Με το μάτι παρομοιάζει ο Κύριος τον νου του ανθρώπου. Το μάτι, λέει, είναι το λυχνάρι που δίνει φως σε όλο το σώμα. Όταν το μάτι είναι υγιές, όλο το σώμα φωτίζεται. Όταν όμως το μάτι είναι βλαμμένο, τότε όλο το σώμα βυθίζεται στο σκοτάδι. Εάν λοιπόν, επισημαίνει ο Κύριος, ο νους που έχει τεθεί εντός μου σαν φως είναι σκοτάδι, τότε πόσο πολύ θα γίνει το εσωτερικό σου σκοτάδι;
Το συγκλονιστικό αυτό ερώτημα του Κυρίου θα πρέπει όλους μας πολύ να μας απασχολήσει. Να δούμε δηλαδή μήπως ο νους μας, που είναι το μάτι της ψυχής, είναι τυφλός, οπότε και η ψυχή μας ολόκληρη θα είναι βυθισμένη στο πνευματικό σκοτάδι.
Πότε ο νους είναι τυφλός, σκοτάδι, όπως τον αποκαλεί ο Κύριος; Όντως γίνεται σκοτάδι πράγματι, όταν βρίσκεται μακριά από το Θεό, ο οποίος είναι το φως το αληθινό. Και βρίσκεται μακριά από τον Θεό, όταν δεν επιθυμεί να ζει σύμφωνα με το θέλημά του και δεν φωτίζεται από την διδασκαλία του.
Τα αποτελέσματα τώρα τα αντιλαμβανόμαστε όλοι μας. Η ψυχή, καθώς δεν έχει πλέον φως να την καθοδηγεί, χάνει τον προσανατολισμό της και κινείται σε λανθασμένες κατευθύνσεις. Παύει να αναζητά, την αιώνια ζωή της βασιλείας του Θεού, για την οποία είναι πλασμένη, και επιδιώκει τις απολαύσεις αυτού εδώ του κόσμου. Λησμονεί τον δημιουργό της και στρέφεται μανιωδώς προς τα κτίσματα, οπότε γίνεται θύμα ποικίλων όσων ψευδών θεών και ειδώλων. Παρασύρεται δηλαδή σε αιρέσεις, σε σκοτεινές οργανώσεις του τύπου της μασονίας και τον ιεχωβιτών, στα ινδουιστικά παραθρησκευτικά συστήματα διαφόρων γκουρού, ακόμη και στο σατανισμό! «Νοῦς ἀποστᾶς τοῦ Θεοῦ ἢ κτηνώδης γίνεται ἢ δαιμονιώδης», έλεγαν οι άγιοι πατέρες. Ο νους εκείνος που θα απομακρυνθεί από το Θεό γίνεται όμοιος με τα κτήνη ή με τους δαίμονες! ( Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς).
Λοιπόν αυτό να προσέξουμε .Να είμαστε κοντά στον Κύριο , να μελετούμε με προσοχή και άγιο φόβο τη διδασκαλία του, να αγωνιζόμαστε να ζούμε κατά το θέλημα του, για να φωτίζεται από τη Θεική Του χάρη ο νους μας και να καθοδηγεί έτσι την ψυχή προς τον ύψιστο προορισμό της, που δεν είναι άλλος από την Ένωση της με τον δημιουργό της.
Κανένας, υπογραμμίζει στη συνέχεια ο Χριστός μας, δεν είναι δυνατόν να είναι δούλος σε δύο κυρίους συγχρόνως. Γιατί ή θα μισήσει τον ένα και θα αγαπήσει τον άλλο, ή θα προσκολληθεί στον πρώτο και θα περιφρονήσει τον δεύτερο. Επομένως και εσείς, καταλήγει, δεν μπορείτε να είστε συγχρόνως δούλοι και του Θεού και του Μαμμωνά, του πλούτου δηλαδή. Και τι προτείνει; Ιδού :
μη φροντίσετε, λέγει, με αγωνία και στενοχώρια για τη ζωή σας, τι θα φάτε, τι θα πιείτε ή για το σώμα σας, τι θα ντυθείτε. Δεν αξίζει περισσότερο η ζωή σας από την τροφή, και το σώμα από τα ενδύματα; Ο Θεός λοιπόν, που σας έδωσε την ζωή και το σώμα, δεν θα σας δώσει και τα απαραίτητα για να ζήσετε;
Κοιτάξτε τα πουλιά, που πετούν στον αέρα. Αυτά ούτε σπέρνουν ούτε θερίζουν ούτε μαζεύουν σε αποθήκες, και όμως ο Ουράνιος πατέρας σας τα τρέφει. Τι λέτε εσείς δεν αξίζετε περισσότερο από αυτά; Ποιός από σας, όσο και αν πασχίσει, μπορεί να προσθέσει στο ανάστημά του έναν πήχη; Κανένας. Επομένως, έχετε εμπιστοσύνη στο Θεό και όχι στους δικούς σας κόπους και αγώνες.
Και για την ενδυμασία σας γιατί ανησυχείτε και αγωνιάτε ; Παρατηρήστε τα αγριολούλουδα που αυξάνουν. Ούτε κουράζονται ούτε γνέθουν. Και όμως, σας βεβαιώνω, πως ούτε ο δοξασμένος βασιλιάς Σολομών δε ντύθηκε τόσο όμορφα σαν αυτά. Αν λοιπόν ο Θεός τα αγριόχορτα , που καταλήγουν στο φούρνο, τα ντύνει τόσο όμορφα, δε θα το κάνει αυτό περισσότερο για σας, ολιγόπιστοι άνθρωποι;
Λοιπόν μη καταληφθείτε από τέτοια αγωνία λέγοντας : τι θα φάμε, τι θα πιούμε ή τι θα ντυθούμε; Αυτά οι ειδωλολάτρες άνθρωποι το επιδιώκουν. Δεν ταιριάζει αυτή η συμπεριφορά σε σας. Διότι γνωρίζει ο Ουράνιος πατέρας σας ότι σας χρειάζονται όλα αυτά. Αλλά να στρέψετε όλο το ενδιαφέρον σας πρωτίστως στη βασιλεία του Θεού και στο τι πρέπει να κάνετε για να την αποκτήσετε, και όλα αυτά τα ουράνια θα σας το δώσει ο Θεός μαζί με τα αναγκαία επίγεια.
«Ζητεῖται πρώτον τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ». Αυτό είναι το τελικό συμπέρασμα των λόγων του Κυρίου μας. Είναι φανερό ότι αυτό, από το οποίο επιμένει ο Κύριος να απαλλαγούμε, δεν είναι η απλή φροντίδα και εργασία, τα οποία είναι χρέος όλων μας, αλλά η αγωνιώδης μέριμνα που βασανίζει την ψυχή, την πνίγει, δεν την αφήνει να αναπνεύσει.
Και τι είναι αυτή η αγωνιώδης μέριμνα; Είναι αυτό το περίφημο άγχος της εποχής μας, που μετατρέπεται σε αγχόνη της ψυχής. Αγχόνη πράγματι. Σφίγγει ασφυκτικά τον άνθρωπο, τον πνίγει, τον οδηγεί σε απελπισία. Τί θα κάνω; Πώς θα τα βγάλω πέρα; Πώς θα μεγαλώσω τα παιδιά μου; Πώς θα τα σπουδάσω; Πως θα τα αποκαταστήσω; Ερωτήματα τυρρανικά , που βασανίζουν πλήθη ανθρώπων και συχνά τους βυθίζουν σε απόγνωση.
Τι έχει συμβεί εδώ; Είναι φανερό. Ο άνθρωπος έχει υποδουλωθεί στο Μαμμωνά, έχει εγκλωβιστεί στο σχήμα του παρόντος κόσμου. Κατά συνέπεια έχει λησμονήσει το Θεό, δεν προωθεί την αληθινή του πατρίδα. Έχει δώσει στον δευτερεύοντα την πρώτη θέση και στα πρώτα τη δεύτερη ή την τελευταία. Γι αυτό και όλη του η αγωνία και ο αγώνας του όμως είναι ,το πως θα αποκτήσει αυτά τα πράγματα . Ξενύχτια, τρεχάματα, σχέδια επί σχεδίων, νύχτα και μέρα ο νους του στριφογυρίζει διαρκώς σε αυτά, με αυτά ασχολείται μόνο.
Το αποτέλεσμα; Να είναι δυστυχής κυνηγώντας διαρκώς ένα άπιαστο όνειρο. Διότι ο άνθρωπος, πλασμένος για το άπειρο και το αιώνιο, ποτέ δεν μπορεί να ευτυχήσει επί της γης, όσα και αν αποκτήσει . Δυστυχής και ανικανοποίητος μένει, ως την ώρα που ενώ δεν το περιμένει χτυπάει ο συναγερμός για την οριστική «ἐκκένωση τοῦ κτιρίου» και τη μεγάλη αναχώρηση! Και τότε ; τότε διαπιστώνει πως τα έχει χάσει όλα. Και τα πρόσκαιρα, τα οποία είχε απολυτοποιήσει, και τα αιώνια, που είχε λησμονήσει.
Λοιπόν η λύση είναι ακριβώς αυτή που υποδεικνύει ο Κύριος, : «ζητεῖται πρώτον τὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ». Πρώτα από όλα, παραπάνω από οτιδήποτε άλλο να επιζητούμε τη βασιλεία του Θεού. Αυτή είναι το υπέρτατο όραμα της ζωής μας. Όλες οι σκέψεις μας, τα σχέδια μας, οι μεγάλοι μας κόποι να αποβλέπουν σε αυτό, στο πως θα αποκτήσουμε τη βασιλεία του Θεού μας. Και τότε όλα τα αναγκαία επίγεια θα μας τα χαρίζει ο Κύριος. Μέσα στο θαύμα θα κυλάει η ζωή μας. Ως ότου τα μάτια μας ανοίξουν στην αιώνια Άνοιξη!
