Νόρα Πυλόρωφ
Το ξεχορτάριασμα
Θεσσαλονίκη
Εκδόσεις Εντευκτηρίου 2022
120 σελίδες
λιανική τιμή (με ΦΠΑ): 10,00 ευρώ
ISBN 978-960-7568-72-4
Δεκατέσσερις ιστορίες-ορόσημα στο χρόνο· δραματικές και ευτράπελες· τραγελαφικές· λυγμός και γέλιο. Και αυτοσαρκασμός.
Με τη συλλογή διηγημάτων Το ξεχορτάριασμα (Εκδόσεις Εντευκτηρίου 2022), η Νόρα Πυλόρωφ επιστρέφει στη μικρή αφηγηματική φόρμα, με την οποία πρωτοεμφανίστηκε στη λογοτεχνία (Καθρέφτες θαμποί: Τέσσερις ιστορίες και μία αληθινή, Ιανός 2004).
Το ξεχορτάριασμα περιέχει δεκατέσσερις ιστορίες· μερικές από αυτές είναι βιωμένες, άλλες “ντύθηκαν” με μυθοπλασία, γιατί χωρίς αυτήν η καταγραφή τους θα ήταν επώδυνη. Αντιπροσωπεύουν διάφορες εποχές και αντανακλούν συναισθηματικές-ψυχικές διακυμάνσεις της συγγραφέως τους. Σε κάθε περίπτωση, κρατούν την αυθεντικότητα του εσωτερικού λόγου και την αμεσότητα της γραφής· δεν επινοήθηκαν, δεν είναι επιτηδευμένες, δεν προσποιούνται, κι αυτό είναι ένα από τα ιδιαίτερα γνωρίσματα της συλλογής.
Οι ιστορίες του βιβλίου, άλλες επίκαιρες, άλλες διαχρονικές, γράφτηκαν ως αντίδραση σε καταστάσεις που έζησε η συγγραφέας ή που της διηγήθηκαν άλλοι και η ίδια δεν θέλησε να τις καταχωνιάσει με αποσιώπηση και αδιαφορία. Φωτογραφικές αποτυπώσεις συμβάντων που την απασχολούσαν για καιρό και θέλησε να τα εξορκίσει, για να γυρίσει στην καθημερινότητά της.
Υπάρχουν δραματικές ιστορίες στο Ξεχορτάριασμα, όπως «La historia de un amor» και «Ο τέταρτος όροφος», «Το ρετιρέ» και «Ο θείος Φωτίκας και οι χαρταετοί», χαμηλόφωνες ιστορίες με αμφίσημο τέλος, με συγκρατημένο κρεσέντο, που καλύπτουν απόγνωση και απελπισία, αγκυλώσεις στερεοτύπων, ακυρώσεις και αναμονές χωρίς τέλος, σιωπές και σταματημένες ανάσες.
Υπάρχουν και κάποιες άλλες ευτράπελες, που καθρεφτίζουν εντελώς προσωπικές στιγμές από τη ζωή της συγγραφέως. «Ο τέως κι εγώ», «Στιγμιότυπα από ένα βιογραφικό», «Η παρθενιά της Παρθένας και άλλα απολεσθέντα» και άλλες. Αστεία γεγονότα, κωμικές καταστάσεις, τραγελαφικές, λυγμός και γέλιο. Και αυτοσαρκασμός· μπόλικος αυτοσαρκασμός
Κάθε ιστορία ζητάει από τον αναγνώστη να την καταλάβει γιατί του είναι οικεία, την έχει ζήσει και αυτός. Με κάποιον τρόπο. Έχει υποφέρει σαν τους ήρωες του βιβλίου, είτε από ανεκπλήρωτο πόθο και ερωτικό πάθος είτε από οδύνη, μοναξιά, απαξίωση, σπαραγμό, κοινωνική αδικία, προδοσία.
Στις ιστορίες του βιβλίου κυριαρχεί η γλώσσα της αλήθειας· σηματοδοτούνται με αφοπλιστική ειλικρίνεια ανθρώπινα πάθη, λάθη και αδιέξοδα, με τη συγγραφέα να ακουμπάει με βαθιά κατανόηση στις ανθρώπινες αδυναμίες αλλά και να αναζητάει τις ερμηνείες τους.
Η ίδια λέει:
Οι άνθρωποί στο Ξεχορτάριασμα είναι καθημερινοί, απλοί, τόσο διαφορετικοί και τόσο όμοιοι μεταξύ τους. Αναμετριούνται με το παρελθόν, αναμετριούνται και με το προσωπικό τους βιογραφικό.
Εκφράζουν με ποικίλους τρόπους την ανάγκη του καθενός να επιδιώξει την ατομική ευτυχία ενταγμένη στα δικά του μέτρα και σταθμά. Και να συμφιλιωθεί με αυτό που είναι και αυτό που θέλει.
Ο Δημήτρης Μαρωνίτης, που υπήρξε δάσκαλός μου, μου είχε πει κάποτε: «Πρέπει να γράφουμε όπως μιλάμε και να μιλάμε όπως γράφουμε». Σοφή κουβέντα. Που βρίσκει απόλυτα την έκφρασή της στο Ξεχορτάριασμα, ακριβώς γιατί οι ιστορίες γράφτηκαν χωρίς λογοτεχνικά τερτίπια, αβίαστα, για το κέφι μου ή για την ανάγκη μου, χωρίς ούτε μια στιγμή να μου περνάει από το μυαλό ότι θα τις εκδώσω κάποτε.
Έτσι, δεν είχα μεγάλη ανάγκη την Έμπνευση, η οποία είναι μια πολύ δύστροπη και καμωματού κυρία και δεν σε επισκέπτεται όσο και να την καλέσεις και να την καλοπιάσεις, αν εκείνη δεν το θέλει. Οταν σου κάνει λοιπόν την τιμή, οφείλεις να το εκμεταλλευτείς, πριν η κυρία πάρει των ομματιών της και σε αφήσει μόνη και άπραγη μπρος στο κομπιούτερ! Εδώ όμως δεν τη χρειάστηκα. Δεν ανέβηκα στο δικό της άρμα για να φτάσω κάπου. Δεν τις στόλισα τις ιστορίες, δεν τις εξωράισα. Τις έγραψα και τις άφησα ατόφιες, ορόσημα στον χρόνο, ζωντανές ενδείξεις μιας ζωής κα ενός τρωτού εαυτού.
Δείγμα γραφής:
Τι φαρμάκι πότισες, κορίτσι μου, το μέσα σου κι έφτασες εδώ που έφτασες; Τι σε πιλάτεψε και το ’κανες αυτό στον εαυτό σου; Μυαλό απροσκύνητο είσαι, κοίταξες να φτιάξεις εσύ τη μοίρα σου! Αφού δεν είχες κανέναν να προστρέξεις.
»Πήγαινε από κει που ξεκίνησες, πήγαινε με το κεφάλι χαμηλά, εσύ ξέρεις από βότανα, βρες αυτό που θα σε κάνει καλά. Ξεχορτάριασε το μέσα σου. Εκεί είναι, εκεί! Αυτό που ψάχνεις. Μίλα με τον Θεό! Κι αυτός εκεί. Φύγε τώρα! Λεφτά δεν θέλω!
Γερμανικής Γλώσσας στο Ινστιτούτο Goethe, κυρίως σε τάξεις Ανώτατης Βαθμίδας. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη διδασκαλία της μετάφρασης και της Γερμανικής Λογοτεχνίας.
Μετέφρασε από τα γερμανικά μυθιστορήματα, ποιητικές συλλογές και διηγήματα.
Υπήρξε βασική μεταφράστρια του λογοτεχνικού περιοδικού Ausblicke (1970-1979) και συνεργάζεται με το περιοδικό Εντευκτήριο.
Το 2004 εκδόθηκε η συλλογή διηγημάτων της Καθρέφτες θαμποί: Τέσσερις ιστορίες και μια αληθινή, και ακολούθησαν τα μυθιστορήματα Το Διαμαντένιο Άλφα, Η ανάσα στο σβέρκο, Συνένοχοι, Έρωτας μάγος.
