκθέσει στον μεγαλύτερο, ιδιωτικό χώρο της Ευρώπης και της Αμερικής. ( Θυμάμαι τα ανάλογα της αείμνηστης Άννας Μπόμπολα σε Ν. Υόρκη, Μόσχα, Βενετία κλπ ). Ντροπή! Σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα. Σαν να ζούμε ακόμη στα χρόνια της παραλυσίας και της αυθαιρεσίας (φαίνεται πως κάποιοι εκεί βρίσκονται αδιατάρακτα και αδίστακτα). Πιο πολύ όμως με ενοχλεί η στάση και η παρουσία της πρώην υπουργού πολιτισμού κ. Λαμπράκη Πλάκα η οποία αντί να προβάλει τους κρυμμένους, χρόνια τώρα, σε αποθήκες θησαυρούς της Εθνικής Πινακοθήκης λειτουργεί ως χαρέμι του πιο ανήθικου και συγχρόνως βαρετού κατεστημένου. Πουλώντας θαυμασμό τοις μετρητοίς και διατεταγμένα εγκώμια με δόσεις. Χωρίς αιδώ. Και δεν μιλάει κανείς! Η, συνεχιζόμενη δηλαδή, σιωπή των αμνών και των αμνοεριφίων. Άνθρωποι που εκλαμβάνουν την τέχνη και τον πολιτισμό ως ευκαιρία για κοσμικά ταξίδια, νεοπλουτίστικη επίδειξη και εμετικό αλληλογλείψιμο. Γλειπτική, η πιο αρχαία, ελληνική τεχνογνωσία!

Αλλά και εσύ Βασίλη ... Δεν είναι η ζωγραφική σου επάρκειά αυτή που αμφισβητώ αλλά η καλλιτεχνική ευαισθησία. Σε μια τέτοια ηλικία και με τέτοιο status θα μπορούσες να οργανώσεις ιδίοις εξόδοις έκθεση του συνταρακτικού δασκάλου σου Σπύρου Παπαλουκά και να προσθέσεις συμβολικά έναν (1) δικό σου πίνακα. Ή, να χορηγήσεις την Εθνική Πινακοθήκη ώστε να οργανώσει, με την συνδρομή των Ελλήνων ευρωβουλευτών, ας πούμε στα Βασιλικά Μουσεία των Βρυξελλών μια παρουσίαση της νεοελληνικής τέχνης και να συμμετέχεις και εσύ. Ή, τέλος να εκθέσεις τους αποφοίτους του εργαστηρίου του Γιάννη Ψυχοπαίδη και να συμμετάσχει και η κόρη σου ως αφιέρωμα στους νεότερους καλλιτέχνες. Αυτά θα σε συμβούλευα, αν ήμουν φίλος σου και όχι αυλοκόλακας. Διερωτώμαι, έχεις ανάγκη από καθ' υπαγόρευση κριτικές και γιαλαντζί εγκώμια; Φαίνεται ότι έχεις. Κι αυτό είναι το πιο θλιβερό.

ΥΓ. 1 Οι Ρωμαίοι της παρακμής ονόμαζαν τον Αττίλα και τους Ούνους του "Μάστιγα του Θεού" επειδή πίστευαν ότι τον έστειλε ο Θεός για να τούς τιμωρήσει ως αμαρτωλούς. Ο μοιραίος Αλέξης είναι η μάστιγα του Θεού του χιούμορ για το σαπισμένο, κοινοβουλευτικό μας σύστημα. Για τους αστείους, τους ανεπαρκείς, τους διαρκώς διαπλεκόμενους μικροπολιτικούς μας που ούτε έμαθαν, ούτε έπαθαν τίποτα όλα αυτά τα χρόνια. Οι ίδιες καρικατούρες, τα ίδια σκοτεινά πρόσωπα από τα δεξιά και τα αριστερά, τύπου Κύρτσου και Παπαδημούλη, των φιλοτέχνων (!) είναι έτοιμοι να μας σώσουν ξανά. Αντισταθείτε.

Κάνω έκκληση. Μην ψηφίζετε δημοσιογράφους, μην ψηφίζετε κατά παραγγελίαν γραφιάδες, ούτε τηλεπερσόνες. Η δουλειά τους είναι να καταγγέλλουν την εξουσία, να την ελέγχουν κι όχι να την εκπροσωπούν. Είναι υπάλληλοι ορατών και αοράτων αφεντικών. Είναι είτε εξαγορασμένοι, είτε εξαγοραστέοι. Μη ψηφίζετε Κύρτσο, Τέρενς, Σπυράκη, Ξυδάκη, Αθανασίου, Βαρεμένο, Κυρίτση, Κούλογλου, Τριανταφυλλίδη κλπ, τους εκφωνητές της ΕΡΤ που την είδαν εθνοπατέρες αλλά και όλους όσοι συναλλάσσονται πολιτικά έχοντας την μηντιακή τους φάτσα ως διαβατήριο. Αντισταθείτε.

ΥΓ. 2 Ιδέα! Εκτός κι αν, σκέφτηκα αιφνιδίως, εκτός κι αν φίλτατε Βασίλη τα κάνεις όλα αυτά για να γελοιοποιήσεις τα κνώδαλα της πολιτικής, του πολιτισμού και της δημοσιογραφίας όπως ο Αλέξης διαλύει το Πασόκ στήνοντας γέφυρες που καταρρέουν ή υπουργοποιώντας τους κηπουρούς του Forrest ΓΑΠ ή τα ορφανά του Άκη. Δηλαδή την εκδίκηση της γυφτιάς. Αν όντως σκέφτηκες τόσο σατανικά, τότε παίρνω πίσω το κείμενο, προσυπογράφω τις ενέργειες σου και ... σπολλάτη σου!

ΥΓ. 3. Απορία: Ο φιλότεχνος και κιμπάρης πρόεδρος της Attica bank κ. Παναγιώτης Ρουμελιώτης γιατί δεν προσκλήθηκε; Δεν είναι αρκούντως πασόκος ή παραείναι σύριζας;

Το Άρμα του Έρωτα

... επειδή το σώμα πάντα θυμάται όσα το μυαλό προσπαθεί να ξεχάσει...

Πόσοι σέρνουν, πόσοι χωράνε, πόσοι συνυπάρχουν στο άρμα του έρωτα;

Αναρωτιέμαι πόσοι παρευρίσκονται - αόρατοι μεν υπαρκτοί δε - όταν ένα ζευγάρι επιδίδεται στην ερωτική πράξη. Όταν δύο κάνουν τον έρωτα που έλεγε κι ο Σεφέρης. Κατ' αρχάς οι δύο εραστές φέρουν κατάσαρκα τη μητέρα και τον πατέρα τους, τα γονιδιακά, σεξουαλικά τους πρότυπα, είτε θετικά είτε αρνητικά. Αφού είναι αυτοί που συντριπτικά καθορίζουν τις επιλογές τους. Ο Οιδίπους, ο Λάιος, η Ιοκάστη, η Ηλέκτρα, η Κρέουσα, ο Ορέστης, η Κλυταιμνήστρα, ο Αγαμέμνων, η Μήδεια, ο Άδωνις. Δεν είμαστε ποτέ μόνοι μας όταν προσπαθούμε να είμαστε ο εαυτός μας. Άρα, αμέσως αμέσως, όταν επιτελείται ο υμέναιος, έχουμε τέσσερις που κανοναρχούν τους δύο, δηλαδή σύνολο έξι.
Επιπλέον, όμως καθόλου δευτερευόντως, την στιγμή της οχείας, του παροξυσμού, όταν προσεγγίζει η κορύφωση και τα μάτια είναι σφαλιχτά ... τα δύο συμπλεγμένα, τα δύο ενωμένα σώματα παραστέκουν είτε σαν δαίμονες είτε σαν άγγελοι οι περασμένοι έρωτες, ίδιες ψυχές που περιμένουν δικαίωση. Επειδή κανένας έρωτας δεν τελειώνει ποτέ... Και επειδή το σώμα πάντα θυμάται όσα το μυαλό προσπαθεί να ξεχάσει.
Μην είστε λοιπόν ποτέ σίγουροι πως ξέρετε ποιον αγκαλιάζετε όταν αγκαλιάζετε κάποιον. Πως γνωρίζετε ποιος προκαλεί πραγματικά τον οργασμό που καταφθάνει. Ο κάθε έρωτας τρέφεται, σχεδόν κανιβαλικά, από τους έρωτες άλλων καιρών. Κι αν χτες το βράδυ κοιμηθήκατε μόνοι, ίσως κάποια εκδοχή του εαυτού σας να παρίστατο όχι σαν ηδονοβλεψίας αλλά σαν κραταιός δικαιούχος στην ερωτική ευωχία κάποιων άλλων... Άλλη μια απόδειξη πως οι έρωτες δεν τελειώνουν ποτέ ακόμη κι όταν ολοκληρώνουν τον μοιραίο τους κύκλο. Τα φαντάσματα του παρελθόντος πλανιώνται στο παρόν. Ζουν πάντα αν και αλλιώς ...

Φωτογραφία: Το Ζευγάρι, ή ο Βασιλιάς και η Βασίλισσα, δραματικό σύμπλεγμα του Χρήστου Καπράλου από το Μουσείο Γκίκα.

Περί Κάλλους

"Οι λέξεις κι θάλασσες τρικυμισμένες μόνο αποκαλύπτουν το δράμα τους"

Υπάρχει πάντα στην τέχνη ο κίνδυνος της εύκολης συγκίνησης και του - ύποπτου - εντυπωσιασμού του θεατή από την -υστερόβουλη- επίδειξη της καλλιτεχνικής δεξιοτεχνίας. Το κάλλος βέβαια είναι πάντα, είναι σταθερά το ζητούμενο... Ακόμη κι όταν δεν διαφημίζεται ως πρόθεση.

Μόνο που, εκτός του προφανούς και του οιονεί αυταπόδεικτου, του "φυσικού" κάλλους, υπάρχει και το άλλο, το βαθύτερο. Που το σελαγίζει μυστικό και μαύρο φως.

Τέλος,  υπάρχει ο κίνδυνος να φιάχνει ο δημιουργός αυτό που θα ήθελε να δει ο θεατής. Η περίφημη θεωρία του ορίζοντα προσδοκίας... Δηλαδή το χρονικό μιας προκατασκευασμένης  συγκίνησης. Στη μεγάλη όμως τέχνη υπάρχει πάντα μια διακινδύνευση. Ελλοχεύει σταθερά η αμφιβολία. Η αβεβαιότητα ως προς το αποτέλεσμα. Που διαφοροποιεί τον δημιουργό από τον  κατασκευαστή "αριστουργημάτων".  Δηλαδή η διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στον βασανισμένο Γεώργιο Μπουζιάνη και τον τόσο δημοφιλή στην εποχή του, Επαμεινώνδα Θωμόπουλο. Θυμάμαι την οργισμένη αντίδραση του Κόντογλου σχετικά με την υστερία που είχε καταλάβει τους ελληνοκεντρικούς εστέτ του '30 για τον Γκρέκο και την αισθητική του:

"Αυτοί δεν τον αγαπούν πραγματικά αλλά κολακεύονται από τον Έλληνα. Σε αυτούς αρέσουν μόνο οι Ιακωβίδηδες". 

Εν κατακλείδι, η αναπαράσταση δικαιώνεται μόνο όταν υπηρετεί το αίνιγμα κι όχι την προφάνεια. Όπως στην περίπτωση του Μαγκρίτ ή, γιατί όχι, του Δήμου Σκουλάκη.

 Ή όπως θα έλεγε ένας άλλος Έλληνας, ο Ντε Κήρυκο, et quid amabo nisi quod aenigma est?

ΥΓ. Για παράδειγμα ο ανατρεπτικός, ο "καταραμένος" Caravaggio, ο αγαπημένος του Κουνέλλη. Ανατρέπει με τον αφτιασίδωτο βερισμό της ζωγραφικής του κάθε καλαισθητική παράδοση της Αναγέννησης εισάγοντας στην φωτεινή διαλεκτική της εικόνας ισόποσα, ανησυχητικά σκοτάδια. Και επινοώντας την αποσπασματική αφήγηση, το υπονοούμενο, το μοντάζ πριν το σινεμά. Το κάλλος εδώ δεν προκύπτει, κατακτάται. Χωρίς ναρκισσισμό ή ωραιοπάθεια... Το μυστήριο υποσκάπτει την αληθοφάνεια. Και βέβαια τι αίσθηση δραματικής αφήγησης, τι θεατρικότητα! Το φως εξορυγμένο κυριολεκτικά από το απόλυτο σκότος. Η διαλεκτική της σκιάς. Η διαλεκτική της σιωπής. Το πιο δύσκολο.

Πρόταση για το ΕΜΣΤ

Το γεγονός του τριημέρου για εμάς ήταν αναμφισβήτητα η έκθεση Αναφορά στην Γκουέρνικα του Κυριάκου Κατζουράκη που παρουσιάζουμε αυτό τον καιρό στην Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας - Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα. Θα άξιζε να φιλοξενηθεί σε κάποιον από τους αδρανείς χώρους του υπολειτουργούντος ΕΜΣΤ. Τί λένε σχετικά η υπουργός Πολιτισμού και οι καλλιτέχνες Άγγελος Αντωνόπουλος και Δημήτρης Ζουρούδης που μετέχουν στο Δ.Σ του μουσείου; 

Παράλληλα μια εξαιρετική έκθεση του Θόδωρου Παπαγιάννη τρέχει στην Κοζάνη. Θα μπορούσε να μεταφερθεί στην Αθήνα. 

Σκέφτομαι πως θα μπορούσε να ανατεθεί η προσωρινή διεύθυνση του ΕΜΣΤ με υπουργική απόφαση σ'ένα από τα μέλη του ΔΣ,  π.χ τον καθηγητή και τ. πρύτανι της ΑΣΚΤ Άγγελο Αντωνόπουλο ή τον καθηγητή του Αριστοτελείου Δημήτρη Ζουρούδη οι οποίοι με ελάχιστο κόστος θα μπορούσαν να παρουσιάσουν αναδρομικές εκθέσεις του Σταύρου Ιωάννου ή του Γιώργου Λάππα που είναι σχεδόν έτοιμες, την έτοιμη Γκουέρνικα του Κατζουράκη ή να ζητήσουν από τον Λάκη Πατρασκίδη και τον Θόδωρο Παπαγιάννη να παρουσιάσουν οι ίδιοι το έργο τους. Ενδεχομένως όλες αυτές τις εκθέσεις μαζί. Ένα χορταστικό και άνευ κόστους θέαμα που θα ενεργοποιήσει τους μηχανισμούς του μουσείου και θα προσελκύσει το ευρύτερο κοινό.

 Είναι ανεπίτρεπτο το ΕΜΣΤ να παραμένει κλειστό κατά την τουριστική περίοδο. Όπως υποστήριξα και στην υποψηφιότητα μου που απορρίφθηκε, οφείλουμε να οργανώσουμε κοινή στρατηγική για το Μουσείο της Ακρόπολης και το ΕΜΣΤ όσον αφορά στην προσέλευση των τουριστών. Η κλασική τέχνη και η σύγχρονη. Τόσο απλά πλην ακατανόητα για τους γραφειοκράτες και τους καρεκλοκένταυρους.

Οι Λούγκρες και οι Άντρες

Φοβάμαι πως την αρνητική εικόνα των ομοφυλόφιλων στην κοινωνία, το τόσο δυσάρεστο, ομοφοβικό σύνδρομο των μικροαστών το καλλιεργούν με πεισματική επιπολαιότητα ένιοι ομοφυλόφιλοι. Κυρίως οι επώνυμοι. Κυρίως αυτοί που έκαναν τα καλιαρντά, δηλαδή την συνθηματική γλώσσα των εκδιδόμενων κίναιδων, π.χ τεκνό, λούγκρα, τσουρνεύω  κλπ. καθημερινή, τηλεοπτική εμπειρία των Ελληνοπαίδων. Δεκαετίες τώρα. Σε τρόπον ώστε να χάνεται και το μέτρο και το δίκιο. 

Πρόσφατο παράδειγμα ο Σταμάτης Κραουνάκης και η δήλωση του ότι οι λούγκρες, δηλαδή ο ίδιος και όσοι μοιράζονται την ίδια αισθητική ή κοσμοθεωρία μ' αυτόν, τον θέλουν ζηλότυπα τον Πολάκη, επειδή είναι αντράκλα! Και έσται η δευτέρα χυδαιότητα μείζων της πρώτης. Επειδή όχι μόνο οι ομοφυλόφιλοι, σύμφωνα με τον Κραουνάκη, εξισώνονται με την καρικατούρα της "αδελφής'' που έφτιαχνε ο Παράβας στις κωμωδίες της Χούντας δηλαδή είναι "λούγκρες" και ξεφωνημένες αλλά κι επειδή ως πρότυπο αρσενικού προβάλλεται ένας τύπος με προφανή, ψυχολογικά προβλήματα που για να τα υπεραναπληρώσει υποδύεται αυτόν τον απεχθή, τον μάτσο, τον μεταμοντέρνο καουμπόι που βρίζει, απαγορεύει τον διάλογο, απειλεί να μάς βάλει, εμάς που δεν γουστάρουμε, τρία μέτρα κάτω από τη γη. Που κορδώνεται επειδή καπνίζει στο Υπουργείο Υγείας (!) παραβιάζοντας τον νόμο ή κρατάει διπλά βιβλία όντας δημόσιος λειτουργός μεν Κρητίκαρος δε!  Αυτή την χυδαία, πολιτική περσόνα με τον προκλητικό πρωτογονισμό και την κούφη οίηση "όλοι σας και μόνος μου, επειδή είμαι λεβέντης" αυτόν τον κουραδόμαγκα από άλλες εποχές προτείνει ο Κραουνάκης, βραχυκυκλωμένος κι αυτός σ' ανάλογα, ψυχικά και σωματικά προβλήματα, ως μέτρο ανδρισμού και αρρενωπότητας.

Προσωπικά και με ειλικρίνεια μιλώντας θα προτιμούσα να θυμάμαι τον συμπαθή συνθέτη, που κάποτε φιλοδόξησε να καταστεί ο διάδοχος του Χατζιδάκι, από κάποια, εξαίρετα τραγούδια που έγραψε σε χρόνο ανύποπτο όπως τα "Κόκκινα Γυαλιά" ή "Αυτή η νύχτα μένει, αιώνες παγωμένη" , τραγούδια ελαφρά μεν αλλά μίας άλλης ευαισθησίας. Κι όχι από ύμνους στην κακογουστιά και την χαμέρπεια. Κι ούτε αξίζει να είσαι ο Κραουνάκης και να καταδέχεσαι το ρόλο του αρκουδιάρη στα ζεϊμπέκικα ενός Πολάκη.

 Αντιλαμβάνομαι βέβαια πως ο Σταμάτης κατά βάθος κάνει χιούμορ και προκαλεί, κατά το σύνηθες, μόνο και μόνο για τη χαρά της πρόκλησης. Όμως όλοι μας έχουμε, όλα αυτά τα χρόνια,  υποστεί πολλές προσωπικές προσβολές και ταπεινώσεις από την διαρκή επίθεση, την διαρκή εξουσία της φτήνιας ώστε να μην περισσεύουν οι αντοχές για αστειάκια. 

Από την άλλη και ο Μάνος και ο Τσαρούχης και ο Μπέικον, αν προτιμάτε, λάτρευαν την πρόκληση εναντίον των ταμπού του μικροαστισμού. Όμως πρόκληση από πρόκληση έχει τεράστια διαφορά. Πόσο μάλλον που τέτοια αστειάκια αποχτούν σήμερα άνιση, πολιτική διάσταση καθώς νομιμοποιούν από το παράθυρο, κάτι που θα έπρεπε από καιρό να έχει εκδιωχθεί από την κεντρική είσοδο της δημόσιας κονίστρας. Γιατί κάνει κακό και στην αριστερά και στα κοινοβουλευτικά ήθη και στην αισθητική μας.

ΥΓ. Στην φωτογραφία ο αγαπημένος Φράνσις Μπέικον. Ένας ομοφυλόφιλος ζωγράφος που υπερασπίστηκε τις ερωτικές του επιλογές σε τρόπον ώστε να τις κάνει αθάνατες. Εφόσον love is the devil. Γιατί περί αυτού πρόκειται: Υπάρχουν έρωτες που σού γεμίζουν μια νύχτα κι άλλοι που σού γεμίζουν μια ζωή. Και με ηδονή και με οδύνη...

ΦΙΞ, μερικοί το προτιμούν παγωμένο. Ακόμη!

Θα σας πω τώρα μια πολύ θλιβερή ιστορία. Πρόκειται για την μεταπολιτευτική περιπέτεια της ίδρυσης μουσείων σύγχρονης τέχνης στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη που ξεκίνησε πριν από είκοσι τόσα χρόνια και ακόμη συνεχίζεται. Ήταν τότε υπουργός, λέει, πολιτισμού ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ήταν πρύτανης στην ΑΣΚΤ ο Νίκος Κεσσανλής, ήταν τα ευρωπαϊκά πακέτα και τα εύκολα, τραπεζικά δάνεια, ήταν το γενικότερο κλίμα των κρατικών επενδύσεων που σημαίνουν μίζες και σπέκουλα για τους εμπλεκόμενους, ήταν και η χρόνια καθυστέρηση μιας εθνικής υποχρέωσης που όλο και παραπεμπόταν στις καλένδες...

 Έτσι ξεκίνησε η πολιτιστική επανάσταση των Πασόκων! Στην Θεσσαλονίκη αρχικά, ένεκα ο Βαγγέλης, ο φιλότεχνος, όπου και διαμορφώθηκε, όπως - όπως, το άκρως ακατάλληλο κτήριο της Μονής Λαζαριστών και μεταφέρθηκε εκεί - καλύτερα, θάφτηκε -  η νεοαποκτηθείσα, με πανάκριβο, σκανδαλώδες τίμημα από το ελληνικό δημόσιο, περίφημη Συλλογή Κωστάκη. Πρόκειται για το ΚΜΣΤ, το κρατικό Μουσείο σύγχρονης τέχνης (!) επειδή η Θεσσαλονίκη ήταν η εκλογική περιφέρεια του πολυπράγμονος πολύ -υπουργού! 

Στην Αθήνα πάλι επελέγη λόγω θέσης το εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο του ΦΙΞ ως ιδανικό μνημείο του ελληνικού μοντερνισμού και άρα κατάλληλο συμβολικά να στεγάσει την σύγχρονη τέχνη ισορροπώντας, λέει, ανάμεσα στο εθνικό και το διεθνές.

Και τότε άρχισε το δράμα αλλά και η πρόδηλη αδυναμία της Πολιτείας και να οραματιστεί αλλά και να πραγματοποιήσει τα αυτονόητα για τις λοιπές ευρωπαϊκές χώρες. Όλη η γραφειοκρατική μιζέρια, σύμπας ο δημοσιοϋπαλληλικός αυτισμός, ολόκληρη η μετριότητα και της ηγεσίας και των επιτροπών της, των κομματικών παραγόντων ή των συμβούλων της ανωτέρω ηγεσίας, των πολιτιστικάριων υπηρεσίας κλπ. έλαμψαν σε όλο τους το αποκρουστικό "μεγαλείο". Ο Βενιζέλος διόρισε αρχικά τους εκλεκτούς του στα δύο μουσεία και έπειτα αστείοι υπουργοί της Ν.Δ όπως ο Λιάπης ή ο Βουλγαράκης ανανέωναν τη θητεία των διευθυντριών για να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο. Αποτέλεσμα; Παρακμή παρατεταμένη.

Ιδιαίτερα στην Αθήνα ο συμφυρμός ανευθυνοϋπευθύνων στα Δ.Σ αφενός και  η κρατική ανικανότητα ή αβελτηρία αφετέρου είχαν ως αποτέλεσμα οι διαγωνισμοί να κρίνονται άγονοι, τα κεφάλαια να μην φτάνουν, οι προϋπολογισμοί να διπλασιάζονται και η αιώνια διευθύντρια κ. Καφέτση να μην συνεργάζεται με κανέναν αντιμετωπίζοντας το εθνικό μουσείο ως προσωπικό φέουδο. Δεν θα της συγχωρήσω ποτέ την πίκρα που πότισε τον ιστορικό καλλιτέχνη του ελληνικού μοντερνισμού Βαλέριο Καλλούτση που πήγε να της δωρίσει 30 έργα του '60 και εκείνη δεν τον δέχτηκε καν. Έκτοτε ο απαράδεκτα καθυστερημένος διορισμός της κ. Κοσκινά λόγω της εμπειρίας της θα μπορούσε να είναι η πλέον πρακτική λύση για να βγει το ΦΙΞ από το τέλμα. Φαίνεται όμως ότι τελικά τα τεράστια προβλήματα την ξεπέρασαν. Τελικά και η ίδια αποδείχτηκε και ανεπαρκής, δηλαδή χωρίς άποψη, και ευάλωτη στα προσωπικά παιχνίδια.  Έχω πολλές φόρες γράψει για τα τεχνικά, λειτουργικά και αισθητικά προβλήματα που δημιουργεί το μεταμορφωμένο ΦΙΞ και χρειάζεται αλήθεια έναν διευθυντή - μάγο για να το ανατάξει. Με πρωτότυπες ιδέες αλλά και εφορμόσιμες λύσεις ώστε να γίνει το ΕΜΣΤ η αφετηρία μιας αληθινής, καλλιτεχνικής παιδείας για τις νεότερες γενιές, τις γυμνές από καλλιτεχνικά ερεθίσματα και αναλφάβητες αισθητικά. Αλλά και ως όπλο πολιτιστικής πολιτικής υψηλού επιπέδου αφού θα εκθέτει και θα υπερασπίζεται την ελληνική πρόταση μέσα στα ευρύτερα, ευρωπαϊκά συμφραζόμενα. Αυτή είναι η αποστολή του και αυτή είναι η υποχρέωση της Πολιτείας προς την κοινωνία.

 Ήταν λοιπόν ευχάριστη έκπληξη η πρωτοβουλία της νέας υπουργού πολιτισμού να προκηρύξει την θέση του διευθυντή και να μην διορίσει το άλογο της σαν  τον Καλλιγούλα . Επειδή, πρώτον μια τέτοια κίνηση δημιουργούσε θετικό προηγούμενο σε έναν χώρο που μαστίζεται από τον φαβοριτισμό και την αυθαιρεσία και επειδή, δεύτερον έδινε ανάσα ζωής σε έναν θεσμό που αργοπεθαίνει πριν καν αρχίσει να ζει. Προσωπικά υπέβαλα αίτηση υποψηφιότητας και για να ενισχύσω το άνοιγμα της υπουργού προς τη νομιμότητα αλλά και γιατί ήθελα να υποστηρίξω την άποψη μου σχετικά με το τι μπορεί να είναι σήμερα και τι όχι ένα μουσείο της περιφέρειας, χωρίς μεγάλες συλλογές ή μπάτζετ αλλά με άποψη και αισθητική. Χωρίς τον συνήθη αυτισμό των ανάλογων μουσείων της  πλήξης ή του  αφόρητου ελιτισμού. Η εξέλιξη όμως ήταν απογοητευτική κυρίως γιατί η επιτροπή που συγκροτήθηκε από το ΥΠΠΟ αντί να εξετάσει επί της ουσίας της υποψηφιότητες και να εκτεθεί παίρνοντας θέση, προτίμησε να απορρίψει όλους τους υποψηφίους με αστείες, γραφειοκρατικές δικαιολογίες - π.χ ότι δεν υπέβαλαν μιαν υπεύθυνη δήλωση που ζητούσε η προκήρυξη  ή, ότι ήσαν εκπρόθεσμοι. Αντί να κριθούν οι απόψεις και το έργο τους, αντί να αρχίσει ένας γόνιμος διάλογος σχετικά με το τι μουσείο μπορούμε να έχουμε, βουλιάξαμε στο χαρτοβασίλειο της γραφειοκρατίας.

 Είναι προφανές ότι οι υποψήφιοι δεν άρεσαν σε κάποιο κομματικό ιερατείο και όλη η θετική πρωτοβουλία ξεφούσκωσε με πολύ αρνητικές συνέπειες για το μέλλον του ΦΙΞ. Που φαίνεται πως πολλούς ακόμη και τώρα τούς βολεύει να είναι παγωμένο.

ΥΓ. Διεθνής Διαγωνισμός! Και έσται η δευτέρα γελοιότητα μείζων της πρώτης. Ο δήθεν,  διεθνής διαγωνισμός που εξαγγέλθηκε (;) μετά την απόρριψη των υποψηφιοτήτων για την πλήρωση της θέσης του διευθυντή. Ανάλογος, φοβάμαι, με τον διεθνή, αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που έγινε για το κτήριο! Κι όμως. Σ' όλο τον κόσμο τα μουσεία σύγχρονης τέχνης αποτελούν τοπόσημα των χωρών τους και δεν κρύβονται στο πουθενά όπως συμβαίνει στην Θεσσαλονίκη, ούτε καθίστανται γελοιογραφία αρχιτεκτονικής όπως στην Αθήνα. Η έννοια πάντως του διεθνούς διαγωνισμού κάηκε όταν τον εξήγγειλε και τον διεκπεραίωσε το Μουσείο Μπενάκη μετά την αποχώρηση του πολύτιμου Άγγελου Δεληβορριά για να εκλέξει τελικά η ιδιοκτήτρια οικογένεια έναν Γάλλο παρακεντέ και να τον απολύσει έξι μήνες αργότερα! Αναλαμβάνοντας η ίδια την διοίκηση και διεύθυνση... Διερωτώμαι: Γιατί δεν το έκανε αυτό από την αρχή; Δεν γίνονται όμως έτσι οι δουλειές παιδιά. Χωρίς ειλικρίνεια και εντιμότητα. Χωρίς αξιοκρατία. Ούτε θα έρθει στην Αθήνα διεθνής προσωπικότητα  με 2 ή 3000€ μηνιαίως. Αφήστε που ειδικά στην Εθνική Πινακοθήκη, στο Μπενάκη και στο ΕΜΣΤ χρειάζονται Έλληνες διευθυντές. Που να γνωρίζουν και τον Κουνέλλη και τον Μποστ. Και τον Κανιάρη και την Ζούνη. Και που, κυρίως, να έχουν απόψη για την εγχώρια δημιουργία. Την αισθητική της γενιάς του Τριάντα και τα γκράφιτι στα Εξάρχεια ή την Αρετσού.

 Διεθνή διαγωνισμό είχε εξαγγείλει και ο υπουργός - με την καλή έννοια - Ξυδάκης για τον διευθυντή του Νέου Μουσείου Ακρόπολης. Μέχρι σήμερα πάντως το Μουσείο δεν διαθέτει διευθυντή αλλά μόνο Πρόεδρο του Δ.Σ! Τον κύριο Παντερμαλή, έναν άνθρωπο για όλες τις εποχές. Σπολλάτη του! 

Διευκρίνιση: μουσείο είναι εκεί που συρρέουν οι άνθρωποι και επικοινωνούν μέσω της τέχνης. Και δυστυχώς τα μουσεία μας όπως τα κατάντησαν, ελιτίστικα, περιθωριακά και περιθωριοποιημένα, έχουν τον ανθρωποδιώχτη.( Φωτογραφία του Λευτέρη Μιαούλη από την έκθεση Ρέκβιεμ στην γκαλερί Αστρολάβος πριν δύο χρόνια).

********

Άκυροι, άπαντες οι υποψήφιοι διευθυντές του ΕΜΣΤ λόγω ... ελλιπόντων* πιστοποιητικών!

Στον ΣΥΡΙΖΑ μόνο τα πλαστά πτυχία μετράνε

Η τελευταία επιτυχία του Υπουργείου Πολιτισμού και της σεβαστής επιτροπής που συγκρότησε, ήταν η απόρριψη όλων των υποψηφιοτήτων για την διεύθυνση του ΕΜΣΤ για τυπικούς δηλαδή γραφειοκρατικούς λόγους. Π.χ της μη υποβολής εγκαίρως της αιτήσεως ή μη υποβολής ... μίας υπεύθυνης δήλωσης! Είναι προφανές ότι η επιτροπή - δηλαδή το τμήμα πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ και η Μυρσίνη - πέταξαν τη μπάλα στην εξέδρα επειδή ήθελαν να αποφύγουν αιρετικές υποψηφιότητες που τούς χαλούσαν το κομματικό γλυκό. Έτσι, ενώ αρχικά παρουσιαζόταν ως φαβορί η, επί δεκαπενταετία διευθύντρια, κ. Καφέτση απεσύρθη γρήγορα λόγω ... δημόσιας και ιδιωτικής κατακραυγής με αποτέλεσμα το αδιέξοδο να γίνει χειροπιαστό. 

Δεν υπάρχουν όμως αδιέξοδα για τις κρατικές επιτροπές! Έτσι, ο κριτικός κινηματογράφου κ. Ανδρεαδάκης, ο μουσικοσυνθέτης κ. Κουμεντάκης ένας κ. Ησαΐας - αλλά δυστυχώς και οι δάσκαλοι  κ. Κοκκινίδης και Χατζηνικολάου - γνωμοδότησαν ότι η αίτηση μου με Αρ. Πρωτ. 637670. 10/12/18 κρίνεται ως έχουσα "... Μη αποδεικνυόμενα, τυπικά προσόντα, έλλειψη απαιτουμένων δικαιολογητικών και μη προσκόμιση Υπεύθυνης Δήλωσης ..." ( Απόσπασμα πρακτικού επιτροπής Αξιολόγησης για την πλήρωση της θέσης διευθυντή του ΕΜΣΤ). 

Ο φάκελος όμως που υπέβαλα περιείχε όλα τα δικαιολογητικά που έχω υποβάλει και στο Αριστοτέλειο και το ΕΚΠΑ για να γίνω καθηγητής, αναπληρωτής στο ΕΚΠΑ και Επίκουρος στο Αριστοτέλειο. Άρα διαθέτω τα τυπικά, τουλάχιστον, προσόντα ενώ παράλληλα υπέβαλα όλα τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν ότι εργάστηκα ή διηύθυνα τρία μουσεία, μετεκπαιδεύτηκα σε ένα γερμανικό μουσείο και το Smithsonian lnstitution των ΗΠΑ ενώ έχω οργανώσει πάνω από 200 εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, έχω γράψει δεκάδες βιβλία τέχνης και εκατοντάδα(!) καταλόγων και έχω μια δημόσια εικόνα που δεν επιτρέπεται να κρίνεται, θετικά ή αρνητικά, από μίαν Υπεύθυνη Δήλωση. Ντροπή στις επιντροπές! Φαίνεται πως στον ΣΥΡΙΖΑ μόνο τα πλαστά πτυχία μετράνε.

Είναι προφανές βέβαια ότι θα υποβάλω άμεσα ένσταση κατά του πορίσματος της επιτροπής και θα εξετάσω το ενδεχόμενο υποβολής μήνυσης κατά παντός υπευθύνου για ενδεχόμενο δόλο, μείωση προσωπικότητας, παράβαση του νόμου κλπ. 

Επίσης περιμένω από την αξιωματική αντιπολίτευση να δράσει αστραπιαία με σχετική επερώτηση περί αξιοκρατίας, ευνομίας κλπ. Αναμένω δηλαδή από τον Κώστα Τζαβάρα, τον Θόδωρο Φορτσάκη  και την Όλγα Κεφαλογιάννη που έχουν εμπλοκή στα θέματα πολιτισμού στην Ν.Δ. ... από τον παλιό μου συμμαθητή Θανάση Παφίλη, από τον παλιό μου φίλο Ανδρέα Λοβέρδο κλπ. να πράξουν τα δέοντα υπερασπιζόμενοι το κοινό, το εθνικό κεφάλαιο του πολιτισμού και της διαχείρισης του. Είναι κρίμα όμως που το κακορίζικο ΕΜΣΤ που έχει τόσο ταλαιπωρηθεί από τις εντελώς αποτυχημένες, κυβερνητικές επιλογές, μπαίνει σε μια νέα περίοδο αδράνειας και αβεβαιότητας. Ένα μπράβο σε όλους όσοι ενεπλάκησαν ώστε εκ του πονηρού να  δημιουργηθεί αυτό το καινούριο μπάχαλο. 

* Η μόνη έλλειψη που τελικά διαπιστώθηκε, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, είναι εκείνη των όρχεων. Τελικά όσοι εμπλέκονται με την Συριζανέλ εξουσία, αμετακλήτως τερενσκουικοποιούνται. Τώρα τον γόρδιο δεσμό καλείται να λύσει η Ν. Δ.

Φωτογραφία: Υποψηφία που δεν υπέβαλε στον κ. Ανδρεαδάκη πιστοποιητικό γέννησης.

Οι τρεις σωματοφύλακες ήταν κορίτσια!

Με απασχολεί ο Λάνθιμος! Που παραμένει weird ακόμη και ως μπλοκμπάστερ. Αλλά και η πρόσληψη της, όποιας, ιστορικής αλήθειας. Δηλαδή ο τρόπος που κατασκευάζει κάθε εποχή το παρελθόν της. Που είναι αντιστρόφως ανάλογος από τον τρόπο που κατασκευάζει το μέλλον της. Κι όλα αυτά τα λέμε συνεκδοχικά ιστορία ενώ θα έπρεπε να τα αποκαλούμε αφήγηση. Κι ο Λάνθιμος είναι πολύ ενδιαφέρων αφηγητής.

Στην Ευνοούμενη είδα την γυναικεία, μεταμοντέρνα εκδοχή των τριών σωματοφυλάκων και την χιουμοριστική μεταχείριση εικόνων από τον Μπροντζίνο και τον Μανιερισμό ως τον "Μπάρυ Λίντον" τον Κιούμπρικ ή τον Γκρήναγουεϊ. Αλλά και οι μεγάλες ταπισερί, οι εμπνευσμένες από τα σχέδια των έργων του Ραφαήλ. Ανάκτορο του Κένσινγκτον εναντίον παλατιού του Χάμπτον Κορτ. Με τον έρωτα να ηττάται σταθερά από τον ερωτισμό. Όπως και το αδύναμο άρρεν από το πικραμένο παρά την υπεροχή του θήλυ. Πρόκειται για μια ταινία που θα ήθελα να παιχτεί στους ουρανούς για να την δει η μαμά μου. (Του μπαμπά του άρεσαν τα αστυνομικά και τα καουμπόικα).

Εν προκειμένω προσέξτε πως "κρύβει" αριστοτεχνικά στο δωμάτιο της βασίλισσας την Ελεονώρα του Τολέδο, σύζυγο του Κόζιμο των Μεδίκων, πίνακα του Μπροντζίνο, παραλλάσσοντας τον ελαφρώς ώστε να είναι και να μην είναι. Λείπει βέβαια το αγοράκι, ο Τζιοβάνι, που εικονίζεται στο πρωτότυπο. Όπως και το μεγάλο γυμνό της Αφροδίτης - απαράδεκτο σε κοιτώνα προτεστάντισσας εστεμμένης - φιλοτεχνημένο ξεδιάντροπα ως οπτικοποίηση του ερεθισμού από την σχολή του Γκόλτσιους, του Σπράνγκερ ή του Μπλαίμαρτ. Παμφάγες γυναίκες σε έναν κόσμο στερημένων ανδρών.

ΥΓ. Χρόνια ολόκληρα φτιάχνω υπομονετικά το κουκούλι εκείνου του ψέματος για να κρύψει κάποτε την, όποια, αλήθεια μου.

Σκέψεις με αφορμή ένα κρυμμένο γλυπτό

Σ' ένα πλάνο όλη μας η ένδεια, κρατική και κοινωνική. Αισθητική και πολιτική. Μια εικόνα άκρως προσβλητική που όμως μοιάζει να μην απασχολεί κανέναν. Ούτε και να ενοχλεί υπεύθυνους κι ανεύθυνους. 

Το κονστρουκτιβιστικής αισθητικής γλυπτό του, σταθερά αδικημένου από τον Δήμο Αθηναίων, Γιώργου Ζογγολόπουλου έχει τοποθετηθεί εδώ και δεκαετίες μέσα σε μια μικρή, πράσινη ζούγκλα. Απέναντι από την είσοδο της Εθνικής Πινακοθήκης. Ώστε να εξαφανίζεται γλυκά! Στήθηκε για να μην φαίνεται. Έτσι αποφάσισαν αι υπηρεσίαι! Και μάλιστα το τοποθέτησαν πάνω σε μια βάση από μαρμαράκι νεκροταφείου!  Είναι η αντίληψη που έχουν αι αρχαί περί γλυπτικής! Απέναντι, συνεχίζεται η παραμόρφωση ενός ιστορικού, μοντερνιστικού κτηρίου του αθηναϊκού κέντρου από τις μεταμοντέρνες πλην ατελέσφορες όσο και πανάκριβες παρεμβάσεις. Τι καταστροφή! Ανάλογη με το κτήριο του Ζενέτου που μεταποιήθηκε στο γνωστό σάντουιτς του κακορίζικου ΕΜΣΤ. Το κτήριο - τέρας δηλαδή που έχει είσοδο - έξοδο απευθείας σε λεωφόρο ευρείας κυκλοφορίας! Αλλά δεν έχει διευθυντή!

Νομίζω πως αν γκρεμίζαμε και ξαναχτίζαμε τα δύο αυτά κτήρια εξ αρχής, θα τελείωναν και πιο γρήγορα και θα στοίχιζαν πολύ λιγότερο. Και θα κέρδιζε κι η δημιουργική αρχιτεκτονική εκτός των εργολάβων. Αλλά έτσι είναι το κράτος. Κιμπάρικο! Και με αισθητική πάνω από όλα.

ΥΓ. 1 Μία είναι η λύση: Να συγκροτήσει η Μυρσίνη νέα επιτροπή και να εξαγγείλει διεθνή διαγωνισμό για την επανεξέταση όλων των πιστοποιητικών αριστεροφροσύνης των γλυπτών της χώρας. Με τον κ. Ανδρεαδάκη επικεφαλής επειδή έχει διεθνή παρουσία.

ΥΓ. 2 Στην δεύτερη φωτογραφία προσέξτε το κιγκλίδωμα που περιβάλλει τον ερειπιώνα της Πινακοθήκης. Δείχνει, τάχα μου, τους θησαυρούς της! Δηλαδή έναν - κακό - ελληνοκεντρικό, ψευδομοντερνιστικό πίνακα του καλού ζωγράφου Χρίστου Καρά εκθέτοντας τον πρεσβύτη καλλιτέχνη ανεπίτρεπτα. Το αλά Μοντριάν όμως φόντο της σύλληψης είναι όλα τα λεφτά. Θυμίζουμε ότι εκτός από τον Πικάσσο εκλάπη και Πιετ Μοντριάν! Εκλάπη και Βικτόρ Μπροναίρ! Έργα τα οποία δεν είχαν ποτέ εκτεθεί από την Λαμπράκη και εξετέθησαν άπαξ στην μοιραία έκθεση των θησαυρών των υπόγειων! Εξετέθησαν μόνο και μόνο για να κλαπούν. Μπράβο στους υπεύθυνους! Μπράβο στους εισαγγελείς! Ζούμε για να ξαναδούμε το Μαρινάκι υπουργό, με εντολή Παυλόπουλου και Τσίπρα. Τί, μόνο ο Τέρενς;

Άκυροι, άπαντες οι υποψήφιοι διευθυντές του ΕΜΣΤ λόγω ... ελλιπόντων πιστοποιητικών!

Στον ΣΥΡΙΖΑ μόνο τα πλαστά πτυχία μετράνε

Η τελευταία επιτυχία του Υπουργείου Πολιτισμού και της σεβαστής επιτροπής που συγκρότησε, ήταν η απόρριψη όλων των υποψηφιοτήτων για την διεύθυνση του ΕΜΣΤ για τυπικούς δηλαδή γραφειοκρατικούς λόγους. Π.χ της μη υποβολής εγκαίρως της αιτήσεως ή μη υποβολής ... μίας υπεύθυνης δήλωσης! Είναι προφανές ότι η επιτροπή - δηλαδή το τμήμα πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ και η Μυρσίνη - πέταξαν τη μπάλα στην εξέδρα επειδή ήθελαν να αποφύγουν αιρετικές υποψηφιότητες που τούς χαλούσαν το κομματικό γλυκό. Έτσι, ενώ αρχικά παρουσιαζόταν ως φαβορί η, επί δεκαπενταετία διευθύντρια, κ. Καφέτση απεσύρθη γρήγορα λόγω ... δημόσιας και ιδιωτικής κατακραυγής με αποτέλεσμα το αδιέξοδο να γίνει χειροπιαστό. 

Δεν υπάρχουν όμως αδιέξοδα για τις κρατικές επιτροπές! Έτσι, ο κριτικός κινηματογράφου κ. Ανδρεαδάκης, ο μουσικοσυνθέτης κ. Κουμεντάκης ένας κ. Ησαΐας - αλλά δυστυχώς και οι δάσκαλοι  κ. Κοκκινίδης και Χατζηνικολάου - γνωμοδότησαν ότι η αίτηση μου με Αρ. Πρωτ. 637670. 10/12/18 κρίνεται ως έχουσα "... Μη αποδεικνυόμενα, τυπικά προσόντα, έλλειψη απαιτουμένων δικαιολογητικών και μη προσκόμιση Υπεύθυνης Δήλωσης ..." ( Απόσπασμα πρακτικού επιτροπής Αξιολόγησης για την πλήρωση της θέσης διευθυντή του ΕΜΣΤ). 

Ο φάκελος όμως που υπέβαλα περιείχε όλα τα δικαιολογητικά που έχω υποβάλει και στο Αριστοτέλειο και το ΕΚΠΑ για να γίνω καθηγητής, αναπληρωτής στο ΕΚΠΑ και Επίκουρος στο Αριστοτέλειο. Άρα διαθέτω τα τυπικά, τουλάχιστον, προσόντα ενώ παράλληλα υπέβαλα όλα τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν ότι εργάστηκα ή διηύθυνα τρία μουσεία, μετεκπαιδεύτηκα σε ένα γερμανικό μουσείο και το Smithsonian lnstitution των ΗΠΑ ενώ έχω οργανώσει πάνω από 200 εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, έχω γράψει δεκάδες βιβλία τέχνης και εκατοντάδα(!) καταλόγων και έχω μια δημόσια εικόνα που δεν επιτρέπεται να κρίνεται, θετικά ή αρνητικά, από μίαν Υπεύθυνη Δήλωση. Ντροπή στις επιντροπές! Φαίνεται πως στον ΣΥΡΙΖΑ μόνο τα πλαστά πτυχία μετράνε.

Είναι προφανές βέβαια ότι θα υποβάλω άμεσα ένσταση κατά του πορίσματος της επιτροπής και θα εξετάσω το ενδεχόμενο υποβολής μήνυσης κατά παντός υπευθύνου για ενδεχόμενο δόλο, μείωση προσωπικότητας, παράβαση του νόμου κλπ. 

Επίσης περιμένω από την αξιωματική αντιπολίτευση να δράσει αστραπιαία με σχετική επερώτηση περί αξιοκρατίας, ευνομίας κλπ. Αναμένω δηλαδή από τον Κώστα Τζαβάρα και την Όλγα Κεφαλογιάννη που έχουν εμπλοκή στα θέματα πολιτισμού στην Ν.Δ από τον παλιό μου συμμαθητή Θανάση Παφίλη, από τον παλιό μου φίλο Ανδρέα Λοβέρδο κλπ. να πράξουν τα δέοντα υπερασπιζόμενοι το κοινό, το εθνικό κεφάλαιο του πολιτισμού και της διαχείρισης του. Είναι κρίμα όμως που το κακορίζικο ΕΜΣΤ που έχει τόσο ταλαιπωρηθεί από τις εντελώς αποτυχημένες, κυβερνητικές επιλογές, μπαίνει σε μια νέα περίοδο αδράνειας και αβεβαιότητας. Ένα μπράβο σε όλους όσοι ενεπλάκησαν ώστε εκ του πονηρού να  δημιουργηθεί αυτό το καινούριο μπάχαλο. 

Φωτογραφία: Υποψηφία που δεν υπέβαλε στον κ. Ανδρεαδάκη πιστοποιητικό γέννησης.

Μάθε να φεύγεις ...

Όλα τελειώνουν. Είναι αναπόφευκτο. Είναι ο νόμος του υπάρχειν. Το λύτρο της επιβίωσης. Τελειώνουν ακόμη κι όσα έμοιαζαν αιώνια. 

Τότε που οι στιγμές διαστέλλονταν στο άπειρο και ο χρόνος  συρρικνωνόταν  στο μέγεθος ενός κοριτσίστικου στήθους.

Αν όμως δεν θέλεις να πεθάνουν όσα αγάπησες ταυτόχρονα με το μοιραίο τέλος τους, μάθε να φεύγεις. Φύγε εγκαίρως. 

 Έτσι μόνο διασώζεται αυτό που μοιάζει χαμένο. Φύγε ενώ ακόμη λάμπουν τα αισθήματα και άφησε τα, άφοβα πια, να σε φωτίζουν τη στιγμή που θα απομακρύνεσαι. 

Ο χωρισμός δίνει πάντα νέα διάσταση σε ό τι ακύρωσε ρεαλιστικά ο χρόνος. Ο χρόνος χρυσώνει την σχέση που τέλειωσε. Κατ' ουσίαν ξαναζείς μια καινούργια αγάπη. Αναπλέοντας μέρα τη μέρα, στιγμή την στιγμή, την παλιά. Που τώρα, που έτσι δικαιώνεται. Και που ο εγωισμός εκπίπτει σε ταπείνωση. Και που υπάρχεις μόνο και μόνο γιατί σε κοίταξε ο άλλος. Μόνο το τέλος μιας σχέσης νομιμοποιεί την αρχή της. Αλλιώς όλα θα ήταν αυθαίρετα, παράλογα, απλώς μια ζωική έλξη. Κάτι πολύ φυσικό χωρίς όμως καμιά μεταφυσική. Αφού στον αληθινό, τον μάγο έρωτα, αυτόν του Ντε Φάλια και του Μαγιακόφσκι η σεξουαλικότητα δεν παραλλάσσει από το ιερό και η συνουσία από την μετάληψη. Ούτε κατακτάς, ούτε διαπερνάς το άλλο κορμί. Το μεταλαμβάνεις, το κατοικείς. Σαν πρόσφυγας που έλαβε την τελευταία στιγμή την ευλογία επειδή έπαθε πολλά περιπλανώμενος. Και τώρα επέστη η ώρα να φύγει. Το ταξίδι πρέπει να συνεχιστεί. Κι ο Οδυσσέας και η Καλυψώ γνώριζαν τους ρόλους τους από την πρώτη στιγμή.

 Αφού μόνο έτσι δοκιμάζεται η αλήθεια της σχέσης.Με την αναχώρηση. Κι αφού τα κορμιά μπορούν και ταξιδεύουν, οι ψυχές όχι. Κι αυτό είναι νόμος. Μένουν δεμένες στην άγκυρα της αγάπης τους. 

Συγχώρεσε με τέλος που δεν κατάφερα να σκέφτομαι όπως εσύ. Παραδέξου όμως πως το προσπάθησα. Ώστε συχνά να  είμαι περισσότερο εσύ παρά εγώ. Κι απέτυχα, αυτό συνέβη επειδή δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς. Κι ήταν τότε που μάς πολιορκούσε η απελπισία.

Από την άλλη, η απελπισία από μόνη της ποτέ δεν μεταμορφώνεται σε αληθινό πάθος. Η απελπισία σκοτώνει, η λύπη όχι. Η λύπη μεταμορφώνει. Τέλος, το πένθος από μόνο του είναι μορφή δημιουργίας. Είναι πρωτογενώς τέχνη. Μάθε να μην φοβάσαι το πένθος. Μάθε να το αγαπάς σαν ακριβό σου δημιούργημα. Στην πινακοθήκη του μυαλού σου κρέμασε τα πένθη του έρωτα δίπλα στις δορές των πανθήρων. Στα δέρματα της επιθυμίας. Κράτησαν τόσο λίγο μόνο και μόνο για να καταστούν διαρκή εκθέματα.

 Ένα γραμμάριο ευτυχίας, άλλωστε, είναι πιο ακριβό κι από το πιο ακριβό άρωμα. Η λύπη πάλι παρέχεται δωρεάν. Και χωρίς φειδώ στην ποσότητα. Αγάπησε βαθιά την λύπη σου και τότε θα σε ξαναγαπήσει η χαρά σου. 

ΥΓ. Φωτογραφία αλιευμένη από το φ.μπ.

Η Σαλαμίνα από το αεροπλάνο. Στο πρώτο πλάνο η Ψυττάλεια και το Πέραμα. Η προέκταση του μεγάλου λιμανιού. Στο βάθος η Ελευσίνα και τα Μέγαρα. Η Δήμητρα, η Περσεφόνη, ο Πλούτων, ο Θησέας, οι μύστες. Επάνω ένας μεταφυσικός ουρανός φιαγμένος δυνητικά από το χέρι του Γκρέκο, οδηγημένου από το χέρι του Θεού. Ο Ζεύς με τους κεραυνούς του Ιεχωβά...

 Ίσως το πιο ιστορικά φορτισμένο σημείο του πλανήτη... Σαρωνικός που σαρώνει! Ανέκαθεν. Κάποτε από τα πιο όμορφα πλην σήμερα παραμορφωμένο από την αναισθησία και το αδηφάγο μένος των επιγόνων... Έσσεται ήμαρ.

Το μεταμοντέρνο και το κόστος του ή, περί Δαμανακομπίστηδων

    Ήρθε λοιπόν η στιγμή - και μάλιστα πιο γρήγορα από ό τι νομίζαμε - για να πληρώσουμε την βασική "αλήθεια" της μεταμοντέρνας συνθήκης γύρω από την οποία υφάνθηκε ο ιστός και μαζί η θηλιά της post ευμάρειας μας:

 Πως δηλαδή δεν υπάρχει μια αλήθεια αλλά πολλές, όλες ισότιμες, ενώ το ψεύδος δεν είναι το αρνητικό του αληθούς αλλά απλώς μια, ακόμη, μετωνυμία του. Που θα πει μια άλλη, μια διαφορετική μορφή αλήθειας. 

Σε αυτήν την ιδεολογική φούσκα, σε αυτόν τον παράδεισο του σχετικισμού, σε αυτά τα σαθρά θεμέλια του δήθεν στηρίχτηκαν οι λοιπές φούσκες, οικονομικές, ιδεολογικές, πολιτικές που έπληξαν και τον πλανήτη και την χώρα. 

Έτσι συμφωνήσαμε ρητά ή υπόρρητα πως ένα τέτοιο ψέμα είναι αρκετό για να φιαχτεί μία ιστορία ... όσο τουλάχιστον είναι αναγκαία  και μία αλήθεια. Ή, κάτι  θεωρούμενο ως  αλήθεια. 

Αν μάλιστα σκεφτούμε πόσο σχετική και ανυπόληπτη είναι η -  εκάστοτε - αλήθεια με τις θεωρητικές εξαρτήσεις ή τις επιστημονικές δεσμεύσεις της, τότε συμπεράναμε πολύ βολικά 

πως  -κατά το μάλλον ή ήττον- τις ιστορίες τις φιάχνουν τα ψέματα. Τα οποία είναι πιο έντιμα κατά βάθος επειδή δεν χρειάζεται να αποδείξουν τίποτε. Το τέλειο άλλοθι της μεταμοντέρνας ευτυχίας που μας απελευθέρωνε από τον δογματικό μοραλισμό του μοντέρνου. Όταν δεν υπάρχει η απόλυτη αλήθεια, τότε όλα είναι σχετικά. Ακόμη και το ηθικά επίμεπτο, αυτό που οι ηθικολόγοι ονομάζουν κακό. Το μεταμοντέρνο εξαφάνισε σε φιλοσοφικό επίπεδο το οντολογικό κακό αλλά όχι και την κακία ή τους κακούς από τον κόσμο. 

Και η αλήθεια εν τέλει παραμένει σταθερά εκείνο το χαλαρό σημαίνον στο οποίο αντιστοιχούν άπειρα, κυριολεκτούντα  σημαινόμενα. Ευτυχώς, λέγαμε! 

Τώρα όμως που ήρθε στο ο λογαριασμός, μήπως οφείλουμε να επανεξετάσουμε στάσεις και προκαταλήψεις; Όσα δηλαδή νομιμοποιούν τον λαϊκισμό ως πολιτική θέση ή τον πρωτογονισμό ως πολιτική στάση. Οι περιπτώσεις Τραμπ και Τσίπρα είναι ενδεικτικές του πως το αντισυμβατικό λ.χ η μη γραβάτα και ο λούμπεν δημόσιος λόγος, έχουν  καταστεί η κύρια σύμβαση των καιρών. Το κόστος, με άλλα λόγια, ενός πολιτισμού που επένδυσε τις πιο υψηλές παραδόσεις του στην κατασκευή ιδιωτικών  παραδείσων για να μας κληροδοτήσει τελικά μία συλλογική κόλαση. Κόλαση από βελούδο και περιττώματα... Τουλάχιστον ας ξανασκεφτούμε την  Ιστορία χωρίς περιττά  πρόσημα.

 ΥΓ. 1 Ιστορία είναι εκείνο το αφήγημα που σταθερά ξαναγράφεται. Το οποίο οφείλουμε να γράφουμε, εμμονικά αναθεωρώντας την ούτως ή άλλως υδαρή και φευγαλέα σχέση μας με την πραγματικότητα. Ως στοιχειώδη πράξη αυτογνωσίας. Κι αυτό δεν συνιστά μεταμοντερνισμό.

 Ήρθε λοιπόν η στιγμή να ξαναγράψουμε την ιστορία της Μεταπολίτευσης χωρίς τα - παραπλανητικά - ιδεολογικά πρόσημα της Αριστεράς και της Δεξιάς. Επειδή τέτοιες a priori δεσμεύσεις συσκότιζαν και συνεχίζουν να συσκοτίζουν τη γνώση μας ως προς την συντηρητική ή την προοδευτική πορεία της χώρας. Συσκοτίζουν εν τέλει τη σχέση μας με την πραγματικότητα. Η εμπειρία της διακυβέρνησης των Συριζανέλ ας λειτουργήσει, τουλάχιστον, εκτός του σοκ και ως παιδαγωγικό μάθημα για την κοινωνική μας μνήμη. Για την συλλογική μας κρίση. Ως παυσίλυπο και αντίδοτο της παρακμής που αφυδατώνει τον τόπο και μαραζώνει ή διώχνει τους νέους.

ΥΓ. 2 Αιτία όλων των δεινών η προβληματική σχέση με την ιστορία. Με τους αληθινούς και τους κάλπικους ήρωες. Η ανατριχιαστική έλλειψη παιδείας.

 Χρόνια ολόκληρα στο Αντί του Παπουτσάκη λοιδορούσαμε τον Αντρέα και τις αξιοθρήνητες, αριστερό - αδέξιες μεθόδους του που στιγμάτισαν ως ψευδής ιδεολογία μιαν ολόκληρη εποχή. Όπως επίσης σαρκάζαμε τους επαγγελματίες αριστερούς που, ελαφρά τη καρδία και με ακόμη ελαφρότερα πηδηματάκια - με την κακή έννοια - την έκαναν προς το ΠΑΣΟΚ. Με το αζημίωτο. Εννοώ τους "ρεαλιστές" Δαμανακομπίστηδους.

Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ κυνικά και μεθοδικά καταπίνει το όλον ΠΑΣΟΚ ίνα πληρωθή, cash money, ο εξανδραποδισμός ενός ολόκληρου λαού. Η τελική πράξη της ιλαροτραγωδίας που λέγεται Μεταπολίτευση. 

Ο μοιραίος Αλέξης ως προσομοίωση του δημεγέρτη Αντρέα, άρχισε να τρώει από τα λιμά των σοσιαληστών (τύπου Κουρουμπλή, Ρουμελιώτη ή Ξινό γιαννακό πως τη λένε) για να φτάσει αισίως στο ψαχνό: Λιβάνη και Γιωργάκη! Η πολιτική νεκροψία του ΠΑΣΟΚ είναι συγχρόνως και η μεταλλαγμένη νεκρανάσταση του... Όλα πλέον είναι αριστερά! Και με τη βούλα του παπανδρεϊσμού! 

Με τον Αλέξη σε ρόλο Ανδρέα απέθαντου ως Μπολίβαρ του λαϊκισμού και τον Παππά ως Λαλιώτη - τεκνό. Ίνα πληρωθή, πάντα cash, ετέρα γραφή λέγουσα: Όψονται εις ον εξεκέντησαν. Αμήν.

Φωτογραφίες: Αριστερά ο Ήρωας του μοντερνισμού και ο προβληματικός μαθητής του Διαμαντή Διαμαντόπουλου και δεξιά ο μεταμοντέρνος Σιμόν ως γιγαντοαφίσα εν μέσω ημών του Εμμανουήλ Μπιτσάκη. Οι ζωγράφοι τα λένε αλλά ποιος καταλαβαίνει;

Θέλω να σου πω ένα παραμύθι...

Θέλω να σου πω ένα παραμύθι... Για μια λευκή πόλη που κοιμάται κάτω απ'το χιόνι .. και τα όνειρα της ταξιδεύουν σαν δραπέτες ή ασημένια σύννεφα σε γυάλινο ουρανό ... Και πως μόνο ένα μικρό κορίτσι ξαγρυπνάει για να προσέχει όσους κοιμούνται έτσι βυθισμένοι, έτσι ανυπεράσπιστοι στους εφιάλτες τους ... 

Το κορίτσι πάλι ζωγραφίζει συνεχώς τις ιστορίες που θα συμβούν στο μέλλον ... Γιατί έτσι γίνεται πάντα. Αφού όλα όσα θα γίνουν, είναι δέντρα με τη ρίζα τους να βουλιάζει στο μέλλον και τα κλαδιά τους να υψώνονται στο παρελθόν... Έτσι γινόταν πάντα.

... Το κορίτσι στο παραμύθι παίρνει έπειτα τα φύλλα αυτών των δέντρων, επάνω τους χαράζει εικόνες και τις αφήνει έξω στο χιόνι.  Κατόπιν χαζεύει από το παράθυρο αυτές τις εικόνες μαζί με τις ιστορίες τους να ζωντανεύουν... Όταν όλοι σας στην πόλη κοιμάστε, μην ξεχνάτε ότι οι ιστορίες σας ξαγρυπνούν για σας... 

 ...Απόψε θέλω να σού συνεχίσω το παραμύθι. Αν θέλεις κι εσύ ...

Γρεβενά, πριν είκοσι ημέρες, στο σαχνιζί της πλατείας, εκεί που φτιάχνουν τα μανιτάρια που μαζεύουν οι επτά νάνοι από το δάσος για να ταΐσουν τη Χιονάτη... Και που περίσσεψαν και για την Αριάδνη

 ( φωτό Στέλιος Παπαλαμπρόπουλος )

Η Ασθένεια

Νεότητα είναι η ανίατη ασθένεια που κατατρώει τους πρεσβύτες και που κατατρύχει την άμυνα των γερατειών. Όπως ευτυχία είναι αυτό που μας συμβαίνει ενώ εμείς κάνουμε κάτι άλλο. Το να μεγαλώνεις χωρίς να γερνάς, είναι τέχνη. Όπως τέχνη είναι κι η μελαγχολία όταν αυτή γίνεται δημιουργική. Η εντελέστερη δηλαδή κατάσταση της ψυχής.
Ψυχή πάλι είναι αυτό το μέσα ρούχο, άλλοτε μέλαν, άλλοτε πορφυρό, άλλοτε λευκό στα όρια του διάφανου. Που φέρουμε και μάς φέρει.
Τί τα συνδέει όλα αυτά; Τίποτε περισσότερο από το πάθος, το λύτρο και η συγχώρεση οποιασδήποτε αμαρτίας.
Αμαρτία πάλι είναι εκείνη η νεότητα που δεν αφέθηκε, που λιγοψύχησε, που δεν πόνεσε από φόβο. Που γέρασε πριν προλάβει να μεγαλώσει.

Η Charlotte Rambling από την Annie Liebovitz, Vanity Fair, 2016

Ζωγραφική και επιθυμία

Στα πόσα σώματα ξεχνιέται το ένα σώμα; Στα πόσα ξεπερνιέται; Πόσος παροντικός χρόνος απαιτείται για καταστεί η μνήμη του αγαπημένου σώματος παρελθόν; Πόσο μέλλον πρέπει να καεί αλύπητα μήπως και γίνει λίγο λιγότερο ανώδυνο το τώρα;
Και τούτο όταν κάθε νέο σώμα - το παρόν - κάνει πιο οδυνηρή την ανάμνηση - το παρελθόν - εκείνου, του λατρεμένου αν και οριστικά χαμένου; Είναι τότε που το μέλλον οντολογικά καταργείται. Επειδή δεν υφίσταται κανένας - υπαρξιακός - λόγος για να υπάρχει.
... Κάποτε οι δύο σαν ένας - η ψευδαίσθηση. Τώρα ο καθένας μόνος του - η πραγματικότητα. Επειδή η μοναξιά ή καλύτερα η συνειδητοποίηση της μοναχικότητας είναι το, όποιο, βαθύτερο κέρδος των σχέσεων... Χωρίς μεμψιμοιρίες. Και βέβαια ποτέ δεν είναι ανυπόφορη η μοναξιά όταν υπάρχει η μουσική. Για να εξηγήσει όσα δεν εξηγούνται.
Κατά τ' άλλα παρατηρούμε - νομίζουμε - το φαινόμενο ζωή άλλοτε έντρομοι, κι άλλοτε εκστατικοί. Είμαστε μέσα σ' αυτό σαν από θαύμα αλλά δεν το συνειδητοποιούμε. Καμωνόμαστε τους παρατηρητές της ζωής μας της ίδιας ενώ είναι η ζωή μόνο που μάς παρατηρεί. Μεγάλα, διεσταλμένα μάτια, υγρό βλέμμα. Αυτό είναι το άλλο όνομα της τέχνης. Το υγρό, το συγκινημένο βλέμμα...
Μια μέρα, πριν πολλά χρόνια, μπήκαν στο μεγάλο δωμάτιο της κυρίας Ζωγραφικής οι Ιμπρεσιονιστές έτοιμοι για να ξεφαντώσουν κι άναψαν όλα τα φώτα. Λίγο αργότερα οι Εξπρεσιονιστές που ακολούθησαν, σαφώς ενοχλημένοι τα ξανάσβησαν. Πράγμα που κατά βάθος είναι ένα και το αυτό... Το φως ως διαλεκτική του σκότους. Η οντολογία του. Αφού η ζωή, εκείνη η λάμψη που πλέει ξυλάρμενη μέσα στο έρεβος, δεν χρειάζεται ταμπέλες, συνθήματα, φώτα, σκιές ή άλλα τέτοια υποβοηθήματα για να επιτελεί τον σκοπό της. Η ζωή βλέπει. Με τα μάτια εξ αρχής σφαλισμένα.

ΥΓ. 1 Κι ο Χριστός όταν μετέτρεψε το νερό σε κρασί, περισσότερο από θαύμα έκανε μια πράξη ζωγραφικής. Επειδή αναζητούσε το ιδανικό κόκκινο ... Κι επειδή, όταν αφηγούμαστε τον κόσμο, τότε ο κόσμος παύει να είναι σκοτεινός, να είναι ακατανόητος. Και τότε το κόκκινο γίνεται το χρώμα του...

ΥΓ. 2 Σύμφωνοι, η ζωγραφική. Ο κόσμος των εικόνων που μεγεθύνει την εικόνα του κόσμου. Όμως μόνο η μουσική μπορεί να προσεγγίσει τον άλλον που ίσως είμαι.
Ο Όσκαρ Κοκότσκα ζωγραφίζει την για λίγο χρόνο ερωμένη του Άλμα Μάλερ, μουσικό και καταπιεσμένη συνθέτιδα, σαν μνηστή του ανέμου. Ήταν τότε που οι άνεμοι του Μεσοπολέμου πύκνωναν τα σημάδια της επερχόμενης τραγωδίας στον ορίζοντα. Και που η Άλμα ξεπερνώντας τον έναν μετά τον άλλο ερωμένο, μια μια μετά την άλλη αγάπη, έφτανε πιο κοντά σ' εκείνο το μυστήριο που λέγεται εαυτός.