czwartek, 27 czerwca 2013

Blizny


“Mam cudze blizny, skąd się wzięły?” /Dorota Masłowska/


 Kraków, ul. Augustiańska


 Kraków, ul. Krakowska


 Kraków, ul. Mostowa


Kraków, ul. Mostowa


Białystok, ul. Sienkiewicza

Wszystkie, których jeszcze nie pokazywałam na blogu. Dla mnie każdy jest inny, piękny, bezcenny...

Przy okazji polecam dwa projekty, w których obecne są zdjęcia Piotra:
(1) Serwis internetowy mezuzy.pl autorstwa Krzysztofa Bielawskiego z Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie.
(2) Wystawę Heleny Czernek “Judaizm w rzeczy samej” z zapowiedzią projektu dotyczącego śladów po mezuzach.

niedziela, 23 czerwca 2013

Dwa obrazy


Te dwa obrazy są we mnie...


“Szabatowy odpoczynek”, Samuel Hirszenberg, olej na płótnie, Źródło 
 

“Wigilia na Syberii”, Jacek Malczewski, olej na płótnie, Źródło

niedziela, 16 czerwca 2013

Arytmetyka


Z powodu j.n. :) stawiam urodzinowy tort! ;) 



Jak sami widzicie, nazwa bloga (w swoim podstawowym znaczeniu) staje się coraz bardziej aktualna :):):)

Z pomocą hebrajskiego przelicznika dat wyszło mi (nie wiem, czy słusznie), że osoba urodzona 14 siwan 5733 w tym roku obchodziła urodziny 23 maja :)

A kombinowałam tak:
14 czerwca 1973 według kalendarza hebrajskiego to 14 siwan 5733.
14 siwan 5773 wypada 23 maja 2013.

środa, 12 czerwca 2013

Skrzypce


“Dla nas, dzieci, synagoga była piękna. Była jak wnętrze instrumentu muzycznego, jakbyśmy siedzieli w środku skrzypiec i się modlili.” /fr. relacji Romana Haltera z “Holokaust. Prawdziwe historie ocalonych”, Lyn Smith/

Ta urocza metafora zainspirowała mnie do pokazania przykładowych synagog, w których wystroju pojawiają się instrumenty ze Świątyni Jerozolimskiej. Gra na nich była jednym z obowiązków lewitów - świątynnych opiekunów i posługaczy, potomków rodu Lewiego - syna Jakuba. Czuwali nad czystością rytualną składanych ofiar, strzegli skarbca, sprzątali, pełnili funkcje odźwiernych, pisarzy i sędziów. Bodaj najbardziej znani są z obmywania rąk kohenom. Swoją służbę mogli pełnić jedynie od 25 do 50 roku życia. Symbolami sepulkralnymi potomków Lewiego są dzban i misa. 


Przecudnej urody aron ha-kodesz w Wielkiej Synagodze we Włodawie. W dolnej części arki, po obu stronach wnęki płaskorzeźby instrumentów muzycznych.





Synagoga Kupa w Krakowie. Wśród licznych polichromii - przedstawienia instrumentów muzycznych.

“Chwalcie Go dźwiękiem rogu, chwalcie Go na harfie i cytrze! Chwalcie Go bębnem i tańcem, chwalcie Go na strunach i flecie! Chwalcie Go na cymbałach dźwięcznych, chwalcie Go na cymbałach brzęczących.” /fr. Psalmu 150/

niedziela, 9 czerwca 2013

Noc


Ach, co to była za noc! Krakowska Noc Synagog oczywiście :) Wszystkie otwarte, zapraszające, gościnne. Siedem synagog w zasięgu krótkiego spaceru. Dar od losu i - biorąc pod uwagę Holokaust - cud. Każda piękna, na swój sposób niepowtarzalna. Reprezentantki XV, XVI, XVII i XIX wieku. Kto przesiedział w knajpie, niech żałuje!  

Tegoroczny motyw przewodni - Jerozolima. Feel, move, imagine, discover, listen, look, create. I ja tam byłam, sporo doświadczyłam, a co uwieczniłam (wespół z Piotrem) niniejszym pokazuję. Choć trochę. 


W Synagodze Starej wiersze o Jerozolimie, odczytywane (na telebimie) przez znanych krakowian (m.in. Grzegorza Turnaua i Ewę Lipską). Tło dla wierszy - widoki, dźwięki i zapachy miasta.


Synagoga-muzeum i ortodoksyjni wyznawcy judaizmu. 


W Synagodze Poppera panorama Jerozolimy dla każdego! Pędzle w dłoń samorodni artyści i artystki! Czy ten kotek nie jest zachwycający?

 

Synagoga Remu nadal w remoncie, ale dla mnie - niezmiennie - nastrojowa. Tu świeci się ner tamid (wieczne światło), tu w aron ha-kodesz (szafa ołtarzowa) są zwoje Tory, tu modlą się krakowscy Żydzi... I te pyszne, świeżo odkryte polichromie sklepienia...

 

Jerozolima - miasto 70 nazw, a mimo to wciąż nieodgadnione. 

 

W Synagodze Kupa Jerozolima w obiektywie Grzegorza Meisela. Niektóre zdjęcia jak akwarele. Do tego stare, czarno-białe. To miasto się nie zmienia! 

 

Rabin Boaz Pash - jak kolorowy motyl - przysiadł i odfrunął, nie dając Piotrowi szans na drugie ujęcie.  


W Synagodze Izaaka ciekawy film o Świątyni Jerozolimskiej i... 


(...) mur zachodni, zwany Ścianą Płaczu. Bardzo udana rekonstrukcja. Krakowskie kwitelech pojadą do Doskonale Pięknej. 

“Jeśli zapomnę cię, Jerozolimo, niech uschnie prawica moja! Niech przylgnie język mój do podniebienia, jeślibym nie pamiętał o tobie, jeślibym nie wyniósł Jeruzalem nad największą radość moją!” /Psalm 137, 5-6/

sobota, 1 czerwca 2013

Dzień





Kirkut w Kielcach. Dwie mogiły (w tym jedna symboliczna) 45 dzieci bestialsko zamordowanych przez Niemców 23 maja 1943 roku. Najmłodsze miało 15 miesięcy.