Jean Paul Sartre - Simone de Beauvoir

"Μ'αρέσουν οι άνθρωποι, όχι οι απρόσωπες αρχές. Και οι άνθρωποι χωρίς απρόσωπες αρχές μ'αρεσουν πιο πολύ απ'το καθετί στον κόσμο." Όσκαρ Γουάιλντ

Άνθρωποι που κατάφεραν να αποβάλουν απρόσωπες αρχές ήταν ο Jean-Paul Sartre και η Simone de Beauvoir. Ένα ζευγάρι που με το έργο του και την ζωή του ίσως να στιγμάτισε περισσότερο από κάθε άλλο ζευγάρι τον εικοστό αιώνα και να προετοίμασε την ηθική και σεξουαλική απελευθέρωση των επόμενων γενιών.
Ο Σαρτρ και η Μποβουάρ αψηφώντας κοινωνικούς θεσμούς προσπάθησαν να απαντήσουν στο ερώτημα αν είναι όλα τελικά επιλογές για τον άνθρωπο ή αν υπάρχουν κάποια φυσικά χαρακτηριστικά που του υπαγορεύουν πως να ζει και πως να συμπεριφέρεται;

Ως υπαρξιστές φιλόσοφοι αρνούνταν οποιαδήποτε έννοια "ανθρώπινης φύσης" και έθεταν υπό αμφισβήτηση κάθε κοινωνική σύμβαση. Δημιούργησαν ελεύθερη σχέση και υποστήριξαν ότι η μικροαστική δέσμευση του ανδρόγυνου, η κτητική αγάπη και το αίσθημα της ζήλιας πηγάζουν από την δύναμη της κοινωνικής υποβολής που αναπτύχθηκε στην ανθρώπινη συνείδηση από τον ίδιο τον ανθρώπινο πολιτισμό. Προσπάθησαν έτσι να εφαρμόσουν μια αγάπη χωρίς δεσμεύσεις, προτρέποντας τον σύντροφο τους να είναι ελεύθερος, γιατί θεωρούσαν ότι η αγάπη μπορεί να γίνει πιο γενναιόδωρη όταν αγαπάς την ελευθερία του άλλου.

Η σχέση τους κλόνισε "θέσφατους" κανόνες που διεπότιζαν τις σχέσεις των δύο φύλλων για αιώνες. Το γεγονός ότι είχαν απροκάλυπτα άλλους εραστές και πολλές φορές παράλληλες σχέσεις προκάλεσε την κοινωνία της εποχής τους και συνεχίζει να σκανδαλίζει ακόμη και σήμερα.
Γύρω από την ζωή τους αναπτύχθηκε μια μεγάλη προβληματική κυρίως από πολέμιους αλλά και θιασώτες του Σαρτρ και της Μποβουάρ Κάποιοι υποστήριξαν ότι η σχέση τους μέσα σε ένα μικροαστικό, συντηρητικό περιβάλλον δεν μπορούσε παρα να εξελιχθεί σε ένα συμβατό ψέμα που ικανοποιούσε δύο αντιδραστικά μυαλά, τα οποία έκρυβαν την αποτυχία μιας τέτοιας προσπάθειας ακόμα και από τον ίδιο τους τον εαυτό. Άλλοι πάλι, όπως ο Bernard-Henry Levy, χαρακτήρισαν την σχέση τους ως μια από τις σημαντικότερες ιστορίες αγάπης όλων των εποχών. Οι ίδιοι γράφουν στα δικά τους κείμενα:

"Εκανα ζαβολιές όταν έλεγα ότι εμείς οι δύο είμαστε ένα. Η αρμονία μεταξύ δύο ανθρώπων δεν είναι ποτέ κάτι δεδομένο αλλά πρέπει να κατακτάται αδιάκοπα."
Μποβουάρ

"...δεν υπάρχει άλλος έρωτας από αυτόν που οικοδομείται και πραγματώνεται, δεν υπάρχει δυνατότητα έρωτα παρα μόνο αυτή που εκδηλώνεται σε έναν έρωτα."¨
Σαρτρ

Οι "κανόνες" της αγοράς.

"Θέλουμε άτομα που αγαπάνε αυτό που κάνουνε.." είπε ο διευθυντής, "όλοι πρέπει να κάνουμε θυσίες για την εταιρία.. Αμα δεν μπορείς να δουλέψεις, φεύγεις και παίρνουμε άλλο που θα νοιάζεται την εταιρία, θα την πονάει!"
Οι γαμιόληδες θέλουν να θεωρείς την εταιρία και δικιά σου εταιρία.. Θέλουν να την πονάει και ο τελευταίος υπάλληλος για να μπορεί έτσι να είναι ανταγωνιστική.. Ε τότε γιατί δεν δίνουν μερίδιο απο τα κέρδη της εταιρίας και στον τελευταίο υπάλληλο.
Όχι, δεν δίνουν και δεν θα δώσουν γιατί απλά ψάχνουν ένα ακόμη κορόιδο από τα πολλά, ένα ακόμη ηλίθιο που τρέχει να προλάβει τα deadlines που έχουν θέσει οι άλλοι γι' αυτόν. Ένα καλό μαλάκα που μαζεύει χαρτιά, συστάσεις και "χτυπήματα στην πλάτη" για να τα χρησιμοποιήσει ως bulletpoints στις αιτήσεις και το βιογραφικό του.

Η φωτογραφία είναι του Σωτήρη Γιαννάκη http://www.sotirisgiannakis.blogspot.com/

Karma Police

"Ολα μας τα δεινά προέρχονται από το ότι δεν είμαστε σε θέση να καθίσουμε ήρεμα σε ενα δωμάτιο μοναχοί".

Η μοναξιά είναι ένας καθρέφτης του εαυτού σου, ένα πιστό αντίγραφο του εγώ σου, των πράξεων σου και των φόβων σου, μια ενοχλητική υπενθύμιση των πόθων σου και των αντασφαλειών σου.

Άμα δεν μπορείς να μείνεις μόνος είναι λες και φοβάσαι να δεις ποιος πραγματικά είσαι, φοβάσαι να αντιμετωπίσεις τον χαρακτήρα σου και τα κουσούρια του.

Το ενδεχόμενο να μείνεις μόνος πρέπει να σταματήσει να σε τρομοκρατεί, καιρός είναι να συνηθίσεις την μοναξιά που σε φλερτάρει, καιρός να καταλάβεις ότι η μοναξιά είναι η μοίρα του ανθρώπου.

Γιατί αυτός που δεν μπορεί να περάσει ποιοτικά τον χρόνο του με τον εαυτό του δεν μπορεί να τον περάσει ποιοτικά με κανένα.

Πάντα θα έχεις αφετηρία την μοναξιά σου χωρίς να σημαίνει ότι θα ζεις μόνος, θα εξακολουθείς να είσαι αυθύπαρκτος μα θα συνυπάρχεις και με τους γύρω σου.

Η απελπισμένη προσπάθεια σου να γεμίζεις με κάθε τρόπο την μοναξιά που νιώθεις σε οδηγεί σε συνταγές που απλά σκοτώνουν τον χρόνο σου. Σταμάτα να ξοδεύεις την ενέργεια σου στα χαζά και στα ανούσια γιατί απλά φοβάσαι ότι δεν θα ξέρεις τι θα κάνεις την ενέργεια που θα σου περισσέψει, γιατί δεν θα έχεις που να την διοχετεύσεις.

Μάθε να διαχειρίζεσαι την μοναξιά και τότε δεν θα είσαι ποτέ μόνος. Σταμάτα να προσπαθείς να σκεδάνεις το κενό που νιώθεις και ζήσε μέσα στο κενό σου. Καιρός να δημιουργήσεις, να αφουγκραστεις, να ανακαλύψεις τις δυνατότητες σου..

"Το σημαντικότερο πράγμα με το οποίο συναντήθηκα στη ζωή μου είναι η μοναξιά που σε κάνει να σκέφτεσαι κάτι βαθύ, ποιητικό και θείο, και παύεις να είσαι μόνος. Το σημαντικότερο πράγμα είναι να είσαι μόνος αλλά να μπορείς να αντιληφθείς την απεραντοσύνη".

Περικλής Κοροβέσης

Φλωρίτιδα

Αποτελεί το επόμενο στάδιο του καλού παιδιού και είναι ένας μακρινός απόγονος του ξεχασμένου βαρβατουάρ. Είναι ο άντρας που πάσχει από την γνωστή πια σε όλους φλωρίτιδα, μια ασθένεια που σύμφωνα με τις τελευταίες επιστημονικές μελέτες του πανεπιστημίου της Ατλαντίδας είναι μία ψυχολογική διαταραχή που αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι άντρες της νέας γενιάς.

Ο φλώρος αναθρεμένος από μια μάνα πολύ δυναμική αγνοεί ότι οι γυναίκες γουστάρουν καταβάθος την ανδρική καφρίλα και έτσι δεν προσπάθησε ποτέ να γνωρίσει την βαρβατουάρ πλευρά του. Νουθευμένος από μικρός ότι οφείλει να είναι κύριος απέναντι στα κορίτσια και να μην τα εκμεταλλεύεται, έχει μετατραπεί σε ένα τύπο άντρα που δεν έχει αναπτύξει την ανδρική του διάσταση. Σημαντικό χαρακτηριστικό του φλώρου είναι οι πολύχρονες σχέσεις. Μεγάλη μερίδα των αντρών που πάσχουν από φλωρίτιδα δύσκολα μπορούν να διακρίνουν τον έρωτα από την αγάπη και δηλώνουν όμως με παρρησία και με μια αφελή βεβαιότητα, ότι βρήκαν την μία και μοναδική τους αγάπη. Οι πιο συνηθισμένες συμπεριφορές φλώρων είναι η σαχλώδης έκφραση της αγάπης τους με επετείους και γιορτές των ερωτευμένων.

Στην σύγχρονη εποχή όλοι οι άντρες αντιμετωπίζουν μεγάλο κίνδυνο να μολυνθούν από την Φλωρίτιδα αφού η έξαρση του φεμινισμού στις γυναίκες προκαλεί κρίση στον μέχρι τώρα καθορισμένο ρόλο του άντρα και τις γυναίκας. Δημιουργείται έτσι ένα μεγάλο μπέρδεμα στην συμπεριφορά και την ταυτότητα των δύο φύλων. Η δυναμική γυναίκα, σταδιακά παίρνει το παραδοσιακό ρόλο του άντρα και ο άντρας υπακούοντας στις επιταγές της από καλό παιδί μετατρέπεται σε φλώρο με έντονα αναπτυγμένη την γυναικεία του πλευρά.
Το χειρότερο όμως είναι ότι ο φλώρος αδυνατεί να φανταστεί το εαυτό του ως μονάδα. Ως ένα άνθρωπο δηλαδή που μπορεί να λειτουργήσει μόνος του μέσα στον κόσμο χωρις να χρειάζεται την στήριξη κανενός. Από αυτή του την αδυναμία πηγάζει και η ανάγκη του να είναι συνέχεια με άλλους ανθρώπους ή να βρίσκεται συνέχεια δίπλα στην σύντροφο του. Γνωρίζοντας και ο ίδιος ότι καταβάθος η φλωρίτιδα που τον χαρακτηρίζει είναι μια έκδηλη προσωπική αδυναμία που τον καταδυναστεύει, αποφεύγει την μοναξιά γιατί έτσι γνωρίζει πως θα έρθει αντιμέτωπος με τους βαθύτερους του φόβους και με τις πιο μυχιές του σκέψεις.

Η μόνη ελπίδα σωτηρίας ενός φλώρου είναι μια «προσωπική θεομηνία» που θα τον ταρακουνήσει σε τέτοιο βαθμό ώστε να του αλλάξει συθέμελα την κοσμοαντίληψη του. Ο φλώρος μπορεί να απαλλαχθεί από αυτή του την αδυναμία μόνο όταν ένα συνταρακτικό γεγονός αναστατώσει την ζωή του. Όπως για παράδειγμα όταν «η γυναίκα της ζωής του» τον αφήσει για κάποιο άλλο πριγκηπόπουλο.Για τον φλώρο μια τέτοια ψυχρολουσία λειτουργεί όπως το να ρίξεις ένα παιδί που δεν ξέρει κολύμπι στα βαθιά νερά μιας λίμνης. Όπως το παιδί κινδυνεύει να πνιγεί αλλά σχεδόν πάντα καταφέρνει να επιπλεύσει στην επιφάνεια του νερού και να μάθει έστω και με αυτό τον σκληρό τρόπο να κολυμπάει, έτσι και ο φλώρος (μπροστά σ’αυτή την άγρια κατεδάφιση του οικοδομήματος που στεγάζει την φλωρίτιδα του), μπορεί και αυτός να μάθει να κολυμπάει μέσα στον κόσμο, να ψαρεύει και να απολαμβάνει τα μακροβούτια μιας "ριψοκίνδυνης" ζωής.

Η θλίψη είναι ευλογημένη

Τι μου χρειάζονται οι άνθρωποι που δεν μπορούν να αντιληφθούν την απόχρωση των λανθάνοντων σκέψεων μου, που δεν μπορούν να ψηλαφίσουν το κόσμο το βράδυ, που δεν μπορούν να δουν το μεγαλείο της θλίψης..

Η θλίψη οδηγεί στην πραγματική αλήθεια. Μόνο μέσα στη θλίψη μπορείς να παρατηρήσεις την ανεπάρκεια των ιδεών, την κενότητα των εννοιών, το σκοτάδι της καθημερινής ανατολής του ήλιου. Χρειάζεται θλίψη για να προχωρήσεις από τα απλά επίπεδα σκέψης στα βαθύτερα, από την επιφάνεια στην ουσία. Σκεφτόμαστε σε μια εγγενή κατάσταση θλίψης.

Τώρα καταλαβαίνω πως κάθε μεγάλη μορφή στροβιλιζόταν στα βάθη της ψυχής του, με μια πηγαία ανεξήγητη θλίψη. Και όλα αυτά γιατί δημιουργούμε συχνότερα μέσα από την θλίψη παρά μέσα από την χαρά.

Τα όρια της σκέψης σου τελειώνουν μαζί με τα όρια της γλώσσας σου.

Εν αρχή ην ο λόγος, αφού από τον λόγο ξεκινάει ο κόσμος να πλάθεται, αφού με τον λόγο οι άνθρωποι επικοινωνούν πρώτα με τον εαυτό τους και μετά με τους συνανθρώπους τους.
Περιγράφοντας τα συναισθήματα σου, τις ανησυχίες σου, τις ιδέες σου είναι ο μόνος τρόπος να τα συλλάβεις και να τα αισθανθείς... Με τον λόγο μπορείς να μετουσιώσεις τα ένστικτα σου, γιατί με τον λόγο μπορείς να τα κατανοήσεις.
Κάποτε μια φίλη από την Τουρκία μου είπε ότι στην γλώσσα της δεν υπάρχει η λέξη, πρόκληση και ότι για να αντιληφθεί την συγκεκριμένη λέξη όφειλε να την εξηγήσει στον εαυτό της, ως μια λέξη που εκφράζει μια κατάσταση ευχάριστης δυσκολίας.
Πόσο πιο δύσκολη, σκέφτηκα, θα ήταν η επικοινωνία με τον εαυτό μας και μεταξύ μας αμα δεν υπήρχαν οι κατάλληλες λέξεις; Πόσο διαφορετικά θα ήταν όταν θα έπρεπε να λέμε την πρόκληση, "ευχαριστη δυσκολία" και τον κίνδυνο να τον περιγράφαμε ως "την πιθανότητα να συμβεί κάτι κακό».
Τις προάλλες διάβαζα ότι υπάρχουν φυλές στην Ινδονησία που δεν γνωρίζουν την λέξη έρωτας γιατί δεν υπάρχει ως λέξη στην γλώσσα που χρησιμοποιούν. Και αμα δεν σου έμαθαν μια δύσκολη έννοια όπως τον έρωτα, τουλάχιστον λεκτικά, πως μπορεί κάποιος να αντιληφθεί αυτό το συναίσθημα, η ουσία του οποίου απασχολεί εδώ και αιώνες τον άνθρωπο.
Γι’αυτό κυρίως το λόγο είμαστε τυχεροί σαν Έλληνες αφού η γλώσσα που χρησιμοποιούμε έχει ένα ωκεανό από λέξεις και έννοιες που μπορούν να αναπαραστήσουν το σύμπαν.

Γιατί πως μπορεί ένας ολόκληρος λαός να αντιληφθεί την έννοια μιας λέξης που δεν υπάρχει στην γλώσσα του. Πως μπορεί να περιγράψει ένα συγκεκριμένο συναίσθημα αμα δεν έχει τις κατάλληλες λέξεις;
Η γλώσσα είναι το μέσο και οι λέξεις τα εργαλεία για να δημιουργήσουμε τον κόσμο μας. 'Ισως τελικά ο πολιτισμός έχει να κάνει με την γλώσσα. Γιατί η γλώσσα αυξάνει τις ηδονές μας και οι λέξεις μας μεταφέρουν έννοιες και μας προβάλουν παραστάσεις..

Σημείωση: Η φωτογαφία είναι του Στέλιου Καλλινικου http://www.stelioskallinikou.blogspot.com/

Το πρώτο κινούν

Το αίσθημα της μοναξιάς προσπαθεί ο καθένας από εμάς να γεμίσει.
Έρωτας, τέχνη, οικογένεια, φίλοι, ταξίδια, διασκέδαση... 'Ολα αυτά σκεδάνουν την μοναξιά και να αναπληρώσουν το κενό που νιώθουμε.
Το ενδεχόμενο να μείνουμε μόνοι μας τρομοκρατεί, μα ταυτόχρονα λειτουργεί σαν μια κινητήρια δύναμη που μας σπρώχνει προς τα εμπρός, μας κάνει να προχωρήσουμε να κάνουμε πράγματα, να ζήσουμε....
Η ειρωνία για τον άνθρωπο είναι ότι η μοίρα του είναι η μοναξιά. Ο καθένας από εμάς καποια μερα θα μείνει μόνος του.. Ο άνθρωπος σ’αυτό τον κοσμο ερχεται και φευγει μονος..
Ότι προσπαθεί με κάθε μέσο να αποφύγει μια ολόκληρη ζωή αναπόφευκτα θα συναντήσει τελικά μπροστά του.

Allegro

"Ο Αλμπερ Καμύ έγραψε πως το μόνο σοβαρό ερώτημα είναι αν πρέπει να αυτοκτονείς ή όχι. Ο Τομ Ρόμπινς έγραψε πως το μόνο σοβαρό ερώτημα είναι αν ο χρόνος έχει αρχή και τέλος. Σίγουρα όταν το έγραψε ο Καμύ θα είχε στραβοκοιμηθεί και ο Ρόμπινς θα είχε ξεχάσει να βάλει το ξυπνητήρι. Ένα είναι το σοβαρό ερώτημα. Και αυτό είναι: Ποιος ξέρει να κάνει την αγάπη παντοτινή; Απάντησε μου σ'αυτό και θα σου πω αν πρέπει να αυτοκτονείς ή όχι. Απάντησε μου σάυτο και θα σε καθησυχάσω για την αρχή και το τέλος του χρόνου. Απάντησε μου σ'αυτο και θα σου αποκαλύψω αν έχει λόγο να υπάρχει το φεγγάρι."