7/01/2008

Halad Alang sa Gibidli Nianang Katam-is ug Kahayag Diha sa Hallmark Card








Motambong ra ko sa imong kumbira kon mangtas ra
imong dapiton. Magtulo akong laway, mopasinaw

sa nanggimaw nakong tango kon imo kong ingnon
nga mahimong tunlon lakip ang tinidor ug kutsilyo,

mobagting sa plato sa akong paghiwa-hiwa sa imong
kasingkasing. Manug-ab ra ko kon ang imong kauhaw

matagbaw ra sa bino sa akong bugnaw nga dugo.
Manginit ra akong dunggan kon moangkon ka nga

ako ra’y imong hilakan ug wa’y laing kuyogan ngadto
sa mga dapit nga awa-aw diin dali rang molanog ang

katawa sa kangitngit. Langas sa sulod ning dughan
ang dakbayan sa mga ihalas. Ikaw unta’y maminaw.

Bulahan ang Hanap og Tinan-awan








Naandan sa dila, nakutlo sa pagpiko
Sa duha ka tuhod. Unsa pa’y laing pamaagi
sa pangiyupo nga tukma sa tanan? Diha ra ba lahos
sa lakwanan diin karon ang debotong tiguwang nagbaklay
nga nagluhod hangtod magbansiwag ang kubal
sa kasingkasing sa Ginoo?

Naa ra ba kana sa sulagma nga paglukso sa baying-baying
diha sa suwab sa balili nga nibaliko sama sa buko-buko
sa nangamuyo hangtod ang pughaw sa langit
moduhig sa lunhaw lakip sa bulok
sa tai sa baka? Naa ra ba na

sa nagsukarap nga agianan sa mga pako tabok
sa kisami sa simbahan diin ang pagkatagak sa kabulahan
wa’y kalainan sa gibug-aton sa iti sa salampati diha
sa kahoy nga ulo sa usa ka santo? Tingali,
masayran ra na sa pari:

iyang mata giuhaw samtang iyang giisa ang kupa,
dihang namatyagan ang atubangang lingkoranan diin
nagduka ang batan-on nga nagpatutoy sa iyang masuso.
Nagsugat among tinan-awan, tataw nga nangutana
kon wala ba’y laing nagpasiplat, nagpanilap
bantang sa iyang dughan.

Putak-putak sa Pito ka Patik














.
tutoki ko
gamay kaayo
apan sa akong
pagbutho
ang tanan
mohunong

kon wa ko
di moabot bisan
ang kataposan
sa kalibotan

. . .
sa ngalan sa amahan sa anak sa espirito santo

ako ra ang makasubay makasumpay makasulay
sa pagdugtong sa tulay tali sa pasumbingay
ug kalit nga kahilom tadlas sa pag-uyonay

?
nabuktot na ko og tinutok
sa tagolilong sa akong pusod

gibikogan akong bukobuko
sa pagbalitok pangita sa tubag
kon kinsa gyod ang nag-una
sa manok ug sa itlog ug ambot

nganong akong tiil nga latagaw
lingin sab sama sa akong opaw

!
ako ra
ang makatubag
ako ra
ang makakaplag
ako ra
ang di mobarag
ako ra
ang makabungog
ako ra
ang di matay-og
ako ra
ang di mokurog
ako ra
ang taas og utog

bisan pa og
nag-inusara
akong itlog

:
sulod sa among gakos
ang ganghaang lahos

layo sa kalibog ug kagubot
dili dili gyod mi mag-ibot

,
kuyaw malukapa ug mapangos
kuyaw mabugto ang gininhawa
sa naghangos

akoy mobabag
akoy mokuhit
akoy mokapyot

akoy mosugyot
hunong ug lingi
ayaw pagdali

“ ”
sangko sa uyokan sa dunggan ang among mga pako
sakdapon ug dakpon namo ang tanang halandomon

sunda ang amang kon di ka buot imong dila dagiton


Katekismo Kontra Pasmo


Kantaha ug kalawata ang ambahan
duyog sa huni sulod sa gingharian

sa pridyider nga gasugwak alang
sa atong katagbawan, malinawon
ang kabugnaw ug wa’y timik sa laraw
nga modasdas ug dayon mohabwa
sa himaya diha sa atong kalibangan
hangtod sa kataposan kitang tanan
maughan ug modailos lahos
sa imburnal, sa lawod, sa baba

sa Ginoo nga wa’y kutas gabugwak
og ulan: ulod ug gihay sa buwak.

Usa ka Buntag, Gilaay ang Tindero og Goat’s Eye







Kalit gibulikat ang iyang tabon-tabon sa hait
nga sungo sa kahayag. Gituhik, gikay-ag
sa mga tuktogaok ang iyang panghuy-ab.
Hahay, kalami pa untang ihagok suksok
sa dughan sa damgo. Didto sa lawak
sa sultan diin gapanilap ang mga ulipon
sa pagsuyop sa iyang singot, diin galutaw
siya sa gatas ug duga sa mga rosas. Didto
halayo sa bulhot sa tambutso ug abog
sa aseras sa Colon diin mao’y gidugokan
ang halas nga gabalikos sa salamangkero
nga gabaligyag’ gamot ug lana nga binotelya.
Duna ba’y haplas aron dugay magul-an?
Duna ba’y tambal sa suol sa kaguol ug
kamingaw sa iyang asawang napul-an?
Sukad siya gilayasan, iya pod diayng' nasuta
nganong panagsa ra lingion iyang baligya:
Pirmi man god siya malimot og panghimuta.

Dagkot


Itom ang dunggan sa hangin
nga gidul-it sa hungihong
sa mga kandila. Mga dila
nga nag-aso ug nag-asoy
sa gitug-an sa mga nagpiyong
pahilayo sa nag-alirong nga
bagulbol sa mga bungol.

6/13/2008

Palapad sa Pig-ot nga Luna Luyo sa Postcard














Sears Tower sa Chicago, Illinois

Ma,
Nisangko hinoon sa nahabilin nakong hubon kadtong imong gisugilon bahin sa mga pak-an nga napadpad sa gihabogon sa buot kab-oton. Nangahagbong. Pagkabudlay ining makigtigi ta sa higante. Pagkakutas, kinahanglan og kasingkasing sa hulmigas. Maahat ta'g atubang sa atong kagamay. Di lalim ning turista. Bisan nagkagidlay, taman sa ginhawa’g pahulagway. Ay, mga mumho sa panumdoman! Nanguyawat duna’y mahabiling ilhanan, pahipi sa pahiyom nga nanghudlat batok sa lamat. Simba ko unya'g masaag! Pastilan, kamingaw sa payag! Dinhi sa tamboanan niining tore diin makawhat hapit ang panganod, nisakdap ang kahaw-ang sa akong tiyan (Kalami unta kon padalhan ko sa linuto nimong biko ug linusak). Kalit nihiyak akong dughan.















Gateway Arch sa St. Louis, Missouri

Pa,
Taas kaayo ni’g tabas, nituyhakaw gikan sa mga baliling Bermuda nga nagbuntaog atbang sa Mississippi River. Iyang porma nakig-indig sa bangaw. Kon nia pa ka diri, lagmit mokitiw ang kumagko tultol sa imong mga damgong libod-suroy kaniadto. Nanamin ang langit sa iyang lawas nga puthaw, sinaw ug di madutlan sa mabudhiong' panahon. Gitay-an na kuno imong panumdoman, matod ni Mama. Maayo pod aron makalingkawas ka halayo sa rehas sa imong wa’y sukod nga pagkapakyas. Kon makaila ug makabasa pa ka sa akong agi, hinaot di na ka molingi sa nilabay nga kabugnaw taliwa natong duha. Unya, bisan pa’g di gihapon nako makaplagan ang ku’n sa bulawan, kitang duha unta sa kataposan mosaylo padulong sa pagpasaylo.


Tambag sa Akong Kumpareng Sipat Kabahin sa Iyang Pakyas nga Pagtultol sa G-spot

Kanahan, kayod
taman sa ginhawa
hangtod mabawog
imong bukog.
Kulkoga ang kigol
sa katapol. Supsopa,
suyopa ang singot
ni mare. Patuy-ora
iyang kaugatan,
pasuwaya nga dili
una siya maibot sa
katre ug patilawa
sa kalami kon ikaw
wa damha mao'y
mangandam sa
pamahaw. Pakapini,
kutawi siya’g kape.
Tan-awon ta’g di ba
siya mokisikisi.


Hunahunang Saag sa Akong Pagmaneho Tadlas sa Kansas Avenue

Layo kaayo ko’g gilagpotan, lupig pa’y napatiran
ni Pegasus. Gikan sa sabakan sa Kabisay-an ngadto

ngari sa kinapusoran sa Amerika, akong gihugtan
akong bakos. Ug kalit lang nanglatos ang serbato

sa akong luyo. Niaginod ko. Lupig pa’y nadunggan
ang witik sa latigo lakip sa takla sa kataposang kutsero

sukad gipakagiw iyang kabayo gikan sa Sanciangco.

Silang' Tanang' Nakalimtan

Nangabot silang tanan sa pagbuot
sa bulhot sa hangin. Wala naungot

ang tayaong ganghaan. Silang tanan
nga wala madunggi namalik na sab

dinhi, nanawag sa nangasaag nilang
anino. Mora ko’g giduslitan. Nag-aso

akong gininhawa dihang gisabat nako
ilang tingog. Naamang ang mga iro,

nakalitan dihang akong gilamba-
abli ang mga bintana ug pultahan.

Dayag kaayo sa ibabaw ang buwan,
gitugnaw. Yunyon iyang kalingin.

Gigakos, gihipos nako ang akong
kaugalingon. Nanaghoy ko. Kini

akong nadunggan: bukog sa langgam,
nasabod sa tutonlan sa hangin.

6/12/2008

Alang sa mga Babaye sa Basilica










Naghupot og pungpong
sa mga kandila, ang ilang kamot
wala na'y utog nga mahapyod. Nalimtan na
sa ilang mga bana ang yugyog
sa ilang kiyod. Apan bisan lawos na
ang ilang lawas, bisan gabok na
ang ilang bukog, lupig gihapon nila

ang mga inday nga nanghugot ang panit
sa kahamis, gihuboan sa mga tugtog
nga nagsusapinday duyog sa mga suga
nga nakiglayog sa kangiob samtang sila
gikilaw sa mga mata nga nagpalawom
sa katugnaw ug kamingaw.

Ug kon dili ta makatutok
lagbas sa lapokong panganod—
kay tingali'g gibati ta'g kaulaw sa nagmugna
sa adlaw ug sa tanang tima-ilhan sa katahuman
nga makabuta kon dili makapkapan ug makaplagan—
tin-aw gihapon ilang laway bisan kon
nangunot na ang ilang dila

sa pagsangpit sa Senyor, sa pagyamyam
bugti sa bayad sa gidagkotan natong halad
sa hangin, mopasayaw sa aso.

Ug samtang gaan ang ilang mga tiil tultol
sa kahabog sa gibayaw nga kamot—gitugyanan
sa kabug-at sa atong damgo ug daman—wala sila'y
kahadlok nga makahubo bisan kon
ang kisaw sa atong mga hangyo, nagkadaiya
ug nagkagidlay, makatagbaw na
sa mga tindera'g ukay-ukay.


Matod sa Mananabtan Bahin sa mga Bayani

Wa’y sapayan kon wa na’y molingi’g mohangad
sa ilang gibarogan. Sagdi lang kon gakidhatay
ang mga buta samtang ang bato mao’y nasamad
ug nalumotan sukad kini gipukpok—aray!—

sa atong pahak. Maayo ra pod kon mahunlak
ang ilang mga bantayog, mapulpog sama sa uling,
isalibwag sa habagat hangtod ang abog ug sidlak
sa luha mahimong lapok sa atong pagkapuling.

Alang sa Nangitngitan, Nabungol sa Lanog sa Iyang Kaguol ug Buot Maghikog







samtang nagkamubo imong dila
sa pagbakho dihang nagkampat
ang tinta sa imong panamilit
diha sa papel

tua didto’y nagbuhat og origami
nga salampati

tua didto’y natugkan og pako
nahanginan sa pagtiklop
sa panid nunot sa pagbasa
sa horoscope

tua didto’y naghangad
nabitik ang tinutokan
sa ikog sa tabanog

samtang ang pisi tuskig
nga naghuwat sa hugot nga
halok lupig pa’y tsikinini
sa imong liog

tua didto’y nagtabyog nga duyan
duyog sa laylay

tua didto’y nagbitay nga singot
sa kargador sa Carbon nga wa’y
panyo ug nanaghoy
bisa’g gisip-on

tua’y nagdiwalwal sa iyang hutoy
sa kaadlawon kay ang bulbol sa iyang
asawa nasangit sa iyang ngipon
samtang gabrutsa


Usa ka Pakigharong sa Udtong Tutok Salipod sa Landong sa Bantayog ni Lapu-Lapu

Bantogan nga bagsik, wala baya unta siya’y ikaulaw.
Apan lagmit palabihon pa niyang malumos sa sabaw
Kon nahibal-an pa niya nga mahimo ra siyang sangay
Sa isdang hastang mahala, matilawan ra sa tabisay

Sa kahidlaw. Bisan bantang pa sa adlaw iyang agtang,
Nagdala’g dag-om iyang tinutokan; iyang mata naghalang
Sa nasayran: Molutaw ra man diay ang kabug-at
Sa iyang kaagi. Bisan makililimos dili na gani modawat

Sa iyang gidangatan: Usa-ka-dako. Aray, nabun-og
Iyang dagway! Ang kahapdos lahos sa akong bukog.

6/02/2008

Pastilan!

Kini ang gilitok
sa bato atol sa pagkapandol
sa mangangayam sa iyang pagpunting
bantang sa langgam nga andam untang
mokanta inig tugdon diha sa nagdupang bukton
sa tirador.

Kini ang panghupaw
sa babaye sa Kamagayan
nga laraw untang sundon ang kaigmat
sa matador dihang nakigharong sa hubog
nga igo ra nangawhat og halok sa iyang agtang
dayo’g hagok.