Επιτροπή Προστασίας Bloggers

Τελικά δεν ήμουν πρωτότυπος. Στην ιστοσελίδα digitialrights.gr βρήκα ένα λινκ που με οδήγησε στην Committee to protect bloggers. Μη κερδοσκοπικός οργανισμός από αληθινούς ακτιβιστές που λειτουργούν ως watchdog σε παγκόσμιο επίπεδο, ενημερώνοντας και επεμβαίνοντας για την ελευθερία του λόγου στα ανά τον κόσμο ιστολόγια.

http://committeetoprotectbloggers.civiblog.org/

Φυσικά δεν ταυτίζεται με το μοντέλο αυτορρύθμισης που πρότεινα, καθώς είναι πιο κοντά στην έννοια του ψηφιακού Μη Κυβερνητικού Οργανισμού.

Ώστόσο τα νεοπαγή αυτά μορφώματα (αυτορρύθμιση, ανεξάρτητες αρχές, μη κυβερνητικές οργανώσεις) που ξεφεύγουν από τις παραδοσιακές δομές, νομίζω ότι εντάσσονται σε ένα νέο κεφάλαιο, εναλλακτικής διευθέτησης της κοινωνικής συμβίωσης που οριζοντιοποιεί τη σχέση ρυθμιστή και (ενεργού) πολίτη. Το πάγιο ερώτημα είναι πως συμβιβάζονται με την δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας. Όμως δημοκρατία δεν είναι μόνο σύγκρουση μειοψηφίας-πλειοψηφίας. Είναι και η συναίνεση, η ομοφωνία, το δικαίωμα στον αυτοκαθορισμό, το δικαίωμα στην συνένωση, τη διαδήλωση, την έκφραση και την άσκηση ελέγχου στην κάθε μορφής εξουσία. Με λίγα λόγια, η μετάβαση στο πολίτευμα που η Σύμβαση για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης καθιερώνει ως "συμμετοχική δημοκρατία".

Διακήρυξη του πολίτη της Κοινωνίας της Πληροφορίας

Η πρωτοβουλία digitalrights.gr είναι μια γνωστή ομάδα προώθησης των δικαιωμάτων σε συνθήκες Κυβερνοχώρου. Μεγάλη της νίκη υπήρξε η καταψήφιση από την Ευρωβουλή της πρότασης οδηγίας για τις πατέντες λογισμικού (δρώντας μαζί με την μητρική οργάνωση European Digital Rights-EDRI).

Ανάμεσα στις δραστηριότητες της digitalrights.gr υπάρχει και η προώθηση ενός κειμένου με τίτλο "Διακήρυξη για τα δικαιώματα του πολίτη στον ψηφιακό κόσμο". Με σύντομο, εύστοχο και κατανοητό λόγο, ο πολίτης του διαδικτύου υπογράφοντας μπορεί να συμβάλλει στην πίεση για την υποστήριξη των κεντρικών ζητημάτων που προωθούνται από κέντρα εξουσίας κατά των ψηφιακών δικαιωμάτων, τα οποία δεν είναι τίποτε άλλο από τα συνταγματικά δικαιώματα κάθε πολίτη, κατά την ενάσκησή τους σε ψηφιακό διαδραστικό περιβάλλον. Μπορείτε να υπογράψετε την διακήρυξη που βρίσκεται σε αυτόν τον δικτυακό τόπο:

http://manifesto.digitalrights.gr/

Ευθανασία ή ανθρωποκτονία;

Στο κακουργοδικείο παραπέμφθηκαν ιατρός και νοσοκόμα, ως ένοχοι ενεργητικής ευθανασίας, για την χορήγηση δηλητηριώδους ουσίας (κάλιο) σε καρκινοπαθή ασθενή που βρισκόταν στο τελευταίο στάδιο της ασθένειας.
Στην απαγγελία της κατηγορίας, ο ανακριτής επεσήμανε ότι "κατά τη γνώμη μεγάλου μέρους του νοσηλευτικού προσωπικού του νοσοκομείου, η επαγγελματική κρίση τόσο της ιατρού όσο και της νοσοκόμας είχαν στρεβλωθεί λόγω συναισθηματικών δεσμών με την ασθενή".
Η ασθενής, που βρισκόταν στο τελικό στάδιο της αρρώστιας, κατά την εισαγωγή της στο νοσοκομείο ζήτησε την συγκεκριμένη ιατρό ως θεράποντα καθώς τις δύο γυναίκες συνέδεαν οικογενειακοί και φιλικοί δεσμοί. Όταν την νύχτα της 23ης Αυγούστου 2003 η ασθενής έπεσε σε κώμα, η ιατρός βλέποντας την ταχεία επιδείνωση της υγείας της, χωρίς συνεννόηση με την οικογένεια της ασθενούς, έδωσε εντολή στην νοσηλεύτρια βάρδιας να αυξήσει τη δόση της μορφίνης και στη συνέχεια να χορηγήσει ορό καλίου. Η νοσοκόμα χορήγησε άμεσα τη μορφίνη και στη συνέχεια, αναμένοντας μάταια να έρθει η γιατρός, βρέθηκε μόνη της να πρέπει να χορηγήσει τη θανάσιμη δόση καλίου. Τη στιγμή αυτή η νοσοκόμα ήταν πεπεισμένη, ότι η οικογένεια ήταν ενήμερη για την επιλογή να παρασχεθεί βοήθεια στην άρρωστη να πεθάνει.
Η υπόθεση δεν θα έφτανε ποτέ ενώπιον των δικαστικών αρχών, αφού οι συγγενείς της ασθενούς αναγνώρισαν ότι η ιατρός τους απάλλαξε από ένα τεράστιο βάρος και ότι δεν είχε άλλη επιλογή, μπροστά στο μαρτύριο που περνούσε η συγγενής τους. Οι κακές σχέσεις όμως μεταξύ μεγάλου μέρους του νοσηλευτικού προσωπικού και της ιατρού, οδήγησαν ένα ανώτερο στέλεχος και μια νοσοκόμα να αναφέρουν το περιστατικό στον Διευθυντή του Νοσοκομείου. Η ιατρός παραδέχθηκε ότι ενήργησε την ευθανασία χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με την οικογένεια και χαρακτήρισε την περίπτωση της συγκεκριμένης ευθανασίας ως "τελούμενη υπό εξαιρετικές συνθήκες".
Η εξέταση του ιατρικού φακέλου επιβεβαίωσε ότι η κατάσταση της ασθενούς ήταν χωρίς ελπίδα. Η αυτοψία κατέδειξε ότι κι αν ακόμη εξέλειπε η ένεση καλίου, οι προγνώσεις ήταν σε κάθε περίπτωση εξαιρετικά δυσοίωνες και βραχύβιες.

Η είδηση προέρχεται από την γαλλική εφημερίδα: http://www.lemonde.fr/web/article/0,1-0,36-730053,0.html

και η μετάφραση από τα γαλλικά βρέθηκε στην ιστοσελίδα της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής:
http://www.bioethics.gr/document.php?category_id=58&document_id=345

Θα δούμε αν το γαλλικό δικαστήριο θα κάνει την υπέρβαση και θα αναγνωρίσει κάποιας μορφής δικαίωμα στην ευθανασία. Φυσικά το στοιχείο ότι δεν υπήρχε κάποιας μορφής συγκατάθεση είναι εξαιρετικά επιβαρυντικό. Και καλά κάνει.

"Χριστοδούλειον Ορφανοτροφείον Θηλέων"

Αυτήν την απερίγραπτη επωνυμία έχει ένα ΚΡΑΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ που ιδρύθηκε με προεδρικό διάταγμα (για να αποφευχθεί, προφανώς, η κοινοβουλευτική βάσανος) και έχει αποστολή την παροχή όλων των μέσων "για την κάλυψη των υλικών, μορφωτικών και πνευματικών αναγκών των τροφίμων του κατά τα ελληνικά και χριστιανικά ιδεώδη".

Η είδηση προέρχεται από το νομικό blog "Κενό Δικαίου" http://kenodikaiou.blogspot.com/2006/01/i.html, για την ύπαρξη του οποίου ενημερώθηκα από ένα σχόλιο του διαχειριστή του (υποκείμενο δικαίου) στο blog του Νίκου Δήμου. Το ιστολόγιο μου κέντρισε αμέσως το ενδιαφέρον, γιατί το υποκείμενο δικαίου παραθέτει πάντα επιμελημένη βιβλιογραφία και το λεπταίσθητα ειρωνικό σχόλιό του είναι εγγεγγραμμένο στον τρόπο που παρουσιάζει την νομική επικαιρότητα.

Αλλά, για να επανέλθω στην είδηση, νομίζω ότι το ζήτημα πλέον πρέπει να καταγγελθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο της Ευρώπης. Και επιτέλους να υποστούν το πολιτικό κόστος οι αρμόδιοι με αυτήν την απροκάλυπτη παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων και τον ατέλειωτο εναγκαλισμό με την Εκκλησία. Ποιοι είναι τέλος πάντων αυτοί που λαχταρούν τόσο το θεοκρατικό κράτος και φοβάται τόσο πολύ την ψήφο τους η Κυβέρνηση, ώστε να τιτλοφορεί απροκάλυπτα με το όνομα του Αρχιεπισκόπου κρατικά ιδρύματα;

Συμβούλιο της Ευρώπης: το κείμενο του Ψηφίσματος σε πρώτη μετάφραση

Το κείμενο που ακολουθεί είναι μια πρώτη μετάφραση στα Ελληνικά της Διακήρυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την ανάγκη για καταδίκη των εγκλημάτων των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων.

Ανάγκη για διεθνή καταδίκη των εγκλημάτων των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων.

Διακήρυξη 1481 (2006)

1. Η Κοινοβουλευτική Διάσκεψη αναφέρεται στο ψήφισμά της 1096 (1996) για τη λήψη μέτρων προκειμένου να αποκαθηλωθεί ο απόηχος των τέως κομμουνιστικών ολοκληρωτικών συστημάτων.

2. Τα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα που άσκησαν διακυβέρνηση στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη κατά τον περασμένο αιώνα και που βρίσκονται ακόμη στην εξουσία σε μερικές χώρες του κόσμου έχουν χαρακτηρισθεί, χωρίς εξαιρέσεις, από μαζικές παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων. Οι παραβιάσεις διαφοροποιούνται ανάλογα με τον πολιτισμό, την χώρα και την ιστορική περίοδο και περιλαμβάνουν ατομικές και συλλογικές δολοφονίες και εκτελέσεις, θανάτους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, εξοντώσεις, εκτοπισμούς, βασανιστήρια, καταναγκαστικά έργα και άλλους τύπους άσκησης τεράστιου σωματικού πόνου, κακομεταχείριση λόγω εθνικής καταγωγής ή θρησκευτικών πεποιθήσεων, παραβιάσεις της ελευθερίας της συνείδησης, της σκέψης και της έκφρασης, της ελευθερίας του τύπου κι επίσης του πολιτικού πλουραλισμού.

3. Τα εγκλήματα έχουν δικαιολογηθεί στο όνομα της θεωρίας της πάλης των τάξεων και της αρχής της δικτατορίας του προλεταριάτου. Η ερμηνεία και των δύο αρχών νομιμοποίησε τον "περιορισμό" ανθρώπων που θεωρούνταν επικίνδυνοι για την ίδρυση μιας νέας κοινωνίας και, ως τέτοιοι θεωρήθηκαν εχθροί των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεσώτων. Ένας τεράστιος αριθμός θυμάτων σε κάθε σχετική χώρα αποτελείται από πολίτες της. Αυτό συνέβη ιδίως σε ανθρώπους της πρώην ΕΣΣΔ που υπερβαίνουν αριθμητικά κάθε άλλη περίπτωση ομάδων θυμάτων.

4. Η Διάσκεψη αναγνωρίζει ότι παρά τα εγκλήματα των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων, μερικά ευρωπαϊκά κομμουνιστικά κόμματα έχουν σημειώσει προόδο στην προσέγγισή τους για τη δημοκρατία.

5. Η πρώτη των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη δεν ακολουθήθηκε σε όλες τις περιπτώσεις από μία διεθνή έρευνα για τα εγκλήματα που διέπραξαν. Πολύ περισσότερο, οι αυτουργοί αυτών των εγκλημάτων δεν έχουν αχθεί ενώπιον της δικαιοσύνης από την διεθνή κοινότητα, όπως αντίστοιχα συνέβη για τα τρομερά εγκήματα που διενεργήθηκαν από τον Εθνικοσοσιαλισμό (ναζισμό).

6. Ακολούθως, η δημόσια γνώση για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα είναι πολύ φτωχή. Τα κομμουνιστικά κόμματα είναι νόμιμα και δραστηριοποιούνται σε μερικές χώρες, ακόμη κι αν σε ορισμένες περιπτώσεις δεν έχουν διαχωρίσει τις θέσεις τους από τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα στο παρελθόν.

7. Η Διάσκεψη είναι πεπεισμένη ότι η γνώση της ιστορίας είναι μία προϋπόθεση για την αποτροπή παρόμοιων εγκλημάτων στο μέλον. Περαιτέρω, η ηθική αξιολόγηση και καταδίκη των διαπραχθέντων εγκλημάτων παίζουν ένα σημαντικό ρόλο για τη διαπαιδαγώγηση των νέων γενεών. Η ξεκάθαρη θέση της διεθνούς κοινότητας για το παρελθόν μπορεί να αποτελέσει μία αναφορά για τις μελλοντικές τους δράσεις.

8. Επιπρόσθετα, η Διάσκεψη πιστεύει ότι τα θύματα των εγκλημάτων που διέπραξαν τα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα που βρίσκονται ακόμη στη ζωή ή οι οικογένειές τους αξίζουν συμπόνια, κατανόηση και αναγνώριση των παθών τους.

9. Ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα είναι ακόμη ενεργά σε ορισμένες χώρες του κόσμου και εγκλήματα εξακολουθούν να διαπράτονται. Τα διεθνή συμφέροντα δεν θα πρέπει να εξαιρέσουν χώρες από την ικανοποιητική κριτική κατά των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων. Η Διάσκεψη καταδικάζει έντονα όλες αυτές τις παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

10. Οι αντιπαραθέσεις και οι καταδίκες που έχουν ήδη λάβει χώρα σε εθνικό επίπεδο ορισμένων κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης δεν μπορούν να παρεμποδίσουν την διεθνή κοινότητα από το να πάρει μια ξεκάθαρη θέση για τα εγκλήματα που διεξήχθησαν από τα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα. Υπάρχει ηθική υποχρέωση να γίνει κάτι τέτοιο, χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις.

11. Το Συμβούλιο της Ευρώπης αποτελεί κατάλληλο βήμα για ένα τέτοιο ζήτημα, σε παγκόσμιο επίπεδο. Όλες οι ευρωπαϊκές πρώην κομμουνιστικές χώρες, με την εξαίρεση της Μπελαρούς, είναι σήμερα μέλη της και η προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων και το κράτος δικαίου είναι βασικές αξίες για τις οποίες υπάρχει.

12. Γι' αυτό, η Κοινοβουλευτική Διάσκεψη καταδικάζει έντονα τις μαζικές παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων από τα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα και εκφράζει τη συμπάθειά της, την κατανόησή της και την αναγνώριση στα θύματα αυτών των εγκλημάτων.

13. Περαιτέρω, καλεί όλα τα κομμουνιστικά ή μετακομμουνιστικά κόμματα στα κράτη μέλη , τα οποία δεν έχουν ακόμη επανεκτιμήσει την ιστορία του κομμουνισμού και του δικού τους παρελθόντος, να λάβουν ξεκάθαρες αποστάσεις από τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα και να τα καταδικάσουν χωρίς περιστροφές.

14. Η Διάσκεψη πιστεύει ότι αυτή η καθαρή θέση της διεθνούς κοινότητας θα ανοίξει το δρόμο για περαιτέρω συμφιλίωση. Ακόμη, θα ενθαρρύνει ιστορικούς σε όλο τον κόσμο να εξακολουθήσουν τις έρευνές τους, αποσκοπώντας στην οριοθέτηση και την αντιειμενική αξιολόγηση σχετικά με το τι συνέβη.

http://assembly.coe.int/Mainf.asp?link=/Documents/AdoptedText/ta06/Eres1481.htm

Η Διακήρυξη αποτελεί το "σκεπτικό" του Συμβουλίου της Ευρώπης. Το "κανονιστικό" μέρος που θα ακολουθήσει θα είναι μία Σύσταση. Η Σύσταση αυτή, σύμφωνα με το Αιτιολογικό Υπόμνημα του Σουηδού εισηγητή Λίμπλαντ, προτείνει συγκεκριμένα μέτρα, όπως:

- τη συγκρότηση επιτροπής ανεξάρτητων ειδικών με αποστολή την συλλογή και αξιολόγηση πληροφοριών και νομοθεσιών που σχετίζονται με την παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων, διαφόρων ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων,

-υιοθέτηση επίσημης διακήρυξης για την διεθνή καταδίκη των εγκλημάτων και την έκφραση συμπάθειας, κατανόησης και αναγνώρισης στα θύματα , ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους,

-διεξαγωγή εκστρατείας ενημέρωσης της κοινής γνώμης για τα εγκλήματα,

-διοργάνωση παγκόσμιας συνδιάσκεψης για τα εγκλήματα, με συμμετοχή εκπροσώπων από τις κυβερνήσεις, τα κοινοβούλια, την ακαδημαϊκή κοινότητα, τους ειδικούς και τις ΜΚΟ,

-σύσταση στα κράτη μέλη που κυβερνήθηκαν από ολοκλ. κομ. καθ. να:

*ιδρύσουν επιτροπές από ανεξάρτητους ειδικούς για τη συλλογή υλικού σχετικού με τα εγκλήματα κλπ

* αναθεωρήσουν το εσωτερικό δίκαιο προκειμένου να εναρμονιστεί με την Σύσταση Υπουργών 2000 13 για την ευρωπαϊκή πολιτική πρόσβασης σε αρχεία,

*διεξάγουν εθνική εκστρατεία ενημέρωσης της κοινής γνώμης για τα εγκλήματα, με την αναθεώρηση των σχολικών βιβλίων, την καθιέρωση μέρας μνήμης για τα θύματα του κομμουνισμού και την ίδρυση μουσείων,

* ενθαρρύνουν τοπικές αρχές για την ανέγερση μνημείων για τα θύματα.


http://assembly.coe.int/Mainf.asp?link=http://assembly.coe.int/Documents/WorkingDocs/Doc05/EDOC10765.htm

Υπενθυμίζεται ότι αυτές οι διακυρήξεις και οι συστάσεις δεν έχουν υποχρεωτικό χαρακτήρα για τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης και αποτελούν περισσότερο πολιτικά (μεσα στα πλαίσια της αποστολής του Συμβουλίου ως προστάτων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων) παρά νομικά κείμενα. Μια πρώτη ανάλυση έχει γίνει σε αυτό το μπλογκ και πριν από λίγες ημέρες.

Μετάβαση στην ψηφιακή τηλεόραση-ευρυεκπομπή

Ένα εξαιρετικό παράδειγμα για το πως οι ανεξάρτητες αρχές μπορούν να αποτελέσουν watchdogs για την τήρηση της κοινοτικής νομοθεσίας από τον έλληνα νομοθέτη αποτελεί η πρόταση της ΕΕΤΤ για το υπό διαβούλευση σχετικό νομοσχέδιο.

Η Επιτροπή προτείνει κατά την κατάρτθση του νέου νόμου (μόνο ψηφιακές εκπομπές από το 2012 και έπειτα) που θα εναρμονίσει το εσωτερικό δίκαιο με το κοινοτικό, να ληφθούν υπόψη οι τεχνολογικές εξελίξεις που έρχονται. Η τηλεόραση ήδη δεν είναι μόνο η συμβατική εκπομπή, αλλά και η δυνατότητα παρακολούθησης της εικόνας και μέσω η/υ ή μέσω κινητού τηλεφώνου με όλες τις δυνατότητες διάδρασης που μπορούν να αξιοποιήσουν στο μέλλον οι παραγωγοί.

Η Επιτροπή προτείνει επίσης μια μέθοδο για την διευθέτηση των αρμοδιοτήτων της στον τομέα των ηλεκτρονικών ΜΜΕ: για το περιεχόμενο των εκπομπών αρμόδιο πρέπει να είναι το ΕΣΡ, ενώ για τη δικτύωση και τα τεχνικά θέματα η ίδια η ΕΕΤΤ.

Οι εύστοχες προτάσεις της ΕΕΤΤ για την ψηφιακή εποχή βρίσκονται στην ιστοσελίδα της:

http://www.eett.gr/gr_pages/index2n.htm

Δημόσιος διάλογος (φορείς και πολίτες) για τις νέες ρυθμιστικές εξελίξεις βρίσκονται στο κυβερνητικό φόρουμ (Υπουργείο Επικρατείας):

http://www.dialogos.gov.gr/mediadialogos/index.php

Κλείσιμο ραδιοσταθμού με επέμβαση ΕΕΤΤ-ΕΣΡ

Επιχείρηση εντοπισμού και διακοπής της λειτουργίας ενός παράνομου ραδιοφωνικού σταθμού που εξέπεμπε στη συχνότητα 87,8 MHz, με διακριτικό τίτλο «Δημοτικό Ραδιόφωνο Λαχανά», διεξήγαγε το Γραφείο Θεσσαλονίκης της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), σε συνεργασία με το Τμήμα Ενημέρωσης της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, στις 19 Ιανουαρίου 2006, στην περιοχή Λαχανά Θεσσαλονίκης. Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε κατόπιν σχετικής απόφασης του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), με την οποία διέτασσε τη διακοπή λειτουργίας του σταθμού.
Στο πλαίσιο της αυτόφωρης διαδικασίας, η Ασφάλεια Θεσσαλονίκης προέβη στην κατάσχεση όλου του εξοπλισμού εκπομπής του ανωτέρω σταθμού.

http://www.eett.gr/gr_pages/index2n.htm

Αυτή η είδηση έρχεται να διαλευκάνει τον διαμερισμό αρμοδιοτήτων ανάμεσα στο ΕΣΡ και την ΕΕΤΤ ως προς τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης. Σύμφωνα με το δελτίο τύπου, η ΕΕΤΤ έχει εκτελεστικές αρμοδιότητες (σε συνεργασία με την Ασφάλεια) ενώ το ΕΣΡ έχει διαγνωστική αρμοδιότητα της παραβίασης.

Newsletter του Συνήγορου του Πολίτη

Αν η Διοίκηση είχε ακολουθήσει τις συστάσεις του Συνήγορου του Πολίτη (θεσμός Ombudsman) θα είχαν αποφευχθεί δύο καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Τούρκοι ειδικοί επισκέπτονται τον ΣτΠ για απόκτηση τεχνογνωσίας ενόψει της ίδρυσης του Τούρκου Ombudsman. Ο Συνήγορος φορέας προώθησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης. Ο Έλληνας Συνήγορος στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Δικτύου Συνηγόρου του παιδιού.

Μερικά μόνο από τα θέματα του newsletter του Συνηγόρου του Πολίτη

http://www.synigoros.gr/newsletters/003/index.htm

Η ανεξάρτητη αρχή που εποπτεύει τον Δημόσιο Τομέα προκειμένου να εντοπίσει φαινόμενα κακοδιοίκησης, έχει επίσης την αποστολή της ενημέρωσης των πολιτών για τη δράση του και συνεπώς για τα δικαιώματα που δυστυχώς ενεργοποιούμε σπάνια ή σε μειωμένο βαθμό.

Η κλασική ενημέρωση για τα πεπραγμένα των ανεξάρτητων αρχών γίνεται με την Ετήσια Έκθεση που υποβάλλουν στο κοινοβούλιο και αναρτάται και στις ιστοσελίδες τους. Ο Συνήγορος του Πολίτη, όμως, έχει το πιο ενεργό site στον τομέα αυτό, στο οποίο υπάρχει και η πρωτοποριακή (για τα ελληνικά δεδομένα) εφαρμογή του Ενημερωτικού Δελτίου (Newsletter). Έτσι το Δελτίο αυτό απευθύνεται άμεσα στον πολίτη, χωρίς να περνάει απο το φίλτρο των ΜΜΕ που συνηθέστατα φωτίζουν αδιάφορες ("ζουμερές" υποτίθεται) περιπτώσεις. Σε επίπεδο ευρωπαϊκών ανεξάρτητων αρχών, αντίστοιχη εφαρμογή έχει ενεργοποιήσει ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων (www.edps.eu.int).

Η διαφάνεια και η λογοδοσία στον πολίτη είναι γενικότερο αίτημα στην εποχή μας. Οι ανεξάρτητες αρχές ως θεσμοί διαφάνειας, οφείλουν να έχουν άρτια οργανωμένα τμήματα επικοινωνίας, για την ενημέρωση του κοινού σχετικά με τις δραστηριότητές τους. Περιμένουμε αντίστοιχες πρωτοβουλίες και από τις υπόλοιπες ανεξάρτητες αρχές.

Ο αγώνας του Ν.Διαμαντούρου για νομοθετική διαφάνεια στην ΕΕ

Ο καθηγητής κ. Νικηφόρος Διαμαντούρος είναι ο Ombudsman της ΕΕ, αρμόδιος να διαπιστώνει, ύστερα από αίτηση ή αυτεπαγγέλτως, πότε η συμπεριφορά των οργάνων της Κοινότητας συνιστά "κακοδιοίκηση", δηλαδή δεν συμβαδίζει με τους κανόνες της ορθής διοικητικής συμπεριφοράς και τη νομοθεσία. Όταν ο Διαμεσολαβητής διαπιστώσει τέτοια περίπτωση, απευθύνει μια σύσταση στο όργανο της ΕΕ, εξηγώντας με ποιο τρόπο θα πρέπει να λειτουργήσει το τελευταίο για να συμμορφωθει προς τους κανόνες. Σε σημαντικές περιπτώσεις παραβατικότητας, ο Omudsman συντάσσει ειδική έκθεση και την παρουσιάζει ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κ0ινοβουλίου. Η ισχύς, δηλαδή, των αποφάσεών του δεν βασίζεται στην εκτελεστότητά τους, αλλά στην πειθώ των επιχειρημάτων του και στις πολιτικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η δημοσιοποίηση της κακοδιοίκησης για το ίδιο το όργανο.

Μία συνήθης περίπτωση κακοδιοίκησης είναι η μη παροχή διοικητικών εγγράφων και πρακτικών από τη διοίκηση, κατά παράβαση των σχετικών κανόνων πρόσβασης του πολίτη στα δημόσια έγγραφα. Και αυτές οι περιπτώσεις συνιστούν κακοδιοίκηση, αφού περιορίζουν παράνομα την εφαρμογή της αρχής της διαφάνειας. Έκφανση της αρχής της διαφάνειας κατοχυρώνεται και στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση που αναφέρεται ότι τα όργανά της, όταν νομοθετούν, θα πρέπει να ακολουθούν όσο το δυνατόν πιο ανοιχτές διαδικασίες. Το Συμβούλιο της ΕΕ όμως (εκπρόσωποι των κυβερνήσεων των 25), δηλαδή το κοινοτικό όργανο το οποίο βρίσκεται πολύ πιο "κοντά" στις εσωτερικές ηγεσίες των κρατών-μελών και πιο "μακριά" από την άμεση εκπροσώπηση του πληθυσμού (δηλ. την Ευρωβουλή), επιμένει να συνεδριάζει κεκλεισμένων των θυρών, όταν λειτουργεί ως νομοθετικό σώμα. Δεδομένης και της φιλολογίας για το δημοκρατικό ελλειμα της ΕΕ, αυτή η μυστικοπάθεια αφαιρεί τον "δημοκρατικό έλεγχο" που εκ φύσεως επιτρέπει η δημόσια συνεδρίαση ενός εξουσιαστικού οργάνου.

Ο Ombudsman αποκάλυψε και τόνισε στην Έκθεσή του την επίμονη άρνηση του Συμβουλίου να συνεδριάζει δημόσια. Αποτέλεσμα: ήδη το Συμβούλιο ανακοίνωσε ότι θα "ανοίξει" ορισμένες από τις συνεδριάσεις του. Πρόκειται για εκείνες τις συνεδριάσεις που αφορούν τις διαδικασίες συναπόφασης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά η δημοσιότητα θα αφορά μόνο το πρώτο τμήμα της διαδικασίας από το Συμβούλιο (την "πρώτη ανάγνωση"). Σε αριθμούς, πρόκειται για 20% περισσότερη διαφάνεια. Ο Καθηγητής Νικηφόρος Διαμαντούρος επιμένει ότι αυτό το βήμα δεν αρκεί και πρέπει όλες οι νομοθετικες διαδικασίες του Συμβουλίου να γίνουν δημόσιες.

http://euobserver.com/9/20740

Αναρωτιέμαι αν μπορεί κάποιος, στο πλαίσιο της γενικότερης απαξιωτικής ρητορικής για τις ανεξάρτητες αρχές, να βρει αρνητικά στην λειτουργία ενός Ombudsman, ειδικά όταν στη θέση αυτή βρίσκεται κάποιος όπως ο κ. Διαμαντούρος. Και αναρωτιέμαι που βλέπετε την καταστολή και την αστυνόμευση σε μια τέτοια διαμεσολαβητική ιδιότητα.

Πρόταση για πρόσβαση διωκτικών αρχών στο αρχείο VIS (θεωρήσεων)

Το ευρωπαϊκό αρχείο για τις θεωρήσεις Visa Information System-VIS θα ιδρυθεί για την εφαρμογή μιας ενιαίας πολιτικής ως προς την μετακίνηση προσώπων - μία από τις πρωταρχικές ελευθεριες της ΕΕ (Πρώτος Πυλώνας). Ωστόσο, η Κομισιόν προτείνει τη θέσπιση μιας απόφασης του Συμβουλίου της ΕΕ, με βάση την οποία πρόσβαση στο αρχείο θα αποκτήσουν και οι διωτικές αρχές των κρατών μελών, για σκοπούς καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της βαριάς εγκληματικότητας.

Μία τέτοια μεταβολή του σκοπού χρήσης του αρχείου παραβιάζει βασική αρχή των κανόνων προστασίας δεδομένων: την επιτρεπόμενη επεξεργασία μόνο για εκ των προτέρων σαφώς καθορισμένο σκοπό. Κάθε χρηση δεδομένων για σκοπό διαφορετικό από εκείνον για τον οποίο αρχικά συλλέχθηκαν, είναι παράνομη.

Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του σχετική Γνωμοδοτηση εξέδωσε ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων, για την συμβατότητα της πρότασης της Κομισιόν με το νομικό πλαίσιο της προστασίας προσωπικών δεδομένων.

http://www.edps.eu.int/legislation/Opinions_A/06-01-20_Opinion_access_to_VIS_EN.pdf

Ο Επόπτης παρατηρεί ότι η πρόσβαση των διωκτικών αρχών δεν μπορεί να εγκαθιδρυθεί επί μονίμου βάσεως, συστηματικώς και διαρκώς, δεν μπορεί να είναι δηλαδή ο "κανόνας", γιατί ετσι θα παραβιαστεί η αρχή του σκοπού. Θα πρέπει να επιτρέπεται σε εξαιρετικές μεμονωμένες περιπτώσεις και να συνοδεύεται από αυστηρότατες διασφαλίσεις.

Ανάμεσα στις άλλες παρατηρήσεις του, ο Επόπτης ζητάει να διευκρινιστεί η εφαρμογή της νομοθεσίας για την προστασία δεδομένων σε κάθε πρόσβαση στο VIS, ακόμη κι όταν προέρχεται από τις Εθνικές Υπηρεσίες Πληροφοριών.

Στο δελτίο τύπου, ο Επόπτης κ. Πήτερ Χούστινξ δηλωνει "Η βάση δεδομένων VIS θα είναι η μεγαλύτερη διασυνοριακη στην Ευρώπη. Περίπου 20 εκατομμύρια εισαγωγές κάθε έτος προβλέπονται , αναφορικά με τα άτομα που ζητούν μία visa Schengen. Είναι ύψιστης σημασίας να ληφθεί σοβαρά υπόψη η προστασία δεδομένων αυτών των a priori αθώων ανθρώπων."

http://www.edps.eu.int/Press/EDPS-2006-1-EN_access_to_VIS.pdf

Για την ίδρυση αυτής καθαυτής της βάσης δεδομένων, ο Επόπτης είχε γνωμοδοτήσει σχετικά τον περασμένο Μάρτιο:

http://europa.eu.int/eur-lex/lex/LexUriServ/site/el/oj/2005/c_181/c_18120050723el00130029.pdf

Αντίδραση για τη διατήρηση δεδομένων από τη Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή

Με μια "σχετική" καθυστέρηση (1 μήνα μετά την κρίσιμη ψηφοφορία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο), η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της ΕΕ με γνωμοδότησή της στις εκφράζει τους φόβους της για τις επιπτώσεις της διατήρησης τηλεπικοινωνιακών δεδομένων κίνησης και θέσης για σκοπούς καταπολέμησης του εγκλήματος στο επίπεδο των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

http://europa.eu.int/rapid/pressReleasesAction.do?reference=CES/06/3&format=HTML&aged=0&language=EN&guiLanguage=en

Ελαφρώς καθυστερημένη η γνωμοδότηση, η οποία αναφέρεται ακόμη σε "πρόταση της Κομισιόν" που δείχνει ότι η σύνταξη της ειχε ξεκινήσει (και ολοκληρωθεί μάλλον) πολύ πριν την θέσπιση της Οδηγίας τον περασμένο Δεκέμβριο. Πάντως είναι η επίσημη διαφοροποίηση ενός οργάνου της ΕΕ, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί ως επιχείρημα σε μια μελλοντική διαστική ενέργεια για ακύρωση της Οδηγίας ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Μαζί βέβαια και με τη σχετική γνωμοδότηση του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων (,http://europa.eu.int/eur-lex/lex/LexUriServ/site/el/oj/2005/c_298/c_29820051129el00010012.pdf) η οποία αρχικά είχε υιοθετηθεί σε μεγάλο μέρος από το Κοινοβούλιο (Επιτροπή Ελευθεριών), μετά όμως από την παρέμβαση του Συμβουλίου Υπουργών ΕΕ, όλα αυτά ξεχάστηκαν.

Ονόματα κρατουμένων Γκουαντάναμο: διαφάνεια στις ΗΠΑ

Με επιχείρημα την "προστασία της ιδιωτικότητας" αρνήθηκε το Πεντάγωνο των ΗΠΑ να διαθέσει τα ονόματα των κρατούμενων στο Γκουαντάναμο στην Αμερικάνικη Ένωση Συντακτών που τα ζήτησε για να τα δώσει στη δημοσιότητα. Η Ένωση προσέφυγε στη Δικαιοσύνη και τελικά ο ομοσπονδιακός δικαστής Jed S Rakoff's εξέδωσε διάταξη με την οποία έκρινε ότι η δημοσιοποίηση των ονομάτων είναι σύμφωνη με την νομοθεσία για την πρόσβαση στην πληροφόρηση και δεν προσβάλλει τα δικαιώματα ιδιωτικότητας των κρατουμένων.

http://www.abc.net.au/news/newsitems/200601/s1542440.htm

Πρόκειται για κλασική περίπτωση κατά την οποία η Κυβέρνηση για να διατηρήσει τα δικά της συμφέροντα επικαλείται την προστασία της ιδιωτικότητας των πολιτών. Τέτοιες στρεβλώσεις, οι οποίες παρατηρούνται σε ολες τις χώρες, αλλά και σε επίπεδο οργάνων ΕΕ, αλλοιώνουν την πραγματική έννοια της προστασίας προσωπικών δεδομένων και τη σχέση της με την αρχή της διαφάνειας.

H καταδίκη των εγκλημάτων των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων

Το Συμβούλιο της Ευρωπης είναι ένας διεθνής οργανισμός που ιδρύθηκε μετά το τέλος του 2ου Πολέμου στο Στρασβούργο (Γαλλία κοντά στα σύνορα με τη Γερμανία, γεγονός που έχει κι αυτό το συμβολικό του ρόλο) για την προώθηση της ειρήνης στην Ευρώπη και την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Στο Συμβουλιο της Ευρώπης συμμετέχουν 46 χώρες (800 εκ. Ευρωπαίοι), οι οποίοι (πρέπει να) απολαμβάνουν τα δικαιώματα που κατοχυρώνει η Ευρωπαϊκή Συμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και (πρέπει να) έχουν πρόσβαση στις διαδικασίες του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων. Το σύστημα αυτό δεν έχει καμία σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση (25 χωρες) ούτε με το όργανό της "Συμβούλιο της ΕΕ" (εκπρόσωποι των κυβερνήσεων των 25 και της Κομισιόν) και το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (του Λουξεμβούργου), την Κομισιόν και τα άλλα κοινοτικά όργανα (που δεν έχουν πρωτογενή αρμοδιότητα προστασίας θεμελιωδών δικαιωμάτων όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, παρά μόνο "υποχρέωση σεβασμού τους", άρθρο 6 ΣυνθΕΕ και σχετικές διατάξεις Χάρτη Δικαιωμάτων ΕΕ).

Αυτές τις μέρες στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης συζητούνται ορισμένα κρίσιμα θέματα που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως η εξέταση για τις παράνομες μεταγωγές σε κρυφές φυλακές στην Ευρώπη, η αντιμετώπιση της αναβίωσης ναζιστικών οργανώσεων, η κατοχυρωση του δικαιώματος πρόσβασης στο νερό ως οικουμενικό δικαίωμα (εισήγηση της Έλσας Παπαδημητρίου) και η εισήγηση για την διεθνή καταδίκη των εγκλημάτων των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων.

http://assembly.coe.int/Mainf.asp?link=http://assembly.coe.int/Documents/WorkingDocs/Doc05/EDOC10765.htm

Αν και υπάρχουν αρκετά φραστικά ατοπήματα που αποπροσανατολίζουν από τις στοχεύσεις της εισήγησης στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, στο "κανονιστικό" τμήμα της αυτή απέχει πόρρω από το να απορρίπτει την κομμουνιστική ιδεολογία. Στοχεύει στην ενημέρωση μόνο για τις παραβιάσεις ανθρωπινων δικαιωμάτων (εκτελέσεις με συνοπτικές διαδικασίες, φόνοι, βασανιστήρια, παραβίαση ιδιωτικότητας, λογοκρισία, απαλλοτριώσεις) που διαπράχθηκαν όχι γενικά από κομμουνιστικά καθεστώτα, αλλά ειδικά από εκείνα τα καθεστώτα που είχαν χαρακτήρα ολοκληρωτικό, δηλαδή τις δικτατορίες που κατέλυσαν την έννοια του κράτους δικαίου.

Ενισχύοντας την προσέγγιση ότι δεν πρόκειται για καταδίκη ενός ιδεολογικού-πολιτικού συστήματος, η εισήγηση καλεί τα κομμουνιστικά ή μετα-κομμουνιστικά κόμματα των κρατών-μελων του Συμβουλίου να επαναξιολογήσουν την ιστορία του κομμουνισμού και το δικό τους παρελθόν, να πάρουν ξεκάθαρη απόσταση από τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα και να τα καταδικάσουν απερίφραστα.

Η εισήγηση προτείνει την ίδρυση μιας επιτροπής από ανεξάρτητους ειδικούς με αποστολή την συλλογή και αξιολόγηση πληροφοριών και νομοθεσιών που σχετίζονται με την παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων από διάφορα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα και τη σύνταξη μιας επίσημης διακήρυξης για την διεθνή καταδίκη των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από αυτά τα καθεστώτα.

Η εισήγηση (με εξαίρεση ορισμένες φραστικές ακρότητες του προφανέστατα αντικομμουνιστή εισηγητή- σημαντικό λάθος του Συμβουλίου να αναθέσει στον συγκεκριμένο τη σύνταξη του κειμένου) δεν σκοπεύει φυσικά να αποκυρήξει τον κομμουνισμό, ούτε καν συλλήβδην τα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα βάζοντας τα όλα στην ίδια κατηγορία (η αναφορά στα εγκληματα των ναζί δεν αποσκοπεί σε εξομοίωση και κατάργηση διαφοροποίησης πολιτικών χαρακτηριστικών, αλλά στην διαπίστωση ότι π.χ. ένας φόνος είναι πάντα ένας φόνος ανεξάρτητα από την ιδεολογική θεμελίωσή της), αλλά εστιάζει αποκλειστικά στα εγκλήματα που διεξήχθησαν κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας τους. Κακώς και παραπλανητικά, λοιπόν, η εισήγηση αυτή τιτλοφορήθηκε "Αντικομμουνιστικό Μνημόνιο". Καλώντας τα κομμουνιστικά κόμματα να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους, το Συμβούλιο της Ευρώπης ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για τον κομμουνισμό και θα λέγαμε γενικότερα για την αριστερά. Μια γενναία παραδοχή των ολέθριων σφαλμάτων του καθεστώτος δεν μπορεί παρά να λειτουργήσει θετικά και να ενισχύσει την συνειδητοποίηση πολιτικών και πολιτών απέναντι σε φορείς εκπροσώπησης των σύγχρονων δημοκρατιών. Η στάση των κομμουνιστικών κομμάτων απέναντι σε αυτο το κάλεσμα του Συμβουλίου της Ευρώπης θα δείξει τι πραγματικά πρεσβεύουν αυτοί οι φορείς για το μέλλον, ως προς τα ατομικά δικαιώματα. Και κανείς δεν εμπόδιζει κάποιον πολιτικό ή άλλο φορέα να διακηρύξει ένα κείμενο κατοχυρωσης δικαιωμάτων διαφορετικό από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και να προσπαθήσει να πείσει για την καλύτερη ποιότητά του ή τις εναλλακτικές του.

Μέσα στο πλαίσιο γενικότερης παραπληροφόρησης, για την οποία ευθύνεται και η ίδια η διατύπωση της εισήγησης, διαβάζουμε σε Ομόφωνο Ψήφισμα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων που προήλθε από την ΤΕΔΚΝΑ (http://news.pathfinder.gr/greece/politics/277644.html):

"Η προσπάθεια εξομοίωσης της ιδεολογίας του κομμουνισμού με το ναζισμό και το φασισμό αποτελεί πρόκληση προς την Ιστορική Μνήμη. Εξισώνει τους θύτες με τα θύματα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τους εγκληματίες με τους ήρωες. Θεωρεί τους μεγαλύτερους αντιπάλους του ναζισμού και του φασισμού, τους κομμουνιστές, εγκληματίες. Ανησυχεί και διαμαρτύρεται γιατί, ενώ οι χιτλερικοί καταδικάστηκαν από τη διεθνή κοινότητα, δε συνέβη το ίδιο και με τους κομμουνιστές."

Πρώτα απ' όλα, η εισήγηση του Συμβουλίου δεν καταδικάζει καμία ιδεολογία και κανέναν φορέα ιδεολογίας. Δεν αναζητεί φυσικούς αυτουργούς με υπεραπλουστεύσεις (κομμουνιστές=εγκληματίες), αλλά εντοπίζει και απομονώνει τα εγκλήματα κατά των ανθρώπινων δικαιωμάτων ως πρακτικές εξουσίασης, τα οποία διεξήχθηκαν σε συνθήκες ολοκληρωτισμού, χωρίς μάλιστα να καταλήγει σε τελικά συμπεράσματα, αλλά καλώντας τα ίδια τα κόμματα να κάνουν την αυτοκριτική τους και συστηνοντας τον ανεξάρτητο ερευνητικό φορέα για τη διαπίστωση της πραγματικής έκτασης αυτων των εγκλημάτων. Η αποστολή του Συμβουλίου είναι ο εντοπισμός παραβιάσεων δικαιωμάτων, η επέμβαση όπου είναι εφικτό (μέσω του μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και της διπλωματίας) και κυρίως η ενημέρωση για τις παραβιάσεις.

"Οι κύκλοι όμως αυτοί είναι οι ίδιοι που χωρίς αιδώ παραδέχονται σήμερα πως δε βρέθηκαν ποτέ τα περιβόητα όπλα στο Ιράκ, ενώ συνεχίζουν να φυλακίζουν, να βασανίζουν και να σκοτώνουν καθημερινά αθώους. Είναι οι ίδιοι που παραβιάζουν κάθε έννοια διεθνούς δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα διάφορα "Γκουαντάναμο". Είναι οι ίδιοι που κατάφεραν στο Ευρωκοινοβούλιο να πάρουν την πρωτοφανή απόφαση του περιορισμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με την παρακολούθηση όλων μας στο όνομα της δήθεν καταπολέμησης της τρομοκρατίας."

Εδώ είναι σαφές ότι αυτοί που συνέταξαν το κείμενο δεν έχουν ιδέα για την διαφορά ανάμεσα σε Συμβούλιο της Ευρώπης και Συμβούλιο της ΕΕ, G8, Κυβέρνηση ΗΠΑ κλπ. Μια αξιοπρόσεχτη θεσμική άγνοια, δυσερμήνευτη για το κεντρικό διοικητικό όργανο της πρωτεύουσας της Χώρας και την Τοπική Ένωση Δήμων και Νομαρχιών Αττικής. Το Συμβούλιο της Ευρώπης ουδεμία σχέση έχει με Γκουαντάναμο και data retention, αντιθέτως μάλιστα. Όταν δεν μπορεί κάποιος να διαχωρίσει τους θεσμούς προστασίας δικαιωμάτων από αλλοτριωμένα εξουσιαστικά κέντρα, καλύτερα να σιωπά και να μην δημοσιεύει "ψηφίσματα" που αποκαλύπτουν την απόλυτη αποπληροφόρηση για τις διεθνείς οργανωτικές δομές.

" Και για αυτά τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας δεν έχουν να πουν τίποτε. Η ιστορία όμως του δημοκρατικού κινήματος, αναπόσπαστο μέρος του οποίου ήταν και είναι οι κομμουνιστές, γράφτηκε με δημοκρατικούς και απελευθερωτικούς αγώνες στις πόλεις και τα βουνά, στις πλατείες και τα εργοστάσια. Και σφραγίστηκε με σημαντικές και πανανθρώπινες κατακτήσεις, όπως είναι ο σεβασμός της αυτοδιάθεσης των λαών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι λαοί της Ευρώπης έχουν πλούσια, μα και οδυνηρή εμπειρία. Εδωσαν εκατομμύρια νεκρούς για την απόκρουση του ναζισμού και του φασισμού. Δε θα επιτρέψουν τη νεκρανάσταση τέτοιων αντιδραστικών πρακτικών και μεθόδων, στη λογική της εμπέδωσης της "νέας τάξης πραγμάτων". Και η Ιστορία, που έχει κριθεί και εκτιμηθεί από την ανθρωπότητα, δεν είναι δυνατόν να ξαναγραφεί από σκοπιμότητες, ούτε να αλλοιωθεί προκειμένου να πετύχουν κάποιοι τα σχέδιά τους».
Τέλος, το Δημοτικό Συμβούλιο Αθήνας, στο ψήφισμά του, ζητά την απόσυρση του αντικομμουνιστικού μνημονίου."

Μία απλή επίσκεψη στην ιστοσελίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης και περιδιάβαση στα πάμπολλα έγγραφα αλλά και ουσιαστικά επιτεύγματά του κατά τη διάρκεια της ιστορίας του, αποκαλύπτει την πρωτοφανή κενότητα και το επίπεδο του λαϊκισμού αυτού του κειμένου. Με την επιφύλαξη, όμως, για να ειμαστε δίκαιοι, ορισμένων σοβαρών φραστικών ακροτήτων στην εισήγηση του Συμβουλίου. Ακροτήτων που ούτως ή άλλως βρίσκονται στο πλαίσιο της κομματικής πολιτικής αντιπαράθεσης και άρα παραμένουν εξ ορισμού εκτός της σφαίρας εργασιών του Συμβουλίου.

Ακτιβισμός και θεμελιώδη δικαιώματα

Τελευταία με απασχολεί θεωρητικά το θέμα της "στράτευσης" και της εφαρμογής δραστικών μέτρων για την υπεράσπιση ενός αντικειμενικά αποδεκτού σκοπού. Υπάρχουν συμπεριφορές που ακόμη κι αν χαρακτηριστούν παράνομες, όλοι θα συμφωνήσουμε ότι ενέχουν μια (συμβολική ορισμένες φορές) αποτελεσματικότητα που τελικά βαρύνει τόσο, ώστε να μην έχει (κοινωνική) απαξία η παραβατικότητα.

Σκέφτομαι πολλές φορές ότι πολύ ευχαρίστως θα συμμετείχα σε μία επιχείρηση ξηλώματος των καμερών που υπάρχουν στους δρόμους της Αθήνας, ακόμη κι αν έχουν κοστίσει δισεκατομμύρια στο ελληνικό δημόσιο. (Άλλωστε το συγκεκριμένο "δημόσιο έργο", εκτός από παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων έχει αποδειχθεί αφενός αποτελεσματικό στην πράξη και αφετέρου υπάρχει σοβαρό πρόβλημα ως προς την "παραλαβή" του από την εταιρία κατασκευής του, σύμφωνα με το Ελεγκτικό Συνέδριο, γιατί η εταιρία δεν τήρησε τους οικονομικούς και άλλους όρους της σύμβασης, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μου). Αναρωτιέμαι, όμως, μέχρι που μπορεί να φτάνει αυτή η "δίκαιη" παραβίαση της νομιμότητας.

Σκέφτομαι μια ιδιαίτερα προσφιλή πρακτική των ακτιβιστών ομοφυλόφιλων: το outing. Κράξιμο των δημόσιων προσώπων που είναι gays και το κρύβουν ή διαφημίζουν ένα εντελώς straight προφίλ. Διαμορφώνεται σταδιακά μια αντίληψη στη νομολογία που λέει ότι η ιδιωτικότητα των δημόσιων προσώπων υποχωρεί όταν υπάρχει "κραυγαλέα αντινομία ανάμεσα στο δημόσιο λόγο τους και τις πράξεις τους στην ιδιωτική τους ζωή" (σε αυτή τη βάση και η Αρχή Προσωπικών Δεδομένων θεώρησε εντάξει τις εκπομπές αποκάλυψης της σεξουαλικής ζωής Μητροπολιτών, αλλά επέβαλε κάποια πρόστιμα γιατί η πολλαπλή επανάληψη της είδησης ξεπέρασε την θεμιτή επανάληψη για σκοπούς ενημέρωσης του κοινού και έφτασε στα όρια της σκανδαλοθηρίας, με σκοπό την διαπόμπευση των προσώπων και στόχο την αύξηση της τηλεθέασης και την εμπορικοποίηση τελικά της είδησης). Όταν κάποιο δημόσιο πρόσωπο προκαλεί με την υποκρισία του, το κοινό αποκτά δικαίωμα γνώσης, σύμφωνα με αυτή την νομολογία, ακόμη και για τις πιο εσωτερικές σφαίρες της ιδιωτικής του ζωής. Άραγε πρόκειται για δικαίωμα γνώσης του κοινού ή για υπερδικαίωμα των δημοσιογράφων -περίπου ως "εκπροσώπων" της κοινής γνώμης, οιονεί φορέων ενός συλλογικού δικαιώματος- για διάδοση προσωπικών πληροφοριών.

Ανησυχώ, όμως, μήπως με αυτήν την προσέγγιση φτάνει κανείς στο να χρησιμοποιεί την ιδιωτική πληροφορία ως μέσο, με αποτέλεσμα τελικά να εργαλειοποιείται ο φορέας της. Η χρησιμοποίηση ενός ατόμου ως αντικείμενο έρχεται σε αντίθεση με μια καταστατική αρχή της συνταγματικής έννομης τάξης: την προστασία της ανθρώπινης αξίας. Ένα ατομικό δικαίωμα μπορεί να περιορίζεται, να συρρικνώνεται, προκειμένου να ικανοποιηθεί ένα άλλο (όπως η ενημέρωση) που κρίνεται σε μια ειδική συγκεκριμένη περίπτωση ως βαρύνον και σημαντικότερο. Η συρρίκνωση αυτή δεν μπορεί να φτάνει όμως μέχρι την αφαίρεση ενός πυρήνα, ενός στοιχειώδους απρόσβλητου κουκουτσιού του δικαιώματος (ως "βασικό περιεχόμενο" το αναφέρει ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ), το οποίο κάθε άνθρωπος έχει αξίωση να είναι σεβαστό, λόγω ακριβώς της ανθρώπινης ιδιότητάς του. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, όσον αφορά στον πυρήνα του δικαιώματος στον ιδιωτικό βίο και του δικαιώματος στην προστασία προσωπικών δεδομένων (άρθρα 9 και 9Α του Συντάγματος) βρίσκεται ακριβώς η ερωτική ζωή και οι σχετικές με αυτήν πληροφορίες, στο μέτρο, βέβαια, που δεν έχουν δημοσιοποιηθεί από το ίδιο το άτομο. Ακόμη και ο κανόνας της "κραυγαλέας αντινομίας δημόσιου λόγου και ιδιωτικού έργου" νομίζω ότι δεν μπορεί να αφαιρέσει αυτόν τον απαραβίαστο πυρήνα ιδιωτικότητας που ανάγεται στον σεβασμό και την προστασία της ανθρώπινης αξίας που, σύμφωνα με το Σύνταγμα, αποτελεί την "πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας" (άρθρο 2 παρ. 1 Σ.).

Καταλήγω τελικά ότι το όριο αποδεκτής παραβατικότητας σε ένα context ακτιβισμού είναι οι πυρήνες των ατομικών δικαιωμάτων. Και η αρχή της αναλογικότητας. Με μια τέτοια προσέγγιση δεν θα με ενοχλούσε ως πολίτη η αφαίρεση μιας παράνομης κεραίας κινητής τηλεφωνίας που κάποιος έχει τοποθετήσει στην ταράτσα του έναντι αμοιβής. Δεν θα ενοχλούσε ενδεχομένως και η δημόσια ανακοίνωση του ονόματός του στον τύπο ή με άλλα μέσα, αλλά βέβαια όχι στο σημείο που να καταντάει διαπόμπευση. Θα ανεχόμουν τις αναγκαίες προσβολές για το ξήλωμα της κεραίας, όχι όμως και καταστροφή άλλων περιουσιακών του αντικειμένων για λόγους εκδίκησης. Οι αυστηροί όροι αυτοδικίας που περιέχονται στη νομοθεσία ίσως θα πρέπει να "διαβαστούν" λίγο πιο χαλαρά για την περίπτωση των οργανωμένων ακτιβιστών, σε συνδυασμό με τις διατάξεις για την άμυνα και την κατάσταση ανάγκης. Ο σκοπός όμως, δεν αγιάζει πάντα τα μέσα.

Πρωτοβουλία για Κώδικα Δεοντολογίας

Το αίτημα για αυτορρύθμιση στο χώρο των ελληνικών ιστολογίων έχει τεθεί από διάφορες πλευρές και κυρίως από την ίδια την πραγματικότητα. Η διαχείριση των σχολίων, η ελευθερία της έκφρασης, ο σεβασμός της ιδιωτικότητας, αλλά, κυρίως, οι δαιδαλώδεις κανόνες της πνευματικής ιδιοκτησίαs, το δικαίωμα (;) ανάρτησης φωτογραφιών που βρίσκονται στο Διαδίκτυο, η υιοθέτηση όρων χρήσης στα blogs , η εύρεση του ισχύοντος δικαίου και η διασφάλιση της τήρησης των κανόνων είναι ορισμένα από τα κεντρικά ζητήματα που απασχολούν τους διαχειριστές των ιστολογίων.

Η κατάρτιση ενός Κώδικα Δεοντολογίας, ενός soft law κειμένου αποδεκτού από όλους, το οποίο θα δίνει πρακτικές απαντήσεις στα ερωτήματα και η δεσμευτικότητά του θα απορρέει μόνο από την ομόφωνη αποδοχή είναι ένα ζητούμενο. Σε αυτήν την αποστολή θα πρέπει να λάβουμε ενεργά μέρος όλοι, καταθέτοντας ιδέες και προτάσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα τελικό κείμενο. Χωρίς να σημαίνει ότι ένα "τελικό" κείμενο χάνει τον δυναμικό χαρακτήρα του να προσαρμόζεται στις εξελίξεις.

Η αποδελτίωση των απόψεων και ο συντονισμός των εργασιών θα πρέπει να ανατεθούν σε ένα πολυπρόσωπο και αντιπροσωπευτικό όλων των τάσεων συμβούλιο, το οποίο θα έχει και την ευθύνη για την κατάρτιση του κώδικα. Εξυπακούεται ότι σε αυτό το συμβούλιο θα πρέπει να συμμετέχουν όχι μόνο διαχειριστές ιστολογίων, αλλά "απλοί" χρήστες, εμπειρογνώμονες από τον τομέα της πληροφορικής, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών (για παράδειγμα, από την digitalrights.gr), αλλά και πρόσωπα κύρους και εμπειρίας που μπορεί να μην έχουν καμία σχέση με το διαδίκτυο. Οι διαδικασίες κατάρτισης θα πρέπει φυσικά να τηρούν τους κανόνες της απόλυτης διαφάνειας, ώστε να υπάρχει πλήρης ενημέρωση για τους όρους με τους οποίους συντάσσεται το κείμενο του κώδικα.

Όπως κάθε σύστημα αυτορρύθμισης, η χάρτα αυτή θα πρέπει να προβλέπει και την ίδρυση σχετικής θεσμικής εγγύησης διαρκούς ελέγχου της τήρησης της, υπό τη μορφή π.χ. ενός ανεξάρτητου Ombudsman ή μιας μικρής επιτροπής που θα μπορεί να λειτουργεί διαμεσολαβητικά όταν εντοπίζονται συγκρουσιακές καταστάσεις και θα μπορεί να υποβάλει χαλαρές υποδείξεις για την διευθέτηση των προβλημάτων, με βάσει τις αναφορές του κώδικα.

Ένας τέτοιος καταστατικός χάρτης θα ήταν καλό, πριν την τελική υπογραφή του, να τεθεί για παρατηρήσεις στα αρμόδια ανεξάρτητα όργανα (Αρχή Προστασίας Δεδομένων, Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών), τα οποία έχουν θεσμική αποστολή να προσφέρουν τη βοήθειά τους και την τεχνογνωσία τους σε κάθε περίπτωση επιχειρούμενης αυτορρύθμισης.

Όσοι ενδιαφέρεστε να λάβετε μέρος σε αυτό το εγχείρημα, παρακαλώ να μου στείλετε ένα e-mail στην διεύθυνση homo_chatius@hotmail.com.

Παρακαλώ να διαδώσετε το πνεύμα αυτής της πρότασης, ώστε να ενημερωθούν όλοι.

Apple εναντίον privacy;

Η νέα έκδοση των iTunes της Apple σκανάρει τη μουσική συλλογή του υπολογιστή και προτείνει αγορές νέων τραγουδιών. Προφανώς με τη δημιουργία ενός προφίλ, το πρόγραμμα προτείνει στον χρήστη πιο κομμάτι θα τον ενδιέφερε. Εφόσον το πρόγραμμα απλώς προτείνει στον χρήστη, χωρίς να σώζονται δεδομένα σε data bases της Apple ή άλλων ενδιαφερομένων και αφού το πρόγραμμα προτείνει και δεν παραγγέλνει αυτομάτως, νομίζω ότι δεν δημιουργούνται προβλήματα σε σχέση με την προστασία της ιδιωτικότητας, αντιθέτως μπορεί είναι κι ένα χρήσιμο εργαλείο παρακολούθησης της μουσικής παραγωγής. Πάντα βέβαια πρέπει να προστίθεται και η δυνατότητα opt-out για τον χρήστη. Το νόημα είναι τα μηχανήματα να υπηρετούν τον άνθρωπο κι όχι το αντίστροφο.

Αναποτελεσματική η παρακολούθηση πολιτών ως αντιτρομοκρατικό μέτρο

Σε αθώους πολίτες ή αδιέξοδα οδήγησε η παρακολούθηση πολιτών στις ΗΠΑ, ως αντιτρομοκρατικό μέτρο μετά την 9/11. Η Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας εξουσιοδοτήθηκε να στέλνει σχετικά δεδομένα στο FBI. Μία πρακτική που, όπως αναφέρουν και οι New York Times αποδείχθηκε, εκτός από προσβλητική για τα ατομικά δικαιώματα, εξαιρετικά αναποτελεσματική και στο πλαίσιο του εντοπισμού υπόπτων.

http://www.nytimes.com/glogin?URI=http://www.nytimes.com/2006/01/17/politics/17spy.html&OQ=
hpQ26exQ3D1137560400Q26enQ3D998d7190aee080f7Q26eiQ3D50
94Q26partnerQ3Dhomepage&OP=74553b3dQ2FQ2BQ7Cd_Q2Bxk
Q60Xnkki.Q2B.Q7EQ7EpQ2BQ7EQ3EQ2BQ3ECQ2BYkrzizQ60XQ2
BQ3ECXYuqQ5CiDr

Κι όλα αυτά ενώ ο G.W. Bush κατηγορείται για εντολές παρακολουθήσεων που υπενθυμίζουν το σκάνδαλο Watergate επί Nixon, αλλά σε μεγαλύτερη, φυσικά, έκταση. Ορισμένες φωνές κάνουν λόγο επίσης για ποινική δίωξη κατά του Προέδρου, αλλά και για ενεργοποίηση της διαδικασίας του impeachement (=έκπτωση του προέδρου από το αξίωμά του λόγο σοβαρής παράβασης καθήκοντος).

Αναθεώρηση Συντάγματος: η Έναρξη

Η ομιλία του Πρωθυπουργού συνιστά την επίσημη πολιτική έναρξη της αναθεωρητικής διαδικασίας, περιλαμβάνοντας το περίγραμμα του εγχειρήματος. Ακολουθή σύντομη κριτική ανάλυση.

http://www.nd.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=38895&Itemid=92

1. Το ζήτημα των μη κερδοσκοποικού και μη κρατικού χαρακτήρα Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων συνοδεύτηκε από μνεία στην υποχρεωτική κρατική εποπτεία. Η επιλογή παρουσιάζεται ως μέτρο για τον περιορισμό της φοιτητικής μετανάστευσης αλλά και απελευθέρωσης των δυνάμεων της παιδείας.

2. Ως προς την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, αναφέρεται ότι οι Πρόεδροι των ανώτατων δικαστηρίων θα επιλέγονται αποκλειστικά από τους αντιπροέδρους κάθε σώματος (όχι δηλαδή με "βουτιές" στην επετηρίδα και προεδροποίηση απλώς αρεστών ανώτατων δικαστών). Είναι ένα σχηματικό και μάλλον δηλό βήμα, αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι και πάλι το Υπουργικό Συμβούλιο θα επιλέγει τον Πρόεδρο ανάμεσα απλώς σε μία πιο κλειστή λίστα. Επίσης ο διορισμός των αντιπροέδρων θα γίνεται με κριτήριο παλαιότητας. Η γνωστή ηλικιακή αντίληψη για την ισότητα που επικρατεί παντού...

3. Όσον αφορά την στομφώδη εξαγγελία για ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου, η τοποθέτηση του Πρωθυπουργού ξεκαθάρισε ότι στην ουσία θα αφαιρεθεί η αρμοδιότητα (οιονεί) τελικού ελέγχου συνταγματικότητας από τα ανώτατα δικαστήρια και το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο του άρθρου 100Σ. και θα ανατεθεί σε ένα ΣΔ με "σταθερή σύνθεση". Το τι σημαίνει "σταθερή σύνθεση" δεν είναι σαφές (θα αποτελείται από τους ίδιους για όλη τους τη ζωή;). Και επίσης, καμία ουσιαστική τομή δεν γίνεται ως προς τον διάχυτο και παρεμπίπτοντα έλεγχο της συνταγματικότητας: το ΣΔ θα κρίνει όχι σε κάθε φάση της διαδικασίας, αλλά ύστερα από παραπομπή των ανώτατων δικαστηρίων (αρμοδιότητα που ως σήμερα ανήκει στις ολομέλειες τους και στο ΑΕΔ). Συνεπώς η θεσμική αλλαγή που θα εισαχθεί έχει μόνο συμβολική αξία, περιορισμένης πρακτικής εμβέλειας. Στο ΣΔ θα ανατίθεται η αρμοδιότητα ελέγχου των οικονομικών των κομμάτων και ο έλεγχος του πόθεν έσχες των βουλευτών (με... κυρωτικές αρμοδιότητες, σαν να ήταν μία ΔΟΥ). Έργα δηλαδή που ανήκουν στην "ύλη" μάλλον ενός δημοσιονομικού δικαστηρίου (όπως το Ελεγκτικό Συνέδριο). Τουλάχιστον διασώζεται η αρμοδιότητα κάθε δικαστή της χώρας να μην εφαρμόζει διάταξη που είναι αντίθετη στο Σύνταγμα. Αναμένουμε με λεπτομέρειες τη νέα συνταγματική διάταξη.

4. Ως προς τη διαφάνεια, ο Πρωθυπουργός διακήρυξε ακόμη μια φορά τον τρόπο με τον οποίο την αντιλαμβάνεται: έλεγχος, ανάμεσα και στα άλλα, της συγκέντρωσης των μέσων ενημέρωσης. Αναφέρθηκε στον ετοιμαζόμενο νόμο, ο οποίος εξειδικεύει έτσι ήδη υπάρχουσα συνταγματική διάταξη, εκείνη του άρθρου 14 που αναφέρει ότι κανένας δεν μπορεί να διαθέτει πέραν του ενός μέσων ενημέρωσης "της αυτής ή της άλλης μορφής". Δηλαδή, δεν μπορείτε να έχετε δύο μπλογκ, λέει το Σύνταγμα. Χωρίς να έχει γίνει αντιληπτό, ακόμη, ότι αυτή η διάταξη θα προκαλέσει ακριβώς το ίδιο πρόβλημα που προκάλεσε και η άλλη διάταξη που βρίσκεται παρακάτω: ο βασικός μέτοχος. Γιατί αν θέτεις τέτοιους απόλυτους περιορισμούς στην άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας δεν μπορείς να είσαι σε συμβατότητα με το κοινοτικό δίκαιο που διακηρύσσει την εξάλειψη των ανούσιων εμποδίων στην ανάπτυξη και την επένδυση. Βρισκόμαστε σε μια θαυμάσια ευκαιρία να εναρμονίσουμε το Σύνταγμά μας με τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά εθελοτυφλούμε και προτάσσουμε το φόβητρο της διαπλοκής.

5. Το απόλυτο ασυμβίβαστο των βουλευτών θα σχετικοποιηθεί. Πρόκειται για ορθή πρόταση. Κάθε απολυτότητα πρέπει να αμβλύνεται για να είναι πρακτικά εφαρμοσιμη.

6. Προτείνεται η τροποποίηση της ερμηνευτικής δήλωσης κάτω από το άρθρο 28 του Συντάγματος, η οποία αναφέρει ότι το άρθρο αυτό αποτελεί το συνταγματικό θεμέλιο για τη συμμετοχή της χώρας στις διαδικασίες της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Είναι η πρώτη φορά στη συνταγματική ιστορία της χώρας που προτείνεται η αναθεώρηση μιας ερμηνευτικής δήλωσης. Η αναθεώρηση στοχεύει στο να μνημονευθεί ότι η συμμετοχή της χώρας γίνεται με βάση την τρίτη παράγραφο του άρθρου 28, θέτοντας τέλος στις σχετικές θεωρητικές αναζητήσεις για τις διαδικασίες υποδοχής του ευρωπαϊκού δικαίου από την εσωτερική έννομη τάξη. Πρακτική σημασία: η ψήφιση νόμων που καθιστούν εσωτερικό δίκαιο τις Συνθήκες της ΕΕ δεν θα απαιτείται να γίνεται από τα 3/5, αλλά μόνο από την απόλυτη πλειοψηφία (151) του αριθμού των Βουλευτών. Αυτό σημαίνει ότι και μόνη η κυβερνητική πλειοψηφία μπορεί να προσχωρήσει σε οποιαδήποτε μελλοντική ευρωπαϊκή Συνθηκη χωρίς τη σύμπραξη της αντιπολίτευσης. Αυτή η αγωνία της κυβέρνησης να χαμηλώσει τα στάνταρντς δημοκρατικής νομιμοποίησης της συμμετοχής της χώρας στην ΕΕ είναι εντελώς ακατανόητη, δεδομένης της παραδοσιακής σύμπνοιας της μείζονος και ευρύτερης αντιπολίτευσης στα μεγάλα ευρωπαϊκά θεσμικά ζητήματα.

7. Η διακήρυξη σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος (εκπόνηση σχεδίου χωροταξικού σχεδιασμού) είναι αντικείμενο κοινού νόμου. Ας εκπονήσει πρώτα το Κράτος το πολυδιαφημιζόμενο κτηματολόγιο και δασολόγιο.

8. Ως προς τις Σχέσεις Κράτους-Εκκλησίας, ο Πρωθυπουργός αναφέρεται ότι οι διακριτοί ρόλοι τους μπορούν να ρυθμιστούν και νομοθετικά. Δεν βλέπουμε όμως η Κυβέρνηση να υποστηρίζει την σχετική νομοθετική πρόταση που κατατέθηκε πριν από ένα περίπου μήνα. Επίσης αναφέρεται ότι η αναθεώρηση του άρθου 3 αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης στην προηγούμενη αναθεώρηση και απορρίφθηκε τελικά. Αυτό είναι επιχείρημα για να μην ανοίξει και πάλι η συζήτηση; Ειδικά τώρα που το αίτημα είναι ακόμη πιο ώριμο από ότι ήταν πριν από 6 χρόνια;

9. Το επιχείρημα του Πρωθυπουργού για την μη αναθεώρηση του τρόπου εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι ότι με την παρούσα διαδικασία ανήλθαν στο ύπατο αξίωμα "καταξιωμένα πρόσωπα ευρείας αποδοχής". Αναρωτιέμαι για την αν η ευρεία αποδοχή αφορά τον Χρ. Σαρτζετάκη και αν η καταξίωση αφορά τον Κ. Παπούλια. Η μη αναθεώρηση της διάταξης αποτελεί απλώς διατήρηση του "δικαιώματος" του Πρωθυπουργού να επιλέγει αυτός όποιον θέλει για Πρόεδρο της χώρας, ποντάροντας στην κομματική πειθαρχία και πιέζοντας - "συνωμοτώντας" με την μείζονα αντιπολίτευση για να μη γίνουν εκλογές, ενώ η ελάσσων αντιπολίτευση συνήθως απέχει αφού δεν είναι καν αναγκαία.

Η αναθεώρηση αυτή φιλοδοξεί να λειτουργήσει διορθωτικά-συμπληρωματικά προς την προηγούμενη, η οποία χαρακτηρίστηκε επιβεβαιωτική-συναινετική, αλλά και "θολή", άνευρη κλπ.

Αξίζει να θυμηθούμε τον κίνδυνο που ενέχει κάθε τέτοια διαδικασία: οι κανονιστικοί φραγμοί του αυστηρού συντάγματος υποχωρούν προκειμένου να δεχτούν τον αναθεωρητικό νομοθέτη, για να "κλείσουν" και πάλι, μετά τη θέση των τροποποιήσεων σε εφαρμογή.

H προτεινόμενη θέσπιση Συνταγματικού Δικαστηρίου

Μια σημαντική αναδιανομή δικαστηριακής ύλης θα επέλθει, εφόσον αληθεύει η είδηση ότι η Κυβέρνηση πρόκειται να προτείνει ως κεφάλαιο της αναθεώρησης την ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου κι εφόσον μια τέτοια ρύθμιση ψηφιστεί. Πρόκειται για τομή βαθύτερη φυσικά από την επιτρεπόμενη ίδρυση μη κρατικών ΑΕΙ. Κι αυτό, γιατί θα αναθεωρηθεί άρδην η δομή του ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων, μία παράδοση που ανατρέχει στην πρώτη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας του 1929, αλλά και σε προγενέστερες αποφάσεις του Αρείου Πάγου, του 19ου αιώνα.

Ο έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων στην Ελλάδα είναι διάχυτος και παρεμπίπτων. Αυτό σημαίνει ότι κάθε δικαστήριο, μονομελές ή πολυμελές, από το Ειρηνοδικείο και το Πταισματοδικείο, μέχρι τον Άρειο Πάγο, το ΣτΕ και το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει την αρμοδιότητα να μην εφαρμόσει νόμο, ο οποίος έρχεται σε αντίθεση με το Σύνταγμα (άρθρο 93§4). Επομένως, κάθε δικαστικός λειτουργός υποχρεούται να ελέγχει τη συνταγματικότητα του νόμου που καλείται να εφαρμόσει (διάχυτος έλεγχος). Ταυτόχρονα, η συνταγματικότητα ενός νόμου δεν μπορεί να είναι αυτοτελής αίτηση ενός πολίτη στο δικαστήριο, αλλά πρέπει να εντάσσεται στο πλαίσιο μίας άλλης αίτησης, στην οποία, παρεπιπτόντως προβάλλεται και η αντισυνταγματικότητα ενός νόμου (παρεμπίπτων έλεγχος). Ακόμη κι όταν το ΣτΕ ή ο Άρειος Πάγος αποφασίσουν ότι μια διάταξη είναι αντισυνταγματική, τίποτε δεν δεσμεύει τον Ειρηνοδίκη ή το Εφετείο να εκδώσει δική του απόφαση, διατηρώντας την αυτοτέλεια της κρίσης του και τελικά την ανεξαρτησία του. Με λίγα λόγια, η απόφαση για την αντισυνταγματικότητα ενός νόμου, σύμφωνα με το ισχύον Σύνταγμα δεν δεσμεύει κανέναν άλλο, εκτός από την Διοίκηση και τους διαδίκους στη συγκεκριμένη και μόνο υπόθεση για την οποία εκδόθηκε. Δεν καταργεί τον νόμο, ο οποίος εξακολουθεί να υφίσταται στην έννομη τάξη.

Με την ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου, όταν ένα δικαστήριο διαπιστώσει ότι ενδεχομένως να υφίσταται πρόβλημα συνταγματικότητας μιας διάταξης ή όταν ένας πολίτης το ζητήσει, αναβάλλεται η έκδοση της απόφασης, μέχρι να αποφασίσει το Σ.Δ. κυριαρχικά για την συνταγματικότητα του νόμου ή μη. Ανάλογα με το σύστημα που θα επιλεγεί, το Σ.Δ. μπορεί απλώς να κηρύσσει διάταξη αντισυνταγματική ή και να καταργεί τον νόμο. Επομένως, με την θέσπιση του Σ.Δ. δημιουργείται ένα νέο όργανο το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στην Δικαιοσύνη και τη Νομοθετική λειτουργία, αφού οι αποφάσεις του έχουν αυξημένη τυπική ισχύ έναντι των κοινών νόμων, περίπου σαν να ήταν ένας αφαιρετικός συνταγματικός νομοθέτης.Όταν εκδοθεί η απόφαση του ΣΔ, ο δικαστής οφείλει να συμμορφωθεί απόλυτα προς αυτήν, χωρίς βέβαια δυνατότητες παρέκκλισης από την κρίση για την συνταγματικότητα ή μη του νόμου. Πρόκειται για το σύστημα κεντρικού ελέγχου συνταγματικότητας.

Υπάρχουν υπέρ και κατά. Ο "απλός" δικαστής (Ειρηνοδίκης, Πρωτοδίκης, Εφέτης, Αρεοπαγίτης, Σύμβουλος Επικρατείας) δεν δικαιούται πλέον να ελέγξει τη συνταγματικότητα, αλλά αντίθετα οφείλει να σεβαστεί την απόφαση ενός ανώτερου συναδέλφου του. Επομένως διαμορφώνεται μια ασυνέχεια στην εσωτερική ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Επιπρόσθετα, η νομολογία ενός ανώτατου δικαστηρίου, η οποία παραδοσιακά στην Ελλάδα δεν θεωρείται πηγή του δικαίου, αποκτά ένα χαρακτήρα αυξημένης τυπικής ισχύος έναντι των κοινών νόμων. Τέλος υπάρχει ο κίνδυνος σημαντικής καθυστέρησης στην έκδοση αποφάσεων, ιδίως αν οι αντίδικοι παρελκυστικά εγείρουν θέματα συνταγματικότητας στις ύποθέσεις, μόνο και μόνο για να καθυστερήσουν την διαδικασία. Θετικό μπορεί να θεωρηθεί η εξασφάλιση της ενότητας της αντιμετώπισης ενός θέματος με ένα όργανο που έχει τον τελικό, κυριαρχικό και αποφασιστικό ρόλο σχετικά με το τι είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα και τι όχι.

Περιμένουμε να δουμε ειδικότερα τις προτάσεις της Κυβέρνησης της Τρίτη, για να δούμε πιο μοντέλο προτείνεται και κυρίως, ποιος θα επιλέγει τα μέλη του ΣΔ.

Αναθεωρητικές προτάσεις για ένα σύγχρονο Σύνταγμα (προς το αφιέρωμα της ΝΕΤ)

- Άρθρο 3: κατάργηση. Υπό (νέο) τίτλο «Σχέσεις Κράτους-Εκκλησιών και ομολογιακών οργανώσεων»: «Το Ελληνικό Κράτος σέβεται την ύπαρξη και τις δραστηριότητες των εκκλησιών και ομολογιακών οργανώσεων όλων των δογμάτων, αναγνωρίζοντας τον αποκλειστικά πνευματικό ρόλο τους και μόνο για τους πιστούς που εντάσσονται ελεύθερα στους κόλπους τους.».
- Άρθρο 4 παράγραφος 1: αντί για «Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες...», «Όσοι ευρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια ή δραστηριοποιούνται σε αυτήν χρησιμοποιώντας υποδομές εντός της εδαφικής της κυριαρχίας, είναι ίσοι ενώπιον του νόμου».
-Άρθρο 4 παράγραφος 6: κατάργηση της υποχρεωτικής στράτευσης. Συνταγματική κατοχύρωση της υποχρέωσης του κράτους για οργάνωση αποκλειστικά επαγγελματικού στρατού.
- Άρθρο 5 παράγραφος 2: προσθήκη απαγόρευσης διάκρισης με κριτήριο τον σεξουαλικό προσανατολισμό.
- Άρθρο 5Α, προσθήκη τρίτης παραγράφου: «Η τήρηση των όρων πρόσβασης στις τηλεπικοινωνιακές και ταχυδρομικές υπηρεσίες, καθώς και η συμμόρφωση των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα προς τις διατάξεις του νόμου, με την επιφύλαξη του άρθρου 9Α, διασφαλίζεται από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, η οποία συγκροτείται και λειτουργεί ως ανεξάρτητη αρχή». Κατάργηση Υπουργείου Τηλεπικοινωνιών (διατήρησή του ως Υπουργείο Μεταφορών) και μεταβίβαση (εναπομεινασών) των αρμοδιοτήτων του στην ΕΕΤΤ.
-Άρθρο 8. Προσθήκη στο άρθρο: «Σε υποθέσεις που εμπίπτουν στο ευρωπαϊκό κοινοτικό δίκαιο, σε περίπτωση μη υπάρχουσας κοινοτικής νομολογίας, τα εθνικά δικαστήρια υποβάλλουν προδικαστικό ερώτημα στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.»
-Άρθρο 13 παρ 2: αφαίρεση του όρου «γνωστή». Κάθε θρησκεία πρέπει να είναι ελεύθερη. Παρ. 3: διαγραφή.
-Κατάργηση του άρθρου 14 παρ. 9.
-Κατάργηση άρθρου 15. Αντικατάσταση με νέα διάταξη, για την τροποποίηση των αρμοδιοτήτων του ΕΣΡ, ώστε να περιοριστεί σε τεχνικού χαρακτήρα κρίσεις για τις συχνότητες και τις αδειοδοτήσεις και χωρίς γενικότητες όπως "εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων» που το καθιστούν θεσμό λογοκρισίας. Επιφύλαξη υπέρ του άρθρου 9Α για τις περιπτώσεις προσβολής προσωπικών δεδομένων (αποκλειστική αρμοδιότητα της Αρχής Δεδομένων), αλλά και υπέρ της Επιτροπής Ανταγωνισμού για παραβάσεις της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού.
- Άρθρο 16. Αφαίρεση της αποστολής της εκπαίδευσης ως μέσου για την ανάπτυξη της "θρησκευτικής και εθνικής" συνείδησης των πολιτών (άρθρο 16§2). Κατάργηση όλων των διατάξεων που αναφέρονται στο καθεστώς των πανεπιστημίων, δηλαδή της υποχρεωτικής νομικής μορφής τους ως ν.π.δ.δ., της εποπτείας του κράτους, της νομικής θέσης των καθηγητών ως «δημόσιων λειτουργών», των επαγγελματικών σχολών. Παράγραφος 9: ίδρυση ανεξάρτητης αρχής για την εποπτεία της τήρησης νομοθεσίας στον τομέα του αθλητισμού.
-Άρθρο 18: κατάργηση παραγράφου 8.
-Ρητή συνταγματική κατοχύρωση της προστασίας των δικαιωμάτων του καταναλωτή και του Συνηγόρου του Καταναλωτή ως ανεξάρτητη αρχή.
-Κατοχύρωση του δικαιώματος προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και θέσπιση ανεξάρτητης αρχής για την εποπτεία εφαρμογής του οικείου νόμου.
-Κατάργηση της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (άρθρο 19 παρ. 2) και τροποποίηση της διάταξης ώστε η διασφάλιση του απορρήτου να ενταχθεί στις αρμοδιότητες της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (άρθρο 9Α εδ. β΄), π.χ. "Η τήρηση της διάταξης της παραγράφου 1 υπόκειται στην εποπτεία της ανεξάρτητης αρχής που προβλέπεται από το άρθρο 9 εδάφιο δεύτερο". Δεν χρειάζεται να έχουμε 2 αρχές για την προστασία του απορρήτου.
-Μετριασμός της απόλυτης διατύπωσης για την απαγόρευση αποδεικτικών μέσων του άρθρου 19 παρ. 3 με αναφορά στην αρχή της αναλογικότητας.
-Ειδική μνεία στην αρχή του ελεύθερου ανταγωνισμού και συνταγματική κατοχύρωση της Επιτροπής Ανταγωνισμού με μετονομασία σε «Επιτροπή Διασφάλισης Ελεύθερου Ανταγωνισμού» (η προστασία από τον αθέμιτο ανταγωνισμό είναι αρμοδιότητα της δικαιοσύνης και αυτό πρέπει να είναι σαφές από τον τίτλο της Αρχής)
-Άρθρο 21, κατοχύρωση δικαιώματος γάμου προσώπων ανεξαρτήτως φύλου.
-Προσθήκη ειδικού άρθρου, κατά το οποίο για ζητήματα που άπτονται της ελευθερίας κυκλοφορίας κεφαλαίων, υπηρεσιών, προσώπων και προϊόντων, το κοινοτικό δίκαιο κατισχύει κάθε τυχόν αντίθετης διάταξης του εσωτερικού δικαίου, ανεξάρτητα από την τυπική της ισχύ.
-Άρθρο 24: κατάργηση του Υπουργείου Περιβάλλοντος (διατήρησή του μόνο ως προς την Διεύθυνση Δημοσίων Έργων) και αντικατάστασή του με ανεξάρτητη αρχή. Κατάργηση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και υπαγωγή των μεν αρμοδιοτήτων της που αναφέρονται στην προστασία του περιβάλλοντος σε αυτήν την νέα ανεξάρτητη αρχή, ενώ των αρμοδιοτήτων της που αναφέρονται στην προστασία του ανταγωνισμού στην Επιτροπή Ανταγωνισμού.
-Άρθρο 30: άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό.
-Άρθρο 33: κατάργηση όρκου Προέδρου της Δημοκρατίας. Έναρξη της θητείας από τον διορισμό του.
-Άρθρο 44: προσθήκη διάταξης για δυνατότητα νομοθετικής πρωτοβουλίας πολιτών, με τη συλλογή 1.000.000 υπογραφών, εφόσον το ζήτημα δεν προσβάλλει το επίπεδο νομοθετικής κατοχύρωσης ατομικού δικαιώματος που αναγνωρίζεται από το Σύνταγμα ή το κοινοτικό δίκαιο. (Τροποποίηση άρθρων 73 επ.). Εναρμόνιση με το Σχέδιο Ευρωπαϊκού Συντάγματος που προβλέπει επίσης αυτή τη διαδικασία.
-Άρθρο 48: κατάργηση.
-Άρθρο 57 (ασυμβίβαστα βουλευτών): κατάργηση
-Άρθρο 59: κατάργηση όρκου βουλευτών.
-Άρθρο 90 παρ. 5: αντικατάσταση διορισμού προέδρων ανώτατων δικαστηρίων από το Υπουργικό Συμβούλιο με την άμεση εκλογή τους από το δικαστικό σώμα της Χώρας.
-Άρθρο 101Α: εκλογή των μελών των ανεξάρτητων αρχών από την Ολομέλεια της Βουλής και όχι από την Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής. Προσθήκη άμεσης δυνατότητας νομοθετικών πρωτοβουλιών στις ανεξάρτητες αρχές, για το πεδίο των αρμοδιοτήτων τους.
-Απόλυτη απαγόρευση προσλήψεων στο δημόσιο τομέα (και στα δημόσια πανεπιστήμια), σε όλες τις διοικητικές θέσεις, ακόμη και τις διευθυντικές χωρίς την οργάνωση της διαδικασίας από το ΑΣΕΠ. Μόνη εξαίρεση: ο διορισμός Υπουργών από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και των μελών ανεξάρτητων αρχών από την Βουλή.

Αυτό το κείμενο υποβλήθηκε στο σημερινό αφιέρωμα της ΝΕΤ για την συζήτηση σχετικά με την αναθεώρηση του Συντάγματος.
Το κείμενο του σημερινού Συντάγματος μπορείτε να βρείτε εδώ, για να συγκρίνετε τα ισχύοντα άρθρα με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις.

http://www.parliament.gr/politeuma/default.asp

Αναθεώρηση Συντάγματος: Σχέσεις κράτους-εκκλησίας (1)

Το ΠΑΣΟΚ θα υποβάλλει ολοκληρωμένη πρόταση για την αναθεώρηση των διατάξεων του συντάγματος που συνδέονται με τις σχέσεις κράτους- εκκλησίας. Σύμφωνα με πληροφορίες του "Βήματος" που αναπαράγει το in.gr:

" Τόσο η κυβέρνηση όσο και η Εκκλησία έχουν αποφασίσει να υπερασπισθούν με σθένος τη θέση τους να μη θιγούν οι εν λόγω συνταγματικές διατάξεις.
Για τον λόγο αυτό, η κυβέρνηση προτείνει στην Εκκλησία μια σειρά διατάξεις, που ως τώρα απέρριπτε η Ιερά Σύνοδος, οι οποίες μπορούν να ρυθμισθούν με νόμο, έτσι ώστε και η κοινή γνώμη να κατευνασθεί και ο εναγκαλισμός της κυβέρνησης με την Εκκλησία να διασκεδασθεί.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», η κυβέρνηση προτείνει στην Ιερά Σύνοδο να δεχθεί την καθιέρωση της καύσης των νεκρών αλλά και την κατάργηση του όρκου στο Ευαγγέλιο, προκειμένου να διατηρηθεί ολόκληρο το υπόλοιπο ισχύον καθεστώς, το οποίο μεταξύ άλλων περιλαμβάνει τη μισθοδοσία και τη συνταξιοδότηση των κληρικών από το κράτος, την παρουσία εκπροσώπων της Εκκλησίας στις δημόσιες τελετές και την ίσχυση της διάταξης που απαγορεύει τον προσηλυτισμό στην Ελλάδα."

http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=676829&lngDtrID=244

Ανέξοδη παραχώρηση δικαιώματος καύσης των νεκρών, προκειμένου να σωθούν τα συνταξιοδοτικά! Νομίζω ότι πλέον και οι ίδιοι οι χριστιανοί ορθόδοιξοι θίγονται απο την πολιτική συμπεριφορά των εκκλησιαστικών λειτουργών.

Απαγόρευση ανάρτησης αντισημιτικού μηνύματος στο Ίντερνετ

Ο Συνήγορος του Πολίτη εντόπισε ότι στην ιστοσελίδα του Τεχνικού και Εμπορικού Επιμελητηρίου υπήρχαν αναφορές σε βιβλία όπως "Τα πρωτόκολλα των σοφών της Σιών" και άλλα στοιχεία που θεωρήθηκαν ότι προωθούν τον αντισημιτικό λόγο. Το γεγονός ότι οι αναφορές βρίσκονταν σε υποσελίδες του σάιτ που αναφερόταν ότι αυτές εμπεριέχουν απόψεις που δεν εκφράζουν αντιλήψεις των οργάνων του Επιμελητηρίου, δεν θεωρήθηκε επαρκής δικαιολόγηση από τον Συνήγορο.

"... το ΤΕΕ φέρει σε κάθε περίπτωση ευθύνη για την ύλη που δημοσιεύεται στο "Ενημερωτικό Δελτίο" του, ανεξάρτητα από την προέλευση αυτής. Τουτο πρακτικά σημαίνει ότι δεν αρκεί η απλή επισήμανση, όπως οι εκεί δημοσιευόμονες απόψεις δεν εκφράζουν αντιλήψεις του ΤΕΕ, αλλ΄ απαιτείται αποτίμηση αυτών, τουλάχιστον όταν πρόκειται για ακραία ενδεχόμενα όπως βλάβη δικαιωμάτων τρίτων προσώπων ή η παρακίνηση μισαλλοδοξίας. Η αποτίμηση αυτή δεν αποτελεί φίμωση των εν λόγω απόψεων, παρά μόνο θέτετι τους ιδιώτες διακινητές αυτών προ των ευθυνών τους και πιστοποιεί την προσήλωση του κράτους στους συνταγματικούς του σκοπούς."

Το ΤΕΕ τελικά συμμορφώθηκε δηλώνοντας μάλιστα ότι θα προβεί και σε κατάρτιση Κώδικα Δεοντολογίας.

http://www.synigoros.gr/reports/sunopsh_diamesolabhshs_Istrael.pdf

Στη συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται για μια ιστοσελίδα ενός νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου που δεν απολαμβάνει βέβαια στην ίδια έκταση με τα φυσικά πρόσωπα το δικαίωμα στην ελευθερία διάδοσης των απόψεων (αφού δεσμεύεται από τη αρχή της νομιμότητας), ούτε το δικαίωμα της ιδιοκτησίας.

Ωστόσο, η παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη σε αυτήν την υπόθεση είναι πολύ χρήσιμη για να κατανοήσουμε ότι η σχέση του διαχειριστή μιας ιστοσελίδας προς το περιεχόμενό της δεν είναι σχέση ιδιοκτησίας (εκτός από τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που έχει στα δικά του κείμενα, ως δημιουργός). Εφόσον δεν έχεις μεριμνήσει με τεχνικό τρόπο για περιορισμένη πρόσβαση (με χρήση κωδικών-κλειδιών π.χ.), δεν μπορείς εκ των υστέρων να σβήνεις σχόλια, ή να κάνεις έξωση σε χρήστες. Είναι σαν να βγαίνει ο Χριστόδουλος και να λέει "απαγορεύω οι μη ορθόδοξοι να διαβάζουν τα βιβλία μου" (δηλαδή σχεδόν περιττό κι ολας, στις περισσότερες περιπτώσεις). Επίσης, δεν μπορεί κάποιος να ανεβάζει ό,τι κείμενα θέλει στην ιστοσελίδα "του", ενώ, αντίθετα, έχει το δικαίωμα να διαβάζει ό,τι κείμενα θέλει και να τα αρχειοθετεί στο σπίτι του. Υπάρχει μια σημαντική διαφορά ανάμεσα στην πρόσβαση στην πληροφορία (και το δικαίωμα διατήρησής της) και την διάδοση δεδομένων. Η ευθύνη που αναλαμβάνει κάποιος στο επίπεδο της διάδοσης της πληροφορίας είναι πολύ πιο αυξημένη. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να σας κατηγορήσει για τα βιβλία που έχετε στο σπίτι σας, ή στην τσάντα σας, ή διαβάζετε στο μετρό, ακριβώς γιατί καλύπτονται από την προστασία της ιδιωτικότητας (άρθρο 9 Σ.), το δικαίωμά σας για πρόσβαση στην πληροφόρηση (άρθρο 5Α), το δικαίωμά σας στην ιδιοκτησία (17), την ελεύθερη διαμόρφωση των στοχασμών (14 παρ. 1), αλλά αυτό δεν σημαίνει πως, αν δημοσιεύσετε στο blog σας το απόρρητο σχέδιο δράσης σε περίπτωση θερμού επεισοδίου, έχετε δικαίωμα να επικαλεστείτε το δικαίωμά σας στην ελευθερία διάδοσης πληροφοριών (για να φέρω ένα χοντρό παράδειγμα).

Νομίζω γίνεται όλο και πιο σαφές ότι η σχέση μας με τον χώρο μας στο Διαδίκτυο δεν είναι και δεν μπορεί να είναι η αντίληψη ιδιοκτησίας που έχουμε για τα εμπράγματα δικαιώματά μας.

Και δεν μιλάω, βέβαια, για "κοινωνικοποίηση" των μέσων όπως -σχεδόν με φόβο- πρόφερε ο φιλελεύθερος συνομιλητής. Αλλά για μια νέα, ανοιχτή και, από τα πράγματα, πολύ χαλαρή σχέση εξουσίασης με ενισχυμένο το στοιχείο της ανοχής, ανάμεσα σε δημιουργό και μέσο (όχι "έργο", πάντως, το ίδιο το blog είναι ένα μέσο που κατέχουμε -έργα είναι τα κείμενά μας, επομένως όχι ο χώρος για τα σχόλια, Niebelungen), η οποία λόγω της διάδρασης, οφείλει από τα πράγματα να υιοθετείται και ως νοοτροπία από χρήστες και administrators.

Φυσικά, το ζήτημα είναι σε φάση αντιπαράθεσης (debate) και περιμένω ακόμη τα πειστικά συνταγματικά επιχειρήματα για μια άλλη, ενδεχομένως, προσέγγιση του νέου άρθρου 5Α§2 Σ. απο εκείνη που είχα προτείνει από εδώ και αναφέρεται στο δικαίωμα καθενός για συμμετοχή στην Κοινωνία της Πληροφορίας και την θετική υποχρέωση του κράτους για την υποστήριξη της ανταλλαγής, δημιουργίας και διακίνησης των πληροφοριών.

Για αυτό, νομίζω, ότι οι διατυπώσεις όπως "Το Διαδίκτυο είναι το σπίτι μου" που υιοθετεί, ο αγαπητός και πολυδιαβασμένος από εμάς, πιονιέρος της ελληνικής Κοινωνίας της Πληροφορίας, Νίκος Δήμου, όσο κι αν τις υιοθετούμε, συχνά με μια δόση ρομαντισμού, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αναφέρονται σε μια άλλη έννοια "σπιτιού" (=τοπικής οικειότητας), μία άλλη έννοια σχέσης με τον χώρο. Όχι την έννοια του εμπράγματου δικαιώματος της κυριότητας, πάντως.

Η Εκκλησία ζητάει από την Αρχή Δεδομένων υψηλότερα πρόστιμα!!!

Η Εκκλησία της Ελλάδος κατέθεσε αίτηση στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων, ζητώντας την αναθεώρηση της απόφασης με την οποία καταδικάστηκαν οι δημοσιογράφοι για την αποκάλυψη σκανδάλων στους κόλπους της, με βασικό αίτημα να επιβληθούν υψηλότερα πρόστιμα.

Στις αποφάσεις αυτές (24,25,26/2005), η Αρχή επέβαλε πρόστιμα στους δημοσιογράφους όχι απλώς επειδή μετέδωσαν πληροφορίες για επίορκους Μητροπολίτες (αφου αυτοί θεωρήθηκαν δημόσια πρόσωπα), αλλά για την μετάδοση εσφαλμένων ειδήσεων για τρίτα, μη εμπλεκόμενα, πρόσωπα, αλλά και για την καταχρηστική επανάληψη και προβολή των βίντεο τόσες φορές, ώστε ήταν πια σαφές ότι δεν το έκαναν μόνο για την ενημέρωση του κοινού αλλά για τη διαπόμπευση των εμπλεκομένων και την εμπορική αξιοποίηση του θεάματος.

Η Εκκλησία της Ελλάδος, κατέθεσε αίτηση θεραπείας αναφέροντας ότι αφενός οι Μητροπολίτες δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται άνευ εταίρου ως δημόσια πρόσωπα, μόνο και μόνο επειδή είναι δημόσιοι υπάλληλοι. Και ότι ως εκ τούτου, όντας περίπου "ιδιώτες", τα πρόστιμα που θα έπρεπε να επιβάλλει η Αρχή στους δημοσιογράφους και τα κανάλια θα έπρεπε να είναι υψηλότερα.

Η Αρχή απέρριψε την αίτηση της Εκκλησίας, λόγω έλλειψης έννομου συμφέροντος, λόγω νομικά αβάσιμης αίτησης, αλλά και λόγω μη προσκόμισης πρόσθετων στοιχείων από την Εκκλησία.

http://www.dpa.gr/Documents/Gre/Apofaseis/73_05_anonym.doc

Προκαλεί κατάπληξη το γεγονός ότι η Εκκλησία υποπίπτει σε ένα τόσο σοβαρό νομικό σφάλμα ώστε να καταθέτει αίτηση θεραπείας εν ονόματι των μελών της, ενώ κι ένας πρωτοετής της Νομικής ξέρει ότι σαφώς και δεν έχει άμεσο και προσωπικό έννομο συμφέρον, απαραίτητη προϋπόθεση για το παραδεκτό μιας τέτοιας αίτησης. Τέτοιο έννομο συμφέρον έχουν μόνο οι παθόντες Μητροπολίτες ατομικά. Είναι εξαιρετικά περίεργο το γεγονός ότι αυτό πέρασε απαρατήρητο από την νομική υπηρεσία της Εκκλησίας, οδηγώντας σε ένα τόσο προφανές νομικό σφάλμα.

Αν και η άποψη για το ότι οι Μητροπολίτες μπορεί να μην είναι εξ ορισμού δημόσια πρόσωπα είναι συζητησιμη, η Εκκλησία έπρεπε να είχε θεμελιώσει πιο άρτια τους ισχυρισμούς της, όχι απλώς φιλολογώντας νομικά, αλλά προσκομίζοντας και συγκεκριμένα στοιχεία για τους εν λόγω ιερείς.

Τέλος, εντυπωσιάζει η σκοπιμότητα, ενόψει των διδαγμάτων που πρεσβεύει η Εκκλησία: ζητάει την επιβολή βαρύτερων προστίμων! Ένας θεσμός που διακηρύσσει την αγάπη, την ειρήνη και τη γαλήνη, προσφεύγει σε ένα κρατικό όργανό οχι για να ζητήσει να απαλλάξει τους δράστες από τις ποινές τους, αλλά για να τους επιβάλλει βαρύτερες!!! Και τελικά... η αίτησή του απορρίπτεται. Υπάρχει (;) θεός.

Άρνηση παροχής πρακτικών ΕΕ λόγω "χρήσης μη-διπλωματικής γλώσσας"

Το Συμβούλιο της ΕΕ αρνήθηκε να δημοσιοποιήσει ένα έγγραφο επειδή οι απόψεις που εξέφρασαν τα μέλη μιας υψηλού επιπέδου επιτροπής που περιλαμβάνονταν στο έγγραφο ως πρακτικά, ήταν διατυπωμένες σε "μη-διπλωματική" γλώσσα.

Η επίσημη απάντηση ήταν ότι η χορήγηση του εγγράφου θα μπορούσε να θίξει την προστασία του δημοσίου συμφέροντος αναφοριά με τις διεθνείς σχέσεις της ΕΕ.

Ο εκπρόσωπος του μέσου ενημέρωσης στο οποίο αρνήθηκαν την πρόσβαση, κ. Tony Bunyan, δήλωσε: "Λέγοντας ότι δεν εντάσσεται στο δημόσιο συμφέρον να ξέρουμε για τις περίεργες διαφορές ανάμεσα σε ΕΕ και ΗΠΑ, τοποθετούν την έννοια του απορρήτου σε ένα νέο επίπεδο διαφορετικότητας. Εφόσον οι προτάσεις των ΗΠΑ είναι τόσο φρικτές ώστε οι υψηλόβαθμοι υπάλληλοι των Βρυξελλών χρησιμοποιούν "μη-διπλωματική γλώσσα" που καταγράφεται σε επίσημα πρακτικά των συναντήσεών τους, τότε έχουμε ένα απόλυτο δικαίωμα να ξέρουμε τι λένε."

http://www.statewatch.org/news/2006/jan/01eu-us-doc-denied.htm

Η πρόσβαση στα έγγραφα του Συμβουλίου της ΕΕ αποτελεί ένα δικαίωμα καθενός που κατοχυρώνεται στο άρθρο 255 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και οι όροι άσκησής του εξειδικεύονται με τον Κανονισμό 1049/2001. Ωστόσο, το Συμβούλιο της ΕΕ (εκπρόσωποι των κυβερνήσεων των κρατών μελών) παρουσιάζει ορισμένες φορές, όπως η συγκεκριμένη, απροθυμία να ικανοποιήσει αυτό το δικαίωμα των πολιτών για διαφάνεια, με αποτέλεσμα η απροθυμία του αυτή να έχει καταγγελθεί και από τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, Καθηγητή κ. Νικηφόρο Διαμαντούρο, ως μορφή κακοδιοίκησης.

Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Δικαιοσύνης για τη μετανάστευση.

Το μέλλον της Ευρωπαϊκής Αστυνομικής Υπηρεσίας (Europol)και η ευρωπαϊκή πολιτική για το άσυλο και την διαχείριση της μετανάστευσης αποτελούν τις προτεραιότητες της άτυπης συνάντησης των υπουργών δικαιοσύνης της ΕΕ, στις 13 και 14 Ιανουαρίου στη Βιέννη.

Αυτές οι δραστηριότητες θα περιληφθούν στο επιχειρησιακό πρόγραμμα του Συμβουλίου για το 2006 που παρουσιάστηκε στα Δεκεμβρίου 2006 από την Αυστριακή Προεδρία και την μελλοντική Φινλανδική Προεδρία.

Η αποτροπή της μη διπλής καταδίκης όταν η πράξη τιμωρείται σε περισσότερες χώρες

Η αρχή της μη επιβολής δεύτερης (ή περισσότερων ποινών) για την ίδια πράξη που τέλεσε το ίδιο άτομο (ne bis in idem) είναι μια θεμελιώδης αρχή που εγγυάται την συνοχή του ποινικού δικαίου. Το θέμα έχει συζητηθεί πολλές φορές και σε σχέση με την χωρική δικαιοδοσία των κρατών σε αδικήματα μέσω Διαδικτύου και έχει απασχολήσει αρκετές φορές τις συζητήσεις μας και εδώ.

Τώρα η ΕΕ παίρνει μια πρωτοβουλία ανοίγοντας διάλογο για το πως θα πρέπει να εφαρμοστεί η αρχή αυτή. Ο διάλογος ξεκινάει με μια Πράσινη Βίβλο (=οι πράσινες βίβλοι είναι κείμενα προβληματισμού και στη συνέχεια ακολουθούνται από τις λευκές βίβλους που είναι κείμενα τελικών συμπερασμάτων που θα υλοποιηθούν σε επόμενο στάδιο με την εισαγωγή νομοθεσίας).

http://europa.eu.int/eur-lex/lex/LexUriServ/site/en/com/2005/com2005_0696en01.pdf

http://www.europa.eu.int/comm/secretariat_general/regdoc/rep/2/2005/EN/2-2005-1767-EN-1-0.Pdf

Όπως θα διαβάσετε, η Κομισιόν καλεί για διάλογο όλους τους ενδιαφερόμενους. Οποιοσδήποτε λοιπόν έχει κάποια άποψη, ιδέα ή πρόταση πρέπει να στείλει (και στα ελληνικά γίνεται) στην διεύθυνση που αναφέρεται στην Πράσινη Βίβλο στην Κομισιόν ό,τι έχει να αναφέρει.

Η ΕΕ μας καλεί σε διάλογο, πριν νομοθετήσει. Ας μην αδιαφορήσουμε και αυτή τη φορά, γιατί μας αφορά όλους μας.

Απόφαση-Πλαίσιο του Συμβουλίου ΕΕ για το ποινικό μητρώο

Πρόκειται για την πιο ολοκληρωμένη επέμβαση του Συμβουλίου της ΕΕ ως προς την οργάνωση, το περιεχόμενο και φυσικά την ανταλλαγή πληροφοριών ποινικούυ μητρώου ανάμεσα στα κράτη μέλη. Η Απόφαση έχει ανακοινωθεί σε επιπεδο νομοθετική πρότασης (νομοσχέδιο) αλλά αποτελεί χαρακτηριστική προσπάθεια για ενοποίηση των κρατών σε έναν τομέα που ανήκει στον "σκληρό πυρήνα" της κρατική κυριαρχίας.

http://europa.eu.int/eur-lex/lex/LexUriServ/site/en/com/2005/com2005_0690en01.pdf

Υπενθυμίζουμε ότι η αστυνομική και δικαστική συνεργασία των κρατών ΕΕ σε θέματα ποινικού δικαίου αποτελεί τον περίφημο 'Τρίτο Πυλώνα" της ΕΕ, όπου οι αρμοδιότητες των κοινοτικών οργάνων (Κοινοβούλιο, Δικαστήριο) είναι μειωμένες, ενόψει των αρμοδιοτήτων των κυβερνήσεων των χωρών (=Σύνθεση Συμβουλίου ΕΕ). Και αυτή η ασυνέχεια στο εσωτερικό της ΕΕ θεμελιώνει ένα από τα σοβαρότερα δημοκρατικά χάσματα της Ένωσης, το οποίο εξαλείφεται με τις διατάξεις που περιλαμβάνει το Σχέδιο Ευρωπαϊκού Συντάγματος (ενοποίηση των πυλώνων, ενίσχυση ρόλου Κοινοβουλίου και Δικαστηρίου, αλλά και εθνικών Κοινοβουλίων).

Προστασία των δημοσιογραφικών πηγών πληροφοριών

"Είδηση είναι αυτό που κάποιος κάπου θέλει να συγκαλύψει", σύμφωνα με έναν δημοφιλή ορισμό που αναπαράγεται στην έκδοση "Protecting our sources of information" της Ευρωπαϊκής Ένωσης Δημοσιογράφων. Ο συγγραφέας του κειμένου, Ronan Brady, υποστηρίζει ότι όταν οι δημοσιογράφοι υποχρεώνονται να συνεργαστούν με το δικαστικό σύστημα παραδίδοντας πληροφορίες, χάνουν την ανεξαρτησία τους. Σε αυτήν την παραδοχή θεμελιώνεται κατά τη γνώμη του το δικαίωμα εμπιστευτικότητας της δημοσιογραφικής πηγής των πληροφοριών.

Το κείμενο παρουσιάζει την νομοθεσία προστασίας των πηγών πληροφοριών σε χώρες της Ευρώπης ("Ελλάδα: δεν υπάρχει νομική προστασία των πηγών. Σύμφωνα με έρευνα της ΕΕΔ, οι κυβερνήσεις χειραγωγούν την κοινή γνώμη με επιλεκτικές διαρροές..."), τις διατάξεις της ΕΣΔΑ (άρθρο 10) και τις σχετικές υποθέσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Κι ένα σχόλιο για τους bloggers: "Because journalists verify the whistle-blower's tale, we distinguish our activities from those of shadowy web-loggers"...

Βασικά συμπεράσματα του συγγραφέα:

-ο δημοσιογράφος εξαρτάται από τις πηγές του προκειμένου να ενημερώσει την κοινή γνώμη

-ο δημοσιογράφος έχει καθήκον να προστατεύσει εμπιστευτικές πηγές και να υπερασπιστεί το δικαίωμα της κοινής γνώμης για πρόσβαση στην πληροφορία

-ο ανεξάρτητος ρόλος των δημοσιογράφων αλλοιώνεται όταν τα δεδομένα που κατέχουν διατίθενται ευθέως στην αστυνομια

-η αρχή της προστασίας των πηγών κινδυνεύει από την πίεση των κυβερνήσεων και των εταιριών για "χαλάρωση" της νομοθεσίας, κατ' απόκλιση του επιπέδου που επιβάλει το ΕΔΔΑ, άγνοια νόμου από τις αστυνομικές και δικαστικές αρχές, νέα νομοθεσία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

http://www.statewatch.org/news/2005/dec/ifj-sources-handbook.pdf

Το κείμενο αυτό παραπέμπει άμεσα στην γνωστή υπόθεση της αμερικανίδας δημοσιογράφου που προτίμησε να μπει στην φυλακή, παρά να αποκαλύψει τις πηγές της. Στην Ελλάδα, παρόλο που δεν αναφέρεται εδώ, υπήρξε μια περίπτωση που το δικαίωμα προστασίας των πηγών έγινε (έστω και σιωπηρά) σεβαστό. Στις υποθέσεις 24,25 και 26/2005 (Εκπομπές που παρουσίαζαν υλικό για την κρίση στους θεσμούς της Δικαιοσύνης και της Εκκλησίας), η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα δεν διερεύνησε το ζήτημα της συλλογής των τηλεφωνικών υποκλοπών που έδωσε στη δημοσιότητα ο Στ.Βορίνας. Μολονότι και η ίδια η συλλογή προσωπικών δεδομένων θεωρείται "επεξεργασία", η Αρχή δεν αναζήτησε εκείνον που αρχικά συνέλεξε τις πληροφορίες και μετά τις παρέδωσε στον δημοσιογράφο, αναγνωρίζοντας σιωπηρά ένα απόρρητο της δημοσιογραφικής πληροφορίας.

Για την πρακτική αυτή μπορούν να διατυπωθούν πολλές και σοβαρές ενστάσεις, γιατί τελικά υπάρχει και το στοιχείο της καταστρατήγησης: επίκληση του απορρήτου για την συγκάλυψη της παρανομίας. Ειδικά στο δίκαιο της προστασίας προσωπικών δεδομένων, το δημοσιογραφικό απόρρητο μάλλον πρέπει να θεωρηθεί ότι κάμπτεται ενόψει της αρχής της διαφάνειας των επεξεργασιών προσωπικών δεδομένων, η οποία υποχωρεί μόνο για την διαλεύκανση σοβαρών εγκλημάτων και την προστασία της ασφάλειας μιας χώρας.

Νέος κώδικας για τις ηλεκτρονικές και διαδικτυακές επικοινωνίες

Το Συμβούλιο των Ενώσεων Δικηγόρων και Ενώσεων Νομικών της Ευρώπης (CCBE) που εκπροσωπεί περισσότερους από 700.000 νομικούς, εξέδωσε νέες κατευθυντήριες γραμμές για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, σκοπεύοντας να βελτιωθεί η ποιότητα και η ταχύτητα των υπηρεσιών που παρέχουν στους εντολείς τους. Αυτός ο κώδικας αντικαθιστά τον προηγούμενο του Νοεμβρίου 2000 που προέκυψε από τις εξελίξεις στην τηλεπικοινωνιακή τεχνολογία και την πρακτική.

Ο νέος κώδικας σχετίζεται με την νομοθεσία για την προστασία προσωπικών δεδομένων, την πνευματική ιδιοκτησία, τις ηλεκτρονικές υπογραφές και την αρχειοθέτηση ηλεκτρονικών εγγράφων και e-mails. Επίσης περιέχει υποδείξεις και παρουσιάζει παραδείγματα για καλύτερες πρακτικές εφαρμογές.

http://www.ccbe.org/doc/En/ccbe_guidelines_ecommunication_internet_en.pdf

Σχετικά θα πρέπει να ενημερωθούν οι κρατικές αρχές που η μόνη σχετική εξέλιξη που έχουν να επιδείξουν είναι η ηλεκτρονική υποβολή φορολογικής δήλωσης και η αυτεπάγγελτη αναζήτηση δικαιολογητικών (όπου έχει τεθεί σε εφαρμογή).

Ταυτόχρονα, ο κώδικας αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα soft law, υπενθυμίζοντας την δικαιοπαραγωγική αποστολή των νομικών (και όχι περιοριστικά των "δικηγόρων") στο σύγχρονο σύστημα διάπλασης του δικαίου.

Βιομετρικά διαβατήρια ΗΠΑ και Γαλλία

Σύμφωνα με την αμερικάνικη σεπτεμβριανή (11.9.2001) νομοθεσία, πολίτες από χώρες που κανονικά δεν απαιτείται ειδική θεώρηση (Visa), πρέπει να περάσουν από αυτή τη διαδικασία, αν δεν είναι εξοπλισμένοι με διαβατήριο που περιλαμβάνει βιομετρικά δεδομένα.

Διάφορες χώρες, όπως η Αυστραλία, η Βρετανία και η Ιταλία, εκδίδουν πλέον τέτοια διαβατήρια, στα οποία η φωτογραφία του κατόχου περιλαμβάνεται σε ένα microchip αναγνώσιμο από τα αντίστοιχα scanners. Στη Γαλλια όμως, η έκδοση αυτών των διαβατηρίων εκκρεμεί, καθώς περσι ορισμένες ενώσεις προσέφυγαν δικαστικώς, προκειμένου η κυβέρνηση να σταματήσει να αναθέτει σε ιδιωτικές επιχειρήσεις την έκδοση αυτών των διαβατηρίων. Στη Γαλλία οι εκτυπώσεις αυτές πρέπει να γίνονται από το Εθνικό Τυπογραφείο. Έτσι οι Γάλλοι πολίτες δεν είναι σε θέση να ταξιδέψουν στις ΗΠΑ, πριν διευθετηθεί το ζήτημα.