Ἁγιολόγιον - Ἰανουάριος - 04

Ἡ Σύναξις τῶν Ἁγίων 70 Ἀποστόλων

Γιὰ τοὺς Ἀποστόλους αὐτούς µας πληροφορεῖ τὸ κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγέλιο στὸ δέκατο κεφάλαιο. Τοὺς ἐξέλεξε ὁ Χριστὸς ὕστερα ἀπὸ τοὺς Δώδεκα γιὰ νὰ βοηθοῦν τὸ ἔργο Του, πηγαίνοντας αὐτοὶ πρωτύτερα σὲ κάθε πόλη καὶ τόπο, ὅπου θὰ πήγαινε κατόπιν ὁ Ἴδιος. Στὸν ἀγῶνα αὐτό, ἔπρεπε νὰ καταβάλουν ὅλη τους τὴν δραστηριότητα, χωρὶς νὰ χάνουν οὔτε στιγµή. Γι᾿ αὐτὸ τοὺς εἶπε, ὅτι ὤφειλον νὰ µὴ σταµατοῦν καὶ νὰ µὴ χαιρετοῦν κανένα εἰς τὸν δρόµον. Αὐτὸ δέ, ἀποτελεῖ µάθηµα γιὰ µερικοὺς πνευµατικοὺς ἐργάτες, ποὺ χάνουν ἄσκοπα ὧρες καὶ µέρες φλυαρῶντας ἀντὶ νὰ διδάσκουν, καὶ σκανδαλίζοντας ἀντὶ νὰ οἰκοδοµοῦν. Ὁ Κύριος παρήγγειλε στοὺς Ἑβδοµήκοντα Ἀποστόλους, µήτε βαλάντιο νὰ ἔχουν µαζί τους, µήτε δισάκιο, οὔτε ὑποδήµατα νὰ κρατᾶνε. Γιατί; Γιὰ νὰ φανεῖ, ὅτι οἱ στρατιῶτες τοῦ Χριστοῦ πρέπει νὰ ἔχουν αὐταπάρνηση καὶ νὰ ἐξοικειώνονται µὲ ὅλες τὶς στερήσεις. Καὶ νὰ δειχθεῖ ὅτι ὁ Θεὸς µὲ µηδαµινὰ µέσα κατορθώνει τὰ µεγαλύτερα καὶ δυσκολότερα ἔργα. Οἱ Ἑβδοµήκοντα ἐξετέλεσαν τὴν ἀποστολή τους µὲ ὅλη τὴν ἀκρίβεια καὶ τὴν πειθαρχία, ὅταν ὁ Χριστὸς ἦταν στὴ γῆ. Ἀλλὰ καὶ ὕστερα ἀπὸ τὴν ἀνάληψή Του καὶ τὸ σχηµατισµὸ τῆς Ἐκκλησίας Του, ἔκαναν µὲ ζῆλο καὶ αὐταπάρνηση ὅλο τὸ καθῆκον τους. Αὐτοὶ δὲ ἦταν:

● Ἰάκωβος, ὁ ἀδελφός του Κυρίου καὶ υἱὸς Ἰωσὴφ τοῦ µνήστορος

● Σίµων, ὁ καὶ Συµεὼν καὶ Κλεόπας υἱὸς Ἰωσήφ, ἀδελφὸς Ἰακώβου καὶ δεύτερος ἐπίσκοπος Ἱεροσολύµων

● Ματθίας, ὁ ἀντὶ τοῦ προδότου συγκαταριθµηθεὶς τοῖς ἀποστόλοις

● Ἰάκωβος, Ἀλφαίου, ὁ καὶ ἀδελφὸς Ματθαίου

● Ἰούδας, ὁ παρὰ µὲν τῷ Λουκᾷ Ἰακώβου Ἰούδας ἐπονοµαζόµενος, παρὰ δὲ τῷ Ματθαίῳ καὶ Μάρκῳ Θαδδαῖος καὶ Λεββαῖος, ἀδελφὸς κατὰ σάρκα τοῦ Χριστοῦ

● Βαρνάβας, ὁ καὶ Ἰωσῆς, ὁ οἰκειοχείρως γράψας τὸ κατὰ Ματθαῖον εὐαγγέλιον καὶ ἐν Κύπρῳ τελειωθείς

● Φίλιππος, ὁ ἐκ Καισαρείας τῆς Παλαιστίνης, ὁ βαπτίσας τὸν Αἰθίοπα

● Ἀνανίας, ὁ γενόµενος ἐπίσκοπος Δαµασκοῦ, ὁ καὶ τὸν Παῦλον βαπτίσας

● Ἰωσὴφ καὶ Ἰοῦστος καὶ Βαρνάβας, ὁ σύµψηφος γενόµενος Ματθίου

● Στέφανος, ὁ πρωτοµάρτυς καὶ διάκονος ὁ λιθοβοληθείς

● Πρόχορος, ὁ ἐπίσκοπος Νικοµήδειας

● Νικάνωρ

● Σίµων, ὁ ἐπίσκοπος γενόµενος Βόστρων (τῆς Ἀραβίας)

● Παρµενᾶς

● Τίµων, ἐπίσκοπος Βόστρων

● Ἐπαινετός, ἐπίσκοπος Καρθαγένης

● Λουκᾶς, οὐχὶ ὁ τὰς Πράξεις γράψας, ἀλλ᾿ ὁ Λαοδικείας γενόµενος ἐπίσκοπος

● Ἀρίσταρχος, ἐπίσκοπος Ἀπαµείας τῆς ἐν Συρίᾳ

● Μᾶρκος, ὃν ἔλεγον Ἰωάννην, ἐπίσκοπος ἐν Βιθλοπόλει

● Ζήνων, ἐπίσκοπος γενόµενος ἐν Διοσπόλει

● Ἀριστόβουλος, ἐπίσκοπος Βρετανίας

● Ἀπελλής, ἐπίσκοπος Σµύρνης

● Νάρκισσος, ἐπίσκοπος Ἀθηνῶν

● Ἡρωδίων, ἐπίσκοπος Ταρσοῦ

● Ἀγαβος,προφήτης

● Ῥοῦφος, ἐπίσκοπος Θηβῶν

● Ἀσύγκριτος, ἐπίσκοπος Ὕρκανίας

● Φλέγων, ἐπίσκοπος Μαραθῶνας

● Ἑρµῆς, ἐπίσκοπος Δαλµατίας

● Πατροβᾶς, ἐπίσκοπος Ποτιόλου

● Ἑρµᾶς, ἐπίσκοπος Φίλιππουπολεως

● Αἶνος, ἐπίσκοπος Ῥώµης

● Γάϊος, ἐπίσκοπος Ἐφέσου

● Φιλόλογος, ἐπίσκοπος Σινουπόλεως

● Ὀλυµπᾶς

● Ἡρωδίων

● Ἀρίσταρχος

● Πούδης
● Τρόφιµος. Οἱ πέντε οὗτοι ἐµαρτύρησαν µετὰ τοῦ Παύλου ἐν Ῥώµῃ

● Λούκιος, ἐπίσκοπος Λαοδικείας τῆς Συρίας

● Ἰάσων, Ἐπίσκοπος Ταρσοῦ

● Σίλας, ἐπίσκοπος Κορίνθου

● Σιλουανός, ἐπίσκοπος Θεσσαλονίκης

● Ἀνδρόνικος, ἐπίσκοπος Πανονίας

● Κρίσκης, ἐπίσκοπος Καρχηδόνος.

● Ἀµπλίας, ἐπίσκοπος Ὀδυσσοῦ

● Οὐρβανός, ἐπίσκοπος Μακεδονίας

● Βαρσαβᾶς, ἐπίσκοπος Ἡράκλειας

● Στάχυς, ἐπίσκοπος Βυζαντίου

● Σωσίπατρος, ἐπίσκοπος Ἰκονίου

● Ἔραστος, ἐπίσκοπος Πανεάδος

● Κουάρτος, ἐπίσκοπος Βηρυττοῦ

● Τερέντιος, ἐπίσκοπος Ἰκονίου

● Ἀπολλῶ, ἐπίσκοπος Καισαρείας

● Σωσθένης, ἐπίσκοπος Κολοφωνίας

● Ἐπαφρόδιτος, (ἢ Ἐπαφρᾶς), ἐπίσκοπος Ἀνδριακῆς (ἢ Ἀδριανῆς)

● Καῖσαρ, ἐπίσκοπος Δυῤῥαχίου
● Τυχικός, ἐπίσκοπος Κολοφωνίας

● Μᾶρκος, ὁ ἀνεψιὸς Βαρνάβα, ἐπίσκοπος Ἀπολλωνιάδος

● Ἴουστος, ἐπίσκοπος Ἔλευθερουπολεως

● Ἀρτέµων, ἐπίσκοπος Λύστρας

● Κλήµης, ἐπίσκοπος Σαρδανείας

● Ὀνησιφόρος, ἐπίσκοπος Κορώνης

● Τυχικός, ἐπίσκοπος Καρχηδόνος

● Κάρπος, ἐπίσκοπος Βεῤῥοίας τῆς Θρᾴκης

● Εὔοδος, ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας

● Ζηνᾶς, ἐπίσκοπος Διοσπόλεως

● Φιλήµων, ἐπίσκοπος Γάζης

● Φορτουνᾶτος

● Ἀχαϊκός

● Στεφανᾶς

Οἱ Ἅγιοι Ζώσιµος ὁ µοναχὸς καὶ Ἀθανάσιος ὁ κοµενταρήσιος

Σκοταδισµὸ θεωροῦν σήµερα πολλοί ὑποτιθέµενοι διανοούµενοι τοῦ κόσµου τὸ σωτήριο µήνυµα τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Κυρίου µας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἔγκληµα θεωροῦσε τότε τὸ νὰ διδάσκει κάποιος περὶ ἀρετῆς καὶ ὁ αὐτοκράτορας Δοµιτιανός, κατὰ χρόνια (81-96) τοῦ ὁποίου ἔζησε καὶ ὁ Ἅγιος Ζώσιµος, στὸν τόπο τῆς Κιλικίας.Ἑπόµενο ἦταν νὰ βρεθεῖ σὲ µεγάλη καὶ σκληρὴ δοκιµασία ἡ χριστιανικὴ Ἐκκλησία. σ᾿ αὐτὸν τὸ διωγµό, συλλαµβάνεται καὶ ὁ Ζώσιµος. Βασανίζεται φρικτά, γιὰ νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη του στὸ Χριστό. Τὰ βασανιστήρια, ὅµως, δὲ µεταβάλλουν καθόλου τὸ φρόνηµά του καὶ δὲν ἐλαττώνουν τὸ θάῤῥος του. Στὴν ἀγριότητα ἀντιτάσσει ἡρωισµό, καὶ τὸ πεῖσµα τῶν δηµίων του σπάει µπροστὰ στὴν ἀτέλειωτη ὑποµονή του. Ἀποφασίζουν τότε καὶ τὸν ῥίχνουν γιὰ τροφὴ σ᾿ ἕνα λιοντάρι, µέσα σὲ ἀµφιθέατρο. Ξαφνικά, κάτι παράδοξο γίνεται µπροστὰ στὰ µάτια τῶν θεατῶν. Μόλις τὸ λιοντάρι πλησιάζει κοντὰ στὸ Ζώσιµο, ἡ ὁρµή του ἀνακόπτεται. Ἤρεµα προχωρεῖ καὶ κάθεται δίπλα στὰ πόδια του. Ὁ Θεὸς εἶχε βάλει στὸ βλέµµα του τόση δύναµη ἐπιβλητικότητας, χάρης καὶ ἑλκυστικότητας, ποὺ κατάφερε νὰ ἐξηµερώσει τὸ λιοντάρι σὰν ἀρνί. Τὸ πλῆθος διὰ βοῆς ἀπαιτεῖ ἀπὸ τὸν αὐτοκράτορα τὴν ἀπελευθέρωση τοῦ Ἁγίου, πρᾶγµα ποὺ ἔγινε. Ὁ θρίαµβος αὐτὸς τῆς πίστεως κέρδισε καὶ ἕναν εἰδωλολάτρη, τὸν Ἀθανάσιο κοµενταρήσιο. Φεύγοντας καὶ οἱ δυὸ σ ἕνα ὀρεινὸ µέρος καὶ ἀφοῦ ἔζησαν µὲ ἀγάπη καὶ συµπροσευχὴ τελείωσαν εἰρηνικὰ τὴν ζωή τους.

Ὁ Ὅσιος Θεόκτιστος ἡγούµενος Κουκουµίου

Ὑπῆρξε ἡγούµενος τῆς Μονῆς Κουκουµᾶ ἢ Κουκουµίου ἢ Κουκούµης στὴ Σικελία. Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

Ἡ Ὁσία Ἀπολλιναρία ἡ Συγκλητική

Ἔζησε τὸν 5ο αἰῶνα µετὰ Χριστόν. Κόρη τοῦ Ἀνθεµίου, ἀνώτατου διοικητικοῦ ἄρχοντα τῆς Ῥώµης. Ἡ Ἀπολλιναρία, φηµισµένη γιὰ τὴν ὡραιότητα καὶ τὴν φρόνησή της, εἶχε θερµὴ πίστη καὶ ὁλόψυχη ἀφοσίωση στὸν Χριστό. Κάποτε τῆς δόθηκε ἡ εὐκαιρία καὶ πῆγε στοὺς Ἁγίους Τόπους στὴν Ἱερουσαλήµ, µαζὶ µὲ πολλὰ χρήµατα, δοῦλες καὶ δούλους, γιὰ νὰ προσκυνήσει. Μετὰ τὶς πρῶτες ἅγιες συγκινήσεις της, θεώρησε χρέος της νὰ ἀπελευθερώσει ὅλους τοὺς δούλους, ἀφοῦ τοὺς ἐφοδίασε µὲ τὰ ἀνάλογα χρήµατα. Αὐτή, µαζὶ µὲ ἕναν γέροντα ὑπηρέτη, πῆγε στὴν Ἀλεξάνδρεια. Ἐκεῖ µὲ πολλή θεοσέβεια καὶ καθαρότητα, ζοῦσε τὸ µοναχικὸ βίο. Ἔγινε φηµισµένη στοὺς γυναικείους µοναστηριακοὺς κύκλους, καὶ πολλὲς γυναῖκες πήγαιναν καὶ συµβουλεύονταν ἀπὸ τὴν φρόνηση καὶ τὴ µεγάλη της ἀρετή. Κάποτε µάλιστα, ἀῤῥώστησε ἀπὸ ἀκάθαρτο πνεῦµα ἡ ἀδελφή της. Τότε ἡ Ἀπολλιναρία πῆγε στὴ Ῥώµη καὶ µὲ τὶς προσευχές της, ἡ θεία χάρη θεράπευσε τὴν ἀδελφή της. Ὅλοι τότε προσπάθησαν νὰ τὴν κρατήσουν κοντά τους. Αὐτὴ ὅµως, ἀποχαιρέτησε συγκινητικὰ τοὺς δικούς της καὶ ἐπέστρεψε στὸ ἡσυχαστήριό της, ὅπου εἰρηνικὰ παρέδωσε τὸ πνεῦµα της.

Οἱ Ἅγιοι ἓξ Μάρτυρες

Ἀπεβίωσαν εἰρηνικὰ (ἂν καὶ στοὺς Συναξαριστὲς ἀναφέρονται σὰν µάρτυρες).

Ὁ Ὅσιος Εὐθύµιος ὁ νέος

Κεῖται πλησίον τοῦ ἁγίου Μωκίου.

Οἱ Ἅγιοι Χρύσανθος καὶ Εὐφηµία

Γίνεται ἁπλὴ ἀναφορὰ τῶν ὀνοµάτων τους χωρὶς κανένα βιογραφικὸ στοιχεῖο.

Ὁ Ὅσιος Εὐθύµιος ἡγούµενος Βατοπεδίου καὶ οἱ Δώδεκα Μοναχοί Βατοπεδινοί

Ὁ ὁσιοµάρτυρας Εὐθύµιος καὶ οἱ δώδεκα µοναχοὶ τῆς Μονῆς Βατοπεδίου, µαρτύρησαν τὸ 1280 κατὰ τὸν διωγµὸ στὸ Ἅγιον Ὄρος, ἀπὸ τοὺς φιλοπαπικούς, τὸν βασιλιὰ Μιχαὴλ Παλαιολόγο καὶ Πατριάρχη Ἰωάννη Βέκκο. Καταδίωξαν λοιπὸν τοὺς µοναχοὺς καὶ ἄλλους µὲν βασάνισαν, τὸν δὲ ἡγούµενο τῆς Μονῆς Βατοπεδίου Εὐθύµιο, ποὺ εἶχε πρωτοστατήσει στὴ διαµαρτυρία κατὰ τῆς ἕνωσης µὲ τοὺς παπικούς, ἔπνιξαν στὴ θάλασσα. Ἐνῷ συγχρόνως δώδεκα ἄλλους ἀδελφούς τῆς ἰδίας Μονῆς ἀπαγχόνισαν.

Ὁ Νέος Ὁσιοµάρτυς Ὀνούφριος

Γεννήθηκε στὸ χωριὸ Κάµπροβα τοῦ Μεγάλου Τυρνάβου. Ὁ πατέρας του ὀνοµαζόταν Δέτζιο, ἀργότερα ἔγινε µοναχὸς µὲ τὸ ὄνοµα Δανιήλ. Ἡ µητέρα του ὀνοµαζόταν Ἄννα. Τὸ πρῶτο ὄνοµα τοῦ νεοµάρτυρος αὐτοῦ ἦταν Ματθαῖος καὶ οἱ εὐσεβεῖς καὶ πλούσιοι γονεῖς του τὸν µεγάλωναν µὲ χριστιανοπρέπεια. Κάποτε λοιπόν, ὅταν ἦταν ὀκτὼ ἐτῶν, οἱ γονεῖς του τὸν µάλωσαν γιὰ κάποια του ἀταξία καὶ αὐτὸς θυµωµένος εἶπε µπροστὰ σὲ Τούρκους ὅτι θὰ τουρκέψει. Τότε µὲ χίλια βάσανα οἱ γονεῖς του κατόρθωσαν νὰ ἀποτρέψουν τὴν περιτοµή του. Ὅταν µεγάλωσε ὁ Ματθαῖος πῆγε στὸ Ἅγιον Ὄρος στὴ Μονὴ Χιλιανδαρίου, ὅπου χειροτονήθηκε διάκονος µὲ τὸ ὄνοµα Μανασσῆς. Ἀλλ᾿ οἱ τύψεις ἀπὸ τὸ παιδικὸ ἐκεῖνο περιστατικὸ τὸν ἔκαναν νὰ ἀγωνίζεται µὲ αὐστηρὴ νηστεία καὶ προσευχὴ γιὰ νὰ ἐξιλεωθεῖ στὸν Θεό. Ἀργότερα ἀποφάσισε νὰ ὁµολογήσει τὸν Χριστὸ µπροστὰ στοὺς ἀπίστους καὶ νὰ ὑποστεῖ µαρτυρικὸ θάνατο. Πῆγε λοιπὸν στὴ σκήτη τοῦ Τιµίου Προδρόµου, ὅπου δοκιµάστηκε γιὰ 4 µῆνες ἀπὸ τὸν πνευµατικὸ Νικηφόρο καὶ κατόπιν ἔγινε µεγαλόσχηµος µοναχὸς µὲ τὸ ὄνοµα Ὀνούφριος. Ἔπειτα µὲ τὴν εὐλογία τοῦ πνευµατικοῦ του καὶ ἀφοῦ πῆρε σὰν συνοδό του κάποιο Γρηγόριο Πελοποννήσιο πῆγε στὴ Χῖο. Ἐκεῖ ἀφοῦ καὶ πάλι προετοιµάστηκε κατάλληλα, φόρεσε ῥοῦχα Ἀγαρηνῶν καὶ πῆγε στὸ κριτήριο, ὅπου µπροστὰ σὲ πολλοὺς ἀγάδες µὲ θάῤῥος ὁµολόγησε τὸν Χριστὸ καὶ ἀναθεµάτισε τὸν µουσουλµανισµό. Καὶ ἔριξε κάτω τὸ πράσινο σαρίκι, ποὺ φοροῦσε. Τὰ βασανιστήρια ποὺ ἀκολούθησαν ἦταν ἀνελέητα καὶ φρικτά. Τελικὰ πέθανε ἀφοῦ τὸν µαχαίρωσαν οἱ βασανιστές του, στὶς 4 Ἰανουαρίου 1818 ἡµέρα Παρασκευὴ καὶ ὥρα 3 µ.µ. Τὸ Ἱερό του λείψανο οἱ Τοῦρκοι τὸ ἔριξαν στὴ θάλασσα. Ἀκολουθία καὶ βιογραφία του Ἁγίου συνέγραψε ὁ Ὀνούφριος Ἰβηρίτης, ποὺ ἐκδόθηκε στὴν Ἀθήνα τὸ 1862.

Ὁ Ἅγιος Γάϊος ὁ Μακεδὼν ἀπόστολος ἀπὸ τοὺς 70

Ἀπὸ ὁρισµένους Συναξαριστὲς ἀναφέρεται σὰν Ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης (;). Ἐπίσης ἀναφέρεται ὅτι ἦταν συνοδὸς τοῦ ἀπ. Παύλου, συνελήφθη µὲ τὸν Ἀρίσταρχο ἀπὸ τὸν ὄχλο τῆς Ἐφέσου κατὰ τὴν ὑποκινηθεῖσα ταραχὴ τοῦ Δηµητρίου. Ἡ µνήµη τοῦ Ἁγίου αὐτοῦ ἐπαναλαµβάνεται καὶ τὴν 5η Νοεµβρίου.

Ὁ Ὅσιος Θεόπροβος ἐπίσκοπος Καρπασίας Κύπρου (4ος αἰ.)

Ὁ Ὅσιος Εὐστάθιος ὁ Α´ Ἀρχιεπίσκοπος Ζερβῶν (1276-1286)

Ὁ Ὅσιος Ἀχιλλέας ὁ Διάκονος τῆς Λαύρας Κιέβου (Ῥῶσος-14ος αἰ.)