Waarom er wel degelijk sprake is van geldmoord in 2 grafieken

Een van de zaken waar ik in mijn boek Geldmoord op in ga, en dé reden om te spreken van een geldmoord, is de invloed van technologische vooruitgang en globalisering op inflatie.

Globalisering, technologische vooruitgang en vrijhandel leiden onder meer ertoe dat productie, transport  en handel efficiënter, sneller en goedkoper worden. Ook stijgt de arbeidsproductiviteit, wat een extra bron is van neerwaartse druk op de prijzen. Zo bezien moet de combinatie van globalisering, toenemende vrijhandel en technologische vooruitgang leiden tot prijsdalingen.

Dat is inderdaad wat we hebben gezien eind 19^de eeuw. In de grafiek hieronder is duidelijk te zien dat de prijzen in Nederland tussen 1880 en begin 20^ste eeuw zijn gedaald, wat voor een enorme stijging van de welvaart zorgde. Immers, de koopkracht va de gulden nam elk jaar toe. Aan het einde van die periode stijgen de prijzen weer: per saldo bedroeg de inflatie tussen 1880 en 1914 0 procent.

  

Het verschil tussen die periode en de moderne periode van globalisering, vrijhandel en technologische vooruitgang, kon nauwelijks groter zijn.

Ondanks ongekende technologische vooruitgang, globalisering en vrijhandel zijn de prijzen jaar in jaar uit alleen maar gestegen.  De grafiek hieronder, waar de Nederlandse inflatie (index) te zien is voor de periode 1980 – 2010 spreekt boekdelen. Waar de inflatie tussen 1880 en 1914 0 procent bedroeg, komt die tussen 1980 en nu op ruim 100 procent uit!

  

De twee era’s verschillen in slechts enkele opzichten van elkaar. Eind 19de eeuw was er geen fiat geld, geld vastgekoppeld aan vertrouwen in de uitgever ervan namelijk de centrale bank, maar goudstandaard. En de moderne centrale banken – die de rentes manipuleren en met het reguleren van de geldhoeveelheid de waarde van het geld bepalen - waren er toen niet.

De afgelopen decennia deden de centrale banken hun uiterste best – en doen nog steeds hun best – de prijzen aan te jagen. Ze hielden daartoe de rentes structureel te laag. De centrale banken hebben de prijsdalingen die het gevolg van globalisering hadden moeten zijn dus niet per ongeluk voorkomen. Dat gebeurde heel koelbloedig, met voorbedachten rade. Dat is de reden waarom we in mijn ogen gerust mogen spreken van een geldmoord. 

Stop met demoniseren van bankiers, richt u op de ware schuldigen!

Mervyn King, de vertrekkende baas van de Britse centrale bank, zei onlangs in een afscheidsinterview dat men moet stoppen met het demoniseren van bankiers voor hun rol in de huidige crisis. 

Ik kon het niet meer eens zijn met de man! Hebben bankiers zich roekeloos gedragen de afgelopen decennia? Ja. Zijn ze te gretig geweest? Ja. Hebben ze de rest van de samenleving allerlei producten verkocht terwijl ze vaak wisten dat mensen er niets aan hadden en zeker niet nodig hadden? Ja. Hebben zij veel te veel risico genomen, zie de leverage van banken vlak voor de crisis? Ja. Hebben ze zich verrijkt? Ja.

De echte schuldige

 

Maar dit is allemaal van secundair belang. De echte vragen zijn: waarom konden bankiers zich roekeloos gedragen? Waarom konden zij ongestraft al die gevaarlijke en onnodige financiële producten verkocht hebben? Waarom konden ze zo veel risico’s nemen dat we nu in een enorme crisis zitten? Het antwoord, volgens mij, op al die vragen is: omdat de centrale banken dat mogelijk hebben gemaakt en de misstanden gedoogd hebben.

De centrale banken hebben de deuren voor al die misstanden wijd open gezet, een proces dat begonnen is decennia geleden. Dus, ja, ik ben heet he-le-maal eens met King: stop met demoniseren van bankiers, richt je op de échte schuldigen: de centrale banken.

Wie weet misschien zonder het te weten, maar King zegt eigenlijk hetzelfde wanneer hij stelt dat “het geen probleem van individuen was, maar een falen van het systeem. We hebben met zijn allen het bankensysteem te groot laten worden, we hebben de banken teveel status en maatschappelijk aanzien aangemeten en het systeem onvoldoende gereguleerd.” In het centrum van al die ontwikkelingen vinden we de centrale banken.

Daarom: bovenop elk kantoor van elke centrale bank in de wereld en op elk bankbiljet moet in duidelijk leesbare letters staan: centrale banken maken meer kapot dan je lief is.