Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να έρθει στη Βουλή, ή πιο σωστά να επανέλθει, η τροπολογία στο άρθρο 19 του Μεταναστευτικού Κώδικα, η οποία προέβλεπε ότι σε περίπτωση που μετανάστης καταγγείλει ότι έπεσε θύμα ρατσιστικής βίας από μέλη των σωμάτων ασφαλείας και η καταγγελία του τεθεί στο αρχείο, τότε ο μετανάστης αυτόματα απελαύνεται.
Η τροπολογία είχε αρχικά κατατεθεί την περασμένη εβδομάδα και δέχτηκε σφοδρή κριτική όχι μόνο από την αντιπολίτευση (πλην Χρυσής Αυγής, βέβαια) αλλά και από τον ελάσσονα κυβερνητικό εταίρο, το ΠΑΣΟΚ. Διαδραματίστηκαν μάλιστα κωμικές σκηνές στη Βουλή, καθώς η τροπολογία κατατέθηκε και αποσύρθηκε αρκετές φορές, ενώ την τελευταία φορά οι παλινωδίες έφτασαν στο αποκορύφωμα όταν ο ο υπουργός Εσωτερικών κ. Μιχελάκης επανέφερε την τροπολογία λίγη ώρα αφότου ο αναπληρωτής υπουργός του, ο κ. Γρηγοράκος (ΠΑΣΟΚ) την είχε αποσύρει (για δεύτερη ή τρίτη φορά, έχω χάσει το μέτρημα)! Τελικά, αφού ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε πρόταση ονομαστικής ψηφοφορίας, η τροπολογία αποσύρθηκε ξανά για να “βρεθεί συμβιβαστική λύση”, που θα παρουσιαστεί αυτή την εβδομάδα. (Όπως διάβασα, ο υφυπουργός ρίχνει την ευθύνη για την παραπλάνηση στον γ.γ. της κυβέρνησης, τον γνωστό κ. Μπαλτάκο).
Ο λόγος για τον οποίο η επίμαχη τροπολογία δέχτηκε τα πυρά της αντιπολίτευσης (και όχι μόνο) είναι ότι ολοφάνερα αποβλέπει στη θωράκιση της αστυνομικής αυθαιρεσίας και στον εκφοβισμό των μεταναστών. Το επιχείρημα του κ. Μιχελάκη ότι οι διακινητές των μεταναστών τούς έχουν δασκαλέψει να κάνουν καταγγελίες κατά των συνοριοφυλάκων και των λιμενικών είναι έωλο, αφού η καταγγελία δεν προσφέρει κάποιο πλεονέκτημα στον μετανάστη που μπαίνει στη χώρα χωρίς χαρτιά: όποιος καταγγείλει ρατσιστική βία θα έχει την ίδια μεταχείριση με κάθε άλλο μετανάστη που δεν θα κάνει καταγγελία.
Από την άλλη πλευρά, αν εγκριθεί η απαράδεκτη τροπολογία, ποιος μετανάστης- θύμα ρατσιστικής βίας θα τολμήσει ποτέ να καταγγείλει το περιστατικό, τη στιγμή που θα κρέμεται από πάνω του η απειλή της απέλασης; Ή μήπως η καταγγελία του θα κριθεί από κάποια ανεξάρτητη αρχή εγνωσμένης αμεροληψίας; Όχι φυσικά: η ίδια υπηρεσία που καταγγέλλεται θα κρίνει την καταγγελία, δηλαδή ο κατηγορούμενος ταυτίζεται με τον δικαστή -δεν θέλει και πολλή φιλοσοφία για να προβλέψουμε την έκβαση που θα έχει η εξέταση των καταγγελιών. Ή μάλλον δεν θέλει καθόλου φιλοσοφία, αφού το ιστορικό της διερεύνησης περιστατικών αστυνομικής βίας (γενικά, όχι ειδικώς εναντίον μεταναστών) είναι εύγλωττο.
Με άλλα λόγια, η διάταξη που προωθείται ουσιαστικά θεσμοθετεί την ατιμωρησία των οργάνων της τάξης -και από αυτή την άποψη μάς αφορά όλους και όχι μόνο από αλληλεγγύη ή από στοιχειώδες δημοκρατικό καθήκον, αλλά ακόμα και για αυτοπροστασία. (Αλήθεια, σκεφτείτε να υπήρχε ανάλογη διάταξη για ημεδαπούς, ότι αν καταγγελία για αστυνομική βία τεθεί στο αρχείο, ο καταγγέλλων πολίτης διώκεται ποινικά: θα τολμούσει κανείς να καταγγείλει το οτιδήποτε;)
Τρόποι αντίδρασης και διαμαρτυρίας υπάρχουν πολλοί. Ανάμεσα στ’ άλλα, εγώ υπέγραψα μια διεθνή έκκληση που κυκλοφορεί από χτες και σας καλώ να κάνετε το ίδιο. Βιαστείτε μονο γιατί η συλλογή υπογραφών ισχύει έως και αύριο Τετάρτη 26/3. Την αναδημοσιεύω (από εδώ):
«Η ατιμωρησία της ρατσιστικής βίας και η τιμωρία των θυμάτων διά νόμου γυρνά την Ευρώπη σε σκοτεινά χρόνια», επισημαίνουν σε επείγουσα έκκλησή τους διανοούμενοι, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι και οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ζητώντας να μην ψηφιστεί η διάταξη Μπαλτάκου-Μιχελάκη που έρχεται και πάλι στη Βουλή μέσα στην εβδομάδα.
Το πλήρες κείμενο της διεθνούς έκκλησης έχει ως εξής (ακολουθούν οι πρώτες υπογραφές, ενώ η συλλογή υπογραφών συνεχίζεται μέχρι και την Τετάρτη):
Ελλάδα: Η ατιμωρησία της ρατσιστικής βίας και η τιμωρία των θυμάτων διά νόμου γυρνά την Ευρώπη σε σκοτεινά χρόνια
Είμαστε θορυβημένοι και θέλουμε να το δηλώσουμε. Ενώ η ατιμωρησία της ρατσιστικής βίας αποτελεί ένα εντεινόμενο πρόβλημα στην Ελλάδα, η ελληνική κυβέρνηση, αντί να την αντιμετωπίσει, έρχεται να τη θεσμοθετήσει, τιμωρώντας ταυτόχρονα τα θύματα! Την περασμένη εβδομάδα, κατέθεσε στη Βουλή μια τροπολογία στον Κώδικα Μετανάστευσης, που προβλέπει την απέλαση μεταναστών που καταγγέλλουν ότι υπέστησαν βία από κρατικά όργανα, σε περίπτωση που η καταγγελία τους μπει στο αρχείο. Είναι ανατριχιαστικό: η ρύθμιση αυτή συνιστά φόβητρο και τιμωρεί όχι τους θύτες αλλά τα θύματα.
***
Στην Ελλάδα, η ανοχή και η μη καταγραφή της βίας κατά μεταναστών, ιδίως στις περιπτώσεις που οι δράστες είναι ένστολοι, έχει δημιουργήσει μια αλγεινή παράδοση, σύμφωνα με μια σειρά εκθέσεων εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών.
Θεωρούμε ότι η πολιτειακή ανοχή στη ρατσιστική βία, πολύ δε περισσότερο η θεσμοποίηση της ανοχής αυτής, για να «προστατευτούν» κρατικά όργανα από μετανάστες και πρόσφυγες (!), δεν αποτελεί «δικαίωμα» κανενός εθνικού κράτους, ούτε συνιστά μέσο άσκησης εθνικής κυριαρχίας. Τα απαράδεκτα προγράμματα λιτότητας που έχουν δημιουργήσει στην Ελλάδα συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης, αλλά και οι δυσανάλογες ευθύνες που έχει αναλάβει η χώρα σε ό,τι αφορά τις μεταναστευτικές ροές, δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως άλλοθι ώστε μια ευρωπαϊκή χώρα να επιστρέψει σε εποχές κρατικής ανομίας που παραπέμπουν σε σκοτεινές για την ήπειρο περιόδους. Αν αυτό συμβεί, ξέρουμε από τώρα ότι η μόνη ωφελημένη θα είναι η ρατσιστική ακροδεξιά.
Θεωρούμε ότι τα κόμματα και η κοινωνία των πολιτών σε ολόκληρη την Ευρώπη οφείλουν να πάρουν επειγόντως θέση, ώστε να αποτραπεί η θεσμοποίηση της κρατικής ρατσιστικής βίας σε μια ευρωπαϊκή χώρα και να αποφευχθούν περαιτέρω εκπτώσεις στα δικαιώματα των μεταναστών.
***
Η απαράδεκτη τροπολογία αποσύρθηκε προσωρινά, αλλά όπως δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών θα επανέλθει την επόμενη εβδομάδα. Επίσης, αποσύρθηκε και ολόκληρο το άρθρο 19 του Κώδικα, που αφορά τη χορήγηση άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, μεταξύ άλλων και σε θύματα ρατσιστικής βίας.
Καλούμε πολίτες, φορείς, κινήματα, κόμματα σε όλη την Ευρώπη να αντιδράσουν αμέσως, πιέζοντας την ελληνική κυβέρνηση να επαναφέρει το άρθρο 19, χωρίς τη ρατσιστική τροπολογία σε καμία της μορφή. Είναι στοιχειώδες ζήτημα δημοκρατίας, ανθρωπισμού και δικαιοσύνης.
Μέχρι στιγμής υπογράφουν:
Εtienne Balibar (Université de Paris-Ouest Nanterre, Γαλλία), Judith Butler (University of Berkeley, ΗΠΑ), Crhistine Delphy (University of Berkeley, ΗΠΑ), Nicole Gabriel (Université Paris-Diderot – Paris-7, Γαλλία), Asli Goksel (SOAS University, Αγγλία), Catherine Hall (UCL, Αγγλία), Rose-Marie Lagrave (École des Hautes Etudes en Sciences Sociales, Γαλλία), Michael Löwy (CNRS, Γαλλία), Antonio Negri(Καθηγητής Φιλοσοφίας, συγγραφέας, Ιταλία), Leo Panitch (Υork University, Καναδάς), Evelyne Pisier Duhamel (Université Paris I),Luzia Margareth Rago (Ιnstituto de Filosofia e Ciências Humanas, Βραζιλία), Enzo Traverso (Cornell University, ΗΠΑ), Eleni Varikas(Université Paris-8, Γαλλία), Hilary Wainwright (αρχισυντάκτρια του περιοδικού Red Pepper, Αγγλία), Πάνος Αγγελόπουλος (μεταφραστής, Γαλλία), Αγγελική Γαζή (Επίκουρη Καθηγήτρια, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου), Kώστας Δουζίνας (Birkbeck College, University of London, Αγγλία), Δημήτρης Κουσουρής (Πανεπιστήμιο Konstanz, Γερμανία), Έλσα Παπαγεωργίου (κοινωνιολόγος, υπ. Διδάκτορας Φιλοσοφίας, Université Paris-8, Γαλλία), Νίκος Σαραντάκος(συγγραφέας, Λουξεμβούργο), Σταύρος Τομπάζος (Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Κύπρου).
Από την Ελλάδα:
Aθηνά Αθανασίου (Αναπληρώτρια καθηγήτρια Τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, Αντιπρόεδρος Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς), Σία Αναγνωστοπούλου (Ιστορικός, Πάντειο Πανεπιστήμιο), Μπέτυ Αρβανίτη (ηθοποιός), Κώστας Αρβανίτης(δημοσιογράφος, ρ/σ Στο Κόκκινο 105.5), Τζένη Αρσένη (σκηνοθέτις),Γιάννης Βόγλης (ηθοποιός), Νίκος Γκιωνάκης (Κέντρο Ημέρας «Βαβέλ»), Σπύρος Γραμμένος (τραγουδοποιός), Άση Δαβάκη-Κλαυδιανού (εκδότρια της εφημερίας «Η εποχή»), Φοίβος Δεληβοριάς (τραγουδοποιός), Κύρκος Δοξιάδης (Καθηγητής Κοινωνικής Θεωρίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Στάθης Δρογώσης(τραγουδοποιός), Ελένη Ζιώγα (συγγραφέας, ηθοποιός), Αλέκα Ζορμπαλά (δικηγόρος, μέλος της Κίνησης για τις Ελευθερίες και τα Δημοκρατικά Δικαιώματα της Εποχής μας), Nίκος Θεοχαράκης(Αναπληρωτής Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και Ιστορίας),Ιφιγένεια Καμτσίδου (Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, Νομικό Τμήμα Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης), Ακύλλας Καραζήσης (ηθοποιός), Μαριλένα Κατσίμη (δημοσιογράφος, γ.γ. ΕΣΗΕΑ), Αντώνης Καφετζόπουλος (ηθοποιός), Μαρία Κουβέλη(Πρόεδρος του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών του Δήμου Αθηναίων),Γεράσιμος Κουζέλης (Καθηγητής Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Xαρά Κούκη (ιστορικός), Στέλιος Κούλογλου(δημοσιογράφος, ιστοσελίδα TVXS.gr), Ιωάννα Κούρτοβικ (πρόεδρος Δικτύου Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών), Κώστας Κουτσομύτης (σκηνοθέτης), Δέσποινα Κουτσούμπα (πρόεδρος Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων), Χρήστος Λάσκος (φυσικός),Αντώνης Λιάκος (Καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Θωμάς Μαλούτας (Καθηγητής Κοινωνικής Γεωγραφίας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο), Σάββας Μιχαήλ (συγγραφέας), Δημήτρης Μπελαντής (μέλος Δ.Σ. Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών), Ευτύχης Μπιτσάκης (Ομότιμος Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων), Στρατής Μπουρνάζος (επιμελητής «Ενθεμάτων» της Κυριακάτικης Αυγής), Ηλίας Νικολακόπουλος (Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Αλέξης Οικονομίδης (δημοσιογράφος), Μάρω Παντελίδου-Μαλούτα (Καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Δημοσθένης Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος (μέλος της συντακτικής ομάδας της ιστοσελίδας RedNotebook), Κωστής Παπαϊωάννου (Συντονιστής του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας), Κλειώ Παπαπαντολέων (Αντιπρόεδρος Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου), Βασίλης Παπαστεργίου(μέλος Δ.Σ. Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών), Νίκος Παρασκευόπουλος (Κοσμήτορας της Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ), Σπύρος Σακελλαρόπουλος(πανεπιστημιακός, Πάντειο Πανεπιστήμιο), Πάνος Σκουρολιάκος(ηθοποιός), Μιχάλης Σπουρδαλάκης (Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Πέτρος-Ιωσήφ Στανγκανέλλης (ιστορικός), Ανδρέας Τάκης (Επίκουρος Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ), Ελένη Τάκου (Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας), Δημήτρης Τρίμης (δημοσιογράφος, πρ. πρόεδρος ΕΣΗΕΑ) Μαρίνα Τσαμουρά (Συντονίστρια της Καμπάνιας για το Άσυλο),Κωνσταντίνος Τσουκαλάς (Κοινωνιολόγος, Πανεπιστήμιο Αθηνών),Νίκος Φίλης (διευθυντής της «Αυγής»), Μικέλα Χαρτουλάρη(αρχισυντάκτρια του ηλεκτρονικού περιοδικού Χρόνος), Άννα Χατζησοφιά (συγγραφέας, ηθοποιός), Άρης Χατζηστεφάνου(δημοσιογράφος, ιστοσελίδα Infowar), Δημήτρης Χριστόπουλος(Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας Παντείου Πανεπιστημίου, Αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου), Ξένια Χρυσοχόου (Καθηγήτρια Κοινωνικής και Πολιτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο),Δημήτρης Ψαρράς (δημοσιογράφος, Eφημερίδα των Συντακτών)
Οργανώσεις:
ΑΝΤΙΓΟΝΗ – Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης για το Ρατσισμό, την Οικολογία, την Ειρήνη και τη Μη Βία, Δίκτυο Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών, Θετική Φωνή, Κίνηση “Απελάστε το Ρατσισμό”, Κίνηση Υπεράσπισης των Δικαιωμάτων Προσφύγων και Μεταναστών – Πάτρα, “ΛΑΘΡΑ;” – Επιτροπή αλληλεγγύης στους πρόσφυγες Χίου, Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων, Φόρουμ Μεταναστών Κρήτης, Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών, Σύλλογος Ενωμένων Αφγανών Ελλάδας.
