«Ἡ ἱκανότης καὶ ἡ συμπεριφορὰ τοῦ ἄρχοντος ἔχουν πολὺ μεγάλη σημασία γιὰ τὴν πνευματικὴ κατάστασι καὶ τὴ συμπεριφορὰ τῶν ὑπηκόων. 'Κατὰ τὸν κριτὴν τοῦ λαοῦ αὐτοῦ οὕτως καὶ οἱ λειτουργοὶ αὐτοῦ, καὶ κατὰ τὸν ἡγούμενον τῆς πόλεως πάντες οἱ κατοικοῦντες αὐτὴν' (Σοφία Σειράχ ι΄ 2). Ὅποιος εἶναι ὁ ἄρχοντας ἑνὸς λαοῦ, τέτοιοι θὰ εἶναι καὶ οἱ ὑπουργοί του καὶ οἱ δημόσιοι λειτουργοί· καὶ ὅποιος εἶναι ὁ κυβερνήτης μιᾶς πόλεως, τέτοιοι θὰ εἶναι καὶ ὅσοι κατοικοῦν σ᾿ αὐτήν. Οἱ ἀρχὲς καὶ τὰ φρονήματα τοῦ ἄρχοντος ἔχουν ἄμεσες συνέπειες πρῶτα-πρῶτα στὴ διοίκησι. Γιατὶ ἀνάλογα μὲ τὶς ἰδέες καὶ τὶς ἐπιθυμίες του θὰ ἐπιλέξῃ τοὺς συνεργάτες του. Ὁ καλὸς ἄρχοντας θὰ διαλέξῃ κατάλληλα πρόσωπα καὶ θὰ τὰ τοποθετήσῃ στὶς κατάλληλες θέσεις, ὥστε οἱ δημόσιες ὑπηρεσίες νὰ λειτουργοῦν κανονικὰ πρὸς ὄφελος τοῦ λαοῦ. Ὁ κακὸς ἄρχοντας θὰ διαλέξῃ πρόσωπα ὅμοιά του μὲ συνέπειες ὀλέθριες γιὰ τὸ κράτος. Ἡ κρατικὴ μηχανὴ θὰ διαλυθῇ· οἱ πολῖται δὲν θὰ ἐξυπηρετοῦνται· τὸ δίκαιο θὰ καταπατῆται· ἡ σπατάλη καὶ οἱ καταχρήσεις θὰ κυριαρχοῦν. Ἀλλὰ καὶ σὲ ὅλου τοῦ λαοῦ τὴ συμπεριφορὰ ἔχει ἐπίδρασι ὁ καλὸς ἢ κακὸς ἄρχοντας. Τὸ παράδειγμά του δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ μὴν ἐπηρεάσῃ τὸν λαό. Ἂν ἡ διαγωγή του εἶναι καλὴ καὶ συνετή, ὁ λαὸς θὰ ἐπηρεασθῇ πρὸς τὸ καλό· ἂν ἀντίθετα εἶναι κακὴ καὶ διεστραμμένη, κακὴ θὰ εἶναι καὶ ἡ ἐπίδρασίς της στὸν λαό...
Ὑπάρχει βέβαια καὶ ἡ ἀντίθετη πλευρά. Ὅποιος εἶναι ὁ λαός, τέτοιοι θὰ εἶναι καὶ οἱ ἄρχοντές του. Ἀπὸ ἕναν λαὸ καλλιεργημένο καὶ πειθαρχημένο θὰ ἀναδειχθοῦν καλοὶ ἄρχοντες· ἀπὸ κακὸ καὶ διεστραμμένο λαὸ κακοὶ καὶ διεστραμμένοι ἄρχοντες θὰ βγοῦν. Ποῦ θὰ βρεθοῦν οἱ καλοὶ καὶ συνετοί, ὅταν ὅλος ὁ λαὸς εἶναι βουτηγμένος στὴ διαφθορά; Ἂς μὴ παραπονούμαστε λοιπὸν γιὰ κακοὺς ἄρχοντες, ὅταν ἐμεῖς οἱ ἴδιοι εἴμαστε κακοί. Ἄλλωστε γιὰ τὸ ποιοὶ θὰ μᾶς κυβερνήσουν εὐθυνόμαστε σὲ μεγάλο βαθμὸ ἐμεῖς. Γιατὶ σὲ ἄλλες μὲν ἐποχὲς οἱ ἄρχοντες ἦταν κληρονομικοὶ ἢ ἐπιβάλλονταν διὰ τῆς βίας· σήμερα ὅμως τοὺς ἐκλέγουμε ἐμεῖς μὲ τὴν ψῆφο μας. Εἴμαστε λοιπὸν ἄξιοι τῆς τύχης μας, ὅταν ἐκλέγουμε ἀνθρώπους ἀνηθίκους καὶ διεφθαρμένους, γιὰ νὰ τοὺς ἀναθέσουμε τὴ διοίκησι τῶν πόλεων ἢ τὴ διακυβέρνησι τῆς χώρας. Ἂν θέλουμε τὴν εὐημερία καὶ τὴν πρόοδο τῆς χώρας καὶ τὴν πνευματική μας ἄνοδο, ἂς ἀναζητοῦμε καὶ ἂς ἐκλέγουμε ἀνθρώπους μὲ φόβο Θεοῦ καὶ σοφία πνευματική. Μόνο σὲ τέτοιους ἄρχοντες μποροῦμε νὰ ἔχουμε ἐμπιστοσύνη».
[π. Κων. Παπαγιάννη. Ομιλίες στη Σοφία Σειράχ
(ανέκδοτες). Ομιλία κδ΄]
